Morgunblaðið - 28.02.1996, Blaðsíða 37

MORGUNBLAÐIÐ
MIÐVIKUDAGUR 28. FEBRÚAR 1996 37
BREF TIL BLAÐSINS
Hlutverk lögreglu
Frá Ómari Smára Ármannssyni. .
í LÖGUM um lögreglumenn segir
að ríkið haldi uppi starfsemi lög-
regluliðs, sem hafí það verkefni að
gæta almannaöryggis og halda uppi
lögum og reglu, stemma stigu við
lögbrotum og vinna að uppljóstran
brota, sem framin hafa verið. Lög-
reglumenn vinna það heit að þeir
ræki starf sitt af kostgæfni og vinni
að því af fremsta megni að halda
uppi stjórnarskránni og öðrum lögum
landsins. Lögreglumönnum ber að
sýna árvekni í starfi og kunna glögg
skil á ábyrgðinni sem starfinu fylgir.
Hlutverk iögreglumanna er fyrst
og fremst að þjóna hagsmunum
fólksins í landinu. Þeir þurfa iðulega
að rétta fólki hjálparhönd og leysa
margvíslegan vanda. Lögreglan gæt-
ir reglna, sem gilda um samskipti
þjóðfélagsþegnanna, reynir að
vernda iíf þeirra og eignir og halda
uppi eftirliti. Einnig þarf lögreglan
oft að gera nauðsynlegar varúðar-
ráðstafanir gagnvart þeim sem
bijóta á öðrum. I starfi sínu nær
lögreglan því aðeins árangri, að al-
menningur beri traust til hennar og
líti á hana sem vin sinn en ekki and-
stæðing.
Starf lögreglunnar er afar íjöl-
breytilegt. Auk þess að sinna eftirliti
þarf hún að sinna beiðnurri eða kær-
um fólks vegna hinna ýmsu tilvika.
Þá heldur hún uppi umferðareftirliti,
umferðarfræðslu, annast rannsóknir
brotamála og sinnir ýmiss konar
þjónustustarfsemi. Hún skerst í leik-
inn þar sem verið er að fremja brot,
kemur í veg fyrir framhald þess og
handtekur brotamenn. Hún leitar
brotamanna eða þeirra, sem grunað-
ir eru. Hún hefur uppi á sjónarvottum
og öðrum þeim sem upplýsingar
kunna að geta gefíð um málsatvik.
Hún leggur hald á muni, eða varnar
því að þeim sé raskað eða spillt. Hún
verndar vettvang þar sem frekari
rannsóknar þarf við. Hún færir grun-
aða menn til töku blóð- og þvagsýna.
Hún gerir rannsóknarlögreglunni
viðvart og kallar til sérfræðilega
aðstoð þar sem hennar þarf við. Hún
aðstoðar hina ýmsu aðila við fram-
kvæmd starfa þeirra, s.s. slökkvilið
og tollgæslu.
Lögreglumenn hafa heimild til að
þröngva mönnum til hlýðni eða beita
valdi til að knýja menn til hlýðni við
lagaboð, úrskurði eða yfirvaldsboð.
En aðgerðir lögreglunnar þurfa þá
að vera nauðsynlegar og lögreglu-
menn mega ekki ganga lengra en
efni standa til. Þegar lögreglumenn
eru að störfum reynir oft á dóm-
greind þeirra og heilbrigt mat á öllum
aðstæðum og þeim hagsmunum sem
í húfi eru. Lögreglumenn þurfa oft
á tíðum að taka skjótar ákvarðanir
og framfylgja þeim og bera sr'ðan
ábyrgð að lögum ef mat þeirra. reyn-
ist rangt í verulegum atriðum. Lög-
reglumenn gæta þess jafnan að sýna
festu og ákveðni við framkvæmd
handtöku, en jafnframt er þeim
uppálagt að koma fram af fullri kurt-
eisi og beita ekki meira harðræði en
nauðsynlegt er til að vinna bug á
mótþróa þess sem handtaka skal.
Tilvist lögreglu ein sér eða að
minnsta . kosti nærvist lögreglu-
manna skapar mönnum oft nægilegt
aðhald. Eins og fram hefur komið
er kjarninn í hlutverki lögreglu-
manna að skapa vamað um að fylgt
sé viðurkenndum leikreglum og sam-
búðarháttum þjóðfélagsins, eða með
öðrum orðum fyrirbyggjandi starf-
semi. Það er einnig hlutverk lög-
reglumanna að greiða götu manna,
þar sem það á við. Lögreglan stuðlar
að sem greiðustum og öruggustum
samskiptum manna á almennum
vettvangi og er til halds og trausts
þegar á bjátar. Hún veitir almenn-
ingi hjálp innan hóflegra marka, þ.e.
