Eimreiðin - 01.04.1919, Blaðsíða 13

EIMREIÐINJ
LAUNAMÁLIÐ
77
með nauðsynjunum. Krónunum hefir fjölgað eftir því, sem
þær hafa rýrnað að verðmæti hver um sig. Nokkur dæmi
þess má nefna úr Reykjavík: Verkamenn hafa fengið
90—115 aura í stað 35—45, eða um 156°/« hækkun.
Prentarar fá nú 54—60 kr. í stað 20—23, eða 161 — 170°/o
hækkun. Trésmiðir fá nú 100—150 aura fyrir innivinnu
og 110 — 200 fyrir útivinnu, í stað 35—40 og 40—45
10—20°/o hærra fyrir eftirvinnu, eða um 150% hækkun.
Klæðskerar (sumir að minsta kosti) fá nú 300 kr., í stað
90 áður, eða 233%. — Þannig mun lengi mega telja, og
þetta er alls ekki meira en það, sem sanngjarnt er nema
síður sé.
En svo embættismennirnir?
Það var viðurkent að laun þeirra væru óhæfilega lág
fyrir stríðið. Og hvernig hefir þeim svo verið bætt upp
dýrtíðin, sem af því leiddi?
Eftir nokkurt hringl, sem leiddi til lækkunar, voru
samþykt lög um dýrtíðaruppbót landsstarfsmanna. Er hún
60% af fyrsta þúsundi launanna, 30°/o af því, sem þar er
fram yfir upp að 2000 kr., ef öll launin eru undir 4500 kr„
en annars svo, að laun og uppbót nemi 5400 kr. og loks
er uppbótin af því, sem er fram yfir 2000 krónur upp að
3500 10%. Uppbótin á 1800 króna launum verður því
840 kr., á 2400 kr. launum 940 kr. o. s. frv. Auk þessa
fá þeir, sem hafa undir 4000 kr. launum, 50 kr. með
hverjum framfæring.
Menn beri nú þetta saman við hvað, sem þeir vilja af
því, sem nefnt hefir verið, hvort heldur peningaverðfallið,
uppbót frændþjóðanna á launum eða kauphækkun iðn-
aðdrmanna. En það má líka bera það með sanngirni
saman við það, sem einstakir menn borga þeim, sem þeir
fela vandasöm störf, þó hvorki þurfi þeir eins mikinn
undirbúning undir þau, né taki á sig eins mikla ábyrgð
og embættismenn í trúnaðarstöðum þjóðarinnar. T. d. er
það engan veginn dæmalaust, að unglingar fái við af-
greiðslu og umsjón í sölubúðum hærri laun en dómararnir
í yfirréttinum, skrifslofustjórar í Stjórnarráðinu og prófess-
orar við háskólann. Og meira að segja mætti nefna