Dagblaðið Vísir - DV - 23.12.1982, Qupperneq 12

12
DV. FIMMTUDAGUR 23. DESEMBER1982.
DAGBLAÐID-VÍSiR
Útgátufélag: FRJÁLS FJÖLMIDLUN HF.
Stiómarformaður ogútgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON.
Framkvæmdastjóri og útgáfustióri: HÖRDUR EINARSSON.
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM.
Aöstoöarritstjóri: HAUKUR HELGASON.
Fréttastjórar: JÓNAS HARALDSSON og ÓSKAR MAGNÚSSON.
Auglýsingastjórar: PÁLL STEFÁNSSON og INGÓLFUR P. STEINSSON.
Ristjóm: SIÐUMÚLA 12—14. SÍMI 86611. Auglýsingar: SÍÐUMÚLA 33. SÍMt 27022.
Afgreiðsla, áskriftir, smáauglýsingar, skrifstofa: ÞVERHOLTI11. SÍMI 27022.
Sími ritstjómar: 86611.
Setning, umbrot, mynda-og plötugerð: HILMIR HF., SÍÐUMÚLA12. Prentun:
ÁRVAKUR HF., SKEIFUNNI19.
Áskriftarverð á mánuði 150 kr. Verð í lausasölu 12 kr. Helgarblaðl5kr.
Hátíð kærleikans
Jólin eiga aö vera hátíð kærleikans. Iburöur og stór-
gjafir er óþarft. Á jólum ber okkur aö treysta fjölskyldu-
og'vináttubönd. Til þess gefast þá tækifærin umfram ann-
an tíma.
„Guö er kærleikur, og sá, sem er stöðugur í kærleikan-
um, er stööugur í Guði, og Guð er stöðugur í honum.”
Þessi og margar slíkar Biblíutilvitnanir eiga aö vísa okk-
ur veginn, en margt glepur.
Islendingar eiga í efnahagsöröugleikum um þessar
mundir. Kannski hefur fremur dregiö úr eyöslunni fyrir
þessi jól. Hugsanlega hafa margir keypt eitthvað ódýrari
gjafir en ella. En slíkt kemur lítið aö sök. Allur þorri
landsmanna mun enn sem fyrr halda jólin hátíöleg meö
töluverðum íburði. Margir munu leggja áherzlu á gjafir,
mat og drykk, í óhófi. Samdrátturinn í efnahagsmálum
þarf ekki aö vera áhyggjuefni alls þorra manna, af því aö
ekki verði nóg lagt í jólahald. Samdrátturinn mun síöar
veröa meira áhyggjuefni, einkum þeim, sem stofnaö hafa
til mikilla skulda. Samdrátturinn er áhyggjuefni vegna
þeirra, sem hafa úr litlu að spila, og á það reynir á næsta
ári, hve mikinn áhuga stjórnvöld hafa á kjörum þess
fólks.
Kirkjan á aö leggja áherzlu á kærleikann. Treystum
sambandið við okkar nánustu, en hugsum einnig lengra.
Minnumst þess, að í heiminum deyja mörg börn úr himgri
á degi hverjum.
Fjárhæö, sem okkur finnst lítilræöi, getur hjálpaö börn-
unum aö lifa. Hve fáfengilegt er ekki margt, sem okkur
finnst mikilvægt, í þeim samanburöi? Minnumst þess
einnig, aö jafnvel hér á Islandi eru þeir margir, sem bera
skarðan hlut frá boröi og þurfa aðstoð okkar, ekki sízt um
jól.
Lítum einnig á viðfangsefnið í víöara samhengi. Kær-
leikshugsjónin á ekki upp á pallborðið í samskiptum
þjóða. Kirkjan leggur réttilega áherzlu á boöskapinn um
frið á jörð. I heimsmálum hafa horfur versnaö.
Stórveldin magna vígbúnaðarkapphlaup. Margir
fréttaskýrendur telja, aö tímabil „þíöunnar” í samskipt-
um risaveldanna sé liðiö og nýtt „kalt stríö” hafiö.
I fréttum er stööugt sagt frá kjarnorkuvígbúnaði risa-
veldanna. Sovétmenn hafa komið fyrir mörg hundruð
„meðaldrægum” eldflaugum meö kjarnaoddum, sem
beint er gegn Vestur-Evrópu. Bandaríkjamenn vilja
svara meö því að setja upp svipaðar eldflaugar í Evrópu.
Þjóðir merjast undir hæl risaveldanna. Þar eru Sovét-
menn til mikilla muna verri, en uggur hefur vaxiö í seinni
tíð um, að Bandaríkin séu ekki allskostar á réttri braut í
alþjóðamálum. Það, sem að okkur snýr, verður fyrst og
fremst að vera, hvað við getum í smæð okkar lagt af
mörkum til að snúa óheillaþróuninni við. Þótt framlag
okkar verði óhjákvæmilega lítið í samanburöi við marga
aðra, þurfum við að sjá til þess, að það verði gott, og
vinna aö því öll saman.
