Dagur - 08.11.1997, Blaðsíða 19

LAUGARDAGUR 8. NÓVEMBER 1997 - 35
Xfc^iir
LÍFIÐ í LANDINV
Landogþjóð
Götumynd að vestan. Þessi götumynd er úr þorpi
á Vestfjörðum, en íbúar þar eru á fjórða hundrað.
Yfir kauptúninu gnæfir sérstæð kirkja, sem Gunn-
ar Ólafsson skipulagsstjóri í Reykjavík teiknaði, en
um skeið varAndrés bróðir hans þar prestur.
Andrés varö síðar kirkjuvörður I Dómkirkjunni I
Reykjavík. Hvert er byggðarlagið?
Kveðið um fossinn. „Þar sem aldrei á grjóti gráu /
gullin mót sólu hlægja blóm / og ginnhvitar öldur
gljúfrin háu / grimmefldum nista heljar-klóm.“
Hver orti svo um Dettifoss, sem hér sést.
Yflr skarðið. Leiðin yfír Siglufjarðarskarð var fyrr-
um farartálmi þeirra sem sóttu í þennan mikla
síldarbæ. Myndin var tekin íágúst sl. og þá voru
enn skaflar i Skarðinu. Samgöngur við Siglufjörð
komust i raun fyrst I lag þegar jarðgöng um
Strákafjall voru tekin í notkun. Hvaða ár var það
og hvenær var vegurinn yfir Skarðið tekin t
notkun?
Islensku varðskipin eru þrjú og hér sést flaggskip
þeirra, Týr, lónar á Furuljörðum á Hornströndum.
Hvað heita íslensku varðskipin þrjú, og hvaða ár
komu þau til landsins.
Þessir fjórir sunnlensku fræðaþulir sendu allir frá
sér bækur fyrir jólin 1991 og sjást þeir hér á
mynd með bækur slnar. Hverjir eru þessir menn?
-myndir: -sbs.
1. Fyrir nokkru hélt sr. Björn Jónsson prest-
ur á Akranesi kveðjumessu, en hann er að
láta af embætti sökum aldurs. Við brauð-
inu tekur sr. Eðvarð Ingólfsson. En hvað
heitir prestembættið á Akranes á formleg-
um pappírum?
2. Hvað heitir sérkennilegt og svipmikið fjall
norðan við mynni Súgandafjarðar, sem af
er dregið nafn vitans og veðurathugunar-
stöðvarinnar, skammt norðan þess?
3. Tveir af forystumönnum samtakanna
Grósku eru þeir Björgvin Sigurðsson og
Róbert Marsball. Þeir eru báðir fæddir og
aldir upp úti á landi og hér er spurt hvar
það sé?
4. Mikill skógur, m.a. þekktur fyrir hávaxin
birkitré, er i Iandi þjóðagarðsins í Skafta-
felli. Þangað er aðeins göngufæri, en það
aftrar þó ekki fjölda fólks að sækja heim
og skoða þennan sérstæða skóg. Hvað
heitir skógurinn?
5. í Suðursveit er virkjun í eigu RARIK og er
framleiðslugeta hennar 10 MW. Upphaf-
lega var virkjunin byggð til að sjá byggð á
Höfn fyrir rafmagni, en sú beina þörf hef-
ur breyst eftir að hringtenging rafmagns-
lína landsins kom til. Hvað heitir virkjun-
in?
6. Hvað nafn fékk fyrsta þota íslendinga,
Boing 727 þota Flugfélags íslands sem
kom til Iandsins 1967, og hver var flug-
stjóri í þeirri ferð?
7. Hvar í Húnaþingi bjuggu fyrstu íslensku
kristniboðarnir, Þorvaldur víðförli og Frið-
rekur biskup, um 3ja ára skeið fyrir um
þúsund árum?
8. Hvert var kjördæmi Eysteins Jónssonar,
þingmanns og síðar formanns Framsókn-
arflokksins, á meðan hin gamla kjör-
dæmaskipan ríkti.
9. Júlíus VífiII Ingvarsson skipar bórða sæti
á prófkjörslista Sjálfstæðisflokksins í
Reykjavík íyrir komandi borgarstjórnar-
kosningar að vori. Hver var föðurafi Júlí-
usar og hvaða störf halda nafni hans á
lofti.
10. Hrafn Gunnlaugsson komst í fréttir þeg-
ar hann vann að upptökum á kvikmynd-
inni Okkar á milli. Hann átti þá að hafa
unnið óbætanleg spjöll á náttúruvætti á
Suðurlandi sem þykir einstakt í sinni röð.
Hvert er náttúruvættið?
