Dagblaðið Vísir - DV - 08.03.1983, Side 12

12
DV. ÞRIÐJUDAGUR8. MARS1983.
DAGBLAÐIÐ-VÍSIR
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stiómarformaður og útgáfustjdri: SVEINN R. EYJÓLFSSON.
Framkvæmdastióriogútgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON.
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM.
Aöstoöarritstjórí: HAUKUR HELGASON.
Fréttastjórar: JÓNAS HARALDSSON og ÓSKAR MAGNÚSSON.
Auglýsingastjórar: PÁLLSTEFÁNSSON og INGÓLFUR P.STEINSSON.
Ritstjóm: SÍÐUMÚLA 12—14. SÍMI 84611. Auglýsingar: SÍÐUMÚLA 33. SÍMI 27022.
Afgreiðsla,áskriftir, smáauglýsingar, skrifstofa: ÞVERHOLTI ll.SÍMI 27022.
Sími ritstjdmar: 84611.
Setning, umbrot, mynda- og plötugerö: HILMIR HF.,SÍÐUMÚLA12. Prentun:
ÁRVAKUR HF„ SKEIFUNNI19.
Áskriftarverðá mánuöi 180 kr. Verð í lausasölu 15 kr. Helgarblað 18 kr.
Frá vinstri til hægri
Kosningatölur frá Þýskalandi og Frakklandi leiða í
ljós, aö mið- og hægri flokkar eru þar aftur í sókn og fá
völdin í sínar hendur. Fyrir þá, sem fjær standa og
fylgjast með evrópskum stjórnmálum á yfirborðinu,
virðist lítill munur á stjórn vinstri- eða hægrimanna í
þessum löndum. I utanríkismálum er þar aðeins blæ-
brigðamunur á, og jafnvel má fullyröa aö Mitterrand hafi
að ýmsu leyti verið afdráttarlausari í afstöðu sinni en
d’Estaing, Vesturveldunum í hag.
Svipað má segja um stóru flokkana í Þýskalandi. Leiö-
togar jafnaðarmanna hafa ætíð veriö dyggir fylgjendur
bandarískrar leiðsagnar í utanríkismálum og þeir áttu
hugmyndina aö meðaldrægu eldflaugunum, sem Banda-
ríkjamenn hyggjast setja upp í Evrópu og mest hefur
verið deilt um.
Vegna þrýstings frá vinstri hefur hinn nýi leiðtogi
jafnaöarmanna , Hans-Jochen Vogel, veriö eilítið reikulli
í rásinni, en kristilegir demókratar hikuðu hinsvegar
hvergi í nýafstaðinni kosningabaráttu. Fyrir vikið var
fylgst með kosningunum í Þýskalandi, þar sem þær þóttu
barómeter á skoðanir Evrópubúa í varnar- og
vígbúnaðarmálum.
Sigur kristilegra demókrata var skýlaus traustsyfir-
lýsing viö þá varnarstefnu, sem Atlantshafsbandalagið
hefur markað, og er það út af fyrir sig fróðleg niðurstaða í
ljósi þess mikla áróðurs, sem uppi er hafður gegn henni.
Með því verður auðvitað ekki sagt, að þýska þjóðin sé
vopnaglöð og gikkbráö. Þjóðverjar vilja hinsvegar vera
við öllu búnír og kjósa enn vopnaðan fríö, fram yfir
ótímabæran afslátt gagnvart ógninni úr austri.
Vonandi er að Sovétríkin dragi réttar ályktanir af
þessum kosningaúrslitum, þannig að viðræðurnar í Genf
leiði til gagnkvæmrar afvopnunar og niðurskuröar kjarn-
orkuvopna.
Annað sem athyglisvert má teljast við úrslit kosning-
anna í Frakklandi og Þýskalandi, er sú staðreynd, að
miö- og hægri flokkar vinna á, við mjög erfiðar og alvar-
legar aðstæður í efnahags- og atvinnumálum. Milljónir
manna ganga um atvinnulausar og hálfgert kreppu-
ástand hefur ríkt.
Svo er aö merkja, sem kjósendur treysti svokölluðum
hægri flokkum betur til að takast á við þann vanda en
sósíalistum og jafnaöarmönnum. Þeir síðarnefndu hafa
verið við völd í báðum löndunum og raunar er þeim
áróðri haldiö fram, bæði hér á landi og annars staöar, aö
atvinnuleysi sé búmannsraun hægri stefnunnar. Áður-
nefnd kosningaúrslit, svo og vaxandi fylgi við stefnu
íhaldsmanna í Bretlandi, benda ekki til þess, að evrópskir
kjósendur telji vinstri stefnu haldbetri til að ráða bót á
atvinnuleysinu.
