Dagur - 08.11.1997, Síða 8
24 - LAVGARDAGVR 8.NÓVEMBER 19 9 7
LÍFID í LANDINU
„Ég heflært að standa á eigin fótum. Ég ber ábyrgð á þvi sem ég segi og geri og hefHalldór í huga, en ég er ekki bundinn afhonum."
AuðurLaxness segist vera að
lifa athyglisvert skeið í lífi
sínu. í viðtali viðKolbrúnu
Bergþórsdótturræðir hún
um lífshlaup sitt og viðhorf
og árin með og án Halldórs
Laxness.
“Ég vissi að það væru vestfirsk gen í þér.
Ég þekki þau alltaf og hef þau sjúlf “ sagð-
irðu við mig þegar þú varst húin að spyrja
um ættir mínar og wppruna. Á
hverju þekkirðu vestfirsk gen?
„Mamma var að vestan, ein fímm syst-
kina, og j>abbi úr Hreppunum, einn sjö
systldna. Ég kynntist af eigin raun mun-
inum á Vestfirðingum og Sunnlending-
um og við systurnar höfum oft rætt hann.
Sunnlendingar eru hlédrægt fólk sem býr
yfír miklum hæfileikum en flíkar þeim
ekki. I samanburði við Sunnlendinga eru
Vestfírðingar yfirþyrmandi, afar duglegir
og með afgerandi skoðanir sem fara ekki
framhjá neinum.
Þessi munur endurspeglaðist ágætlega
í foreldrum mínum. Pabbi vann sem járn-
smiður og var hægur og rólegur maður.
Mamma var mikil kvenfrelsiskona, ákaf-
lega sjálfstæð og mikil íjármálakona. Hún
réð öllu á heimilinu á svipaðan hátt og ég
hef alla tíð gert.“
Og hvar koma þín vestfirsku gen berleg-
ast í Ijós?
„í dugnaði. Þótt ég segi sjálf frá þá held
ég að ég hafi verið dugleg um ævina.“
Nú hefur þú mestalla ævi verið þekkt
sem eiginkona Halldórs Laxness, finnst
þér aðfólk hafi stundum horft framhjú þér
sem einstaklingi?
„Nei, það finnst mér ekki. Mér fínnst
ég alltaf hafa haldið sjálfstæði mínu og ég
lít ekki svo á að ég hafí fórnað mér fyrir
manninn minn. Mér hlotnaðist margs-
konar gæfa vegna þess að ég kynntist
honum.“
„Aiman disk, takk!“
Manstu hvenær þú sást Halldór fyrst?
„Ég sá Halldór fyrst árið 1936 þegar ég
var í sumarfríi á Éaugarvatni. Ég sat við
hliðina á honum við matarborðið. Fram-
reiðslustúlkan setti disk á borðið hjá hon-
um. Það var skarð í diskinum og Halldór
tók diskinn, lagði hann upp við borðrönd-
ina, rétti hann síðan stúlkunni og sagði:
,Annan disk, takk!“
Þremur árum síðar hittumst við á ný á
Laugarvatni og með okkur tókust kynni.
Mér fannst hann ákaflega skemmtilegur
maður og allt sem hann sagði afar fyndið.
Ég varð fljótlega ástfangin af honum en
hann var giftur maður og ég ákvað að
skipta mér ekki meira af honum. En
hann hringdi einn
daginn á Landspítal-
ann þar sem ég vann
sem röntgentæknir
og við fórum að hitt-
ast.
Hjónabandi hans
var í raun lokið en
skilnaður hafði dreg-
ist á langinn. Þetta
var mér nokkuð erf-
iður tími, en ég
reyndi að lifa fyrir
líðandi stund og
hugsaði með mér að
allt færi þetta ein-
hvern veginn. Um
tíma íhugaði ég að fara til Ameríku og þar
hafði vinkona mín útvegað mér starf. Ég
sagði Halldóri frá þessum áformum mín-
um en hann dró úr mér. Ég hætti við að
fara en ég var engu nær um það hvort
fyrir okkur ætti að liggja að verða hjón.
Hann bað mín loks í bréfi, ég skrifaði
honum aftur og spurði hvort hann hefði
verið að biðja mfn. Hann svaraði: „Já, en
ég er ekki alveg tilbúinn". Við giftumst
árið 1945.“
Nú varst þú sextán árum yngri en Halldór,
leistu upp til hans?
„Ég var Iotningar-
full og fyrstu árin
hafði ég mig aldrei í
frammi þegar við
vorum í hópi fólks.
Mér fannst ég ekkert
bentiahusbondastolLinars og ieggja. En í einrúmi
sagði: „Halldór! Snorrí Sturlu- vo™m ^ Haiidór
° miklir telagar.
S01Í hefði mátt Sitja íþessum Hjónaband okkar var
stól ogEinarBenediktsson sat þ í'éímm'í
þar. Þú ert eini núlifandi mað- Þar voru aldrei erfið-
. /,, tt leikar sem orð var á
unnn sem mattsitja i honum. gerandi. Ég heid að
það hafí skipt miklu
að við höfðum alveg samskonar kímni-
gáfu. Það var svo gaman hjá okkur.“
Konur voru alla tíð mjög hrifnar af
Halldóri, er það ekki rétt?
Við heimsóttum eittsinn Hlín,
sambýliskonu Einars Bene-
diktssonar, í Herdísarvík. Hún