Morgunblaðið - 01.09.1996, Blaðsíða 22

22 B SUNNUDAGUR 1. SEPTEMBER 1996
MORGUNBLAÐIÐ
FYRSTA „Hróarskelduhátíðin"
var ekki haldin í Hróarskeldu held-
ur í Randers, hátíðin gekk illa og
fótboltamaðurinn Rene Moller sem
stóð fyrir henni gafst upp vegna
þess að hann sá ekki fram á að
geta grætt á rokkhátíðum. Nýtt
fólk tók við og árið eftir var hátíð-
in haldin í Hróarskeldu með hjálp
Hróarskeldusjóðsins sem er fjár-
öflunarsjóður til styrktar börnum
og ungmennum um allan heim. Á
hátíðina 1971 mættu um 10.000
og hlustuðu á Gasolin, Delta Blues
Band, Dr. Dopo Jam o.fl. Síðan
þá hefur hún aukist að umfangi
með hveiju árinu þar til hún náði
hámarki 1995, allir 90.000 mið-
arnir seldust upp og var hún þá
fyrir nokkru orðin stærsta tónlist-
arhátíð N-Evrópu.
Hróarskelduhátíðin
Þrátt fyrir að tónleikahaldar-
arnir hafi reynt að fylgjast með
og blandað nýrri og sígildri rokk-
tónlist saman, var hátíðin lengi
eitt af fáum athvörfum eftirlegu-
hippanna sem áttu erfiða daga á
níunda áratugnum og einkenndist
helst af þeim. Þetta hefur hinsveg-
ar breyst á allra síðustu árum,
yngra fólk í öðrum hugleiðingum
streymir á hátíðina og ótrúleg
endurnýjun hefur átt sér stað í
tónlistinni, „Jim Morrison lifír“ og
„Ást, friður og hass“ sést á æ
færri tjöldum, kannski sem betur
fer. Hátíðin hefur sloppið við tísku-
eiturlyfin sem hafa fylgt tónlist
tíunda áratugarins, hassreykurinn
var þó enn til staðar í ár eins og
síðustu tuttugu og sex ár, Cypress
Hill liðar voru hæstánægðir með
það og einnig sást til David Bowie
á sviðinu með heimavafða sígar-
ettu. Lögreglan á svæðinu lagði
hald á fleiri tugi kílóa af kannabis-
efnum en óverulegt magn af þeim
sterkari. Af tónleikatjöldunum var
mest nýbreytnin í DJ tjaldinu hvar
mátti heyra plötusnúða og hljóm-
sveitir hvaðanæva sem spiluðu
tripp hopp, hipp hopp og skerandi
teknótónlist af öllum gerðum.
Sviðin sem voru sjö í ár voru mis-
stór, það stærsta, appelsínugula
sviðið, rúmar 50.000 manns og
það minnsta, áðurnefnt DJ tjald
aðeins 700. Þónokkur söknuðurvar
í heimstjaldinu sem hefur undan-
farin ár haldið uppi stemningu frá
þriðja heiminum en vantaði í ár.
2.000.000 lítra af bjór
og Þvageftirlitið
Undirbúningurinn við að halda
tæplega hundrað þúsund manna
hátíð er auðvitað gífurlegur og
þrátt fyrir margra ára reynslu af
hátíðarhaldi er alltaf eitthvað sem
má bæta, endalausar biðraðir í
síma, dularfull matargerðarlist á
sölubásunum og svo auðvitað
hlandlyktin sem á heitum dögum
verður svo til óbærileg. Gestirnir
hafa það nefnilega fyrir sið að
kasta af sér vatni í næsta runna
eða girðingu til að sleppa við biðr-
aðirnar á klósettin sem eru mun
lengri en þær í símana. Og þótt
klósettin séu fjölmörg, eru ófáir
lítrarnir af bjór sem þurfa að kom-
ast í gegn um hátíðargesti, þjóðar-
drykkur Dana er óspart drukkinn
á Hróarskeldu. Eini stuðningsaðili
hátíðarinnar, Carlsberg bjórverk-
smiðjan, sendi um 2.000.000 lítra
af bjór í tönkum og flöskum fyrir
hátíðina. Lítið sást samt af tómum
flöskum á svæðinu vegna þess að
mikil peningur er í að safna og
selja flöskur og glös. Ófáir gestir
lifðu á því að safna og selja flösk-
ur, svo og mátti sjá heilu fjölskyld-
uraar komnar til að græða pening
á sama hátt. Sjálfboðaliðar í
hreinsunarstörfum hreinsuðu hins
* vegar upp ruslið sem safnaðist og
höfðu vart við. Það er margt
áhugavert að gerast á hátíðinni
annað en tónlist þó að hún sé
auðvitað alltaf í fyrirrúmi, ferða-
leikhópar ferðuðust um svæðið
auk þess sem umhverfislistaverk-
um hafði verið komið fyrir á víð
og dreif um svæðið, þar á meðal
Helsta rokkhátíð
Evrópu ár hvert er
Hróarskelduhátíðin.
