Tölvumál - 01.07.1999, Blaðsíða 6

Linux
tinux hefur alltaf þurft
að leggja sig fram
um að virka á móti
öðrum kerfum og
kjarninn er því ríku-
lega búinn
ur því við gamlan vélbúnað sem annars
hefði verið kastað.
Linux styður við margvíslega vélbúnað-
argrunna en afar fáar gerðir Unix styðja
við marga grunna og flestar gerðir fylgja
með vélbúnaði viðkomandi, svo sem HP-
UX. Leiðirnar eru lokaðar ef það þaif að
skipta í stærri eða minni vélar því þá þarf
að velja annað afbrigði stýrikerfis sem
hentar vélbúnaðinum. Þessu er ekki
þannig farið með Linux því Linux getur
keyrt á Alpha, á UltraSPARC með tólf ör-
gjörvum eða á 386 tölvu með 4MB í
minni og getur því hvort sem er unnið á
stórri tölvu sem keyrir gagnagrunn eða á
úreltri tölvu sem annars hefði ekki einu
sinni getað keyrt Word.
Linux styður við margar gerðir skráa-
kerfa og fjöldan allan af samskiptareglum.
í byrjun þurfti Linux að styðja við það
sem fyrir var og þess vegna getur Linux
spilað á móti NetWare, Windows 95 og
Windows NT þó svo Microsoft reyni í sí-
fellu að láta þetta bregðast á einhvern dul-
arfullan hátt. Linux gengur einnig á móti
öðrum Unix tölvum og á móti Macintosh
með AppleTalk. Linux hefur alltaf þurft að
leggja sig fram um að virka á móti öðrum
kerfum og kjarninn er því ríkulega búinn
og notendur hafa úrval verkfæra til að
tengjast öðrum tölvum.
Linux er mjög hagkvæmt þar sem stýri-
kerfið er á allan máta byggt upp sem
ókeypis hugbúnaður, ekki bara kjarninn
heldur líka öll verkfæri sem tilheyra. Þar
má nefna þróunartólin, gluggakerfið og
póstverkfærin; allt fellur þetta undir sams-
konar nytjaleyfi. Staðan er því sú að ekki
þarf að borga fyrir hvern notanda á póst-
kerfinu og síðan hvern notenda á skráar-
kerfinu, pósthugbúnaðinum eða netmiðl-
aranum; allt fylgir þetta með kerfinu og
það gerir Linux því sérstaklega hag-
kvæmt.
Það sem skortir
Hér er komið að því sem aðrir segja ekki
frá. Það eru þeir þættir sem við gerum
ekki vel.
Það sem fyrst blasir við er vinnslu-
skráning (journalling) en þetta er til staðar
á stærri vélunum, sér í lagi AIX. Haldin er
skrá yfir það sem breytist í skráakerfinu
og þessi skrá er uppfærð og á milli tveggja
punkta þegar skráin er uppfærð er vitað að
diskurinn er réttur. Því er innihald disksins
á tilteknum tímapunktum og hægt hvenær
sem er að hverfa aftur til fyrri stöðu. Ef
það síðan gerist að slökkt er á tölvunni
þarf ekki að bíða lengi eftir því að disk-
arnir séu yfirfarnir. Það tekur Linux ef til
vill fimmtán mínútur að athuga skráakerf-
ið sem er ekki stórmál þar sem Linux er
stöðugt kerfi sem hrynur sjaldan. En ef
skráakerfið er orðið mjög stórt, jafnvel
hálft Terabæti, gæti það tekið Linux allt að
fimm klukkustundir að ræsa sig að nýju.
Það er við þessar kringumstæður sem
maður óskar sér að hafa vinnsluskráningu
í Linux. Þetta vantar sárlega en aðilar eins
og IBM gera mikið úr því að geta boðið
þetta.
Skylt þessu er það sem kallast rökleg
rýmdarumsjón (logical volume mana-
gement) sem til að mynda notendur AIX
eru kunnugir. Diski er deildaskipt og stór
gagnagrunnur er settur inn og hann passar
ekki. Við venjulegar kringumstæður á PC
og Linux eru gögnin tekin og afrituð á
band, diskadeildin er stækkuð og gögnin
sett inn að nýju. Síðan er þetta kannski
endurtekið mánuði síðar. IBM leysir þetta
með því að geta gert þetta jafnharðan, það
er að segja ef gögnin komast ekki lengur
fyrir er farið í forrit og plássið aukið með
einni aðgerð. Þannig að þetta er málefni
sem snertir stjórnun á stórum diskum og
stórum miðlurum og þessa stundina er
Linux ekki góður kostur ef verið er að
vinna með verulega mikið gagnamagn eða
stærðir í kringum hundruðir Gígabæta eða
Terabæti.
Fyrir löngu síðan var ákveðið að skrár
yrðu ekki stærri en sem nemur fjórum
Gígabætum og vegna hönnunar í Unix er
takmörkunin við tvö Gígabæti. Þessi
ákvörðun var tekin fyrir löngu síðan þegar
40 MB diskar voru með því stærsta sem
þekktist og ekki óskynsamleg á þeim tíma.
Sumir styðja núna við 64 bita skráarvið-
bætur og Linux styður slíkt á UltraSPARC
og Alpha en ekki á 32 bita vélum sem
þýðir að ekki er hægt að vinna með stærri
skrár en 2 GB á PC. Þetta er enn eitt mál
sem þarf að leiðrétta í framtíðinni. Þetta er
sjaldan vandamál en þarf að hafa í huga
þegar verið er að vinna með mjög stór
skráakerfi.
6
Tölvumál