Dagur - 25.10.1997, Blaðsíða 14

——-t-
7
30 - LAVGARDAGUR 2S. OKTÓBER 1997
HEILSULÍFIÐ í LANDINU
Vilhjálmur Andrésson, yfirlæknir á kvennadeild FSA, sýnir blaðamönnum Dags hvernig hið nýja kviðar- og legholsspeglunartæki
sem er tengt myndbandi er notað.
Kvenfélög sjá fyiir
nyrritæ
mi
Fæðingadeild Fjórð-
ungssjúkrahússins á
„Tækið nýja gerir það að verkum
að hægt er að greina og með-
höndla blæðingatrufianir hjá kon-
um á einfaldari og öruggari hátt,“
segir Vilhjálmur Andrésson yfir-
læknir á kvennadeild FSA. „Með
þessari nýju tækni er hægt að
framkvæma nákvæmar kviðar- og
legholsspeglanir. Tæknin er svipuð
þeirri myndbandstækni sem við
þekkjum en sem er engu að síður
“''uUoTÍÍ«"lnnn‘ Akureyrl hejureigmst
dóma. Með þessari tækni er t.d.
hægt að fjarlægja sepa og vöðva-
hnúta úr leginu sem oft valda
blæðingatruflunum og á þann hátt
losna margar konur undan því að
þurfa að láta taka legið.“
kannaeíegho? kTennT sem^hafa fðlÖg kVCma VÍÖS VCg-
fætt fyrir tímann eða misst mörg
fóstur. „Við erum þá að kanna
hvort um sé að ræða vanskapnað á
Ieginu sem valdið getur fósturláti."
Að sögn Vilhjálms geta allar
konur sem hafa blæðingatruflanir
farið í legholskönnun sem framkvæmd er með
þessum hætti og oft er unnt að fjarlægja staðbund-
ar breytingar í legi, - en til þessa hefur ein Ieiðin við
miklum blæðigum verið að fjarlægja legið. „Öllum
aðgerðum fylgir áhætta og því er þessi nýja tækni
mikil framför auk þess sem greiningartæknin er
mjög ábyggileg."
Kvenfélög hjálpa
Það voru konur sem gáfu kvennadeildinni þessi
fullkomnu tæki. „Við skrifuðum 50 bréf til kvenfé-
laga, allt frá Þistilfirði að Skagafirði og margar kon-
ur bruðgðust mjög vel við og þess
vegna á Kvennadeildin nú þessi há-
gæða tæki. Við hugsum þetta þannig
að fólk á norður-, austur- og vestur-
landi geti leitað hingað alveg á sama
hátt og til Reykjavíkur."
„Deildin í dag er mjög vel tækj-
um búin en betur má ef duga skal
og er nú brýnt fyrir okkur að end-
urnýja tæki þar sem fylgst er með
fósturhjartslætti og einnig bráð-
vantar okkur nýtísku fæðingarúm.
Þrátt fyrir þetta er deildin senni-
n iii . \ i . * . lega ein sú best búna á landinu
fullkomið knðar- Og hvað tæki varðar og það er vegna
i .1 i ,i . i. skilnings framkvæmdastjórnar
legholsspeglunartækl spítalans, velvilja Oddfellow á Ak-
. „. ii i. ureyri oe þessara kvenfélaga sem
tengt myndbandi, sem áður er getid, - þeim ber að
þakka." Er nauðsynlegt fyrir deild-
ir eins og þessa að leita á náðir fé-
lagasamtaka til þess að endumýjun
í tækjabúnaði eigi sér stað?
„Já, því miður er það þannig.
Auðvitað hefur það alltaf verið til
að félagasamtök safni fyrir tækjum
handa spítölum og það er líka
þekkt í útlöndum. -En það er alltaf verið að skera
meira og meira niður til sjúkrahúsa og krefjast auk-
innar nýtingar en að sama skapi er framboð á með-
ferðum meira og aðferðirnar mun betri en áður.
Auðvitað er það jákvætt að slík samskot og safnan-
ir eigi sér stað en að vera háður slíku er auðvitað að
sama skapi slæmt. Framlög stjórnvalda til nýrra
tækja hér á Akureyri eru skammarlega lítil. Við lít-
um þó björtum augum til framtíðarinnar og vænt-
um þess nú að peningum verði strax veitt til inn-
réttingar á nýrri fæðingadeild, öllum íbúum Norð-
urlands til hagsbóta." -MAR
ar á Norðurlandi söfn-
uðu fyrir.
Velk von fyrir AlzheimersjúMinga
Jurtalyf ýmis konar hafa verið
mjög í tísku síðustu árin, en um
leið eru mjög skiptar skoðanir
um það hvort þau virka. Hverju
fólk á að trúa hefur mjög farið
eftir því hvaða rannsóknum og
hvaða bókmenntum það kýs að
taka mark á. Areiðanleg vísinda-
leg rök hefur að mestu skort á
bak við fullyrðingar þeirra sem
boða áhrifamátt þessara lyfja.