Gísli Amason var í
hópi tuga íslenskra
ungmenna sem sóttu
hátíðina í ár, en
Islendingar hafa
jafnan fjölmennt til
Hróarskeldu að bera
augum allt það helsta
í rokki og poppi.
MARGT ber fyrir augu á hátíðinni ekki síður en fyrir eyru.
Langlíf en
ekki hrnm
ÍSLENDINGAR fjölmenntu á Hróarskelduhátíðina eins og yfirleitt
og sjá mátti á sameiginlegri auglýsingatöflu.
maui sja luuugu oxvaxm Dresx
skólabörn sem settust niður og
borðuðu nestið sitt, tvær miðaldra
konur keyrandi um í stofunni sinni
að drekka te, tölvukirkjugarð og
30 rauða og gula sófa. Það sem
vakti samt mesta athygli var
Þvageftirlitið sem sigldi um grasið
á daufgulu skipi með sjónauka og
fylgdist með því að enginn vökv-
aði flatir
svæði“.
merktar „þvaglaust
ÁLÍKA margir komu að sjá þau Björk og Bowie, vel yfir 50.000 manns.
Aftur Björk
Ár hvert kemst stór hluti há-
tíðargesta í þá vonlausu aðstööu
að þurfa að velja á milli tveggja,
ef ekki fleiri hljómsveita sem þeir
gjarna vildu sjá en spila á sama
tíma á mismunandi stöðum. Auð-
vitað er reynt að raða svipaðri
tónlist saman í tjöld en engu að
síður þá getur það gert hvern
mann sturlaðan að grúfa sig ofan
í tónleikadagskrána tímunum
saman til að komast að því hvern-
ig maður á að sjá Skunk Anansie
og Slayer klukkan hálfþijú, kíló-
metra frá hvor annarri. í ár voru
hljómsveitirnar á annað hundrað
og því ekki möguleiki að fylgjast
með öllu sem var að gerast.
Fyrsta nafnið á auglýsinga-
spjöldum hátíðarinnar __________
var Björk Guðmunds-
dóttir, þrítug eins barns
móðir í sambúð, búsett
í London, sem kom fram
á Hróarskelduhátíðinni
í íjórða skiptið, þar á “““““
eftir kom svo David Bowie sem
er eldri og giftur, þetta sýnir á
óvefengjanlegan hátt stöðu Bjark-
ar í dag, álíka margir komu að
sjá þau Björk og Bowie, vel yfir
50.000 manns og báðir tónleikarn-
ir mjög vel heppnaðir. Tónleikar
Bjarkar mega þó teljast betur
heppnaðir vegna framúrskarandi
hljóms og vegna þess að þeir voru
seinna að kvöldi en Bowie tónleik-
arnir, kolsvart myrkur var yfír
tónleikasvæðinu svo ekkert sást
nema sviðið. Björk byijaði á lögum
af Debut, lék svo blöndu af „göml-
um“ og nýjum lögum og var jafn
vel tekið af áhorfendum allan tím-
ann, með andakt. Kom það grein-
arhöfundi mjög á óvart hvað
áhorfendur einbeittu sér að tónlist-
inni, mun minna heyrðist í þeim
en á öðrum tónleikum þó þeir hafi
bætt það upp milli laga. _______
Það var undarleg til-
finning að horfa á hana
úr mannþrönginni
vegna þess að hún kom
manni_ ekki fyrir sjónir
sem Islendingur, hún
var Björk.
Klukkan níu á sunnudagskvöld
kom fram síðasti listamaður hátíð-
arinnar, David Bowie, og þrátt
fyrir að stór hluti tónleikagesta
hafi verið farinn þá voru síst færri
á hans tónleikum en Bjarkar.
Bowie er með ótrúlega góða tón-
listarmenn með sér og spilaði af
miklum krafti og þétt, en það dró
talsvert niður tónleikana lélegur
hljómur og leiðinlegur gítarleikur.
