Dagur - 25.10.1997, Blaðsíða 8

24 - LAUGARDAGUR 25. OKTÓBER 1997
TQptr
LÍFIÐ t LANDINU
í viðtali við MÍbninu
Bergþórsdóttur ræðir
Davíð Oddssonforsæt-
isráðherra um upp-
vöxtinn, skáldskapar-
iðkun, heimilislífið,
vináttu ístjómmál-
um, ríkisstjómarsam-
starftð og sameining-
arhugmyndirá vinstrí
væng
Þú ólst u-p-p hjá einstæðri móður,
varstu aldrei í leit að föðurímynd
á þínum yngri árum?
“Ekki svo ég viti af. Eg hafði
ekki samskipti við föður minn
fyrstu árin, en síðar urðu sam-
skipti okkar þó nokkur. Eg ólst
upp hjá móður minni og ömmu.
Þær voru ákveðnar konur sem
veittu mér engu að sfður mikið
frelsi miðað við það sem tíðkað-
ist á þeim tíma. Eg fór fljótlega
að vinna með skólanum við eitt
og annað, bar út blöð, var send-
ill hjá Silla og Valda og í Ingólfs-
apóteki. Auraráðin á heimilinu
voru ekki mikil en ég áttaði mig
ekki á því fyrr en seinna að svo
hefði verið. Það var svo vel að
öllu staðið, allt nýtt sem hægt
var að nýta.“
Vaknaði stjórnmálaáhugi þinn
strax í bernsku?
“Amma mín var mjög pólitísk,
kröftug peysufatakona, hand-
gengin Sjálfstæðisflokknum og
lá ekkert á skoðunum sínum.
Hún og Brynjólfur Bjarnason
voru systkinabörn og milli þeirra
ríkti vinsemd og hlýja þrátt fyrir
pólitískan ágreining. Eg man vel
eftir Brynjólfi sem krakki og ég
kynntist honum vel seinna meir.
Hann var sérlega greindur mað-
ur, stefnufastur en kannski
nokkuð gefinn fyrir kreddur."
Varstu aldrei á yngri árum rót-
tækur í skoðunum og t uppreisn
gegn þjóðfélaginu?
“Eg var pólitískur sem krakki,
vegna áhrifa frá ömmu minni,
en missti áhugann á unglingsár-
um. I menntaskóla hafði ég
meiri áhuga á ýmsu öðru en
pólitík. En ég var með mikið og
úfið hár og sennilega ekki mjög
borgaralega klæddur og á þeim
tíma nægði það til að margir
töldu mig
vinstrimann.
Það þóttist ég
hins vegar aldrei
„Ég hefenga trú á því
að slíkur listi yrði tal-
inn hæfurkosturí
stjómarsamstarfi,
hvorki hjá Sjálfstæðis-
Smásugur til
útgáfu?
Hvenær byrjaðir
þú að yrkja?
“Á mennta-
skólaárunum.
Eg var reyndar
ekki eitt af flokki eða Framsóknar-
cLrnmcLrá Innn-
flokki. Ég held að hann Ekkí
heldur
muni dæma sig í eilífa
um. Þá var Vil-
mundur Gylfa-
son að yrkja,
Hrafn Gunn-
laugsson, Þórar-
inn Eldjárn,
Ingólfur Mar-
geirsson, Sig-
urður Pálsson
og fleiri. Þetta voru bráðþroska
menn og andríkir og ég dugði
skammt gagnvart þeim. Eg held
að það sem ég orti hafi þeim
þótt afar lélegt, sem það var.“
Þú áttir mjög skemmtilega
samvinnu við Hrafn Gunnlaugs-
son og Þórarinn Eldjárn sem enn
er talað um.
“Þetta var sérlega gjöfull tími.
Við þremenningarnir höfum
haldið vináttu alla tíð síðan, þótt
við séum afskaplega ólíkir
útlegð og harma það
svo sem ekki. “
menn. Þeir hafa báðir gengið
listabrautina og á tímabili hefði
ég getað hugsað mér að fara
sama veg. Eg fann hinsvegar
fljótt að ég var Ieikmaður, ekki
raunverulegur rithöfundur."
Ertu enn sömu skoðunar?
“Já, ég er það. Það var ákveð-
inn Iéttir að komast að þessari
niðurstöðu. Eg þurfti þá ekki
lengur að rembast við ritstörf,
hætti að taka sjálfan mig hátíð-
lega og fór að skrifa ánægjunnar
vegna.“
Hefur ekki komið til tals að þið
Þórarinn og Hrafn kæmuð sam-
an aftur?
“Það hefur
mjög oft komið
til tals en við
höfum tekið
dræmt í það. Eg
er mjög frá-
hverfur þeirri
hugmynd. Eg
held það yrði
óheyrilega
hlægilegt ef við
kæmum fram
sem gamlir
brandarakarlar.
fyndið,
hlægi-
legt. Ef menn
teíja okkur hafa
verið skemmti-
lega ættum við
ekki að eyði-
leggja þá hug-
mynd með því
að koma saman aftur."
