Morgunblaðið - 28.06.1997, Blaðsíða 16

Morgunblaðið - 28.06.1997, Blaðsíða 16
16 LAUGARDAGUR 28. JÚNÍ 1997 MORGUNBLAÐIÐ ERLEIMT Umhverfisráðstefnu SÞ lýkur án strangra fyrirheita Málamiðlun einkennir lokayfirlýsinguna Sameinuðu þjóðunum. Reuter. Reuter KOFI Annan, framkvæmdastjóri Sameinuðu þjóðanna, tók á móti Bill Clinton á Umhverfisráðstefnunni á fimmtudag. Skoðanakönnun á Spáni Um 7 0% trúa á endurkomu Felipe Gonzalez Malaga. Morgunblaðiö. HÓPAR umhverfisverndarsinna lýstu óánægju með að Bill Clinton, forseti Bandaríkjanna, skyldi í ávarpi sínu á Umhverfsiráðstefnu Sameinuðu þjóðanna á fimmtudags- kvöld ekki vilja setja skýr markmið um samdrátt í losun lofttegunda sem valda gróðurhúsaáhrifum. Fulltrúar áhrifamikilla hags- munaaðila í fyrirtækjarekstri lýstu hins vegar ánægju með varkárni forsetans, og sögðu hann hafa mild- að afstöðu sína frá því fyrir nokkrum mánuðum. Gail McDonald, forseti Heimsandrúmslofssamtakanna, sem olíu- og kolaiðnaðurinn stendur að, hrósaði Clinton. „Við skorum á forsetann að halda áfram að vega og meta þau áhrif sem stefna hans í umhverfismálum hefur á viðskiptalífið og hvemig hún mun snerta hag bandarísks verkafólks og fjölskyldna þeirra," sagði McDonald. Clinton hlaut hól umhverfísvernd- arsinna á miðvikudag þegar hann samþykkti hert viðmið um losun ósóneyðandi efna og sóts, en þeir höfðu vænst þess að Bandaríkin, sem valda mestri mengun allra ríkja, myndu samþykkja markmið Evrópu- sambandsríkja um að 2010 verði koltvísýringslosun 15% minni en hún var 1990. „Hvað segir það manni um Banda- ríkin að ríki sem búa við veikari efna- hag en þau eru reiðubúin til að skuld- binda sig til að draga verulega úr losun efna er auka gróðurhúsaáhrif?" sagði Fred Krupp, framkvæmdastjóri Verndarsjóðs umhverfísins. Horfinn andi Ríóráðstefnunnar? í gær reyndu fulltrúar ríkjanna 170 sem tóku þátt í ráðstefnunni að koma sér saman um niðurstöðu hennar. Markmiðið var að endur- vekja anda hinnar sögulegu um- hverfisráðstefnu sem haldin var í Rio de Janero í Brasilíu fyrir fimm árum, en fréttaskýrandi Associated Press segir að mörg þeirra háleitu markmiða sem sett voru þá hafi horfið í skuggann af hörðum póli- tískum veruleika dagsins í dag. Til dæmis hétu flest iðnríki því á Ríóráðstefnunni að auka verulega aðstoð við fátækari ríki, en raunin er sú að hjálparaðstoð hefur dregist saman. „Akvarðanirnar sem teknar voru í Ríó eru enn orðin tóm,“ sagði fulltrúi Súdan, Elfaith Mohamed Ahmed Erwa, í ávarpi á allsherjar- fundi á fimmtudag. „Öpinber aðstoð, sem er grundvöllur þróunar í Afríku, hefur dregist saman eða horfið með öllu,“ sagði hann. Þótt Clinton ylli umhverfisvernd- arfólki nokkrum vonbrigðum þótti því mikilvægt að hann fór mörgum orðum um þær skelfilegu afleiðingar sem hækkun hitastigs í heiminum gæti haft, og að hann lofaði „afger- andi skuldbindingu" til að draga úr losun eiturefna. „Þetta var bein- skeyttasta yfirlýsing sem nokkur [Bandaríkjajforseti hefur gefið um að hækkun hitastigs sé alvarlegt vandamál," sagði Richard Mott, fé- lagi í samtökunum World Wildlife Fund í Bandaríkjunum. í lokasamþykkt ráðstefnunnar í gær er minnst á fjölda umhverfis- og þróunarvandamála, en fátt sagt um hvernig skuli beinlínis brugðist við þeim. An þess að nokkru væri lofað komust fulltrúar að samkomu- lagi um stefnuyfirlýsingu í nokkrum helstu málum. Um loftslagsbreytingar og losun koltvísýrings segir, í ljósi tregðu Bandaríkjamanna til skuldbindinga, að komast þurfi að „árangursríkri niðurstöðu," í frekari samningavið- ræðum. Um skógarhögg hafa Evrópuríki, Kanada og fleiri lagt til að efnt verði til alþjóðlegra viðræðna um sam- komulag um skógarnytjar, sem að öllum líkindum myndi setja ný viðm- ið í timburverslun. Bandaríkin eru andvíg hugmyndinni, og það eru sum umhverfisverndarsamtök einnig og vilja