I friðarbaráttu er kirkjunnar mönnum bezt treystandi,
en einnig þeir verða að gæta vel að sér, að þeim verði ekki
beitt fyrir stríðsvagna.
Jólahátíðin á að vera okkur tilefni til góðra hugsana og
verka.
DV óskar öllum landsmönnum gleðilegra jóla.
Haukur Helgason.
Svo mikiö hefur gengiö á undanfam-
ar vikur í Sjálfstæðisflokknum, aö aðr-
ir flokkar og vandamál þeirra hafa
gjörsamlega horfiö í skuggann. Sum-
um þeirra kann að hafa komiö þetta
vel, en þó er mála sannast aö of mikil
þögn er engum stjómmálaflokki holl.
Til er gamalt máltæki, sem segir að
betra sé illt umtal en ekkert, og eigi
þaö nokkurs staöar viö þá er þaö
ábyggilega í stjórnmálum. Nú, þegar
þingmenn eru komnir í jólaleyfiö og
farnir aö undirbúa kosningaslaginn
heima í k jördæmum, er ekki úr vegi aö
líta á stööu f lokkanna eins og hún kem-
ur leikmanni fyrir sjónir um áramót.
Vængbrotnir kratar?
Einhvern tímann heföu innanflokks-
raunir Alþýðuflokksins oröiö tilefni
margra forsíðufyrirsagna og bolla-
legginga, en stóri bróöir, Sjálfstæðis-
flokkurinn, stal senunni gjörsamlega í
þessu efni. Þegar Vilmundur Gylfason,
Utríkasti stjórnmálamaöurinn á þingi,
lýsti y fir því aö hann heföi y firgefiö sitt
foma fley, var svo stutt í stórtíöindi í
Sjálfstæðisflokknum aö hann hefur aö
mestu gleymst í f jölmiölum og Alþýöu-
flokkurinnumleiö.
Nýlega gerö skoöanakönnun í
Reykjavík sýnir svo að ekki veröur um
villst aö margir renna hýru auga til
framboös Vilmundar. Ég held þá aö
þessi prósenttala hans sé síöur mark-
tæk en prósentutölur yfirleitt í skoö-
anakönnunum. Þar veldur miklu aö
Vilmundur hefur dottiö út úr umræö-
unni, framboö hans er nýtt (raunar
enn ekki nema yfirlýsing) og menn
vita harla lítiö um raunvemleg stefnu-
miö. Meö þessu er ég hvorki aö halda
því fram aö hann eigi meira fylgi né
minna en skoöanakönnunin gaf í skyn,
aðeins aö ég held aö brugöiö geti enn
meir til beggja vona í þeim efnum en
hjá rótgrónari stjórnmálahreyfingum.
En hvaöa áhrif hefur framboð Vil-
mundar á fylgi Alþýðuflokksins? Eg
hygg aö því geti enginn svaraö, hvorki
hann né frambjóðendur flokksins. Þó
held ég aö alveg sé ljóst aö eitthvaö
muni draga úr því miöað viö aö hann
heföi staðið ódeigur í framvaröasveit
flokksins. Þaö fer ekkert á milli mála
aö Vilmundur og málflutningur hans,
svo þokkalegur sem hann var á köfl-
um, átti mikinn þátt í kosningasigri
flokksins 1978, þótt viö látum hér
prósentur liggja milli hluta. I þeim
kosningum kom mesta rót sem um get-
ur á fylgi flokkanna, hiö svokallaða
Kjallari
á fimmtudegi
Magnús Bjamf reðsson
lausafylgi varö afgerandi þáttur í
kosningabaráttu og úrslitum. Úr áhrif-
um Vilmundar dró hins vegar verulega
áriö 1979. Þar olli vafalaust hvoru
tveggja aö hann varö í margra augum
nokkurs konar persónugervingur
brotthlaups flokksins úr ríkisstjórn og
svo hitt, aö margir sneru viö honum
baki, þegar hann álpaöist í stól dóms-
málaráöherra. Engu aö síður höföar
málflutningur hans til margra
manna og veldur þar kannski mestu aö
hann neitar aö þvarga endalaust um
f ortíöina eins og flestir islenskir stjóm-
málamenn gera heldur bryddar
stööugt upp á nýjum umræöuefnum og
stefnum.