U53J-EUBAS J iudd,«| J,1 (JB{J
U3AI] jb IS3USUIJJ53 j uinuii3Hj9S 9 uibjj uæ$ juddajj
-B[ids BgBAij jba jjnds uias jEcj ‘nSuiujndsBpuXui
njuiuiy giA jbas uui Bfjas gB joui jsig9| n>]iA njsngjs j
Sd
|Bp>|nBj-i J !S|iaÐ
9 jjofds piuun bjbij gB ijjb uoss3nB[uunj) ujbjjj 'OJ
•uingojssjijjy\ 9 nuijætjEpjjaq 9 jiu>|æ|jijX guoA
giaqs j8ue[ uin BjBq gB JuÁj jsæq su suEq ujbu
ua ‘spjJA JEsnj|nf ijnjngoj jba ‘uossjba3u| i8[Ofj 6
•JBUOSSU9I
suiojsXq imæpjgfq b[uib8 giq jea B|sXsB[n|Aj-jngng -g
•iep!ÖJA
j ijguiJBfqarj 9 giaqs uin n88nfq jBu^duinq Jissoq ■ [_
UOSEJJOUS SAUUBlJpf JEA JBUUOq
iJ9Íjs8n[j ijsjXj 80 ‘ixBj|[n;) qiujbu jpjaj uBjoq 9
•unfqjiAJ^JBSjEfqBjjXuis '£
•jnSqqsBgBjsjBfæa 't>
iddojqBÚOAdnuj) j igjBjq 9JJ jo uossgjn8iq uia
-3jofa ua ‘uintX3BUUBUijs9/\ jn jo [[BqsJEpq JJaqga '£
emBö •iú!3h jn'i-0 z
•[[E5[BJS3jdBQJB3
‘IS3UBJ>)V ? g!Ijæqui3Sjsajd Jijioq g?s BSapujoj •[
!SSOJ[3S
9 jnpunjgqju nu 80 ijgfjsBigqs aj ‘uossjBuqpfjj
•y upf ja ijSæq [ij js8uo[ ‘issojjag 9 jnjntjnuSEs
nu 80 u3qp[E(8B5[UEq 'aj ‘uossuijsij)j jnpunui
-gnQ ‘æqnsjo/\ j uosjBuosEf upjnjq ‘uinyiaqg
9 æqBSJO/\ j uossqjjig ugf jiocj iua jBddeq jissoq *
•Cjæjs
gB uuoj 000'P 9B J|IB !gJÁ uios sdrqsgjBA sXu igiuis
uin pujouB8ui88Xq gu3A Jnjaq gndj>[S £i6l 5!JP
jngSSXq jba jXx 80 8961 ‘6S6I ÖHP Jne^Xq
J3 uuigp 'JÁp 80 Ji8g/ ‘uuigQ njo núcj uidiqsgjB/\ *
7.961 ?!JP ‘JB?)S !JB IZ SugSnqpjjq 80 9961 9!J9
jeuunSos |ij uio^ QjB^sjBQJBCjn|Sis jijX uuijnSoy^ *
uuissoj uin
IJJO OAS IUOS ‘p[£>JSB[[Bjj ‘UOSSU9f U^fjSlJ^J JBA QBcJ *
*}[JABUI[9(-| £JJ J9 UBÍS3A QB UipuXuinjoS ISSOcJ ★
:JQas
Fliiguveiðar að vetri (42)
Eftirmiimilegir veiðifélagar (V)
Einhvern tímann í veiðiferð sátum við fé-
lagarnir og skeggræddum eftirminnilega
veiðimenn. Sátum yfir kaffibollum, horfð-
um á alhvíta jörð á tjaldstæðinu á Skútu-
stöðum, sáum hjólreiðamenn skríða út úr
tjöldum og reyna að hita vatn; biðum þess
að súlan á hitamælinum færi yfir 0, því við
nenntum ekki að veiða í frosti. Spáðum í
muninn á fræknum fluguveiðimönnum:
„gúrú“, „jöfri" eða „góðum veiðimanni“.
Þetta var djúp pæling. Við vorum
til dæmis alveg vissir um að Kol-
beinn Grímsson sé „gúrú“. Gúrú er
æðsta stig forfrömunar í veiði-
mannasamfélaginu. Við fínpússuð-
um ekki skilgreininguna á gúrú, en
grundvallaratriðin voru á hreinu:
Gúrú getur sá einn orðið sem a) hef-
ur hannað frábærar veiðiflugur, b)
veiðir sjálfur og kastar svo unun er
að horfa á eða njóta samvistar við, c)
miðlar af fölskvalausri
gjafmildi til síðri bræðra
og systra í samfélagi flugu-
veiðimanna. „Jöfur“ er frá-
bærlega snjall veiðimaður
og umgengnisvænn í sam-
félagi okkar. Ef hann hef-
ur ekki hannað flugur þá
kann hann öðrum fremur
góðar veiðiaðferðir. Góður
veiðimaður er sá sem orð-
spor fer af að veiði vel, sé
að minnsta kosti stöku sinnu fremri öðrum
með veiðiaðferðir og miðli af reynslu. Svo
skemmtum við okkur við að flokka nokkra
veiðimenn. Við þekktum fáa gúrúa.
