Bókasafnið - 01.04.1995, Síða 29

Hópvinna í Menntaskólanum við Sund. Ljósmyndir meðgrein: Skúli Þór Magnússon.
Lög og reglugerðir um bókasöfn í framhaldsskólum
I núgildandi Lögum um framhaldsskóla nr. 57/1988 er
fjallað um bókasöfn í 29. gr. og segir þar:
f öllum framhaldsskólum skal vera skólasafn. Hlutverk þess er að vera
upplýsingamiðstöð fyrir nemendur og kennara. Það skal búið bókum og
nýsigögnum auk annars safnkosts sem tengist kennslugreinum skóla.
I áðurnefndu Frumvarpi til laga um framhaldsskóla er þessi
grein óbreytt að öðru leyti en því að bætt hefur verið við hana
eftirfarandi málsgreinum (sjá 35. gr.):
... í tengslum við húsnæði skólasafns skal vera lesaðstaða með aðgangi
að upplýsingaritum á skólasafni.
í starfsemi skólasafns skal leggja áherslu á að þjálfa nemendur í sjálfstæðri
leit upplýsinga og notkun gagnabanka.
I Reglugerð um framhaldsskóla nr. 23/1991 er í 33. gr. fjall-
að um bókasöfnin á eftirfarandi hátt:
Yfirmaður skólasafns skal vera bókasafnsfræðingur og hafa að öðru jöfnu
kennsluréttindi á framhaldsskólastigi. Skólameistari ræður skólasafnvörð
að fengnum tillögum skólanefndar. Menntamálaráðherra skipar skóla-
safnvörð.
Yfirmaður skólasafns skal m.a.:
- gera áætlanir um starfsemi safnsins og hafa umsjón með daglegum
rekstri þess, bókakosti og öðrum eignum svo og lestrarsölum,
- annast skráningu bókasafnsins og sjá um að halda því í röð og reglu,
- annast innkaup bóka og annarra gagna til safnsins í umboði skóla-
meistara,
- sitja fundi skólanefndar og skólastjórnar, með málfrelsi og tillögurétt
þegar fjallað er um málefni tengd starfssviði hans,
- fylgjast með nýjungum á sviði bókasafns- og upplýsingafræði og ann-
ast kynningarstarfsemi innan skólans,
- kenna nemendum og kennurum safnnotkun og veita þeim bókfræði-
lega aðstoð,
- starfa með kennurum og nemendum að því að undirbúa og vinna
verkefni sem krefjast sérstakrar þjónustu skólasafnsins,
- skila skýrslu til skólameistara um rekstur og nokun safnsins í lok
skólaárs.
Hér er aðallega um að ræða skilgreiningu á verksviði
yfirmanns safns og hvers krefjast má af honum. Ekkert er
fjallað um hvað leggja þarf til safnsins í samræmi við stærð
skóla, s.s. magn og gerð gagna, fjölda starfsmanna og hús-
næði.
Það torveldar mjög starfsemi bókasafnanna að þeim hefur
ekld verið tryggður fastur starfsgrundvöllur með setningu sér-
stakrar reglugerðar um söfnin þar sem settir væru fram staðl-
ar um stærð húsnæðis, fjölda starfsmanna, magn og gerð
safngangna rniðað við skólastærð, þ.e. í samræmi við fjölda
nemenda og kennara og námsframboð skóla.
Hlutverk bókasafna í framhaldsskólum
Hlutverki bókasafna í framhaldsskólum og stafssviði
starfsmanna er þannig gerð nokkur skil í lögum og reglugerð
um framhaldsskóla en eins og fram hefur komið er enn eng-
in sérstök reglugerð, staðlar eða starfsreglur til fyrir bókasöfn
á framhaldsskólastigi þar sem fjallað er um skipulag safnanna,
þjónustu þeirra, magn og gerð safnkosts, fjölda starfsfólks,
stærð húsnæðis og fjárveitingar.
Nokkrir bókasafnsfræðingar, forstöðumenn bókasafna í
framhaldsskólum, birtu í síðasta hefti Bókasafnsins (Hulda
Björk o.fl., 1994) vinnuplagg, sem byggt er á erlendum stöðl-
urn en aðlagað íslenskum aðstæðum, og sem þeir höfðu tek-
ið saman til að bæta úr brýnni þörf vegna vöntunar á sérstakri
reglugerð fyrir bókasöfn í framhaldsskólum. I samantekt
þessari er nánari útfærsla á hlutverki safnanna, markmiðum
Bókasafnið 19. árg. 1995 29