Morgunblaðið - 27.06.1996, Page 8

MORGUNBLAÐIÐ
8 FIMMTUDAGUR. 27. JÚNÍ 1996____________________________
FRÉTTIR
STRÍÐIÐ um hvort sé betri blár eða rauður harðnar enn . . .
Verslunarráð vill fela s veitar félögum rekstur kirkjugarða
Ráðherra taki á ný upp
skipan kirkj ugar ðamála
VERSLUNARRAÐ Islands telur
tímabært að sveitarfélögin í land-
inu yfirtaki rekstur kirkjugarða
og hefur Verslunarráð beint þeim
eindregnu tilmælum til kirkju-
málaráðherra að hann taki á ný
upp lagalega skipan kirkjugarða-
mála með það að markmiði að þau
verði alfarið færð undir umsjá
sveitarfélaga.
Verslunarráð bendir á að í
kirkjugarðalögum hafi sveitarfé-
lögin verið skylduð til þess í lang-
an tíma að leggja fram endur-
gjaldslaust hæfileg kirkjugarða-
stæði, frágengin og girt. Hins veg-
ar hafi sérstökum kirkjugarða-
stjórnum innan Þjóðkirkjunnar
verið falinn reksturinn, en á
grundvelli sérskatts, kirkjugarðs-
gjalda, sem sé að fjara út í sam-
ræmi við ákvörðun Alþingis. Því
liggi beint við að sveitarfélögin
taki þetta verkefni alfarið að sér
og að þar með falli saman í einn
farveg stofnkostnaður og
rekstrarábyrgð í þessu efni.
Myndi leysa Þjóðkirkjuna
undan rekstrarábyrgð
í fréttatilkynningu frá Verslun-
arráði kemur fram að ráðið hafi
vakið athygli Alþingis á þessu
máli þegar frumvarp að núgildandi
lögum um kirkjugarða var til af-
greiðslu fyrir þremur árum. Þá
hafí ekki reynst vera svigrúm til
að fjalla um breytingar á rekstrar-
ábyrgð kirkjugarða, sem m.a.
varði jafnframt breytingar á
samningum um verkaskiptingu
ríkis o g sveitarfélaga annars vegar
og hins vegar afnám úreltrar for-
sjár Þjóðkirkjunnar að þessu leyti.
„Eins og Verslunarráð vakti
athygli á fyrir þremur árum með
umsögn sinni um frumvarpið að
gildandi kirkjugarðalögum myndi
umsýsla sveitarfélaga eftir settum
lögum og reglum leysa Þjóðkirkj-
una undan rekstrarábyrgð, sem
hún hefur ekki haft nægilegt vald
á og hefur auk annars leitt til
þess að skatttekjur til kirkjugarða-
reksturs hafa verið notaðar um-
fram lagaheimildir til annarrar
starfsemi, s.s. í þágu samkeppni
við fyrirtæki í útfararþjónustu. í
því efni er fallinn Hæstaréttar-
dómur um misnotkun skatttekna
Kirkjugarða Reykjavíkurprófasts-
dæma og ágreiningsmál um hlið-
stæð efni eru til umfangsmikillar
umjQöllunar um þessar mundir hjá
Samkeppnisstofnun,“ segir í
fréttatilkynningu Verslunarráðs.
Pétur
Hafstein
-traustsins
verður
Okkur vantar
sjálfboðaliða á kjördag.
Vinsamlegast hafið
samhand semfyrst við
kosningaskrifstofu í
Borgartúni 20 eða í
síma 588 6688
Stuðningsmenn
Gulls leitað við Hafravatn
Viljum vita um
auðlindir í jörðu
Bjarni Bjarnason
BORUN eftir gulli í
nágrennj Hafra-
vatns stendur nú
yfir á vegum fyrirtækis-
ins Melmis hf., sem er
félag í eigu kanadískra,
ástralskra og sænskra
aðila ásamt Málmís hf.,
sem Iðntæknistofnun og
Kísiliðjan við Mývatn
eiga. Bjarni Bjarnason,
framkvæmdastjóri Kísil-
iðjunnar, er stjórnar-
formaður Melmis.
— Hvað hefur gullleit
staðið lengi í ykkar veg-
um?
„Síðan 1990, held ég
að megi segja. Það var
fyrirtækið Málmís sem
leitaði að gulli og góð-
málmum og starfaði í um
það bil þrjú ár. Fyrirtæk-
ið hafði leyfi til leitar á
um % hlutum landsins og annað
fyrirtæki, Suðurvík, leitaði á um
'/* hluta landsins.
Svona leit fer fram í nokkrum
þrepum. Fyrsta þrepinu er nú
lokið, en þá var gerð gróf ieit á
stórum svæðum með því að
skoða jarðfræðiuppbyggingu
þeirra út frá hugmyndum um
við hvers konar aðstæður og í
hvers konar jarðvegi þessa
málma sé helst að finna. Þar sem
þær aðstæður eru fyrir hendi
var farið og leitað með jarðfræð-
iaðferðum; sýni tekin og send í
greiningu. Að þessu unnu 1-2
menn á sumrin. Eftir þriggja ára
leit varð niðurstaðan sú að nokk-
ur svæði væru líklegri en önnur
til þess að þar væri gull að finna
í einhverju því magni sem væri
ef til vill vinnanlegt.