Annars er meira og minna marklaust að tala um vinstri
og hægri flokka aö því er varðar þýsk stjórnmál. Stóru
flokkarnir báðir eru í raun miðjuflokkar, og kristilegir
demókratar lögðu á sínum tíma grundvöllinn að
velferðarríkinu og efnahagsundrí eftirstríðsáranna.
Þeirra hugmyndafræði gengur ekki út á afnám trygginga
eða opinberra afskipta og þeir sækja sína fyrirmynd í hið
blandaða hagkerfi.
Sigur kristilegra demókrata er fyrst og fremst vís-
bending um, að Þjóðverjar vilji gefa nýjum mönnum
tækifæri við stjórn landsmála. I Frakklandi hefur
ástandið „normaliserast”, eftir misheppnaða valdstjórn
kommúnista og sósíalista um nokkurrn tíma. Aörar hafa
breytingar ekki orðið.
Sannleikur
eftir
pöntun
Eftir merkilega og vorlega
febrúardaga minnti vetur konungur
óþyrmilega á sig í síðustu viku.
Gæftaleysi var á vetrarvertíð og tvö
skip fórust. Grettir sökk í Faxaflóa,
en Hafrún ÍS 400 liggur nú í bein-
brotinni urðinni undir Stiga.
Svo milt hafði veðrið verið, að
sauðkindin, sem ekki verður nú talin
nýjungagjörn skepna, fremur en
framleiðsluráöið, taldi sumarið vera
að koma, og hélt til fjalla til að boröa
grös.
Bóndi fyrir norðan, varð að leigja
flugvél til aö finna þetta vorglaða fé,
sem kom svo í leitirnar við Gassa-
fjöll, ef mig misminnir ekki. Og svo
kænlega bjó veðrið um, aö við lá að
þaö kostaöi bónda og karla hans lífið,
er þeir sóttu féð á snjósleðum.
Umhyggja fyrir sauðfé getur því
verið dýr fyrir aðra en neytendur og
aðra er ganga á brimleistum um
skafla verðbólgunnar.
Það vakti sérstaka athygli land-
vinnumanna, aö nú voru þyrlur
notaðar við björgun; þannig aö skip-
brotsmenn voru komnir á þurrt, áður
en björgunarsveitir með kaðla höfðu
náöaðskipinu, undirhengifluginu.
Ég efa það ekki, að menn þessir
hefðu bjargast, og banka í tré upp á
það, þótt þyrlumar hefðu ekki
komið. Þó hefðu menn án efa lent í
meiri hrakningum við aö kornast til
byggða.
Oneitanlega sýnir þetta okkur, að
eftirleiðis veröur öryggi sæfarenda
mun meira undir þyrlunum komið,
en verið hefir til þessa.
Aö vísu má minna á það, að banda-
rískar þyrlur frá varnarliðinu á
Keflavíkurflugvelli hafa bjargað
hundruöum mannslífa. Þær þyrlur
hafa hinsvegar ekki þótt hentugar í
blöðin, eða í bænahúsum
Sjónvarpsins. Þar má aðeins sýna
bandarískar þyrlur í E1 Salvador.
En hvað um þaö. Koma frönsku
flugsveitarinnar hefur orðiö til góös,
því hún hefur opnað mönnum augu
fyrir tækni, sem fréttastofur hafa
ekki viðurkennt, fremur en regnið
gula austuríKabúl.
Og þaö er kannske þessvegna, sem
björgunarþyrlur varnarliðsins voru
ekki notaðar á sérstakri flugslysa-
æfingu hjálparsveita og Sjón-
varpsins á laugardag.
Þetta nær vitaskuld engri átt.
Menn getur greint á hvort þetta og
hitt henti Rússum, en hjálparstarf er
þó enn aiþjóðlegt. Og ekki nema
misseri síöan þyrla af Keflavíkur-
flugvelli sótti rússneskan sjómann í
ryksuguskip, djúpt út af landinu, og
flaug honum á sjúkrahús á Islandi.
Ekki skal amast við æfingum
Frakkanna. Þær munu koma
nauðstöddum að haldi á öðrum
stööum. En hætt er við að það sé of
langt að sækja þær til Parísar, ef til
tíðinda dregur á ísland.