þeirra sem til hennar leita eða eru
hjálparþurfi. Um margs konar aðstoð
getur verið að ræða, einkum aðstoð
á almannafæri, svo sem við umferð-
arstjórn, björgunarstörf við slys, við
náttúruhamfarir, leiðbeiningar ýmiss
konar og upplýsingar, aðstoð við
ökumann vegna ófærðar, varðstöðu
við útifundi og göngur og ráðstafan-
ir til þess, að slasaðir menn verði
ekki fyrir meira hnjaski og komist
sem fyrst undir læknishendur. Að-
stoð er einnig veitt fólki í heimahús-
um, þó sjaldnast nema heimamaður
óski slíkrar aðstoðar, t.d. vegna
slysa, ófriðar eða átaka. Yfirleitt er
lögreglan ekki að skipta sér af hrein-
um einkahagsmunum eða einkamál-
um fólks, nema refsivert brot hafí
verið framið eða veruleg hætta sé á
því.
Oft þarf að taka fólk úr umferð,
þar sem það getur verið hættulegt
sjálfu sér og öðrum. Þessi mannlegu
samskipti geta auðveldlega boðið upp
á árekstra af ýmsu tagi. A hverju
ári þurfa lögreglumenn t.d. að hafa
afskipti af u.þ.b. 16 þúsund öku-
mönnum, sem brotið hafa umferðar-
lögin, auk þess sem þeir þurfa árlega
að handtaka á annan tug þúsunda
manna af ýmsum ástæðum. Um er
að ræða ólíkt fólk í mismunandi
ástandi, oft við mjög erfiðar aðstæð-
ur. Sumu er ekki sjálfrátt sökum
ölvunar, lyfja- eða fíkniefnaneyslu
og til er það fólk sem því miður er
ekki heilt heilsu. Alloft þurfa lög-
reglumenn að taka skjótar ákvarðan-
ir, jafnvel í hita leiksins. Stundum
getur mikið gengið á í skamman tíma
og er í raun merkilegt að ekki skuli
fleiri meiðast en raun ber vitni. Lög-
reglumenn reyna jafnan að beita
ekki meira harðræði en þörf er á á
hverjum tíma. Þó hlýtur alltaf að
verða til fólk sem er óánægt með
afskipti lögreglunnar af sínum mál-
um eðli málsins samkvæmt. Hvað
sem skiptum skoðunum um þau mál
líður er fyrir öllu að ekki hijótist af
sár sem skammur tími getur ekki
læknað.
Lögregian er að jafnaði undir
smásjá og þarf að vera það, þar sem
henni er fengið mikið og vandmeð-
farið vald. En hún á ekki síður en
aðrir rétt á að njóta sannmælis þeg-
ar umíjöllun um málefni hennar eru
annars vegar.
Lögreglan hefur kappkostað að
eiga sem besta samvinnu og sam-
starf við almenning. Eftir því sem
samstarfið er betra því meiri líkur
eru á ánægjulegri úrlausn þeirra
vandamála, sem upp kunna að koma.
Hagsmunir lögreglu og almennings
fara saman í öllum tilfellum og þess
vegna er jafnan nauðsyn á gagn-
kvæmum jákvæðum skilningi þess-
ara aðila.
ÓMAR SMÁRIÁRMANNSSON,
aðstoðaryfírlögregluþjónn í Reykjavík.
RAÐAUGÍ YSINGAR
Fósturheimili óskast
Bamaverndarstofa leitar að heimili fyrir 14
ára dreng á höfuðborgarsvæðinu. Um er að
ræða dreng sem á við þroskaseinkun að
stríða og þarf að geta stundað bæði íþróttir
og skóla við sitt hæfi. Verið er að leita að
fólki sem hefur gaman af unglingum, er skiln-
ingsríkt, þolinmótt og er tilbúið í krefjandi
en jafnframt gefandi verkefni.
Nánari upplýsingar gefur Hildur Sveinsdóttir,
félagsráðgjafi Barnaverndarstofu, í síma
552 4100.
Jarðirtil leigu
Hjá jarðadeild landbúnaðarráðuneytisins eru
neðangreindar jarðir lausar til ábúðar frá
komandi fardögum:
1. Framnes, Kaldrananeshreppi, Stranda-
sýslu; (á jörðinni er 15 ha ræktun, íbúðar-
hús b. 1968, geymsla, fjárhús, 2 refahús).
2. Selá, Árskógshreppi, Eyjafjarðarsýslu; (á
jörðinni er 42 ha ræktun, íbúðarhús b.
1937, fjós, fjárhús, 2 hlöður, mjólkurhús,
fjárhús).
3. Móberg, Hjaltastaðahreppi, Norður-
Múlasýslu; (á jörðinni er 14,5 ha ræktun,
íbúðarhús b. 1957, fjós, fjárhús m/áburð-
arkjallara, hlaða, votheysgryfja, haughús,
véla-/verkfærageymsla). Greiðslumark
sauðfjár 186 ærg.
4. Unaós, Hjaltastaðahreppi, Norður-Múla-
sýslu; (á jörðinni er 24,3 ha ræktun, íbúð-
arhús b. 1960, fjós, fjárhús, 3. hlöður,
votheysturn, fjárhús m/áburðarkjallara).
Greiðslumark sauðfjár 196 ærg.
