Morgunblaðið - 10.10.1999, Side 39
MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
SUNNUDAGUR 10. OKTÓBER 1999 39 >
i
■'J
8
í
+ Ástdís Gísla-
dóttir fæddist í
Reykjavík 24. apríl
1926. Hún iést á
hjúkrunarheimilinu
Skjóli 30. septem-
ber síðastliðinn.
Foreldrar hennar
voru Gísli H. Gísla-
son, trésmiður, f.
14.7. 1883, d. 3.8.
1973, og Kristbjörg
Herdís Helgadóttir,
húsmóðir, f. 1.11.
1888, d. 23.11. 1963.
Systkini Ástdísar
eru: Helgi Gíslason,
f. 24.4. 1909, d. 1.4. 1988, Svava
Gísladóttir, f. 16.11. 1910, d.
27.6. 1920, Hannes Gíslason, f.
4.4. 1912, d. 3.5. 1997, Sigur-
berg Gíslason, f. 10.2. 1916, d.
10.6. 1984, Halldór Gíslason, f.
10.9. 1918, Svava Gísladóttir, f.
5.2. 1922, d. 25.9. 1996, og hálf-
systir, samfeðra, Gíslína Gísla-
dóttir (látin).
Hinn 29. maí 1948 giftist Ást-
dís Kristmundi Jakobssyni, loft-
skeytamanni, f. 4.7. 1923. Börn
þeirra eru: 1) Þórdís, lyQafræð-
Að eiga góða og ánægjulega
æsku er gott veganesti fyrir lífið.
Þetta veganesti gáfu foreldrar mín-
ir okkur systkinunum. Mamma
hafði sjálf alist upp í stórum systk-
inahópi. Hún fæddist í Reykholti
við Laufásveg (sem nú heitir Vatns-
mýrarvegur), litlu timburhúsi sem
afi byggði skömmu áður en hún
fæddist. Hún var yngst af sjö
systkinum. Þau eru nú öll látin
nema Halldór, sem dvelur á Hrafn-
istu.
Mamma lauk hefðbundinni skóla-
göngu og fór síðan í Húsmæðra-
skóla Reykjavíkur ásamt Svövu
systur sinni. Dvölin í húsmæðra-
skólanum var þeim systrum eftir-
minnileg og það kom alveg sérstak-
ur glampi í augun á þeim þegar
þær ræddu um þann tíma er þær
dvöldu þar. Þar eignuðust þær
einnig góðar vinkonur sem fylgdu
þeim gegnum allt lífíð.
Efth’ að mamma giftist föður
mínum, Kristmundi Jakobssyni,
bjuggum við fyrstu árin í Reykholti
en þá vann pabbi á sjónum sem
loftskeytamaður. Þar fæddumst við
þrjár systurnar. Reykholt var
sannkölluð paradís fyrir okkur, en
þar bjuggu einnig afi og amma, svo
og þrjú systkini mömmu, þau
Hannes, Svava og Siggi.
Reykholt var nafli alheimsins að
okkar mati. Þar var gjarnan gest-
kvæmt og ættingjar utan af landi
höfðu þar jafnan viðdvöl er þeir
komu í bæinn.
En þegar við vorum orðin fimm í
fjölskyldunni fór að þrengja að okk-
ur en við bjuggum í tveimur her-
bergjum í kjallai’anum í Reykholti.
Þá hófu þau byggingu á húsi við
Austurbrún 23 og meðan á bygging-
unni stóð bjuggum við í Engihlíð 16.
Það var svo um haustið 1958 að við
fluttumst í nýja húsið í Austurbrún-
inni. Við vorum öll ánægð í nýja
húsinu, en ég held að móður minni
hafi fundist hún aðeins einangruð
að búa svona í útjaðri Reykjavíkur,
en á þeim tíma var Laugarásinn og
Laugarnesið í útjaðri byggðar.
Þremur áram eftir að við fluttum
inn fæddist bróðir minn Hannes.
