Morgunblaðið - 31.01.1997, Blaðsíða 22

22 FÖSTUDAGUR 31. JANÚAR 1997
ERLENT
MORGUNBLAÐIÐ
Albanía
Lýðræðis-
vettvangur
gegn ríkis-
stj órninni
Tirana. Reuter.
FLOKKAR í stjórnarandstöðu f Alb-
aníu mynduðu í gær með sér svo-
kallaðan Lýðræðisvettvang, gegn
ríkisstjórn hægrimanna. Stjómvöld
hafa hert aðgerðir gegn mótmæl-
endum, leyst upp fundi þeirra og
segja stjórnarandstæðingar að um
700 manns hafí verið handteknir
en ríkisstjórnin vísar því á bug.
Stærsti flokkurinn í Lýðræðis-
vettvangnum er Sósíalistaflokkur-
inn en hann hvatti til stofnunarinn-
ar er ijöldi leiðtoga mótmælenda
var handtekinn og sakaður um að
stofna til óeirða. Sjö flokkar standa
að Lýðræðisvettvangnum, sem hef-
ur að markmiði að koma ríkisstjórn
hægri-demókrata frá en óánægja
með hana hefur vaxið mjög í kjöl-
far hruns fjárfestingasjóða, sem
kostuðu margan manninn aleiguna.
Innanríkisráðuneytið neitaði í
gær blaðafregnum um að lögregla
hefði handtekið um 700 manns,
aðallega í suðurhluta landsins, eftir
að æstur múgur réðst á ýmsar opin-
berar byggingar og kveikti í. Segir
innanríkisráðuneytið að 247 manns
hafí verið tekin til yfírheyrslu. Þá
hefur verið komið í veg fyrir mót-
mæli fólks, sem safnaðist saman á
knattspyrnuvelli í borginni. Var
fundurinn, sem um 200 manns
sóttu, leystur upp, og tveir hand-
teknir.
Verkfallsólga í
Frakklandi
Lestar-
ferðir
truflaðar
París. Reuter.
SKYNDIVERKFALL starfs-
manna frönsku járnbraut-
anna olli samgöngutruflunum
víða um Frakkland í gær og
búist er við meiri ólgu á næst-
unni vegna verkfallshótana
opinberra starfsmanna.
Verkfallið hjá jámbrautun-
um hófst á miðnætti aðfara-
nótt fimmtudagsins og átti
að standa til morguns í dag.
Náði það í heild til um helm-
ings lestarferða. Er ástæðan
ekki fyrst og fremst launa-
kröfur, heldur er aðallega
verið að mótmæla fyrirhug-
uðum breytingum á rekstri
ríkisjárnbrautanna. Járn-
brautastarfsmenn efndu síð-
ast til verkfalls 1995 og var
þá landið hálflamað í nokkrar
vikur rétt fyrir jólin.
Talsmenn verkfallsmanna
segja, að ríkisstjórnin stefni
að því að skipta upp ríkisjám-
brautafélaginu og afnema
einkaleyfi þess og muni það
leiða til uppsagna fjölda
manna. Mikill halli hefur ver-
ið á rekstri jámbrautanna.
Bíða launatilboðs
Ríkisstjórnin ætlar að gera
opinberum starfsmönnum
launatilboð nk. þriðjudag og
þá munu þeir ákveða hvort
gripið verður til verkfalla.
Krefjast þeir meðal annars,
að þeim verði bætt upp launa-
frystingin á síðasta ári. Opin-
berir starfsmenn fóru í verk-
fall í október sl. en þá var
þátttakan fremur lftil.
Reuter
Tvennir tímar
NATAN Sharanskí, iðnaðar-
og viðskiptaráðherra ísraels,
vitjaði gamalla slóða í
Lefortovo-fangelsinu í Moskvu
í gær en þar var hann í einangr-
un í hálft annað ár fyrir tæpum
áratug. Var honum oft hótað
lífláti fyrir landráð. „Þetta er
mín Alma mater, mikilvægasti
skóli, sem ég hef gengið í,“
sagði Sharanskí við fréttamenn
eftir að hafa heilsað upp á
fangaverðina í Lefortovo, sem
nú er notað sem gæsluvarð-
haldsfangelsi. Sagði hann, að
aðbúnaðurinn í fangelsinu
væri miklu betri nú en þegar
hann var vistaður þar. Myndin
var tekin er grímuklæddur,
rússneskur sérsveitamaður
átti leið framhjá.
Krafist nýrrar rannsóknar á „Blóðuga sunnudeginum“
Bresk stjórnvöld sök-
uð um vfirhvlminen
London. Reuter. ^
DICK Spring, utanríkisráðherra fr-
lands, skoraði á bresku stjórnina í
fyrradag að taka aftur upp mál kaþ-
ólikkanna 13, sem féllu fyrir byssu-
kúlum breskra hermanna í London-
derry á Norður-írlandi 1972, á
„Sunnudeginum blóðuga", sem svo
hefur verið kallaður. Sagði hann, að
nýjar upplýsingar bentu til, að ýmsu
hefði verið haldið ieyndu um atburð-
inn.
Spring kom með áskorunina í við-
tali við bresku sjónvarpsstöðina Rás
4 en fyrr í mánuðinum kvaðst hún
hafa komist yfír upplýsingar um, að
bresk stjórnvöld, hver ríkisstjórnin á
fætur annarri, hefðu þagað um mik-
ilvægar staðreyndir um „Blóðuga
sunnudaginn", 30. janúar 1972. Þá
skutu breskir fallhlífarhermenn 13
manns til bana á fundi í Londond-
erry, annarri stærstu borg á Norður-
írlandi.
Nefnd, sem skipuð var til að rann-
saka atburðinn, sýknaði hermennina
af allri sök og sagði, að þeir hefðu
aðeins verið að svara skothríð. Kaþ-
ólikkar hafa aldrei sætt sig við þá
niðurstöðu og fullyrða, að mennirnir
13 hafi verið óvopnaðir og skotnir
með köldu blóði.
Bretar héldu því fram, að her-
mennirnir hefðu allir verið á götunni
þar sem fundurinn var haldinn en
Rás 4 segist hafa orð hermanns fyr-
ir því, að leyniskytta í hernum hafí
skotið á fólkið ofan af húsi. Þá seg-
ir hún, að nokkrir hermannanna
hafí breytt framburði sínum fyrir
nefndinni til að bæta um fyrir sér.
Fyrr í mánuðinum hafði Rás 4
eftir fólki, sem tók þátt í fundinum
í Londonderry, að hermenn hefðu
verið uppi á borgarmúrunum hátt
yfír höfði fundarmanna og vitnaði
jafnframt í lækna eða hjúkrunarfólk,
sem fullyrti, að aðfallshorn kúln-
anna, sem urðu sumum að bana,
hefði verið 45 gráður.
Alvarleg tímamót
„Blóðugi sunnudagurinn“ mark-
aði að mörgu leyti upphafið að hin-
um grimmilegu átökum, sem verið
hafa á Norður-írlandi lengst af síð-
an.
John Hume, leiðtogi Verka-
mannaflokksins á N-írlandi, og 65
aðrir þingmenn hafa einnig skorað
á bresku stjórnina að hefja nýja
rannsókn á mannfallinu í Londond-
erry en talsmaður hennar segir, að
það sé ekki á döfínni.
Reuter
Lílqa
sósíalistum
við nasista
SERBNESKUR námsmaður
málar hakakross, tákn nasista,
inn í rauða stjörnu serbneska
sósíalistaflokksins. í gær var 75.
dagur mótmælanna gegn stjórn
Slobodans Milosevic, Serbíufor-
seta, en þess er krafist að hann
viðurkenni úrslit bæjar- og
sveitastjórnarkosninga sem
fram fóru í nóvember sl. Mi-
losevic hefur lýst því yfir að
hann vijji ganga til viðræðna
við stjórnaraudstæðinga en þeir
láta sér fátt um finnast, segjast
hvergi hvika frá kröfum sínum
nema úrslitin verði virt að fullu.
NATO-
aðild ekki
á dagskrá
MARTTI Ahtisaari, forseti Finn-
lands, ítrekaði á fundi með Ro-
mano Prodi, forsætisráðherra
Ítalíu, á fimmtudag að spurning-
in um mögulega aðild Finnlands
að Atlantshafsbandalaginu væri
ekki á dagskrá. Sama dag sagði
fínnski varnarmálaráðherrann,
Anneli Taina, að Finnar kynnu
að þurfa að gera það upp við
sig hvort þeir hygðust sækja um
aðild, fyrir árið 1999.
Frekari áf öll
Bhutto
ÞJÓÐARFLOKKUR Benazir
Bhutto, fyrrverandi forsætisráð-
herra Pakistans, varð fyrir enn
frekari áföllum í gær er tveir
flokksmenn hennar og fyrrver-
andi ráðherrar í héraðsstjórnum
töpuðu málum sínum fyrir rétti.
Forseti landsins vék ríkis- og
héraðsstjómum frá á síðasta ári
og höfðuðu Bhutto og ráðherr-
arnir mál til að fá úrskurðinum
hnekkt. Það gekk ekki eftir,
hæstiréttur úrskurðaði aðgerðir
forsetans löglegar.
Vísa fréttum
um valdabar-
áttu á bug
TALSMAÐUR írösku stjómar-
innar gerði í gær lítið úr yfirlýs-
ingum talsmanns Bandaríkjafor-
seta um harða valdabaráttu í
írak. Sagði íraski talsmaðurinn
um „blekkingar og áróðursbragð
gegn írak“ að ræða. Bandaríkja-
menn viidu ýta undir ótta vald-
hafa í Kúveit við nágranna þeirra
og yfírlýsing þeirra væri tilraun
til að iáta „fjölmiðlalygar“ sínar
virðast ögn áreiðanlegri.
Annan hvetur
til jarð-
sprengjubanns
KOFI Annan, framkvæmdastjóri
Sameinuðu þjóðanna, hvatti í
gær til alþjóðlegra samningavið-
ræðna um bann við framleiðslu
efnis í kjamorkusprengjur og
alþjóðlegt bann við jarðsprengj-
um. Þetta kom fram í ræðu sem
Annan hélt á ráðstefnu um af-
vopnunarmál í Genf. Undir þetta
tók utanríkisráðherra Ástralíu,
Alexander Downer, en Ástralir
hyggjast veija um.210 milljón-
um ísl. kr. til að hreinsa upp
jarðsprengjur í Kambódíu og
Mósambík.
Hvetur til að
árásum linni í
Líbanon
BENJAMIN Netanyahu, for-
sætisráðherra Ísraels, hvatti
Sýrlendinga í gær til að stöðva
árásásir skæruliða í Hizbollah-
samtökunum á ísraelska her-
menn í Líbanon. Þrír hermenn
létu lífið er sprengja, sem komið
hafði verið fyrir í vegarkanti,
sprakk þegar þeir óku hjá.
Páfi til
Sarajevo
JÓHANNES Páll II páfi mun
heimsækja Sarajevo-búa þann
13. apríl nk. Páfi varð að hætta
við ferð sína þangað í september
1994 er stríðsátökin stóðu sem
hæst.