að fyrst verði staðið við samn- inga sem þegar hafa verið gerðir til þess að hefta eyðingu skóga í heim- inum. Niðurstaða ráðstefnunnar er á þá leið að ríki skuli athuga sam- komulagshugmyndina betur. Þróunarríkin reyndu nú að fá sett- an frest til 2002 fyrir iðnaðarríki að ná því markmiði, sem sett var á Ríóráðstefnunni, að auka aðstoð að því marki að hún nemi 0,7 af hundr- aði vergrar þjóðarframleiðslu. Að- stoðin hefur dregist saman frá því að vera 0,35% 1992 niður fyrir 0,3 af hundraði. En allt sem þróunarrík- in hafa upp úr krafsinu nú, virðist vera samkomulag iðnríkjanna um að leita sameiginlegra leiða til þess að auka þróunaraðstoð. MIKILL meirihluti Spánverja telur að Felipe Gonzalez, fyrrum leiðtogi Sósíalistaflokksins (PSOE), hafi aðeins dregið sig í hlé tímabundið og hann muni snúa aftur til for- ystustarfa í spænskum stjórnmál- um, ef marka má skoðanakönnun sem dagblaðið E1 País birti í vik- unni. Joaquín Almunia, hinn ný- kjörni leiðtogi flokksins, sem tók við af Gonzalez eftir að hann lýsti óvænt yfir því í liðinni viku að hann vildi losna úr þessu starfi, kveðst ætla að gefa sér eitt ár til að sanna forystu- hæfileika sína. Samkvæmt könnun E1 País, telja heil 70% Spánverja á kosninga- aldri að Gonzalez muni snúa aftur og gerast á ný leiðandi í spænskum stjórnmál- um. Um 43% þeirra sem spurðir voru töldu að hann myndi á ný verða forsætisráð- herraefni flokksins í þingkosningum og 41% þátttakenda kváðust telja þá skip- an mála æskilega. í báðum tilvik- um töldu um 40% að slíkt væri ólíklegt og óæskilegt. Endurtekið efni? Þessi almenna sannfæring Spánverja um að Gonzalez hyggist snúa aftur á sér sögulega skýr- ingu. Hann hefur áður dregið sig í hlé en í þeim tilfellum virðist fyrst og fremst hafa verið um að ræða millileik á skákborði spæn- skra stjórnmála. Þessar tölur eru einnig til marks um vinsældir Gonzalez, sem var forsætisráð- herra Spánar í 14 ár, á árunum 1982-1996, og þá sérstöðu sem hann nýtur í spænskum stjórnmál- um. Þótt könnun þessi hafi verið fremur takmörkuð, í henni tóku aðeins þátt 800 manns, er fullyrt að hún sé öldungis marktæk. Þess- ar tölur eru trúlega Joaquín Al- munia, hinum nýja leiðtoga flokks- ins, lítið gleðiefni þótt fyrir hafi legið að hans biði mikið og erfitt starf að sanna sig í leiðtogahlut- verkinu. Almunia sagði á mánu- dag, að innan árs myndu menn geta dæmt um það hvort hann gæti talist raunveru- legur leiðtogi Sósíali- staflokksins eða ein- ungis stjórnmálamað- ur sem stæði í skugga Gonzalez. Blendin viðbrögð IU Almunia biðlaði í fyrstu ræðu sinni sem leiðtogi flokksins til Izquierda Unida (IU), flokks lítt endur- hæfðra sósíalista og kommúnista, og sagði að einungis með því að starfa saman og leita sátta gætu vinstri öflin á Spáni gert sér vonir um að steypa stjórn Þjóðar- flokksins (PP), sem Jose Maria Aznar, forsætisráðherra, er í for- svari fyrir. Viðbrögð Izquierda Unida við þessum ummælum, sem vöktu verulega athygli, hafa verið heldur blendin. Julio Anquita, for- maður IU og sósíalisti af gamla skólanum, hefur farið fram á að Almunia útfæri nánar þessar hug- myndir og komi þeim skriflega á framfæri við flokk hans, sem er í raun bandalag ýmissa og ólíkra hópa spænskra vinstri sinna. Landsstjórn IU lýsti hins vegar yfir efasemdum um að unnt reynd- ist að ganga til samstarfs við Sós- íalistaflokkinn og hinn nýja leið- toga hans. Felipe Gonzalez Byssu- lögum breytt Washington. Reuter. HÆSTIRÉTTUR Bandaríkj- anna hefur fellt úr gildi mikil- vægt ákvæði Brady-laganna svokölluðu, sem sett voru til að takmarka byssueign í land- inu. Samkvæmt úrskurðinum er ekki hægt að skylda lög- regluyfirvöld á hveijum stað til að kanna hvort fólki sé treystandi fyrir byssu. Urskurðurinn er mikið áfall fyrir Bill Clinton, forseta Bandaríkjanna, sem beitti sér mjög fyrir