Við áttum góða daga í Austurbrún-
inni og mamma var alltaf heima-
vinnandi húsmóðir og það var okkar
gæfa. Það var gott að koma heim úr
skólanum og fá rjúkandi kakóbolla.
Árið 1980 varð fjölskyldan fyrh’
áfalli en þá lést Hannes bróðir minn
eftir tveggja ára veikindi aðeins 19
ára gamall. Fráfall hans markaði
djúp spor í líf foreldra minna. Það
er einkennileg tilviljun að mamma
er jarðsungin á dánardegi Hannes-
ar, 11. október.
Mamma var handlagin kona og
það liggja margir fallegir munh’ eft-
ir hana.
ingur, f. 13.11.
1948, gift Eiríki
Erni Arnarsyni, sál-
fræðingi, f. 19.7.
1949. Dætur þeirra
eru Hildur, f. 13.4.
1978, og Kristín
Björk, f. 19.3. 1984.
2) Auður, kennari,
f. 26.5. 1951, gift
Magnúsi Kjartans-
syni, framkvæmda-
stjóra, f. 25.10.
1948, d. 29.3. 1995.
Börn þeirra eru
Margrét, f. 15.7.
1974, og Krist-
mundur, f. 1.9. 1979. Sambýlis-
maður Auðar er Jón S. Knúts-
son, framkvæmdastjóri, f. 23.7.
1957. 3) Kristín, félagsráðgjafi,
f. 22.5. 1954, gift Eyjólfi Einari
Bragasyni, arkitekt, f. 19.2.
1953. Börn þeirra eru Pétur
Örn, f. 12.2. 1980, og Elísabet
Björt, f. 19.6. 1986. 4) Hannes, f.
25.4. 1961j d. 11.10. 1980.
Útför Ástdísar verður gerð
frá Áskirkju á morgun, mánu-
daginn 11. október, og hefst at-
höfnin klukkan 13.30.
Það var jafnan stutt í hlátur og
glens hjá henni og hún hafði unun af
söng og dansi og oft vora tekin létt
dansspor á eldhúsgólfinu í Austur-
brúninni. En hún gat líka verið
ákveðin og ef henni mislíkaði fór
það ekki framhjá neinum.
Hún veiktist af alzheimer-sjúk-
dómnum fyrir nokkrum áram. Það
var erfiður tími fyrir hana og föður
minn, svo og okkur öll.
Það má segja um sjúkdóminn að
viðkomandi hverfur inn í sig og
verður fangi í eigin líkama. I raun
var hún fyrh’ löngu farin frá okkur
án þess að við fengjum tækifæri til
að kveðja hana. Sjúkdómurinn er
einnig mjög erfiður fyrir aðstand-
endur, en ég get ekki látið hjá líða
að minnast á hvað faðir minn tók
þessum erfiðleikum á aðdáunar-
verðan hátt. Hann hugsaði um hana
af einstakri blíðu og natni uns ekki
varð lengur umflúið að hún færi á
sjúkrastofnun.
Síðustu árin dvaldi móðir mín á
hjúkranarheimilinu Skjóli.
Verðmæti hvers vinnustaðar er
fólgið í því starfsfólki sem þar vinn-
ur. Starfsfólkið á 3. hæðinni þar
sem móðir mín dvaldi síðustu fjögur
árin vinnur starf sitt ekki einungis
af dugnaði heldur og einnig af ein-
stakri umhyggju og hjartahlýju. Eg
og fjölskylda mín viljum þakka
þeim frábæra umönnun móður
minnar og góða viðkynningu.
Það er ætíð erfitt að kveðja móð-
ur sína, sama hversu gamall maður
er sjálfur. Hún lagði granninn að lífi
okkar og mai’kaði sín spor í það.
Eg vil að lokum þakka henni allt
það sem hún var mér og vona að
mér lánist að vera börnum mínum
jafn góð móðir og hún var mér.
Auður Kristmundsdóttir.
Amma Ástdís bar nafn með rentu
því hún var dís ástanna með stórt,
sterkt hjarta. Nú er sterka hjartað
hennar ömmu hætt að slá eftir
margra ára baráttu við erfiðan
sjúkdóm.
Upp í hugann koma allar góðu
stundirnar sem ég átti sem lítil
stelpa hja ömmu á Austurbrúninni.
Ég kom til hennar snemma á
morgnana og svo eyddum við dög-
unum saman, ýmist heima að
spjalla, syngja, fórum í göngutúra
út a róló, komum svo við í sjoppunni
og keyptum okkur uppáhaldssæl-
gætið. Amma var alltaf ofsalega
þakklát fyrir þá hjálp sem ég veitti
við heimÓisstörfin, hversu lítil sem
hún var, og núna geri ég mér grein
fyrir að ég gerði lítið annað en að
þvælast fyrir.
Seinna byi’jaði ég svo í skóla og
þá var amma boðin og búin að
hlusta á mig læra stafina og stagl-
ast fram úr setningum, hlusta á tón-
stigana á blokkflautu og horfa full
aðdáunar á ballettspor sem ég taldi
á heimsmælikvarða en vora aðeins
litlar æfingar. Alltaf var amma til-
búin að fylgjast með því sem ég var
að gera og hvetja mig til dáða.
Þegar ég byrjaði í menntaskóla
var sjúkdómurinn farinn að segja til
sín og í stað þess að heimsækja
ömmu á Austurbrúnina færðust
heimsóknirnar inn á Eir og síðar á
Skjól. Þar héldum við áfram að
spjalla og hlusta á tónlist á meðan
ég lakkaði neglurnar á henni svo
hún liti vel út. Undir það síðasta
hafa heimsóknirnai’ líklega ein-
kennst af einræðum mínum því mér
var mikið í mun að amma vissi hvað
hefði á daga mína drifið og hvernig
aðrir í fjölskyldunni hefðu það.
Það er sárt að kveðja en ég veit
að núna kvelst amma ekki lengur.
Ég er þakklát fyrir að hafa fengið
að kynnast þessari sterku, ástnku
og heiðarlegu konu sem amma Ást-
dís var og er ennþá í hugum þeirra
sem hana þekktu.
Hildur.
Þegai’ við setjumst niður til að
skrifa nokkur kveðjuorð til þín
kemur svo mai’gt upp í hugann. Þú
varst svo stór þáttur í lífi okkar að
okkur finnst nánast óhugsandi að
þú sért ekki lengur til staðar.
Reyndar olli sjúkdómur þinn því að
þú varst að sumu leyti horfín á
braut, en þú brostir aíltaf svo fal-
lega til okkar þegar við komum að
heimsækja þig að við erum viss um
að þú þekktir okkur. Þú varst
mamman hennar mömmu og tókst
alltaf stóran þátt í öllu sem gerðist í
okkar lífi.
Ég man að pabbi sagði okkur að
þegar Mai’grét var að fæðast og
hann beið með þér og afa heima í
Austurbrúninni eftir að hringt væri
af fæðingardeildinni þá hafir þú
nánast tekið út fæðingarhríðirnar
líka og hálfskammað hann fyiir að
láta mömmu ganga í gegnum þetta.
Það var líka gott að fá að koma og
gista í Austurbrúninni og oft mátti
afi víkja úr rúminu sínu þegar við
voram bæði búin að troða okkur
upp í til þín.
Én lífið hagaði því þannig eftir að
pabbi dó og þú fórst á Skjól að afi
fluttist í Eiðismýrina og við flutt-
umst í Austurbrúnina. Okkur fannst
við öll vera komin heim, því Austur-
brúnin er hluti af lífi okkar.
Við munum alltaf minnast fallega
brossins þíns og hvað það var stutt í
hláturinn.
Elsku amma, við kveðjum þig og
biðjum góðan guð að geyma þig og
styrkja afa í sorg sinni.
Margrét og Kristmundur.
Ástdís Gísladóttir ólst upp í
Reykholti við Laufásveg sem var
lítið hús við Reykjavíkurflugvöll.
