Dagblaðið Vísir - DV - 03.03.1984, Blaðsíða 9

DV. LAUGARDAGUR 3. MARS1984. ■
9
Enn einu sinni hefur Albert Guö-
mundsson valdiö meiriháttar
fjaðrafoki í pólitíkinni. Hefur jafn-
vel farið svo aö fréttin um handtöku
mannsins sem framdi vopnaða rániö
á Laugaveginum hefur horfiö í
skuggann af síðasta upphlaupi fjár-
málaráöherra. Veröur ekki annað
sagt en Albert sé í sviösljósinu, hvort
heldur þaö er tíkin Lucy eöa nef-
tóbaksmaðurinn Guömundur joö
sem gefa homun tilefnin og raunar
hefur ráöherrann veriö fréttamatur
allt frá því aö ríkisstjómin var
mynduð.
Oftast er tilefnið umdeildar
ákvarðanir og pólitísk heljarstökk en
einnig hafa ummæli og athafnir Al-
berts veriö eilíft umræöuefni til lofs
eöa lasts. Frægasta dæmið um þaö
síðarnefnda er yfirlýsing hans um
hundamáliö þegar hann sagðist
flytja af landi brott ef hreyft yröi viö
tík hans, Lucy, og barst sú hótun um
alla heimsbyggðina ef marka má
frásagnir íslenskra ferðalanga sem
stöðugt eru spurðir frétta af hundin-
um og ráðherranum.
Gripinn glóðvolgur
Hér innanlands hefur Albert hins
vegar vakiö mesta athygli í vetur
fyrir afdráttarlausa afstööu til ríkis-
fjármála og kjarasamninga, en þar
hefur hann tekið skýrt fram aö hann
sitji ekki deginum lengur í rík-
isstjórn ef launarammi fjárlaganna
veröi sprengdur. Albert var staddur
erlendis þegar gengiö var frá kjara-
samningnum og ríkisstjórnin lofaöi
fjármagnstilfærslum til viöbótar
við grunnkaupshækkanir sem
óneitanlega eru meiri en launa-
rammi f járlaganna segir til um. Beið
þjóöin í ofvæni eftir viðbrögöum
Alberts við þeim tíöindum og frétta-
menn gripu hann glóðvolgan á flug-
vellinum.
Ekki kom til afsagnar Alberts
vegna kjarasamninganna og reynd-
ar hefur fjármálaráöuneytiö samið
viö BSRB um hliöstæö kjör og ASI og
VSI sömdu um án þess að til tíöinda
drægi.
Aftur á móti kom Albert meö krók
á móti bragöi þegar hann skyndilega
og algjörlega á óvart undirritaði
samkomulag við Dagsbrún um sam-
ræmingu á kjörum verkamanna hjá
Dagsbrún og opinberra starfsmanna
sem vinna hliðstæð störf.
Goðin reiddust
Þaö samkomulag hefur sett allt á
annan endann. I fyrsta lagi telur
Alþýðusambandiö það hart aðgöngu
aö Dagsbrún sé þannig verölaunuö í
kjölfar þess aö hlaupast undan
merkjum viö gerð allsherjarkjara-
samninganna. I ööru lagi eru vinnu-
veitendur óánægðir með aö ráöherr-
ann skuli ljá máls á fyrirgreiðslu til
Dagsbrúnar sem gangi í berhögg viö
samkomulag ASI og VSI eftir aö
framkvæmdastjóri vinnuveitenda
hefur lýst því yfir að ekki komi til
greina að semja sérstaklega viö
Dagsbrún.
I þriðja lagi eru meöráöherrar
Alberts ævareiöir fjármálaráðherra
fyrir að skrifa undir slíkan samning
án samráðs viö aöra ráðherra. I
fjórða lagi telur forysta Sjálfstæöis-
flokksins, formaöur og þingflokkur,
aö Albert hafi komið aftan aö þeim
meö samkomulagi viö Guðmund J.
Guömundsson sem alls ekki hafi ver-
iö rætt, hvað þá samþykkt í flokkn-
um.
Framsóknarflokkurinn lýsir því
yfir aöSjálfstæöisflokkurinn veröi að
leysa innanhússvandamál sín ef hann
hár sitt og sakað hann um aö hafa
rangt viö í leikreglum stjómmál-
anna. En Albert hefur fyrir löngu
sannað að þær leikreglur gilda sem
staður og stund bjóöa upp á. Lögmál
hans fer eftir eðlisávísun, leikreglan
er fólgrn í tilfinningunni.
Þess vegna ættu samstarfsmenn
Alberts Guðmundssonar fyrir löngu
aö vera búnir aö læra aö taka mann-
inn eins og hann er, viðurkenna gall-
ana og meta kostina. Sjálfstæöis-
flokkurinn á aö hafa næga reynslu af
samskiptum sínum við Albert til að
skilja aö þessu verður ekki breytt,
ekki frekar en duttlungum náttúr-
unnar. Ef flokkurinn getur ekki sætt
sig viö náttúruböm og sólóspilara þá
átti auðvitað aldrei að gera Albert að
ráöherra.
En þá vaknar líka sú spurning
hvort stór flokkur hafi ekki rúm fyrir
sterka og sjálfstæða einstaklinga. Sú
skoðun er aö minnsta kosti sett hér
fram aö Sjálfstæðisflokkurinn hafi
notið Alberts en ekki goldið þrátt
fyrir óvæntar uppákomur, prakkara-
strik og einleik í tíma og ótíma.
