Tölvumál - 01.05.1999, Blaðsíða 14

Kennslustofa framtíðar
Upplýsingatæknin
getur stuðlað að
markvissari sam-
skiptum í námi og
þátttöku allra í
nemendahópnum
Sjö ára gömul börn úr Melaskóla
upplýsingatækninni fái nemendur afar
öflug tæki í hendur og að um leið hljóti
áherslur í starfi kennara að breytast. í stað
einleiks af hálfu kennara væntum við þess
að sjá virka nemendur í stofu eða á neti
þar sem kennari fer um og er nemendum
til leiðsagnar, aðstoðar og hvatningar.
Nemendur ættu að fá aukin tækifæri til að
afla þekkingar, gera tilraunir, miðla
öðrum, eiga samskipti, leika sér, hljóta
þjálfun og öðlast ýmiss konar leikni. Þeir
geta borið aukna ábyrgð á námi, lagt
meira af mörkum sjálfir og fengið ýmsan
stuðning án afskipta kennara. Kennari þarf
síður að beita beinni miðlun eða yfirferð
og getur fremur verið til leiðsagnar um
vinnubrögð, bent á upplýsingalindir, farið
á milli og leiðbeint stökum nemendum,
vakið kapp og áhuga, stuðlað að virkum
samskiptum og góðum anda.
Kennsluhættir af þeim toga sem hér var
lýst kalla á mikil samskipti og þar kemur
upplýsingatæknin að góðu gagni. Upplýs-
ingatæknin getur stuðlað að markvissari
samskiptum í námi og þátttöku allra í
nemendahópnum. Tæknina má nota til að
halda utan um og meta umræður, spjall og
hugmyndir hvort sem um er að ræða fjar-
nám eða staðnám. Netnámi er hægt að
beita í báðum tilvikum. I víðara samhengi
má líka segja að greið tengsl milli fólks
geti átt sér stað óháð tíma og rúmi. Fjar-
lægðir verða æ þýðingarminni og fötlun
stendur síður í vegi fyrir samskiptum.
Hugbúnaðargerð til náms og kennslu
fleygir fram á heimsvísu og leggja þarf
kapp á að tryggja þátt íslenskrar menn-
Fimm ára gömul börn úir Sólbrekku á
Seltjarnarnesi
ingar, tungu og staðhátta í þeirri þróun. I
kennslustofu framtíðar þarf að vera
tiltækur sægur af íslensku efni fyrir alla
aldurshópa. Yta þarf undir nýsköpun á
íslensku efni og þýðingar á því sem best er
gert erlendis. Helstu notendaforrit, stýri-
kerfi og væntanleg tungutækni þurfa líka
að vera á íslensku ef vel á að vera.
Kennslustofa framtíðar verður íslensk og
alþjóðleg í senn; hún mun teygja sig langt
út fyrir landsteinana og þarf því að standa
djúpum rótum í íslenskum jarðvegi. Eitt af
því sem leggja þarf á áherslu er að nem-
endur og kennarar á öllum skólastigum
búi sjálfir til rafrænt efni og birti á vef eða
með öðrum hætti. Nokkur dæmi um þess
háttar vinnu með hjálp forrita Námsgagna-
stofnunar á íslensku mátti sjá stofunni.
Verkefnin eru mörg og vegurinn langur
að tæknivæddri kennslustofu sem helst í
hendur við öflugt skólastarf. Kennslustofa
framtíðar felst í þróun sem er löngu hafin
og lýkur seint. Til að kennslustofa fram-
tíðar verði að veruleika í daglegu lífi
bama, unglinga og framhaldsskólanema á
íslandi þarf margt að læra, margt að vinna
og miklu að kosta til. Kennslustofa
framtíðar felst ekki nema að hluta í tækni-
legum lausnum. Hún felst ekki síður í
breyttum kennsluháttum, jákvæðu hugar-
fari og raunverulegri viðleitni kennara og
skólafólks, stórum skrefum og smáum,
framsækni og vilja til góðra verka.
Torfi Hjartarson er forstöðumaður gagnas-
miðju Kennaraháskóla Islands og leiddi fyrir
hönd skólans vinnuhóp um Kennslustofu
framtíðar á ráðstefnunni UT99.
14
Tölvumál