Hún var yngst sjö barna þeirra
Gísla H. Gíslasonar trésmiðs og
Kristbjargar H. Helgadóttur hús-
móður. Ein systir Ástdísar, Svava
eldri var þó látin er Ástdís fæddist.
Alltaf var mikið um að vera í
Reykholti, fjölskyldan var stór og
gestkvæmt var á heimilinu og sér-
stök ánægja þegar ættingjai’ eða
sveitungar frá Mjóafirði eða Norð-
fii’ði gistu er þeir vora í bæjarferð.
Eldri bræður hennar fjórir fóra
snemma að vinna fyrir sér við smíð-
ar og önnur störf eins og faðirinn og
þær systumar Ástdís og Svava
yngi’i, aðstoðuðu húsmóðurina við
heimilsstörfin. Nauðsynlegt var að
allir tækju til hendinni á vinnusömu
og stóra heimili. Fólk varð að hafa
mikið fyrir hlutunum á áranum fyr-
ir stríð og einkenndist lífið af nýítni
og vinnusemi.
Snemma kom í ljós að heimilis-
störf féllu henni vel úr hendi, hvort
um vai’ að ræða saumaskap eða
matargerð. Natni, smekkvísi og
glaðværð einkenndu Ástdísi við
heimilisstörfin enda kom á daginn
að hún kaus sér starf húsmóðurinn-
ar sem sitt hlutskipti í lífinu og
gekk hún í Húsmæðraskóla Reykja-
víkpr til að fullnema sig til starfans.
Árið 1948 giftist Ástdís eftirlif-
andi eiginmanni sínum Kristmundi
Jakobssyni loftskeytamanni og
stofnuðu þau heimili í Austurbrún
23 í Reykjavík. Þau eignuðust fjög-
ur börn, þau Þórdísi, Auði, Kristínu
og Hannes en hann lést árið 1980.
I Austurbrún byggðu þau hjón
myndarlegt hús og bjó Ástdís fjöl-
skyldu sinni gott heimili.
Glaðværð, ábyrgðartilfinning,
samviskusemi og smekkvísi ein-
kenndu Ástdísi í öllu sem hún tók
sér fyrir hendur. Hún bar hag og
heilsu fjölskyldunnar fyrir brjósti
og var hún nánast í daglegu sam-
bandi við vini og vandamenn.
Hún vissi manna best alla afmæl-
isdaga og ekki kom annað til greina
en að halda upp á afmælið og var þá
bakstur settur í gang í Austurbrún-
inni. Þær eru ófár hnallþórarnar
sem hafa verið bornar þaðan út til
„afmælisbarna" vina og ættingja.
Ástdís var músíkölsk og á árum
áður var hún bæði í dans og steppi
og ef rétta lagið hljómaði í útvarp-
inu, var ósjaldan sem hún tók eitt
dansspor í takt við húsverkin eða
tók undir með söngnum og skemmti
sér manna best. Handlagin var hún
enda fingranett og ber heimili
þeh-ra Kristmundar þess gott vitni,
hvort sem er í skermasaumi eða
annarri handavinnu. Þar vora vand-
virkni og nákvæmni i fyrirúmi svo
aðdáun vakti.
Þegar barnabörnin fóru að fæð-
ast eitt af öðra þá urðu þau öll
ömmubörn og var það svo á tímabili
að foreldrarnir voru í tíðum flutn-
ingum með sængur því öll vildu þau
gista hjá ömmu sinni og afa.
Nú þegar Ástdís hefur kvatt
þetta jarðneska líf finn ég enn betur
hversu mikilvægu hlutverki hún
gegndi innan fjölskyldunnar, þ.e. að
hlúa að velferð hennai’ og vellíðan.
Með virðingu kveð ég þessa
sómakonu. Hvíli hún í friði.
Eyjólfur E. Bragason.