Um helgina var mest rætt um
álmálið, og þá staöreynd, að Alþingi
hyggst nú taka málin í sínar hendur,
eða af iðnaðarráðherra, sem stundað
hefur árangurlausar Möllersæfingar
í málinu, árum saman, þjóðinni til
mikils skaða. Alveg sama þótt rjúfa
þurfi svonefnda þjóðareiningu um
iðnaðarráðherra.
Hjörleifur Guttormsson er vænsti
maður, og vonandi hlýtur hann að
Kjallarinn
Jónas Guðmundsson
sjá, að þessi ganga er á enda, þótt
hann noti enn telex í úrsynningnum,
eins og hann fari með öll völd. Þjóðin
er í engu stríði við Hjörleif, eða aöra
vel meinandi menn. Mönnum þykir
aðeins nóg að gefa Riddarann
sjónumhrygga út í átta þykkum
bindum hjá Almenna bókafélaginu.
Ekki var þó á bætandi, hugsaði
margur með sér, þegar DV skýröi frá
því að Cooper og Lybrand, endur-
skoðendur Álfélagsins og Iðnaöar-
ráöuneytisins, hefðu orðið að greiða
530 þúsund dollara í skaðabætur í
Pittsburgh í Bandaríkjunum (tæpar
ellefu milljónir Ikr.), þar sem í ljós
kom, að unnt er að kaupa sannleik-
annhjáþessufirma.
Höfðu Cooper og Lybrand ráölagt
borgarstjórninni í Pittsburgh hvar
hún ætti aö kaupa aöföng til tölvu-
vinnslu. I ljós kom, að hagsmuna-
tengsl voru milli Cooper og Lybrand
og tölvufirmans. Jafnframt var
margnefndum heiðursmönnum, eöa
Cooper og Lybrand, sagt upp sem
endurskoðendum. Þeir hafa því
misst vinnuna eins og Hjörleifur.
Þetta eru sorglegar fregnir fyrir
Islendinga, því kröfur iönaðarráð-
herra hafa að verulegu leyti veriö
reistar á sannleika, sem keyptur er
hjá Cooper og Lybrand.
Ekkert skal fullyrt hér um gæði
þeirrar vöru, — og manni kemur
ekki til hugar að beðið hafi veriö um
hagræöingu í aðfangareikningi,
vegna álversins. En hver heilvita
maður hlýtur þó að sjá, að fyrir
dómstólum, eða alþjóðlegum gerðar-
dómi, er naumast hægt að vitna í
firma, sem selur sannleika eftir
pöntun. Við verðum tafarlaust aö
skipta um endurskoðendur.
Þaö er útaf fyrir sig sorglegt, að
endurskoðunarsinni skuli veröa að fá
bágt á 30 ára dánarafmæli Stalíns.
En við þessu er því miöur ekkert
annaö aö gjöra. Þetta stríö er tapaö,
— íbili.
Veðrið á Suöurláglendinu var
vetrarlegt á sunnudag.
Alhvít jörð, frost og hæg norðan-
gola. Svört trén í garðinum skulfu
nöturlega, því þau höfðu, eins og
kindurnar fyrir norðan, haldiö að
sumarið væri aö koma.
Það voru fáir á ferli í miðborginni,
enda eru þingmenn nú komnir í
veiðihólfin sín, eða kjördæmin, til að
syngja um sannleikann frá árinu
1959.
Margt bendir nú til þess að kosn-
ingar séu í nánd. Þórarinn
Framsóknarþingmaður í Laugar-
dælum er byrjaður aö skrifa um
sykurfabrikkuna í Hveragerði og
bráðum brúar hann Ölfusárósa, eina
ferðina enn. Þótt annars sé vitaö, að
þingmaðurinn kemur engu í gegn,
hafa Sunnlendingar þó áhyggjur.
Sykrið ætlar þingmaöurinn aö sjálf-
sögðu aö framleiöa með óþekktum
aðferöum, eöa úr sorpi frá finnskum
sykurverksmiöjum, en ekki úr
alvöru hráefnum, eins og gert er í
öðrum löndum.
Að vísu má segja sem svo, aö það
hafi aldrei hentaö íslenskum land-
búnaði að nota viðurkenndar
aðferöir við nokkum skapaöan hlut.
En nú sem fyrr verður þjóðin að
borga mistökin.
Islenskar húsmæöur fá nefnilega
ávallt aö borga drauma þingmanna
Framsóknarflokksins og kommún-
ista, þegar upp er staðiö.
— Skítt meö það, en vonandi
verður nýja Ölfusárbrúin þó ekki
gjörð úr afgöngum eða sorpi lika,
þegar þar aö kemur.
Jónas Guðmundsson
rithöfundur.
-ebs.