Dagblaðið Vísir - DV - 06.08.1982, Blaðsíða 10

10
DV. FÖSTUDAGUR 6. ÁGUST1982.
Útlönd Útlönd Útlönd Útlönd
Wallace vill nú frið-
mælast við blökkumenn
— Stef nir að ríkisstjóraembætti í Alabama í f jórða sinn
George Wallace, sem eitt sinn hét
„eilífum aöskilnaöi” (kynþátta) í
Alabama i Bandaríkjunum, sækist
nú eftir stuöningi blökkumanna til aö
verða kosinn ríkisstjóri í fjórða sinn.
Nú er bágborínn og staönaður efna-
hagur ríkisins aðalkosningamái
hans, en ekki aöskiinaður kynþátta.
Lamaður fyrir „•
neðan brjóst
Wallace er 63 ára gamall og lam-
aöur fyrir neöan brjóst eftir aö
honum var sýnt banatUræði er hann
var í framboði tU forseta Bandaríkj-
anna í annaö sinn fyrir tíu árum.
Þessi maður, sem áriö-1963 stóð viö
inngöngudyr rikisháskólans í Ala-
bama til aö meina blökkumönnum
inngöngu þar, talar nú um bágborinn
efnahag rUúsins á kosningafundum
þar sem áheyrendumir eru af
ýmsum kynþáttum.
Hann hefur heitiö því aö nota
alþjóðleg sambönd sín til aö lokka
nýjar iöngreinar til Alabama.
Flestar skoöanakannanir gefa tU
kynna aö hann hafi mun meira fylgi
en andstæöingar hans úr rööum
demókrata og repúbUkana og svo
viröist sem hann njóti umtalsverðs
fylgis meðal blökkumanna.
„Aðskilnað
að eilífu"
Lög um mannréttindi hafa breytzt
í Alabama síöan hann tók fyrst við
embætti rUcisstjóra þar fyrir
tveimur áratugum meö oröunum:
„aöskUnaö nú og aöskUnaö aö
eUífu.” Einnig hefur félagsleg og
menningaríeg bylting átt sér staö í
ríkinu frá þeim tíma.
Þá hefur George WaUace og
breytzt s jálfur á þessum tíma.
„Eg var vanur aö berjast uppi-
standandi. Nú verö ég aö gera þaö
sitjandi í hjólastólnum,” segir hann
og reynir aö gera grín aö morötU-
ræðinu sem honum var sýnt í maí
1972.
„Ef ég heföi ekki verið skotinn út
úr kosningunum þá heföi ég verið
kosinn forseti,” segir Wallace. „Og
ef ég heföi veriö forseti þá væri
þjóðin ekki í þeirri klípu sem hún er
núí.”
Hann ræöst enn gegn of mikiUi
stjóm og hann er enn þeirrar skoðun-
ar aö BandarUón séu of lin gagnvart
kommúnistum. En hann leggur á þaö
áherzlu aö frumþarfir Alabama lúti
nú að því aö skapa aukna atvinnu og
bæta menntun.
Jöfn tækif æri
handa hvítum og svörtum
„Eg er að tala um jöfn tækifæri
handa bömum okkar, ríkum jafnt
sem fátækum, hvítum jafnt og svört-
um,” segir hann.
Þó stuðningsmenn Wallace séu
eins og áður flestir hvítir lægri stétt-
ar sveitamenn þá eru einnig í hópi
áheyrenda hans blökkumenn og ung-
ir hvítir viöskipta- og verzlunar-
menn úr miöstéttunum sem líta á
hann sem lykilinn aö aukinni efna-
hagslegri velsæld þeirra.
Efnahagur Alabamaríkis hefur
komiö i staö kynþáttamálanna sem
aöalkosningamál Wallace fyrir kosn-
ingamar sem veröa í nóvembermán-
uði næstkomandi.
Stál- og álbræösluverksmiöjumar í
noröurhluta rikisins, ásamt fiski- og
efnaiönaöinum, hafa orðið fyrir
þungum áföllum vegna samdráttar
oghárra vaxta.
Atvinnuleysi í Alabama er 13,9 pró-
sent samanboríö við 9,5 prósent at-
vinnuleysi að meöaltali í Bandaríkj-
unum öllum. Atvinnuleysi er aöeins
meira i einu ööm riki, Michigan.
Wallace segir að Alabama hafi
liöiö síöan hann lét af völdum áriö
1978. Ríkiö hafi hins vegar blómstr-
að meðan hann fór meö stjóm þar
þrjú kjörtímabil og undir stjóm
fyrstu eiginkonu hans, Luríeen, sem
nú er látin. Hún tók viö ríkisstjóra-
embættinu af manni sínum áriö 1966.
Afslappaður og
gamansamur
Wallace er afslappaður og gaman-
samur í kosningabaráttunni og
stuöningur „venjulega fólksins” sem
hann nefnir svo er honum mikil
hvatning til dáöa.