lögunum gegn harð- vítugri andstöðu Samtaka byssueigenda. Eru þau kennd við James Brady, sem særðist alvarlega þegar Ronald Reag- an, fyrrverandi forseta, var sýnt banatilræði 1981. Ákvæðið, sem fimm hæsta- réttardómarar af níu sögðu, að bryti gegn stjórnarskránni, skylduðu lögreglustjóraemb- ættin til að kanna hvort vænt- anlegir byssueigendur hefðu gerst sekir um glæp, væru veilir á geði, hefðu neytt eitur- lyfja eða væri ekki treystandi fyrir byssu af öðrum ástæðum. Danskir ESB-andstæðingar tapa málaferlum Þingið ákveði hvort það fylgi stjórnarskrá Kaupmannahöfn. Morgunbladið. FORSÆTISRÁÐHERRA hefur ekki brotið í bága við stjórnarskrána þótt valdi hafi verið afsalað til Evrópusambandsins (ESB). Þetta var niðurstaða Eystri landsréttar í gær þegar dómur var kveðinn upp í máli tíu ESB-andstæðinga gegn forsætisráð- herra til að fá úr því skorið hvort það væri stjórnar- skrárbrot að valdi hefur verið afsaiað til ESB. Andstæðingarnir áfrýja dómn- um og sérfræðingar benda á að í dómnum sé ekki tekið á því hvort þingið fylgi stjórnar- skránni. Andstæðingarnir vildu fá úr því skorið hvort 20. grein stjórnarskrárinnar um að aðeins megi afsala valdi til erlendra aðila „í nánar ákveðn- um atriðum" heimilaði það óskilgreinda valdaaf- sal, sem þeir telja að hafi átt sér stað síðan Danir gerðust aðilar að Efnahagsbandalaginu árið 1973 og sem ekki hafði verið séð fyrir þá. Rétturinn bendir hins vegar á að þingið hafi vitað hvað um var að vera án þess að sjá neitt athugavert við það. Gagnrýna niðurstöðuna Ole Krarup, lagaprófessor og einn þeirra sem höfðuðu málið, sagðist í viðtali við danska útvarp- ið hafa orðið fyrir vonbrigðum með að í dómnum væri alls ekki tekið tillit tii kjarna málsins. Hjalte Rasmussen, prófessor í ESB-rétti, segir of litlar forsendur vera í dómnum fyrir niðurstöðu hans og að dómararnir hafi greinilega alls ekki kært sig um að brjóta til mergjar hvað umrædd grein stjórnarskrárinnar þýddi, né heldur hvort þingið héldi sig innan ramma hennar. Þar með væri þinginu í sjálfsvald sett að túlka stjórnarskránna að eigin vild. Fyrst rétturinn tæki ekki á málinu væru vart aðrir til þess. Árið 1993 hafnaði rétturinn kröfu andstæðinganna um að láta reyna á stjórnarskrárgrein- ina þegar Maastricht-sáttmálinn var staðfestur því hópurinn hefði ekki rétt á að fá álit réttar- ins. Hjalte Rasmussen segir að rétturinn sé greini- lega enn við sama heygarðshorni 1 þótt hæstirétt- ur hafi heimilað hópnum í fyr a að reka mál sitt fyrir dómi. Ekki var búist við að nein niðurstaða fengist með dómi réttarins en me.ra er vænst af dómi hæstaréttar sem vart verður kveðinn upp fyrr en á næsta ári. Þá m'jn koma í ljós hvort rétturinn kæri sig um að taka á því hvernig skilja beri um- deildu stjórnarskrárgreinina og hvort þingið haldi sig við réttan skilning. *★★★* EVRÓPA^ Hæstiréttur Banda- ríkjanna um alnetið Ógildir bann við „ósiðlegu“ efni Washington. Reuter. HÆSTIRÉTTUR Bandaríkjanna úrskurðaði á fimmutdag um mál- frelsi á alnetinu og komst að þeirri niðurstöðu að lög, sem Bandaríkja- þing setti um að það væri glæpur að senda eða sýna „ósiðlegt“ efni á alnetinu þannig að börn hefðu aðgang að því, stönguðust á við bandarísku stjórnarskrána. Þetta er fyrsta sinn sem hæsti- réttur fjallar um alnetið og fyrstu viðbót stjórnarskrárinnar um mál- frelsi. John Paul Stevens dómari skrifaði úrskurðinn og sagði þar að málfrelsi á alnetinu ætti að njóta sömu verndar og rétturinn veiti bókum og dagblöðum. Þetta er öfugt við sjónvarp og útvarp, sem rétturinn hefur samþykkt að sæta megi ýmiss konar reglugerðum stjórnvalda. Úrskurðurinn tekur hins vegar ekki til kláms eða dónalegs efnis, sem reyndar nýtur heldur ekki verndar stjórnarskrárinnar. I I ► > i I I i I I I ! I 1: I [ L | I I 4
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.