Líklega tekur Vilmundur ekki mikið
raunverulegt kratafylgi meösérí kom-
andi kosningum, en hann mun hiröa
mikið lausafylgi, sem annars hefði
krossaö viö A-iö, ef hann heföi veriö
það galvaskur í framboöi. En þá vakn-
ar sú spuming, sem enginn getur svar-
aö, fyrr en kannski aö loknum næstu
kosningum: Hvert er hið raunverulega
kratafylgi? Hvað af fylginu 1979 var
flokksfylgi og hvaö var lausafylgi? Er
flokksfylgið kannski lítiö meira en þaíf
var 1974, eöa haföi lausafylgiö að
mestu yfirgefið flokkinn 1979, svo eftir
stóö raunverulegt stóraukiö flokks-
fylgi?
Svariö viö þessari spurningu ræöur
úrslitum um hvort Alþýðuflokkurinn
veröur áfram sterkt afl í stjórnmálum
eöa tiltölulega áhrifalítill smáflokkur,
sem á líf sitt undir því hvernig kjör-
dæmamálið veröur leyst. En burtséö
frá Vilmundi ætti flokkurinn ekki aö
standa sérlega illa. Um framboð
flokksins viröist allgóð eining og sú
sveit sem eftir stendur ætti aö geta
orðið býsna samhent.
Hvernig heilsast
maddömunni?
Skoöanakannanir hafa sýnt aö ekki
séu miklar sveiflur á fylgi Framsókn-
arflokksins og líklega er þaö rétt. Þær
sýna að vísu aö fylgiö hafi heldur rým-
aö og ég held aö sú sé raunin á.
Flokkurinn fékk allmikiö lausafylgi
1979 vegna einarðs málflutnings for-
ystumanna flokksins um baráttu við
veröbólguna. Þaö fólk hefur orðiö fyrir
miklum vonbirgöum. Enda þótt for-
svarsmenn flokksins tali enn um niður-
talningu hljómar þaö orö eins og illa
geröur og nánast storkandi brandari í
eýmm mikils fjölda fólks sem horfir á
ÓBl „Nú, þegar þingmeiin em komnir í jóla-
leyfið og famir að undirbúa kosningaslag-
inn heima í kjördæmum, er ekki úr vegi að líta
á stöðu flokkanna eins og hún kemur leikmanni
fyrir sjónir um áramót.”
Hugleiðing um
skrif Svarthöfða
Lengi hef ég haft af því nokkuð
gaman og fróðleik aö lesa greinar
Svarthöfða. Einnig hefur þaö verið
skemmtun aö taka þátt í umræöu
manna um þaö hver Svarthöföi sé í
raun og veru þ.e.a.s. hvert raunveru-
legt borgaralegt nafn hans kynni aö
vera. I seinni tíö virðist mér minna
bera á áhuga um þetta atriði. Hvers
vegna skyldi það vera?
Nýlega heyröi ég sagt frá manni
sem aldrei spuröi neinn til na&is viö
fyrstu kynni en spurði þess í stað hvaö
afar og ömmur heföu heitið og hvaöan
af landinu maöurinn væri ættaöur.
Þessi maöur taldi að það segöi meira
um einstaklinginn hvaöan hann væri
og hverjir stæöu aö honum en nafniö
eittísjálfusér.
Mér viröist aö svo sé um Svarthöföa
aö fjöldinn hafi áttaö sig á því aö meira
máli skiptir að vita hverjir standa aö
honum og hverjir eiga hann en hitt
hvaö hann í rauninni heitir. Flestir
þykjast svo vita hverjir eigi hann og
spyrja því ekki framar.
Nú hefur þaö gerst aö Svarthöföi
hefur tekið sér fyrir hendur aö skipta
sér af prófkjöri sjálfstæðismanna á
Suöurlandi. Lesendur þess pistils
muna að þar á hann sér kandidat og
Kjallarinn
Sigurður Sigurðarson
skrifar nú í umboöi voldugra eigenda
því aö í greininni felst vísbending um
að þegar hafi veriö teknar ákvaröanir
um ráðherralista næsta forsætirráö-
herra. Þessu heföu gjarnan mátt
fylgja vottorö og staöfestingar þing-
flokks og vænti ég þess aö þau plögg
séu rétt ókomin inn á ritstjórnarborð
Dagblaðsins og Vísis.
Þarfir Sunnlendinga
Annaö gerir Svarthöföi í þessari
grein sem mér finnst meira máli
skipta og er raunverulegt tilefni þessa
svars. Hann reynir aö rassskella Sunn-
lendinga meö Grýluvendi héraösrígs
og sundurþykkju. A Suöurlandi er hér-
aðsrígur ekki óþekkt fyrirbæri. Hitt er
enn betur þekkt á Suðurlandi að þar
hafa menn yfirleitt metnað vegna hér-
• „Svarthöföi reynir að rassskella Sunn-
íendinga með Grýluvendi héraðsrígs og
sundurþykkju...”
1