Fréttir frá Íslandi - 01.01.1885, Blaðsíða 52

54
MENNTUN OG MENNING.
pá er að geta um Kirkjitsóngsbók með 4 röddum eptir
Jónas Helgason organista við dómkirkjuna í Reykjavík. í
henni eru 122 sálmalög eða öll pau lög, sem eru í sálmabók
vorri frá 1871. Hún þykir mikilsverð bók fyrir kirkjusöng vorn
og mjög pörf, par sem hljóöfærum fjölgar svo mjög í kirkjum
um allt land.
Af bókum, sem erlendis hafa komið út petta ár og snerta
ísland, má nefna 4. bindi af Norges gamle Love indtil 1387,
udgivet ved Gustav Storm; par er Jónsbók prentuð eptir 4
skinuhandritum frá byrjun og fyrri hluta 14. aldar, mjög vand-
lega, og til grundvallar er lagt nr. 3268 qv. í konungsbóksafn-
inu í Khöfn frá byrjun 14. aldar. Enn fremur hefir «félagið
til útgáfu norrænna fornrita» fengið hjá bókmenntafélaginu
nokkur eintök af Reykholtsmáldaga og gefið út með þeim ná-
kvæmar og vandaðar skýringar og athuganir á honum eptir ýmsa
fræðimenn, par á meðal dr. Björn M. Olsen í Reykjavík. þá
hefir og prófessor Eduard Sievers, pýskur maður, skrifað brag-
fræði Eddukviðanna og lagað tekstann dálítið eptir pví. Annar
pýskur maður, Jos. C. Poestion, hefir og ritað stóra bók um
ísland, er hann nefnir: Island, das Land und seine Bewohner;
pað er lýsing á landi og pjóð, rituð með velvild og furðanlega
rétt, par sem höf. hefir pó aldrei komið hingað og orðið pví
að styðjast við annara frásagnir, enda kennir pess á stöku stað.
Hann hefir áður ritað ýmislegt um Ísland til að vekja athygli
manna á pví á þýskalandi, og lagt út á pýsku bæði *Pilt og
stúlku* (sjá Er. 1883, bls. 60) og ýmsar betri pjóðsögur vorar;
bókmenntafélagið gerði hann og að heiðursfélaga petta ár í við-
urkenningarskyni. Sama vináttu- og sanngirnis-pel til íslend-
inga er í bók um ísland, sögu pess, bókmenntir o. fl. eptir
dr. Ph. Schweitzer, pýskan mann, er ferðaðist hér um land
sumarið 1883 (sbrv Fr. 1883, bls. 60). Bókin heitir: Island,
Land und Leute (ísland: land og pjóð), og er allvel samin, pótt
höf. vanti auðsjáanlega næga reynslu á pjóð vorri og þjóðlífi
og sjálffengna pekkingu á bókmenntum vorum. öðru máli
er að gegna um ferðabók («Reisebilder aus Island*, ferðasögur
frá íslandi) eptir annan pýskan mann, Konrad Keilhack, er
ferðaðist hér sama sumar. Hann vantar alla pekkingu og hæfi-
leika til að geta dæmt rétt um pjóðina og pjóðlífið; bókin er pví
full af misskilningi og jafnvel óhróðri um einstaka menn, t. d.
fylgdarmann hans og ýmsa presta; pannig kvartar hann yfir
pví, hversu dýr allur ferðagreiði sé hér, og hversu ragir (!) ís-
lendingar séu að ferðast. Hinn góðfrægi íslandsvinur dr. Konr.
Maurer tók svari voru og leiðrétti ósannindin hjá Keilhack.
pessi Keilhack er jarðfræðingur, og gerði dágóðar athuganir við-
víkjandi jarðfræði landsins. Sama og í ferðabók Keilhacks