Dagur - 25.10.1997, Blaðsíða 5

LAUGARDAGUR 25. OKTÓBER 1997 - 21
T>gftr
LÍFIÐ í LANDINV
Úr verkinu Draumsólir vekja mig. Á minni myndinni er höfundurinn, Gyrðir Elíasson.
Misráðin
dramatísering
Gunnar
Stefánsson
skrifar
íslenska leikhúsið: „Draumsólir vekja mig“.
Leiksýning eftir handriti Þórarins Eyfjörðs sem
unnið er upp úr skáldskap Gyrðis Elíassonar.
Leikstjóri: Þórarinn Eyíjörð.
Höfundur tónlistar: Hjálmar H. Ragnarsson.
Leikmynd og lýsing: Egill Ingibergsson.
Búningar: Linda B. Arnadóttir.
Sýnt í Hafnarfjarðarleikhúsinu,
frumsýning var 11. október.
Þórarinn Eyfjörð hefur sem margir aðrir hrifist af
skáldskaparheimi Gyrðis Elíassonar. Þessi leiksýn-
ing er eins konar hylling til hans, unnin upp úr
þrem bókum Gyrðis aðallega, Svefnhjólinu, Gang-
andi íkorna og Bréfbátarigningunni. - Það er dálít-
ið undarlegt uppátæki að fara að leika Gyrði því
hann er alls ekki dramatískur höfundur, heldur
ljóðrænn. Af helstu samtímahöfundum okkar er
Gyrðir sá sem manni finnst síst bjóða upp á
dramatíseringu. Gildi verka hans felst í undir-
furðulegum stíl og aiveg persónulegum heimi
máls, hljómfalli og myndsýn.
Ef einhver höfundur samtímans er sérstaklega
til þess fallinn að lesa hann í kyrrð og næði er það
Gyrðir Elíasson. Hann er alger andstæða þeirra
höfunda sem Iáta að sér kveða með handaslætti
og Ioddaraskap sviðsljósanna. Það er ekki altént
ljóst á yfirborðinu hvað hann er að fara, heimur
hans er á mörkum furðudrauma og nákominnar
raunsæismyndar. En póesían er hér hvarvetna og
lætur ekki að sér hæða, smámyndirnar lifa í texta
hans. Þessu lífi tókst Þórarni ekki meir en svo að
miðla í sýningu sinni. Hún varð sundurlaus og
ójöfn, stundum komst hún alls ekki upp fyrir jafn-
sléttuna og setti þá syfju að áhorfandanum. Oöru
hverju náðust þó góðir sprettir og vissulega har
sýningin, sem fyrr segir, með sér væntumþykju í
garð þessara „Gyrðisheima" sem Kristján B. Jónas-
son lýsir í ritgerð í leikskránni.
Ritgerð Kristjáns er skrifuð í þeim hátimhraða
og nokkuð loftkennda og yfir sig alvarlega fræðistíl
sem bókmenntafræðingar v'orir temja sér nú mjög.
En í Iokin kemur þó þessi skemmtilegi kafli: „Ef ég
ætti að nefna aðalástæðuna fyrir því að ég kem
aftur og aftur að verkum Gyrðis væri hún líklegast
þessi: Að hjá honum virðist allt liggja í augum
uppi en þegar til kemur eru textar hans fullir af
fölskum speglum, þrautum og rangölum sem
hrífa mann sífellt lengra. Ef til vill væri ég þá fast-
ur í Gyrðisheimum. Líkt og litli drengurinn Sig-
mar gæti ég allt eins breyst í dýr og skoppað um
grundir með skottið á lofti. En svo gæti Ifka farið
fyrir mér eins og manninum í Vopnafirði sem var
frægur fyrir að geta leikið þrjár kynslóðir hunda úr
því ágæta byggðarlagi. Aður en ég vissi af gæti ég
fest í gervinu og ekki átt neinnar útgöngu von.“
Vel á minnst, þetta atriðið sagan um manninn í
Vopnafirði var með því skemmtilegasta í sýning-
unni, með það fór refurinn, Skúli Gautason. Svo
var einnig um fleiri smásögur í sýningunni, þótt
annað væri óljóst í henni og jafnvel þreytandi,
einkum fyrir hlé. Það sem mest á skorti var að að-
alpersónan, Friðrik, lifnaði fyrir augum manns.
Þorsteinn Bachmann fór með það hlutverk. En
líklega er hér einkum um það að ræða að í verkum
Gyrðis eru í raun engar „persónur"; - allt byggist á
andblæ furðunnar.