Gúrú
Ég fór á sjóbirtingaslóðir um daginn í fylgd
manns sem ég held að ég verði að kalla
gúrú. Fyrir nokkrum árum hlýddi ég á Sig-
urð Pálsson málara fara orðum um sjóbirt-
ing á suð-austur hominu, ár og flugur, og
duldist engum að sá fyrirlesari kunni
meira fyrir sér en meðaljóninn. Og hann
hafði hannað einstaka flugu fyrir sjóbirt-
inginn. Flugu sem allir nema ég virtust
þekkja og hafa veitt á. Sem sagt: hér var
kominn grundvöllur til að útnefna mann-
inn gúrú. Og nú höfðu örlaganornimar
spunnið mér þann vef að hafa þennan
gúrú í framsætinu hjá mér og Mýrdalsjök-
ull framundan baðaðan síðdegissól, Eyja-
fjöllin eins og draum, og sandinn svo fagr-
an að „það ætti að loka honum“ eins og
meðreiðarmaðurinn sagði. I aftursætinu
Pálmi Gunn sem er alltaf að leita að góð-
um myndskeiðum í sjónvarpsflokk um
fluguveiðar.
Sigurður hannaði Flæðarmúsina. Þetta
var flugan sem hann gaf mér þarna á
bakka lítillar sjóbirtingsár sem við höfðum
leyfi til að kanna. Og svo sem fleiri sýndi
hann og gaf, en það var með sérstakri
ánægju að ég fékk þessar líka fínu töku á
sjálfa Flæðarmúsina, og Iandaði svo
stærsta silungi sem ég hef dregið - 8
punda dtjóla sem lét freistast af þessari
Sigurðarhönnun.
Flæðarmúsin veiddi fyrst vel í Skaftá
segir höfundur. Þá komu fiskarnir upp eins
og óðir í brúnu grugginu og hrifsuðu
Flæðarmúsina. Þeir gerðu það sem Sigurð-
ur kallar að „bamba“ í yfirborðinu, og ég
skil að sú athöfh feli í sér að vagga langs-
um frá hausi og aftur á sporð og lemjast
til. Hef ekki orðið vitni að „bömbun" sjálf-
ur.
Margir aðrir hafa veitt á flugur Sigurðar,
sem skrifaði sjálfur um flugur í
Þjóðviljann sáluga. Þá var aðeins ein
litmynd í Þjóðviljanum á viku. Mynd
af flugu vikunnar. Eftir slíkum dálki
hnýtti ég eina af mínum fyrstu flug-
um, Colonel Bates, sem með fylgdi
sú frásögn að hún væri svo falleg að
dálkahöfundurinn stæðist ekki að
gefa af henni lýsingu þótt hann
hefði aldrei veitt á hana. I þessari
ferð okkar var Sigurður með veskið
fullt af Colonel Bates; ég
var of hógvær til að spyrja
hvort hann hefði veitt á
hana. Ég hef aldrei veitt á
mína. En hann var með
fleiri flottar straumflugur
frá Ameríku, sérlega flott-
ar, og nú fór fiskurinn að
taka hjá honum: á eitt-
hvað fjólublátt með hvít-
um væng sem hann kallar
Street walker, og er smá-
fluga, og svo kom hörkutaka á rauða og
gula straumflugu sem ég sagði að minnti á
Micky Finn - en hann varðaði ekkert um
það fiskinn sem stökk.
Sigurður er einn af þessum mönnum
sem kann sögu við hvert tilefni og vantar
eiginlega fleiri tilefni í lífið til að sögurnar
fjölmörgu fái að fljóta fram: ef sólarhring-
urinn væri tvöfalt lengri dygði hann varla
fyrir allar sögumar og vísurnar.
Orlítið farinn að hægja á: gildur nokkuð
um miðju og einhveijar innanskammir
gera lífið Ieitt, verra er að svo öflugur mað-
ur skuli ekki veiða samfellt af fullum
þunga; ekki var hann þó skrefi á eftir okk-
ur Pálma á bökkunum þessa daga. Hann
stafar útgeislun úti í á sem segir að hér fari
maður með vald. Nýbúinn að veita ráðgjöf
vegna nýju stóru bókarinnar um íslenskar
flugur og von er á alveg á næstunni. Er að
vinda sér í bók sjálfur, og nú um fiskinn
sem hann þekkir kannski öðrum betur:
sjóbirtinginn. Þetta verður frásögn af fisk-
um, ám og vötnum þama undir Jöklinum
stóra, þar sem hann þekkir bæina, fólkið
sem býr þar og holtin og hólamir hafa
tungur. Tala ekki um hraunin. Þama sem
hann hefur sjálfur tuskast við drauga og
huldufólkið fær lánaða hveitilúku í kotinu
sem hann gistir.
Flugur, vísur, sögur, veiði. Já veiði! Það
er við hæfi þegar maður hittir gúrú að sjá
hann taka fjórtán punda sjóbirting á nýja
ameríska straumflugu. Fjórtán pund! Um
kvöldið kjötsúpa, sögur, vísur, flugur og
draumar undir Lómanúpi þar sem jötunn-
inn býr.
Einhvem tímann í
veiðiferð sátum viðfé-
lagamir og skeggrædd-
um eftirminnilega
veiðimenn.