Dagblaðið Vísir - DV - 23.12.1982, Qupperneq 19

DV. FIMMTUDAGUR 23. DESEMBER1982.
19
emm vid komnk með fufft hús af jób-
skrautí og jófapappír sem engmn annar
ermeá.
Mynd: llon Wikland.
Út eru komin 4bindi nýrrar útgáfu af hinu mikla og
merka safni Sigfúsar Sigfússonar: Islensk*?r þjódsögur og
sagnir. Flestar sögurnar skráði Sigfús eftir íólki á Austur-
landi kringum síðustu aldamót. Ymsar þeirra hafa ekki
birst ádur, en flestar hinna eru hér í eldri gerð og upphaf-
legri en í fyrri útgáfu.
Óskar Halldórsson dósent býr þjóðsögurnar til prentun-
ar og skrifar formála.
Hér er komið stærsta safn íslenskra þjóðsagna sem
skráð hefur verið. Þessi fjögur bindi eru kringum 1600
blaðsíður.
Fyrri útgáfa þessara þjóðsagna er löngu uppseld.
ÞJÓÐSAGA
ÞINGHOLTSSTRÆTI 27 — SÍMI 13510
Lotta reynlr að stola gríOarstóru hjóli, sem hún ræöur ekkert viö.
Tvær góðar, hvor á sinn máta
LEIKVÖLLURINN OKKAR
Gatan er fyrír alla
Texti: Kursa
Myndir: Monika Doppert
Þýðandi: Ingibjörg Haraldsdóttir
Útg.: Mól og menning, Rvík., 1982. ótölusettar
50 bls. kvarto.
Öreigabörn í Venesúela
uppgötva samtakamáttinn
Sagan „er byggö á raunverulegum
atburöum” sem uröu þegar börnin í
fátækrahverfinu San José de la
Urbina vildu eignast leikvöll. Enn
hafa þau ekki fengið neinn leikvöll,
en þau eru enn aö láta sig dreyma
um hann og berjast fyrir honum. Og
á sama hátt og veruleikinn var
grundvöllur þessarar sögu teljum
við aö sagan geti ef til vill.. . ” segir
á síðu gegnt titilblaði.
Og þaö er einmitt þaö sem gerist,
og er ósagt látiö í orðunum hér aö
framan. Sagan er til þess fallin aö
veröa grundvöllur veruleikans.
Krakkarnir taka málin í sínar
hendur. Þeir fara í kröfugöngu til
ráöhússins til að biðja um leikvöll.
Borgarstjórinn og verkfræðingurinn
lofa og lofa: á morgun, á morgun. En
svo fara kosningar í hönd og þeir
birtast einn daginn meö rauöan
borða og spjald sem á stendur: Hér
byggir borgarstjórnin barnaleik-
vöU.. .” og síöan ekki meir. Svæöiö
fylltistafrusli.
En smátt og smátt fæöist
hugmyndin um samtakamáttinn. Þá
lifnar allt viö, allir fá áhuga, ungir
sem gamlir og leikvöllurinn verður
aö veruleika. „Á gömlu giröinguna
hengdu bömin upp skilti sem þau
höföu sjálf málað: Leikvöllurinu er
öllum opinn komiö og skemmtið
ykkur vel.”
Fjölskrúöugt mannlíf í máli og
myndum prýöir þessa bók. Þaö er
líka þó nokkur kímni í henni enda
nauösyn þegar söguefniö er jafn
hrikalegt vandamál og fátæktin í
Suður-Ameríku. Bókin er þýdd úr
spænsku af Ingibjörgu Haralds-
dóttur og sýnist mér vel hafa tekist.
Ég hef ekki frumtextann fyrir mér,
mundi ekki skilja hann heldur. En
íslenskan á sögunni er eins og sagan
sé frumsamin af Ingibjörgu sjálfri
og eru þaö góð meðmæli. Dæmi:
„Og fólkinu fjölgaði. Byggöin náöi
nú upp á efstu brún þar sem f jalla-
ljónið skildi áöur eftir spor sín. Gilin
breyttust í ræsi. Sorp þakti gangstíg-
ana. Hæðin breyttist í fátækra-
hverfi.”