Það var haustið 1943 sem ég hitti
Ástdísi fyrst eða Öddu eins og hún
var alltaf kölluð. Við voram báðar
að hefja nám í Húsmæðraskóla
Reykjavíkur og lentum saman í
númeri. Svo skrítið sem það var
lentu þær yngstu saman og þar sem
ég kom tveimur dögum eftir að
skóli byrjaði var mér bætt við þær
og við alltaf kallaðar barnanúmerið.
Þessai’ stúlkur hafa allar verið vin-
konur mínar síðan. Við höfðum
bæði gagn og gaman af dvöl okkar í
skólanum og þar sem við voram í
heimavist fór ekki hjá því að margt
væri sér til gamans gert í frítímum
á kvöldin og var danslistin í háveg-
um höfð, mikið tjúttað. Stundum
lenti ég nú upp á kant við hana þeg-
ar hún sagði að þessi eða hinn væri
sveitó. Þá reyndi nú sveitapían að
verja sitt lið.
Ádda var yngst sjö systkina og
var Svava systir hennar einnig í
skólanum. Við fórum oft á böll sam-
an og á einni dansæfingunni í Kenn- '
araskólanum hittum við báðar verð-
andi eiginmenn. Hennar var Krist-
mundur Jakobsson frá Isafirði, þá í
Loftskeytaskólanum. Þau giftu sig í
maí 1948 og eignuðust fjögur börn,
þrjár stúlkur og einn son, sem var
yngstur, en urðu fyrir þeirri sára
sorg að missa hann 19 ára gamlan
úr hvítblæði, sem hann barðist við í
tvö ár. Það var erfiður tími fyrir þau
öll. Hann var í menntaskóla er hann
lést.
Árið 1959 fluttust þau í nýtt hús
er þau byggðu í Austurbrún 23 og
bjuggu þar, þar til Adda fór á spít-
ala vegna veikinda sinna, sem hrjáð
hafa hana nokkur undanfarin ár.
Mennii-nir okkar áttu smátrillu
ásamt vini sínum og kom það fyrir
að við Adda fórum tO fiskjar með
þeim, en mest kom það þó í okkar
hlut að gera mat úr aflanum og
helst voru það fiskibollur sem við
voram aldeilis búnar að fá nóg af.
Okkar menn eru saman í Oddfellow
og áttum við þar margar glaðar
stundir, eins í ferðalögum sem við
höfum farið saman í, meðal annars
Þýskalandsför, tókum bílaleigubíl
og keyrðum um allt Þýskaland, sem
var mjög fróðleg ferð.
Adda lagði metnað sinn í uppeldi
barna sinna og átti fallegt og vel
hirt heimili. Um leið og við Guð-
mundur sendum Kristmundi og
fjölskyldu innilegai- samúðarkveðj-
ur þökkum við Öddu samfylgdina.
Ingunn Erla Stefánsdóttir.
Faðir minn,
AXEL HÉLM,
er látinn.
Fyrir hönd aðstandenda,
Ragnar Ágúst Axelsson.
+
LÁRUS H. BLÖNDAL
fyrrverandi bókavörður,
verður jarðsunginn frá Ftáteigskirkju þriðju-
daginn 12. október kl. 13.30.
Fyrir hönd tengdabarna og afkomenda,
Halldór Blöndal,
Haraldur Blöndal,
Ragnhildur Blöndal.
+
Þökkum þann mikla hlýhug og hluttekningu
sem okkur hefur verið sýnd vegna fráfalls
elskulegrar sambýliskonu minnar, móður
okkar, dóttur, systur, mágkonu og barna-
barns,
GUÐRÍÐAR ERNU GUÐMUNDSDÓTTUR,
sem lést föstudaginn 24. september sl.
Helge Rise,
íris Hödd, Lena Mist,
Guðmundur Sigurgeirsson, Ágústa Traustadóttir,
Trausti Guðmundsson, Ingibjörg Aradóttir,
Sigurgeir Guðmundsson, Soffía Kjartansdóttir,
Sigurgeir Ingvarsson.
ÁSTDÍS
GÍSLADÓTTIR