5. Arnhólsstaðir, Skriðdalshreppi, Suður-
Múlasýslu; (á jörðinni er 49,2 ha ræktun,
íbúðarhús b. 1936, 2 fjós, fjárhús, 2 hlöð-
ur, votheysgryfja). Greiðslumark sauðfjár
234 ærg.
6. Kvíarhóll, Ölfushreppi, Árnessýslu; (á
jörðinni er 21,1 ha ræktun, íbúðarhús b.
1960, hlaða, tvö minkahús, hesthús).
Jafnframt eru til leigu eyðijarðirnar Staður
og Fáxastaðir, Norður-ísafjarðarsýslu (áður
Snæfjallahreppur), Brekkusel íTunguhreppi,
Norður-Múlasýslu og Brimnesgerði í Fá-
skrúðsfjarðarhreppi, Suður-Múlasýslu.
Nánari upplýsingar eru veittar í síma
560-9750. Grænt símanr. 800-6800. Um-
sóknareyðublöð fást hjá jarðadeild.
Umsóknir berist jarðadeild landbúnaðarráðu-
neytisins, Sölvhólsgötu 7, 150 Reykjavík, fyr-
ir 25. mars nk.
Landbúnaðarráðuneytið,
27. febrúar 1996.
FUNDIR - MANNFAGNAÐUR
Aðalfundur 1996
Aðalfundur Félags fasteignasala og Ábyrgð-
arsjóðs Félags fasteignasala verður haldinn
í þingsal IV. á Hótel Loftleiðum, fimmtudag-
inn 29. febrúar 1996 kl. 17.00 síðdegis.
Á dagskrá aðalfundarins verða eftirtalin mál:
1. Skýrsla stjórnar um starfsemina á liðnu
starfsári.
2. Endurskoðaðir reikningar lagðir fram.
3. Lagabreytingar.
4. Kosning stjórnar.
5. Kjör tveggja endurskoðenda úr hópi fé-
lagsmanna.
6. Ákvörðun félagsgjalda.
7. Önnur mál.
Stjórnin.
Flugmenn - flugáhugamenn
Fundur okkar um flugöryggismál verður hald-
inn annað kvöld á Hótel Loftleiðum og hefst
kl. 20.
Hans Kjáll frá sænsku flugmálastjórninni er
ræðumaður kvöldsins.
Fundarefni:
Staða flugöryggis og viðmiðanir þess.
Þróun mála og samanburður milli íslands og
hinna Norðurlandanna.
Greining flugslysa í norrænu flugi og vanda-
málasvið sem þar koma fram.
Greining og samanburður við hin norrænu
löndin síðustu 10 árin.
Kvikmyndasýning.
Allir velkomnir.
Flugbjörgunarsveitin í Réykjavík.
Flugmálafélag íslands.
Flugmálastjórn.
Öryggisnefnd FÍA.
"AU-
mmLr
Abalfundur
Aðalfundur Marel hf. verSur haldinn miSvikudaginn
6. mars 1996 kl. 16:00 í húsnæSi félagsins aS HöfSa-
bakka 9, Reykjavík.
Dagskrá
1. Venjulega5alfundarstörfsamkvæmt4.04grein
samþykkta félagsins.
2. Tillaga um útgáfu jöfnunarhlutabréfa.
3. Tillaga um heimild til stjórnar til aS auka
hlutaféfélagsins.
4. Önnurmál, löglegauppborin.
Dagskrá, endanlegartillögurog reikningarfélagsins
liggja frammi á skrifstofu félagsins hluthöfum til sýnis,
viku fyriraSalfund.
ASgöngumiSar og fundargögn verSa afhent á
fundarstaS.
Stjóm Marel hf.
Smá auglýsingar
I.O.O.F.9=1772288'/2 = M.K.
1.0.0.F. 7 = 17702288'/! = 9.0.
□ GLITNIR 5996022819 III 1
D HELGAFELL 5996022819
IV/V 2 Frl.
Hörgshlfð 12
Bænastund í kvöld kl. 20.00.
Hvitasunnukirkjan
Ffíadelfía
Lofgjörð, bæn og biblíulestur í
kvöld kl. 20.00. Ræðumaöur
Hatliði Kristinsson. Allir hjartan-
lega velkomnir.
SAMBAND ÍSLENZKRA
YfiiP/ KRISTNIBOÐSFÉLAGA
Háaleitisbraut 58-60
Samkoma í kvöld kl. 20.30
í Kristniboðssalnum.
Ræðumaður:
Sigursteinn Hersveinsson.
Helga Magnúsdóttir syngur ein-
söng. Allir velkomnir.
FERÐAFÉLAG
# ÍSLANDS
MÖRKINNI 6 - SlMI 568-2533
Góuferðtil Þórsmerkur
1.-3. mars
Brottför kl. 20.00 föstudag. Gist
tvær nætur í Skagfjörðs-
skála/Langadal. Gönguferðir um
Mörkina (gönguskíði). Þórsmörk
að vetri er ævintýri likust. Upp-
lýsingar og farmiðasala á skrif-
stofu F.l. MörkinnL6.
Ferð í Tindafjöll frestað
Ferðafélag íslands.