Það er ekki eins gott hjá foriaginu
aö láta nafn hennar vanta á titilsíöu
og geta hennar ekki í rétthafa-
upptalningu. Hún á sinn „copy
right” fyru- íslenska textann. Þess
skal þó getið aö nafn Ingibjargar
stendur á baksíöu. Bókin er 50
blaösíður, prentuö erlendis í sam-
prenti ICBS, Kbh. En af hverju er
ekkert blaösíðutal? Kannski skrifast
þaö á reikning samprentsins og e.t.v.
lika þaö aö þýöanda er ekki getið á
réttumstööum.
Þetta er falleg bók. Myndirnar eru
bráövel gerðar, eins og áður er aö
vikið, og auka við textann meö
lifandi lýsingum þar sem persón-
umar stika um síðumar, karakter-
miklar og iöandi.
VÍST KANN LOTTA AÐ HJÓLA
eftir Astrid Lindgren og llon Wikland
Ásthildur Egiison þýddi
Mál og menning, Rvík. 1982. ótölusettar 32
bls. í stærð A-4.
Allsnægtabarn í Svíþjóð
uppgötvar að ekki borgar
sig að stela
I sögu Astrid Lindgren er lífið and-
hverfa þess sem sagt er frá í
Venesúelasögunni. Hér eiga krakk-
arnir allt, eöa næstum allt. Þetta eru
svipuð vandamál og hjá okkur —
Lottu langar í hjól — Hver þekkir
ekki slíkt hér á Islandi þar sem viö
emm öll dálítið spillt af dekri eins og
íSkandinavíu.
Lotta litla á bangsann að trúnaöar-
vini: „.. . Þama lá hann og hlustaði
sallarólegur á, meöan Lotta sagði
honum frá voðalegum hlut sem hún
var að hugsa um að gera. „Ef ég fæ
ekki alvöruhjól í afmælisgjöf,” sagði
hún, „þá fer ég og stel mér hjóli.
Þegar enginn sér mig! ” ”.
Og þannig fór þaö tveim dögum
síðar, þegar Lotta átti 5 ára afmæliö.
Hún fór til frú Berg í næsta húsi. Frú
Berg gaf litla „Lottuskotti” svo
ljómandi fallegt armband í afmælis-
g jöf. En Lotta var ekki í rónni fyrr en
gamla konan haföi tekið sér miö-
degisblund og þá lét hún verða af
þessu voðalega, að læðast niöur í
kjallarann og...
Astrid Lindgren er mátulega
„elak” í sögu sinni, fyndin og ófyrir-
leitin. Heimur barna er grimmur og
það þurfa barnabókahöfundar að
skilja og svo sannarlega skilur
Astrid Lindgren þaö í öllum sínum
sögum sem ég hef lesið, aö þessari
ekkiundanskilinni.
Myndimar eru góöar, stórar og
" skýrar og ólikar myndunum í Suður-
amerisku bókinni að því leyti að
fletir em stærri og litsterkari og hér
eru fáar persónur og skýrar og henta
þar af leiðandi betur yngri börnum
sem sagan er skrif uð fyrir.
Þýöing Ásthildar Egilson er lipur
og hljómar vel. Ásthildur hefur
þarna haft aö engu það sem hver
gagnrýnandinn á fætur öðrum
skammaði hana fyrir síöast, af því
þeir fundu ekkert annaö aö, en þá
þýddi hún heiti bókar eftir Astrid
Lindgren „Víst kann Lotta næstum
allt” (aö mig minnir svo). Nú þýöir
hún „Víst kann Lotta aö hjóla” og
lætur sér hvergi bregða. Þykir mér
þaö gott því skammirnar voru ómak-
legar. Hvaöa krakki myndi líka
segja: „Vístgetéghjólaö”.Neihann
segöi: „Vístkannégaöhjólá.”
Eins og sagt var um fyrri bókina
hér að framan er frágangur á
þessari bók, Víst kann Lotta að
hjóla, til fyrirmyndar og útlit til
prýöi. -Rannveig.
Menning Menning Menning
Bókmenntir
RannveigG.
Ágústsdóttir
MuhDsio
Laugavegi 178 — Sími 86780
(næsta hús við Sjónvarpið)