David Bowie spilaði líkt og Björk,
Lögreglan
lagði hald á
tugi kílóa af
kannabis.
blöndu af gömlum og nýjum lög-
um. Mikill orðrómur heyrðist þess
efnis að Iggy Pop myndi troða upp
sem gestur og margir biðu spennt-
ir þegar lagið Heroes fór að hljóma
um svæðið en ekkert varð af komu
gamla pönkarans, sem spilaði svo
á Midtfyns hátíðinni viku seinna.
Fljúgandi
bjórflöskur
Aðrir og heldur umtalaðri pönk-
arar léku hins vegar á föstudags-
kvöldið og mörgum hefur eflaust
fundist þeir sviknir þegar Sex Pist-
ols gengu inn á sviðið, fertugir
menn og John Lydon í náttfötum.
Tónleikar þeirra enduðu fjórum
lögum seinna eftir að áhorfendur
höfðu kastað bjórflöskum í átt að
hljómsveitinni. Það má spyija sig
þeirrar spurningar hvort þeir sem
köstuðu flöskunum hafi verið í
miklum pönkham eða að reyna að
losna við hljómsveitina af sviðinu.
Nick Cave var upp á sitt besta
enda er hann mun kraftmeiri á
tónleikum en á plötu, góð sviðs-
framkoma og hljómsveit á bakvið
gerðu margt en það sem gerði
samt tónleikana ógleymanlega var
þegar Polly Harvey steig á svið
og söng bailöðuna um Henry Lee
með Nick Cave. Þeim er greinilega
vel til vina, héldu utan um hvort
annað hálft lagið og sungu mjög
samstillt, þess utan er bassaleikari
hljómsveitarinnar bróðir Polly
Harvey. Af öðrum hápunktum
hátíðarinnar má nefna Cypress
Hill sem milli þess að lofa og prísa
hassið í Kristjaníu sungu af mikl-
um móð og virtust ekkert hafa
misst við það að annar aðalrapp-
ari sveitarinnar hafði nýlega yfir-
gefið þá. Black Grape, sem höfðu
einnig misst meðlim, dansandi
apótekið Bez héldu frábæra tón-
leika og sýndu mun meiri tilþrif
en Happy Mondays gerðu yfirleitt
á tónleikum, sérstaklega er búbæt-
ir að rapparanum Psycho sem fyll-
ir skarð Bez.
Alanis Morrisette lék á sunnu-
dag og stóð sig með prýði en fæst-
ir gátu þó notið tónleikanna sem
skyldi vegna þess að eitthvað á
fjórða tug þúsunda áhorfenda voru
_________ komnir til að sjá tónleik-
ana á græna sviðinu
sem aðeins var gert fyr-
ir um 8.000 manna
íjolda, mikill troðningur
og pirringur skapaðist á
" meðan fólk reyndi að
troðast framar til að betja goðið
sitt augum. Mexíkaninn E1 Vez
vakti svo á sunnudagsmorgun
Hróarskeldubúa af þynnkunni með
gömlum Elvis slögurum með text-
um á við Go Zapata og You ain’t
nothing but a Chiuhuahua við
mikinn fögnuð viðstaddra.
Af minni nöfnum sem komu á
óvart er helst að nefna The Fall
með Mark E. Smith í fararbroddi,
finnsku jazz, hipp hopp, rokk-
hljómsveitina Rinneradio og
reggae, hipp hopp sveitirnar Asian
Dub Foundation og Audio Active.
Alls ekki gallalaus
Hróarskelduhátíðin er alls ekki
gallalaus frekar en aðrar tón-
listarhátíðir, lyktin er oft vond,
veðrið var mjög leiðinlegt í ár,
kalt og hráslagalegt og 90.000
_________ manns geta aldrei allir
verið ánægðir í einu svo
alltaf kemur eitthvað
upp á, en tónlistin er
góð og tuttugu og sex
ára reynsla hefur gert
það að verkum að
skipulagning er að flestu leyti til
fyrirmyndar, hátíðin verður ekki
stærri að sniðum en það er víst
að hún heldur áfram að þróast
og breytast á meðan hún er við
lýði. Allt árið er hópur fólks að
vinna að næstu hátíð hörðum
höndum og hún verður vafalaust
ekki síðri en Hróarskelduhátíðin
1996. Tónlistaráhugainönnum er
alls óhætt að byija að safna fyrir
farmiða til Danmerkur og miða á
hátíðina.
Carlsberg
sendi um
2.000.000
lítra af bjór.