Nú í vikunni birtust hins vegar
í virtu Iæknatímariti í Bandaríkj-
unum, Journal of the American
Medical Association, niðurstöð-
ur úr rannsókn á áhrifamætti lyfs
sem unnið er úr rótum ginkgo
trésins, og kom í ljós að það hef-
ur í raun góð áhrif á Alszheimer-
sjúklinga. Reyndar ekki nein af-
gerandi áhrif, en getur þó hægt
nokkuð á framgangi sjúkdómsins
hjá um þriðjungi þeirra sem þjást
af honum.

og m
Klapp á öxl
væntumþykju
HEILSA
~M f £* Firringin í þjóðfélaginu er orðin
Ll 1T svo gífurleg að fólk er hætt að þola
líkamlega snertingu. Það óttast að
snerta ættingja sína og vini og
hrekkur undan þegar einhver gerir
sig líklegan til að snerta það sjálft.
Það er að verða af sem áður var þeg-
ar fólk heilsaðist með kossi á kinn
og þéttu faðmlagi. Nú kinka menn kolli úr fjarlægð og segja stuttara-
legt „hæ“. Menn forðast líkamlega nálægð.
Sumum er beinlínis illa við líkamlega snertingu einhverra hluta
vegna, hvort sem það er af hálfu maka eða umhverfísins. Kannski er
þetta kuldalega viðmót sálrænn kuldi af einhveiju tagi, kannski er
það „þú ert kominn inn á mitt svæði“ tilfinning. Öll höfum við helg-
að okkur svæði og viljum ekki hleypa hveijum sem er of nærri. Sú til-
fínning hlýtur að vera ósköp eðlileg. En svona hlýtur það líka að hafa
verið fyrir tuttugu árum síðan. Það er því eðlilegt að álykta sem svo
að viðhorf manna hafi breyst í áranna rás. Firringin hafí aukist svo
mikið í þjóðfélaginu og snerting hafi að sama skapi minnkað.
Á hinn bóginn er snerting góð. Allir hljóta að hafa þörf fyrir snert-
ingu og allir hljóta að hafa þörf fyrir að snerta og sýna þannig tilfinn-
ingar sínar, klappa á axlirnar, taka utan um fólk, hvort sem það er
maki, félagi eða börn. Hvernig væri hægt að hugga barn án þess að
taka það þétt í faðminn og rugga fram og aftur? Með léttri og vina-
legri snertingu, klappi á axlir eða stroku á bakið, er verið að sýna hlý-
leika, vináttu, væntumþykju og aðrar jákvæðar tilfinningar og þess
vegna er synd að fólk sé hætt að þora að snerta hvert annað. Snert-
ing getur verið hlý og jákvæð og snerting getur komið væntumþykju
á framfæri. Stundum hittir maður meira að segja snertifíkla, sérstak-
Iega konur og miðaldra karlmenn, sem hafa tamið sér létta snertingu.
Þetta fólk virðist hafa sérstaka þörf fyrir að snerta aðra hvenær sem
færi gefst.
Auðvitað er hægt að misnota snertingu og vissulega hafa augu fólks
beinst að því á undanförnum árnm. Menn eru sem betur fer farnir
að skilja að sá sem ekki vill láta snerta sig á fullan rétt á því að hafna
snertingu og er misboðið að öðrum kosti. Það er heldur ekki sama
hvernig snertingin er og hver skilaboðin með henni eru. Snertingu á
ekki að nota f „annarlegum" tilgangi. Með henni má ekki meiða - það
verður að vera öllum ljóst.
Snerting ergód. All-
ir hafa þörffyrir
snertingu, mismikla
aó vísu, og allirhljóta
aó hafa þöiffyrirað
snerta, klappa á axl-
imarog taka utan um
fólk, þó ekki væri
nema bömin sín.
Hvemig væri hægt að
hugga grátandi bam
án þess að taka það í
faðminn og mgga
fram og aftur?
Menn ættu hins vegar að skoða málið og íhuga hvað felst í vinalegri
snertingu milli fjölskyldu, kunningja og vina. Þurfum við ekki öll á
einhverri Iíkamlegri nálægð að haldar Munnlegu hrósi og upp-
örvandi klappi á öxlina? Hvernig væri að
kenna börnunum okkar hvað snert-
ing þýðir, kenna þeim hlýleika og
innileika, kenna þeim líkam-
lega nálægð svo að þau
hrökkvi ekki undan þegar
þau eru orðin stór. Snerting
þarf nefnilega ekki að vera
slæm. Hún getur verið já-
kvæð og góð.
Guðrún Helga
Sigurðardóttir.
!