Bókasafnið - 01.03.1982, Blaðsíða 9

Bókafulltrúi.
fjármálaráðherra, þá nýlega orðinn kandí-
dat í íslenskum fræðum. Og ég hélt satt að
segja eftir öllum reglum í íslenskri pólitík,
að hann ætti að fá starfið.
Það endar svo með því, þegar við konan
höfðum talað saman, að þetta er ákveðið.
Og þann 15. júní var ég settur bókafulltrúi
og skipaður hálfum mánuði síðar. Svo
keypti ég bíl, og konan mín og ég tókum
bæði bílpróf.
Við byrjuðum fljótlega á ferðalögum, og
árið 1956 var ég 111 daga víðs vegar út um
land. Ég ferðaðist alltaf árlega og lagði
áherslu á að kynnast þeim mönnum, sem
höfðu með lestrarfélögin og söfnin að gera.
Og helst stofna til góðs kunningsskapar með
þeim. Ég skrifaði embættisbréf, sem voru
dálítið skrítin. Til dæmis skrifaði ég „kæri
vinur“, og svo bað ég að heilsa konunni. Ég
fékk svo aftur bréf, þar sem kannski var
tekið vel undir að greiða eitthvað meira til
safnsins og ég beðinn um að koma aftur og
hafa konuna með mér.
Svo fór ég að vinna að því, að það kæmust
upp bókasafnshús. Það fyrsta kom í
Stykkishólmi. Þar hafði Amtsbókasafn
Vesturlands haft yfir sig hús, sem var orðið
ónýtt, og varð að byggja alveg nýtt hús þar.
Síðan voru byggð hús á Siglufirði og á Sel-
fossi. Ég fékk styrk úr ríkissjóði til þessara
hluta. Og sannleikurinn er sá, að í fyrsta
skipti, sem þessum húsbyggingastyrkjum
var úthlutað, þá fór ráðuneytið að mestu
eftir pólitískri afstöðu. En ég skammaði
ráðherrann og bað hann að færa rök að því,
að tillögur mínar væru rangar. Hann gat það
ekki, og eftir það var ekki hreyft nokkrum
tölustaf í tillögum mínum þessu viðvíkj-
andi.
Ég sá, að það var ekki til neins að ætla
mönnum í smá bókasöfnum út um land að
flokka söfnin ítarlega, svo að ég samdi
skrá, þar sem aðalflokkarnir voru, svo sem
saga, landafræði, náttúrufræði, fagrar bók-
menntir og svo framvegis, og lagði áherslu á,
að þeir kæmust inn í að flokka þannig. Ég
sendi mikið af svona gögnum og var sífellt
að auka það. En þetta vildi ganga misjafn-
lega, því það voru ólærðir bókaverðir alls
staðar.
Ég fékk alltaf skýrslur frá söfnunum og
hélt síðan nákvæmt yfirlit um fjárhag safn-
anna og útlán, og til dæmis sundurliðaði ég,
hvað mikið var lánað eftir hvern höfund. Og
ég man eftir því, þegar ég sendi ráðuneytinu
svona skýrslu eitt sinn, að Birgir Thorlacius
sagði við mig: „Ég held, að það hefði legið
fyrir þér að verða hagfræðingur. Þú hefur
svo ósköp gaman af tölum og skipulagn-
ingu.“
Ég bjó til ný lagafrumvörp um bókasöfn
til endurbóta á því, sem samþykkt hafði
verið. Fyrsta frumvarpið var ekki lagt fyrir
alþingi. Annað frumvarpið var lagt fram, og
ég var kallaður á fund menntamálanefndar,
þegar það var þar til meðferðar, en svo fór
það ekki í gegn. Ég vildi hækka allt yfirleitt
og breyta ýmsu. Viðvíkjandi stærri söfn-
9