Þannig að eftir þennan fyrsta
áfanga var spurningunni enn
ósvarað. Það var hvorki sýnt
fram á né útilokað að hér væri
vinnanlegt gull. Það komu fram
jarðfræðileg frávik, sem þýða
að á þessum svæðum er meira
af gulli en í umhverfinu en það
eru mjög veik frávik.
— Hvað einkennir helst jarð-
fræði þeirra svæða sem telja
má líklegt að guil sé að finna í
vinnaniegu magni?
„Ég held við ættum ekki að
orða spurninguna þannig að það
líklegt að að gull finnist í vinnan-
legu magni. Það er ekki líklegt
en það er ekki útilokað. Ef það
væri líklegt þá væru sjálfsagt
löngu komin hingað mörg náma-
fyrirtæki að leita. En þau svæði
sem helst koma til greina eru
kuínuð jarðhitasvæði. Það er
mikið um slík svæði á landinu
en þau eru jarðfræðilega ung
og það hefur ekki orðið mikil
útfelling á gulli þar.
Vegna þess að það hefur
fundist „lykt“ af nokkrum svæð-
um þá höfum við áhuga að fá
spurningunni svarað til fulln-
ustu. Ég er ekkert bjartsýnn og
það er góð ástæða
fyrir því; hér hefur
aldrei fundist gull. Við
viijum líka öðlast betri
þekkingu á því hvaða
auðlindir eru hér í
jörðu. Við vitum að við eigum
ekki mikil auðæfi í jörðu hér á
landi; þó gufu, möl og grjót, vik-
ur og eina verðmætanámu, sem
er kísilgúr. Annar námurekstur
er ekki á landinu."
— Hvað teija menn rétt-
lætanlegt að verja miklu fé í að
fá þessi svör?
„Við teljum það kostnaðarins
virði að ganga úr skugga um
þetta. Það er erfitt að meta
kostnaðinn til fjár. Þetta skiptist
►Bjarni Bjarnason er fæddur
í Reykjavík árið 1956. Hann
lauk prófi í námaverkfræði frá
Tækniháskólanum í Luleá í Sví-
þjóð og starfaði í 6 ár í Sví-
þjóð, aðallega við kjarnorku-
úrgangsrannsóknir og ráðgjöf
á því sviði. Hann starfaði síðan
í 6 ár sem tæknistjóri Jarðbor-
ana hf. en hefur frá 1. janúar
verið forsljóri Kísiliðjunnar við
Mývatn. Bjarni er kvæntur
Björgu Árnadóttur blaðamanni.
Þau eiga 3 börn.
m.a. á Kísiliðjuna, Orkustofnun,
Iðntæknistofnun og Rannsókn-
arráð, en framlagið er m.a. í
formi vinnu. Heildarkostnaður
við þetta þrep gæti sjálfsagt
numið tugum milljóna."
— Hve langan tíma ætia
menn að gefa sér í að fá niður-
stöðu úr jarðborununum við
Hafravatn?
„Ég hugsa að það muni ský-
rast fyrir lok ársins. Niðurstað-
an verður sú að annaðhvort er
þarna ekkert að finna og þá
verður leit hætt eða þá að það
þriðja þrepið tekur við, sem er
nákvæmari úttekt. Þá mundi
vera gerð nákvæm magnmæl-
ing en það mun ráðast af niður-
stöðu hennar hvort magntaka
er talin standa undir þeirri
miklu fjárfestingu sem þá þarf
að ráðast í.“
— Af hveiju stafar áhugi
Kísiliðjunnar á gulileit?
„Kísiliðjan er eina stóra
námufyrirtækið í landinu.
Gamlir eigendur Kísiliðjunnar,
John Manville, voru opnir fyrir
ýmsum þáttum jarðefnaleitar
hér á landi og frá þeim er hug-
myndin komin.“
— Hverjir eiga landið sem
ieitað er á í Þormóðsdal og
Búrfelii?
„Það eru nokkrir Iandeigend-
ur og landið er að hluta til í
einkaeign. Það er búið að semja
við alla landeigend-
ur.“
— Hafði það ein-
hverja þýðingu fyrir
leitina á þessu svæði
við Hafravatn að vit-
að var um ieit á vegum Einars
Benediktssonar á sömu slóðum
árin 1911-1925?
„Það er alveg ijóst að það sem
þarna hafði verið gert áður
vakti athygli okkar á svæðinu.
Við vitum hins vegar ekki hveij-
ar niðurstöður þeirrar leitar
voru og það skiptir . ekki svo
miklu máli, því að allar forsend-
ur eru gerbreyttar, svo sem
vinnsluaðferðir, arðsemiskröf-
ur, gullverð og fleira.“
Sýni tekin
og send í
greiningu