Ntí hef ég heyrt þvt' fleygt að
þú sért að skrifa leikrit um Jónas
Hallgrímsson og eigir smásagna-
safn sem tilbúið sé til útgáfu.
Hvað er hæft í þessu?
“Eg á nú loksins safn smá-
sagna sem duga myndu í bók.
Það er að segja, að magni til
myndu þær duga, ég ætla ekki
að segja til um hvort þær duga í
gæðum. Eg á yfirleitt gott með
að taka ákvarðanir, en það vefst
óneitanlega fyrir mér að ákveða
hvort ég vilji Iáta gefa þær út.“
Er það kannski vegna þess að
viðtökur myndu markast af því
að þú ert umdeildur stjómmála-
maður og forsætisráðherra?
“Ég hugsa að það myndi ekki
hjálpa til. En ef þetta eru sæmi-
legar sögur þá er allt í lagi að
bíða með útgáfu þeirra. Mér
finnst sumar þessara smásagna
nokkuð góðar. Á fundi í Valhöll
hætti ég við að halda ræðu og
las í staðinn eina þessara smá-
sagna. Henni var afskaplega vel
tekið, en þá ber þess að gæta að
umhverfið getur vart verið mér
vinsamlegra en í hópi sjálfstæð-
ismanna í Valhöll."
Það væri gaman að fá þessar
sögur á prent, en hvað með leik-
ritið um Jónas Hallgrímsson?
“Jónas er gott og ljúft ljóð-
skáld og þess utan tragísk per-
sóna. Hann heillar marga. Eg
hef verið að punkta ýmislegt hjá
mér, en það er engin mynd kom-
in á verkið. Hvort af því verður
og hvort lokið verður við það er
óljóst enn sem komið er. Starfs
míns vegna er tíminn naumur.
Þess vegna hentar smásagna-
gerð mér ágætlega, mér væri til
dæmis ómögulegt að skrifa stóra
skáldsögu í þessu starfi.“
Hyenær skrifarðu?
“Ég skrifa uppkast í flugvél-
um, í sumarbústaðnum eða
heima á kvöldin. Ef mér líkar
hugmyndin reyni ég að gefa mér
tíma til að vinna hana til fulln-
ustu. Einstaka sinnum hef ég
vaknaði upp um nætur með
hugmynd að sögu, rokið á fætur
til að skrifa söguna og setið við
fram á morgun.“
Þú valdir þér fremur óskáldlegt
fag á sínum tíma, lærðir lög-
fræði. Réð skynsemi því vali?
“Ég hafði Iengi ætlað að verða
læknir eins og afi minn, en
komst að þeirri niðurstöðu að
starfið myndi ekki henta mér.
Seinna gat ég vel hugsað mér að
verða prestur. En ég skráði mig í
lögfræði, ekki til að verða lög-
fræðingur heldur vegna þess að
ég hélt að þar hefði ég einna
mest svigrúm til að vinna með
námi. Ég var á kafi í vinnu, hjá
Leikfélagi Reykjavíkur, á Morg-
unblaðinu, Ríkisútvarpinu ogAl-
menna bókafélaginu. Einn pró-
fessorinn í lagadeildinni sagði,
þegar mitt nafn bar á góma, að
það væri djúpt á mér í þeirri
deild sem kallaðist lagadeildin."
Heimilislifið og Tanni
Þú hefur verið í hjónabandi í
nær þrjátíu ár. Hvað finnst þér
einkenna konu þína umfram
annað?
“Pesta og umburðarlyndi,
tryggð og hlýja. Hún er sérstök
heiðurskona og ég þyrfti langan
tíma til að Iýsa öllum hennar
kostum ef ég ætti að gera það al-
mennilega. En hún myndi ekki
kunna mér þakkir fyrir."
En geturðu ekki samþykkt það
sem margir hafa sagt að hún hafi
verið þér stoð og stytta í pólitísku
starfi?
“I allri tilverunni. Hún hefur
engan sérstakan áhuga á því að
ég sé í pólitík, og reyndar held
ég að hún hefði orðið afskaplega
sátt ef ég hefði aldrei skipt mér
af pólitík. Þannig að óhætt er að
segja að ég sé ekki rekinn áfram
af metnaðarfullri eiginkonu."
Þú hefur ort ástarljóð til konu
þinnar „Við Reykjavíkurtjöm".
Hefurðu ort fleiri Ijóð til hennar?
“Ekki nein sem birt hafa ver-
ið.“
En þút átt nokkur?
“Ja, ég yrki nokkuð, en það er
misgott eins og gengur og ger-
ist.“
Er ekki erfitt að viðhalda góðu
hjónabandi í starfi eins og þessu
þar sem frítími er mjög naumt
skammtaður?
“Við hjónin ræðum aldrei