Eimreiðin - 01.05.1907, Síða 58

13«
vandast úrlausnin við það, að vegandinn er einn úr hóp goðanna
sjálfra; goðin geta ekki komið fram hefndum, því þau eru vanda-
bundin vegandanum sem samlanda og eiðbróður. Pá fer Óðinn
dularklæddur á fund meyjarinnar Rindar, nær að lokum ástum
hennar með töfrabrögðum, og nú fæðist sonur, sem, án þess að
nokkur eiður sé rofinn, getur hefnt dauða Baldurs með því að
vega Höð. í þessari mynd er frásögnin aðallega trúsögn um
ráðkænsku Óðins, til að sýna, hvernig honum tekst að gera þær
breytingar á afstöðu og hlutföllum, sem eru nauðsynlegar til að
koma fram fyrirætlunum hans. I hinni Baldurs-sögninni eru það
ekki Höður og hefndin, sem eru aðalatriðin, heldur Loki og
þjáningin. Loki smíðar vopn úr Mistilteininum og fær hann í
hönd Heði, sem ekki grunar neitt; og þegar öll náttúran grætur,
til þess að heimta Baldur úr helju, situr Loki »með þurrum tárum«
í hellinum, sá eini, sem ekkert lætur á sig fá, en lætur »Hel halda
því es hefir«. Fyrir þetta sakleysi, sem er laust við víg og
vammir, þessa sorg, sem er svo djúp, að engin hefnd getur upp-
rætt hana, og þessa ilsku, sem er mögnuð djöfullegri kyngi, hafa
frumdrættirnir í þessari Baldurs-sögn orðið alt aðrir en í hinum
vanalegu baráttusögnum. Pað er því engin furða, þó þessi skáld-
skapur næði svo miklum metum, jafnvel hjá kristnum Norðurlanda-
búum á víkingaöldinni fyrir vestan haf, og fram á miðaldir á Is-
landi og víðar. Hér birtist í fyrsta sinn framsetning á harmi og
hörmungum alls heimsins, veldi ilskunnar og þjáningum goðahetj-
unnar, sem hljóta að renna jafnvel steinhjörtuðum svo til rifja, að
þeir geti ekki tára' bundist. Pessi Baldurs-sögn stafar ekki frá
frumtíð heiðninnar, heldur er hún síðustu orð hennar, þegar farið
var að þjóta í lofti af harmasöngum um Krist og pínslir hans.
LOKI. Kynlegastur allra í trúsögnum vorum er Loki. Að
ætla sér að vísa honum á dyr, er ekki til neins, því hann er al-
staðar. En vér getum að nokkru leyti greint þau lög sögulega
hvert frá öðru, sem trúsagnirnar um hann hafa hlaðið hverju ofan
á annað. Sem förunautur Pórs er Loki æfagamall, því í öllum
trúsögnum í Norður-Evrópu hefir þrumuguðinn slíkan ungan föru-
naut, skósvein og boðbera, sem ýmist kemur fram sem bragða-
refur í baráttunni við tröllin, eða verður undir í viðureigninni við
jötnana, svo að hinn þrúðefldi guð verður að bjarga honum; og
þetta eru sömu trúsagnaefnin og hin norrænu: jötnaróðurinn og
hamarsheimtin. Af sömu gerð eru þær trúsagnirnar, þar sem