Hann gortar oft af fundum sem
Wallace, sem eitt sinn hét eilffum aðskilnaði kynþátta í Aiabama, sést hér heilsa blökkumanni einum. Talið er fullvist að fjölmargir blökkumenn muni
greiöa Wallace atkvæði að þessu sinni.
en úr frjálslyndari armi Demókrata-
fiokksins, hefur gert kosningabanda-
lag viö blakkan borgarstjóra iönaö-
arborgarinnar Birmingham og þykir
líklegastur til að hljóta stuðning leiö-
toga blökkumanna. En Waliace er
talinn munú fá umtalsvert fylgi
meöal svartra félaga í verkalýös-
hreyfingunni og svartra dreifbýlis-
manna.
Ef Wallace vinnur sigur í forkosn-
ingunum mætir hann Emory Folm-
ar, borgarstjóra í Montgomery,
íhaldssömum repúblikana og
dyggum stuðningsmanni Reagans
sem ekki er mjög þekktur utan
heimaborgar sinnar.
Wallace frekar
en Folmar
,,Ef baráttan er á milli Folmar og
Wallace þá munu svartir kjósendur
flykkjast á kjörstað til aö styöja
Wallace,” segir einn af leiötogum
demókrata í Alabama.
Andstæöingar Wallace mótmæla
fullyrðingum hans um aö eitthvert
blómaskeið hafi ríkt í Alabama
meðan hann fór þar með stjóm og
. segja aö fylkið hafi þá sem nú verið
hvað verst sett í efnahagslegu og fé-
lagslegu tilliti meöal fylkja Banda-
ríkjanna. Gagnrýnendur hans segja
aö hann hafi vanrækt Alabama er
hann sóttist eftir því aö veröa k jörinn
forseti Bandaríkjanna. Þeirri full-
yrðingu svarar Wallace meö því aö
hann hafi sótzt eftir því aö komast í
Hvíta húsið til að sýna umheiminum
aö fólk frá Alabama sé eins gott og
fólkannarsstaðar. -GAJ.
hann hefur átt meö útlendum leið-
togum, eins og t.d. Harold Wilson og
Margaret Thatcher frá Bretlandi,
einnig af persónulegu sambandi sinu
viö fjölmarga iðjuhölda, bæði heima
og erlendis.
Wallace er næstum heyrnarlaus og
veröur oft aö biðja um aö spuming-
ar, sem beint er til hans, séu
endurteknar. „Þú getur sagt þeim aö
hér í Alabama ríki gott samkomulag
kynþáttanna,” segir hann í viðtali
við fréttamann Reuters. „Viö erum
öll á sama báti. Viö emm öll atvinnu-
laus.”
Hann segist ekki lengur hafa
áhuga á þjóömálum og muni ekki
sækjast eftir forsetaembættinu
framar.
Forðastað
gagnrýna Reagan
Ronald Reagan vann sigur í Ala-
bama í forsetakosningunum 1980 og
Wallace forðast að gagnrýna forset-
ann, þótt hann sé ósammála ýmsu í
efnahagsstefnu Reagan-stjómarinn-
ar.
Ríkisstjórinn fyrrverandi lítur á
sjálfan sig sem vin „litla mannsins”
og hið persónulega viömót hans er ef
til vill sterkasta vopn hans i kosn-
ingabaráttunni.
„Þakka þér, elskan mín,” segir
hann viö táningastúlku sem beygir
sig rauö í framan yfir hjólastólinn og
kyssir Wallace á kinnina. ,,Segðu
mömmu þinni aö ég vonist til aö
henni líöi betur.”
„Eg met mjög mikils allt sem þú
hefur gert fyrir mig, séra Hope,”
segir hann við aldraðan hömnds-
dökkan prest sem sty ður hann í kosn-
ingabaráttunni.
Forystumenn
blökkumanna styðja
Wallace ekki
Ekki er líklegt aö skipulögð sam-
tök blökkumanna muni styöja
Wallace, a.m.k. ekki í forkosningun-
um 7. september þegar hann berst
viö demókratana Joe McCorquodale
og George McMillan.
McMillan, sem er hvítur á hörund
Þótt Wallace sé nú bundlnn hjóla-
stólnum lætur hann engan bilbug á
sér finna í kosningabaráttunni.
Wallace og Cornelfa eiginkona hans skoöa blaöafréttir af sigrum hans í
Maryland og Michlgan skömmu eftir að honum var sýnt banatilræði i kosn-
ingabaráttunni 1972. Þá sóttist WaUace eftir þvi að verða forseti Bandaríkj-
anna. Nú setur hann markið ekki eins hátt en stefnir að því að verða rikisstjóri
i Alabama í fjórða sinn.
Gamli svertingjahatarinn kominn í slaginn á ný: