Dagur - 08.11.1997, Síða 12

28 - LAUGARDAGUR 8.NÓVF, MBF.R 1997
ro^tr'
LÍFIÐ í LANDINU
Uppáhaldið að
/ dag ermatarmenning okkarís-
lendinga ekki svo ólík matarmenn-
ingu frændþjóðanna í norðri. Þrátt
Jyrirað svo sé hejurhvert land
ávalltsín sérkenni ogþjóðlegu
rétti. Rétti sem eru í uppáhaldi hjá
hverri þjóðjyrirsig ogjylgjagjam-
anfólkijrá þessum löndum hvar
sem það sestað. Þegarumsjónar-
maðurMatargatsins hafði sam-
band við konurfrá Noregi, Svíþjóð,
Danmörku og Finnlandi til að biðja
þær um að gefa Matargatinu uppá-
halds uppskriftimarfrá heima-
landi þeirra virtustþær ekki í vafa
hvaða uppskriftiryrðu fyrirvalinu.
Svíþjóð
Það er Harriet Otterstedt frá Sví-
þjóð sem gefur glæsilegar síldar-
uppskriftir og hún mælir sér-
staklega með fyrstu uppskrift-
inni, Freistingu Janssons, því
hún er víst ákaflega sænsk.
Janssons freisting
Fyrir 4
! —

2 iaukar
8-10 ósoðnar kartöflur
100 g ansjósuflök eða kryddsíld
3 dl ijómi
2 msk. rasp
2 msk. smjörlíki
Steikið laukinn þannig að hann
verði mjúkur og glansandi. Sker-
ið kartöflurnar í þunnar skífur,
skrallið þær áður. Leggið helm-
inginn af kartöflunum í smurt,
eldfast mót. Setjið þá Iauk,
ansjósur (eða síld) þar ofan á.
Sfðan afganginn af kartöflunum.
Hellið nokkrum dropum af leg-
inum af ansjósunum yfir og síð-
an ijómanum. Stráið að lokum
raspinu yfir og smjörlíkinu. Bak-
ið í miðjum ofni í 45-50 mín.
við 200-225°C hita eða þar til
kartöflurnar eru orðnar mjúkar
og hafa fengið Ijósbrúnan lit.
Síld og epli
Fyrir 4
4-5 nýjar síldar
1 saxaður laukur
4 epli
rifinn ostur, rasp, smjör og salt
Flakið síldina og saltið. Steikið
laukinn. Saxið eplin smátt og
Ieggið í smurt eldfast mót. Legg-
ið þá laukinn ofan á og því næst
síldarflökin. Stráið ostinum og
raspinu yfir og setjið þá smá
klípu af smjöri. Bakið í ofni í 15-
20 mín. við 200°-225°C hita.
Danmörk
Konny K. Kristjúnsdóttir er frá
Danmörku og hún mælir sér-
staklega með tveimur uppskrift-
um frá heimalandi sínu, kjöt-
bollum og ekta danskri epla-
köku.
Bestu
kjötbollurnar
400 g hakkað svínakjöt
350 g hakkað nautakjöt
1 dl tvíbökumylsna
______________Leh_______________
1 dl súpukraftur
1 dl vatn
4 msk. fínt saxaður laukur
1 dl fínt söxuð steinseljasalt og
pipar
A tsk. allrahanda
Vi tsk. timían
e.t.v. hvítlaukur eftir smekk
smjör eða smjörlíki til steikingar
Blandið kjötið með tvíböku-
mylsnu, hrærið egg, súpukraft
og vatn í deigið. Bætið út í lauk
og steinselju, kryddið með salti,
pipar, allrahanda og timían
(hvítlauk). Látið deigið bíða í 1
klst. áður en gerðar eru bollur
sem steiktar eru í smjöri eða
smjörlíki á pönnu.
Eplakaka frá
Sjálandi
1 kg af eplum (gul eða græn)
1 vanillustöng
örh'tið vatn
80 g sykur
Tvíbökublanda:
1 dl sykur
200 g tvíbökumylsna
75 g smjör
4 stórar eða 8 litlar
makkarónukökur
Flysjið eplin og skerið þau niður
í smáa bita. Sjóðið þau með
vanillustönginni í vatninu. Takið
pottinn af hellunni og hrærið
sykrinum í eplamaukið. Látið
eplablönduna kólna. Blandið
saman sykrinum og tvíböku-
mylsnunni, Iátið smjörið bráðna
á pönnu og setjið brauðmylsn-
una með sykrinum á pönnuna,
ristið blönduna þar til hún verð-
ur stökk. Takið pönnuna af hell-
unni og bætið makkarónukök-
unum möluðum út í. Leggið til
skiptis í skál, fyrst brauðmylsnu-
blöndu, eplablöndu o.s.frv., end-
ið með brauðmylsnu. Gott er að
Iáta kökuna bíða til næsta dags,
þá verður hún blaut og fín. Lát-
ið þeyttan tjóma ofan á kökuna
og sparið hann ekki. Skreytið
með rifsberjahlaupi.