Samhengi atburðarásar, mannlýsinga og annars
sem bindur ieikverk í rökrétta heild er hér ekki fyr-
ir hendi, og við því fær Þórarinn Eyfjörð og sam-
starfsfólk hans ekki gert. Mikinn þátt í sýningunni
á tónlistin sem Hjálmar H. Ragnarsson hefur
samið og Tatu Kantomaa leikur á harmóníku. Sá
leikur gaf sýningunni þá réttu stemmningu, jafn-
vel fremur en flutningur leikaranna á texta Gyrðis.
Líklega ætti fremur að semja tónverk kringum
textann, skipa tónlistinni í forgrunn en nota text-
ann sem undirspil. En þá væri auðvitað verið að
tala um annað verk.
Leikendur standa sig yfirleitt vel. Asa Hlín Svav-
arsdóttir leikur Heiðu ástkonu Friðriks, fallega, og
Alma Guðmundsdóttir, kornung stúlka, er hrífandi
sem hin unga Heiða. Harpa Arnardóttir leikur
íkorna, Hinrik Olafsson skógarbjörn og Jón St.
Kristjánsson leikur Bernharð, en Skúli Gautason
ref. Þessir fara með sín hlutverk á hófstilltan hátt.
Valgeir Skagljörð var nokkuð undarlegur prestur
og Þröstur Guðbjartsson gat ekki skilið við sig sína
ýktu leiktakta í hlutverki Axels.
Leiksviðið í Hafnarfjarðarleikhúsinu er hið
mesta gímald, og var reyndar nokkuð góð umgjörð
um sýninguna, - stundum er að vísu Ijarlægðin til
áhorfenda fullmikil. - Eg sá þriðju sýningu á laug-
ardagskvöldið. Ahorfendur voru ekki margir þar
svo óvíst er hversu Iengi sýningin mun ganga. Ef
hún örvar einhverja til að lesa Gyrði sem ekki hafa
gert það fyrr hefur hún náð góðum tilgangi. Að
öðru leyti held ég að fyrirtæki Þórarins Eyfjörð sé
misráðið, þrátt fyrir góðan vilja og einlægan ásetn-
ing.
vélboða mykjudreifarar
Flotdekk, hæöamælir, vökvadrifiö lok á lúgu,
Ijósabúnaöur.
UÉI DAAI UC
w cLiPi#iii nr>
Sími 565 1800 Hafnarfirðí.
Mjöggott verð og
greiðslukjör við allra hæfi.
AKUREYRARBÆR
BIFREIÐASTÆÐASJOÐUR
Stöðuvörður
Laust er til umsóknar starf stöðuvarðar (hálft starf) hjá
Bifreiðastæðasjóði Akureyrar.
Umsækjandi þarf að geta hafið störf sem fyrst.
Helstu verkefni eru: Eftirlit með stöðumælum, stöðum á
gangstéttum, stæðum fatlaðra og fleiri verkefnum
tengdum stöðubrotum.
Laun skv. kjarasamningi Verkalýðsfélagsins Einingar og
Akureyrarbæjar.
Upplýsingar gefa starfsmannastjóri og Gunnar H.
Jóhannesson deildarverkfræðingur í síma 462 1000.
Umsóknareyðublöð fást á starfsmannadeild Akureyrar-
bæjar, Geislagötu 9.
Umsóknarfrestur er til 5. nóvember nk.
Starfsmannastjóri.
Menntamálaráðuneytið
Styrkir til náms í Finnlandi og Noregi
Stjómvöld í Finnlandi og Noregi bjóða fram eftirtalda styrki
handa íslendingum til háskólanáms í þessum löndum námsárið
1998-99. Styrkimir em ætlaðir þeim sem komnir em nokkuð
áleiðis í háskólanámi og eru miðaðir við 9 mánaða námsdvöl en
til greina kemur að skipta þeim ef henta þykir.
Til náms í Finnlandi er boðinn fram einn styrkur til háskólanáms
eða rannsóknarstarfa.
Styrkfjárhæðin er 4.100 finnsk mörk á mánuði.
Til náms í Noregi er einnig boðinn fram einn styrkur.
Styrkfjárhæðin er 6.200 n. kr. á mánuði og skulu umsækjendur að
öðm jöfnu vera yngri en 35 ára.
Umsóknir um styrkina, ásamt staðfestum afritum prófskírteina
og meðmælum, skulu sendar til menntamálaráðuneytisins, Sölv-
hólsgötu 4, 150 Reykjavík, fyrir 10. desember nk.
Sérstök eyðublöð og nánari upplýsingar fást í ráðuneytinu.
Menntamálaráðuneytið, 24. október 1997.
BELTIN

yUMFERÐAR
RÁÐ