Bókasafnið - 01.07.1984, Blaðsíða 26

Frá útlánssvædinu.
Berlín (Deutsche BibJiothek).
Eigi að síður gefur þetta nokkra
hugmynd um hvaða blóðtaka
stríðið og skipting Þýskalands
hefur verið fyrir menningarverð-
mæti og menningararfleið Þjóð-
verja.
Þegar árið 1940 var hafist handa
við að flytja bókakostinn yfir til
öruggari staða en Berlín þótti
vera. Fyrst voru handrit og fágæti
flutt í burtu. Árið 1944 var bygg-
ingin svo endanlega tæmd og í
stríðslok var safnkosturinn
dreifður á um það bil 30 staði um
gjörvallt þýska ríkið. Meiri hluti
hans var á bandaríska og franska
hernámssvæðinu. Safnkostinum
sem var á þcim svæðum var
safnað saman, og safnið opnaði
aftur í nóvember 1946 og nú í
Marburg. Afdrifaríkt fyrir áfram-
haldandi sögu safnsins var að árið
1947 var Prússaríki leyst upp og
ákveðið, að menningarverðmæti
þess skyldu vera kyrr í þeim hluta
Þýskalands sem þau hefðu verið í
eftir stríðið. Safnið var þá nefnt
Hessische Bibliothek, og var það
rekið á kostnað Hessen. Árið 1949
var síðan ákveðið að safnið yrði
rekið á kostnað sambandsstjórn-
arinnar, þar sem það væri þýðing-
armikið rannsóknarbókasafn fyrir
landið í heild. Nafni þess var
breytt í Westdeutsche Bibliothek.
Mikil áhersla var þá þegar lögð á
aðföng erlendra tímarita, og enn-
fremur var á þessum árum unnin
Bókageymsla með póstkerfi og bókafœribandi.
upp samskrá um erlend tímarit í
Sambandslýðveldinu. Nú berast
safninu 30.800 blöð og tímarit
reglulega í áskrift. Árið 1959 var
komið á fót stofnun sem sjá skyldi
um varðveislu og viðgang menn-
ingararfleifðar Prússlands, og var
bókasafnið þá nefnt eftir henni
Staatsbibliothek der Stiftung
PreuBischer Kulturbesitz sem
síðar var stytt í núverandi nafn.
Eitt af verkefnum stofnunarinnar
var að flytja brottflutt menningar-
verðmæti aftur til Berlínar. í því
skyni var liafist handa við bygg-
ingu bóklalöðu í Berlín árið 1967
og var hún síðan opnuð við hátíð-
lega athöfn þann 15. desember
1978.
Bókasafnið er mikilvægur
hlekkur í bókasafns- og upplýs-
ingastarfsemi í Vestur-Þýskalandi
öllu og í tengslum þess við önnur
lönd. Ennfremur er það miðstöð
fyrir starfsemi samtaka bókavarða
í landinu.
Aðföng bókasafnsins taka til
helstu rita í öllum fræðigreinum,
en auk þess sérhæfir safnið sig í
safnkosti í einstökum greinum
samkvæmt samningi við Þýsku
vísindastofnunina (Deutsche
Forschungsgemeinschaft). Má
þar t.d. nefna lögfræði austur-
landafræði, kortafræði, erlend
tímarit, stjórnarprent og landa-
fræði. Auk þess hefur safnið eigin
sérsvið og sífellt er leitast við að
fylla upp í þau skörð sem höggvin
voru í bókakostinn í seinni heims-
styrjöldinni. Hvað stjórnarprent
varðar þjónar safnið sem miðstöð
fyrir allt Vestur-Þýskaland og fær
ókeypis eintök frá sambands-
stjórninni og einstökum löndum,
auk þess sem safnið fær erlent
stjórnarprent í ritaskiptum. Þá er
safnið miðstöð fyrir skiptiverslun
með aukaeintök fyrir öll söfn í
landinu.
Bókasafnið er þátttakandi í
heildaráætlun Vestur-Þýskalands
um millisafnalán og gegnir lykil-
hlutverki í sambandi við erlend
26
BÓKASAFNIÐ