Annette Marie Hansen mælir
með dönskum uppskriftum af
grófum hveitibollum og eplaskíf-
um. Eplaskífurnar eru sérlega
danskar.
Eplaskífur
25 g ger
3'A dl mjólk
4 dl hveiti
'A tsk. salt
!4 tsk. sykur
___________4 egg__________
Rifinn börkur af hálfri sítrónu
(má sleppa)
Gerið er látið Ieysast upp í
mjólkinni og hveitinu þá hrært
saman við í þykkan jafning. Salt-
ið og sykurinum ásamt sítrónu-
berkinum er blandað saman við
og þá eggjarauðunum. Deigið er
látið standa í 30 mín. og þá er
eggjahvítunum, sem hafa verið
hrærðar stífar, bætt út í. Bakað
á eplaskífupönnu með örlitlu
smjörlíki og passa að fylla ekki
alveg götin á pönnunni (um /
hluti þeirra er fylltur). Eplaskíf-
urnar eru bakaðar í 5-6 mín. á
jöfnum hita.
Noregur
Bente Lie Ásgeirsson er frá Nor-
egi og hún gefur norskar upp-
skriftir.
Kind í káli
1 kg gott kindakjöt
2 kg hvítkál
1 'A tsk. salt
1 'A tsk. heil piparkorn, vatn
Það þarf að hreinsa og þvo kál-
hausana. Skera kálið í báta og
taka miðhluta þess í burtu.
Sjóða þá kálið í léttsöltu vatni í
10 mín., taka það úr vatninu og
láta renna vel af því. Kjötið er
soðið í potti ásamt helmingnum
af kálinu, setjið kjöt og kál til
skiptis í pottinn. Ef kjötið er
magurt má bæta við 1 msk. af
smjöri í pottinn. Passa að strá
salti og pipar á milli laga. Það
má setja piparinn í lítinn grisju-
poka svo hann blandist ekki
saman við. Þá er sjóðandi vatni
hellt í pottinn og allt soðið í 1
klst. Þá er afgangnum af kálinu
bætt út f og soðið áfram undir
loki í um 1 klst. Ef um annað
kjöt er að ræða en lambakjöt er
gott að sjóða kjötið Iengur. Það
er gott að borða þennan rétt
heitan með soðnum kartöflum.
Möndlurnar eru malaðar og
eggjahvíturnar stífþeyttar.
Blandað varlega saman ásamt
hinu hráefninu í fyllingunni.
Hún er að Iokum smurð yfir
deigið í forminu.
Þá er afgangurinn af deiginu
notaður. Setja þarf í hann smá
hveiti til viðbótar áður en deigið
er flatt út og skorið í jafnar
ræmur. Þær eru lagðar þvert yfir
kökuna og utan um hana. Pensl-
að með eggjahvítum.
Kakan er bökuð neðst í ofni í
45 mín. á 175°C hita. Hún er
best þegar hún er geymd f einn
sólarhring. Má vel frysta hana
og hún er góð með ís eða rjóma.
Finnland
Marjo Kristinsson er frá Finn-
landi. Hún ákvað að gefa ekta
finnskar uppskriftir.
Lifrarskuffu
5 dl vatn
7 dl mjólk
2/ dl hrísgijón
'A kg hökkuð nautalifur
Fyrsta kaka
165 g smjör eða smjörlíki
1 egg
1 msk. salt
!4 tsk. piparmajoran
3 msk. síróp
1 'A dl rúsínur
Hrísgrjónin eru soðin. Lifur,
hrísgijón, mjólk, rúsínur, egg og
krydd er sett í skál og blandað
vel saman. A að vera þunn. Hún
er sett í smurt, eldfast mót og
bökuð f VA-2 klst. á 175°C hita.
Rauðberjasulta (tittuberjasulta)
er ómissandi með þessum rétti.
125 g sykur
2 eggjarauður
2 msk. rjómi
250 g hveiti
2 tsk. lyftiduft
Smjör og sykur er þeytt þar til
blandan er hvít og Iétt. Þá er
eggjarauðum og rjóma hrært
saman ásamt hveiti og lyftidufti.
/ hluta af deiginu er þrýst vel
niður í botninn og 3 cm upp á
brúnirnar, í formi sem er 24x26
cm í þvermál. Afgangurinn af
deiginu er geymdur.
Möndlufylling:
300 g möndlur
250 g flórsykur
'A tsk. vanillusykur
'A tsk. lyftiduft
5 eggjahvítur
Blóðbuff
3 dl blóð
3 dl pilsner
2 dl hveiti
2 dl rúgmjöl
pipar og majoran
1-2 tsk. salt
1 laukur
Blóðið er sigtað í skál og þeytt
með pfskara. Þeytt áfram og
pilsner, hveiti og rúgmjöl sett
saman við. Deigið má standa og
þykkna í u.þ.b. klst., þá er smátt
saxaður laukur settur saman við
(búið að brúna hann örlítið á
pönnu), deigið kryddað og
blandan steikt á pönnu.