Eimreiðin - 01.04.1919, Page 12

76
LAUNAMÁLIÐ
[EIMREIÐIN
hefir einnig hitt aðrar stéttir manna, sem lifa af ákveðnu
kaupgjaldi.
Lítum þá fyrst á opinbera starfsmenn annara þjóða,
t. d. Norðmanna og Svía.
Þá er það fyrst, að laun þeirra voru fyrir ófriðinn
miklu hærri en hér á landi. Þeir voru því bæði betur
undir tapið búnir og gátu auk þess lengur komist af þótt
peningar lækkuðu.
Þvínæst er það, að dýrtíðin heíir ekki orðið eins gífur-
leg þar og hér, þótt mikil hati verið. í júlí síðastl. var
hún á matvælum í Noregi 180%, í Svíþjóð 158°/« og hefir
ekki aukist að mun síðan, á móti 225% hér. Það er ekki
svo lítill munur.
Og loks hefir starfsmönnum þar verið bætt upp pen-
ingaverðfallið mjög rausnarlega. í Noregi hafa allir opin-
berir starfsmenn, eftir tillögum stjórnarinnar, launauppbót
er nemur 1300 kr. fyrir þá, sem hafa upp að 3900 kr. í
árslaun og x/1 launanna fyrir þá, sem hafa hærri laun,
en þó ekki yfir 2000 kr. Auk þess hafa þeir dýrtíðarupp-
bót fyrir hvern framfæring, 300 kr. fyrir þann fyrsta,
200 kr. fyrir annan og 120 kr. fyrir hvern þar fram yfir.
Þó má launabótin ekki fara fram úr 110% og öll dýrtíð-
aruppbótin ekki fram úr 150°/« af laununum. í Svíþjóð
eru launabæturnar og mjög ríflegar, en af því að regl-
urnar um það eru all flóknar og umfangsmikiar, verður
hér eigi eytt rúmi fyrir það. Þar fór stjórnin fram á það
við aukaþingið 1918, að veita auka-dýrtíðaruppbót. En
þegar til þingsins kasta kom þótti því stjófnin hafa farið
of skamt, og gerði hana enn ríflegri. Mætli bera þetta
saman við okkur hér á hinum bænum, þar sem d5Trtiðar-
uppbótin var lœkkuð þegar dýrtíðin jókst.
Petta er nú að segja um opinbera starfsmenn hjá ná-
grannaþjóðum vorum. En svo er að líta á hinn liðinn,
sem á var minst, sem sé aðra þá, sem vinna fyrir ákveðið
kaupgjald, svo sem iðnaðarmenn.
Auðvitað hefir dýrtíðin skollið jafn fast á þeim og opin-
beru starfsmönnunum. En þar hefir afleiðing hennar líka
orðið sú, sem hún á að vera: Kaupgjaldið hefir hækkað