Hvaða læti eru þetta?
Eða hvaö heföi þessi ríkisstjórn,
sem nú situr, gert af viti ef Albert
heföi ekki talaö máli hennar, látiö
vaöa á súöum og svipt burtu logn-
mollu formfestunnar? Auövitaö
hefur Albert tekið margar vitlausar
ákvarðanir, verið baldinn í sam-
starfi og tekið dýfur eins og heimsins
mesti ruglukollur. En hann hefur
látiö hendur standa fram úr ermum,
afgreitt mál, höggviö á hnúta, sagt já
eöa nei. Og því verður ekki neitað,
jafnvel þótt stundum hafi keyrt um
þverbak, að oftast nær hittir hann
naglann á höfuöið, hrífur meö sér
almenningsálitið og kemst upp meö
„vitleysuna”.
Sjáið til dæmis hvernig hann
afgreiðir moldviðrið sem blásið er
upp vegna samkomulagsins við
Dagsbrún: Hvaöa læti eru þetta út af
einni milljón, segir Albert. Eg er að
eyða misrétti, liðka fyrir heildar-
samkomulagi viö Dagsbrún fyrir
upphæö sem svarar til kostnaöarins
við þátttöku þingmanna í Norður-
landaráði.
Hann veit sem er að snakkið á
Noröurlandaráðsþingum er ekki hátt
skrifað hjá almenningi og verkamað-
urinn á eyrinni veit hvorum megin
hann stendur þegar Albert gefur
Norðurlandaráöi langt nef. Já, hann
veit hvaö höföar til fólksins, hann
Albert.
Vel má vera aö Albert hafi komiö
aftan aö ríkisstjórn og meöráöherr-
um. Ekki hefur hann heldur sýnt for-
ystu Sjálfstæðisflokksins tillitssemi,
hvaö þá aö hann hafi farið eftir
etikettu stjómmálanna. Allt má
þetta vera fordæmanlegt en hitt er
jafnforkastanlegt aö heimta aö Al-
bert segi af sér eöa hóta illu ella.
Nóg er að Albert leiki Hróa hött
og Evu Peron á víxl þótt hann veröi
ekki gerður aö píslarvætti og þjóö-
hetju til viðbótar.
Albert Guðmundsson er litrikur
stjórnmálamaöur. Hann fer ekki
troönar slóöir. Hann er ekki klipptur
út úr pólitísku tískublaöi. Hann veit
ekki alltaf hvaö hann vill en hann
veit hvaö fólkið vill. Það er lykillinn
að vinsældum hans og tryggingin
fyrir pólitisku lífi hans.
Engin ríkisstjórn hefur efni á þvi
aö missa slíkan mann, einfaldlega
vegna þess aö fólkið vill mann sem
þorir. Nóg er til af hinum hvort sem
er.
Ellert B. Schram.
ALBERTER
EINLEIKARI
ætli sér aö starfa meö öörum flokk-
um og forsætisráöherra hefur kallað
saman sérstakan ríkisstjórnarfund
til aö fjaUa um málið. Morgunblaðiö
skrifar forystugrein sem ekki verður
skUin öðruvísi en aö Albert sé hoUast
aðsegjaaf sér.
Þannig hefur Albert Guömunds-
syni tekist að mana gegn sér saman-
lagöa hreyfingu alþýðusambands og
vinnuveitenda, meöráöherra og
stjórnarflokka, sveitarfélög og
Morgunblaðið og einhvern tímann
hefði þurft minna til að egna svo
öfluga „máttarstólpa” tU reiði að
þaö jafngUdi ekki póhtísku sjálfs-
moröi.
Ekki síst þegar við bætist aö sam-
komulagiö við Dagsbrún sýnist í
algjörri mótsögn viö afstöðu Alberts
fram aö þessu, þaö er að segja aö
standa fast gegn hvers konar út-
gjöldum úr ríkissjóði sem sprengt
geta ramma fjárlaganna.
Einleikari
En Albert Guðmundsson er engum
líkur. Hann hefur áöur tekiö
koUhnisa og komiö standandi niður.
Hann hefur áöur boðiö valdamUdum
öflum birginn og staöið með pálm-
LAUGARDAGSPISTILL
Ellert B. Schram
ritstjóri skrifar
ann í höndunum. Þess vegna skyldi
ekki nokkur maður afskrifa Albert í
þeirri orrahríð sem nú stendur yfir,
hvaöa álit sem þeir aö öðru leyti hafa
á manninum og ákvöröunum hans.
Vera má að Albert hafi ekki farið
eftir siðareglum. hinna hefðbundnu
stjórnmála og skrifaö undir samning
við vin sinn Guömund joö án þess aö
spyrja kóng eöa prest. Þetta er
óafsakanlegur einleikur segja hinir
vísu menn hver um annan þveran og
dæsa af vandlætingu. En hvenær
ætla menn að skUja að Albert er ein-
leUcari, hefur verið og veröur? Hann
gerir hiö óvænta, leikur á mótherja
og skorar mörk af því aö það er þaö
sem hann kann og gerir best. A því
byggðist frami hans í knattspyrn-
unni og á sömu forsendum hefur
hann hafist tU vinsælda og metorða í
stjómmálunum.
Stundum er þaö óskammfeUni,
stundum er það rökleysa, stundum
er þaö fuUkomin mótsögn viö öU lög-
mál, skynsemi og hagsmuni. Oft
hafa samflokksmenn Alberts rifiö