Tölvumál - 01.04.1991, Blaðsíða 16
Apríl 1991
treyst á staðla í því kerfí sem
byggt er upp til að tryggja sam-
ræmdar aðferðir í aðildarríkjum
bandalagsins til að prófa eiginleika
vöru ("prófunarstofur") og votta
eða lýsa yfir að hún uppfylli þær
kröfur sem til hennar eru gerðar
("vottunarstofur"). Með því að
samræma í stöðlum prófunar-
aðferðir og þær kröfúr sem gerðar
eru til prófúnarstofa og vottunar-
stofa og þeirra, sem af hálfu
stjórnvalda ganga úr skugga um
að þessir aðilar starfí í samræmi
við þá staðla, sem um starfsemi
þeirra gilda ("viðurkenningar-
aðilar") er vonast til að nægjanlegt
traust skapist á markaðnum og
að sú stefna bandalagsins að vara
skuli ekki prófuð á ný í inn-
flutningsrílci fái staðist.
T ampere-samningur
EFTA-ríkjanna
Á sviði prófana og vottunar hafa
EFTA-ríkin tekið upp stefnu
Evrópubandalagsins og í júní
1988 gerðu þau samning sín á
milli um gagnkvæma viður-
kenningu á niðurstöðum prófana
og staðfestingum á samræmi
("Tampere-samningurinn").
Samningur þessi tók gildi 1.
októb er 1990. í honum fel st t. d.
að íslenskum stjórnvöldum er
óheimilt að prófa á ný innfluttar
vörur ef þær koma frá einhverju
hinna EFTA-rfkjanna og þegar
hefur verið sýnt fram á að þær
uppfylli þær samræmdu kröfur
sem gerðar eru.
Markaðssamruninn og
upplýsingatækni
Upplýsinga- og íjarskiptatækni
er orðin ein af meginstoðum
efnahagslífsins og efnahags-
framfara í iðnrfkjunum. Það
hefur hins vegar staðið þróun á
þessu sviði í Evrópu fyrir þrifum
hversu mismunandi, jafnvel
úreltar, kröfur hafa verið gerðar
þar til búnaðar og kerfa. Þar
með hefur stórlega dregið úr
milliríkjaviðskiptum á þessu
sviði. Það hefur einnig komið
niður á samkeppnisstöðu
evrópskra fyrirtækja og leitt til
lakari upplýsinga- og íjarskipta-
þjónustu en unnt hefði verið að
veita við ákjósanlegri aðstæður.
Eitt stærsta þróunarátak í átt til
aukinnar samræmingar innan
fjarskiptatækni og tölvusamskipta
í Evrópu á sér nú stað á vegum
Fjarskiptastaðlastofnunar Evrópu
(ETSI) og Evrópsku vinnustof-
unnar um opin tölvusamskipti
("European Workshop on Open
Systems", EWOS) á vegum CEN
og CENELEC. Á vegum þessara
aðila eru samdir og samþykktir
staðlar í gríð og erg. Sem fyrr er
sagt eru þessir staðlar jafnóðum
samþykktir sem íslenskir staðlar
vegna aðildar íslands að þessu
samstarfi. Staðlaráð íslands
tengist EWOS vegna aðildar
sinnar að CEN og CENELEC en
hefúr falið Póst og símamálastofn-
uninni aðildina að ETSI vegna
hagsmuna stofnunarinnar á sviði
fjarskiptatækni.
Evrópustöðlun á sviði upplýsinga-
og fjarskiptatækni byggist
óhjákvæmilega að verulegu leyti
á alþjóðlegum grunnstöðlum frá
Alþjóðlegu staðlasamtökunum
(ISO), Alþjóðlega raftækniráðinu
(IEC) og Alþjóðlegu samráðs-
nefndinni um síma- og
símskeytamál (CCITT). Þetta
gerir vinnuna við samningu
staðlanna að ýmsu leyti auðveldari
vegna þess að ekki er um
frumvinnu að ræða en að hinu
leyti erfiðari vegna þeirrar miklu
samræmingar sem þörf er á.
Nýjar aðferðir við
samningu staðla
Vegna þeirrar flóknu tækni og
hröðu þróunar á þessum sviðum
hafa bæði ETSI og EWOS tekið
upp nýjar aðferðir við þróun
staðla. Fylgt er ströngum tfma-
áætlunum til að halda í við tækni-
þróunina. ETSI ræður tímabundið
nokkra sérfræðinga í fullt starf
til að semja drög að stöðlum.
Drögin eru síðan kynnt öðrum
sérffæðingum á viðkomandi sviði
og loks eru þau tekin til formlegrar
afgreiðslu innan ETSI og loks í
aðildarríkjum þess. EWOS beitir
svipuðum aðferðum og ETSI í æ
rfkari mæli en við samningu mun
færri staðla en hjá ETSI.
Áætlað er að vinna ETSI leiði til
hundraða nýrra staðla (ETS-
staðlar) á ári og hjá EWOS (EN-
staðlar) er um nokkra tugi að
ræða.
íslenskir hagsmunir
íslenskir hagsmunir við stöðlun
á sviði upplýsinga- og flarskipta-
tækni felast fyrst og fremst f því
að staðlar skuli vera fyrir hendi.
í undantekningartilvikum er um
að ræða sérstaka íslenska hags-
muni varðandi einstök tæknileg
atriðiístöðlumáþessusviði. Á
það helst við ef staðlar kveða á
um hvaða bókstafi og tákn megi
nota og hvernig þau skuli notuð.
Til að tryggja að íslenskir hags-
munir verði ekki sniðgengnir
leggur staðlaráð í upplýsingatækni
(UT-staðlaráð, áður Tölvuráð),
sem starfar á vegum Staðlaráðs
íslands og samræmir aðgerðir
og er framkvæmdaraðili varðandi
stöðlun í upplýsinga- og fjar-
skiptatækni hér á landi, áherslu á
bókstafamálin og tekur virkan
þátt í norrænu og evrópsku
samstarfi á því sviði. Hefur
16 - Tölvumál