Eimreiðin - 01.05.1907, Page 12

92
Reyndar eru prestar vorir greindir menn yfirleitt og sumir
gáfaðir. Peir eru og frjálslyndir í samanburði við bræður sína og
náfrændur erlendis. En þó eru þeir ekki vaxnir þessum vanda,
að byggja guðshús, nýtt og fagurt í landinu.
Pess þurfti við í landi voru — einmitt þess, hvorki meira né
heldur minna.
Kirkjan þarf öll að endurnýjast hátt og lágt, úthverfa hennar
og innhverfa.
En það hefir kirkjumálanefndin eigi skilið.
Stjórnin hefir og gengið þess dulin. Annars mundi hún hafa
valið aðra menn í nefndina en prestlinga mestmegnis.
Prestastéttin hefir aldrei gengist fyrir hreinsun trúargreinanna
né endurnýjun. Sagan er til vitnis um það. Svo fjandsamleg
hefir sú stétt verið allri stórstígri siðabót, að hún réð lausnarann
af dögum og stofnaði rannsóknarréttinn illræmda og hélt honum við.
Hitt hefir henni verið ágæta vel gefið, að koma fjármálum
kirkjunnar í fast horf og tryggja sjálfri sér hægindi.
Kirkjumálanefndin hefir hallast á þessa sveifina. Hún hefir
litið á kirkjuna líkum augum sem Bárður á Búrfelli leit á maura-
skemmu sína.
En taki þér krossinn helga og setjið hann á mauraskemmu
Búrfells-Bárðar, fyllið loftið með skreið, kjallarann með magálum
og mungáti, og hún verður þó aldrei að kirkju Jesú Krists.
Hærri laun! Betri kjör handa prestunum, hærri laun og hag-
anlegri! Pctta kall hljómar nú um landið og bergmálar.
En góðir menn! Mundi ítökum kristinnar trúar fjölga í land-
inu, þó að þessu kalli yrði fullnægt?
Presturinn, sem ritað hefir skáldsöguna amerísku, minnist eigi
einu orði á háu launin, né telur þau skilyrði kristindómsins.
Heilbrigð skynsemi er á sama máli.
Og hvernig getur þjóðin risið undir hálaunagjaldi til ioo—120
presta í iandi, sem hefir á að skipa einum 80,000 íbúa?
Hún orkar því ekki.
Sumir þeir, sem tala um háu launin, vilja fækka prestunum
miklu meira, langt niður fyrir 100 ef til vili. En þegar svo er
komið, að prestar eru orðnir mjög fáir og strjálir, kemur þar að
lokum, að þeir verða farand-prédikendur al-ókunnir öllum þorra
manna. Pá verða þeir sporrekendur prestsins í skáldsögunni, sem
ég nefndi, — áður en hann vaknaði og sá köllun sina.