Dagblaðið Vísir - DV - 19.11.1984, Blaðsíða 48

48
DV. MÁNUDAGUR19. NOVEMBER1984.
Andlát
Hve miKto protin
einu eggi?
Syariö færðu T Ms
efng
FæstinæstiTBokabúí
MatOœtatœkni
—r AKRALAND 3 106REYKJAVIK "
BILALEIGUBILAR
' HfcflLENDIS OG ERLENDIS

Reykjavík: 91-31615/686915
Akureyri: 96-21715/23515
Borgarnes: 93-7618
Víðigerði V-Hún. 95-1591
Blönduós: 95-4136
Sauöárkrókur: 95-5175/5337
Siglufjörður: 96-71489
Húsavík: 96-41940/41229
Vopnafjörður: 97-3145/3121
Egilsstaðir: 97-1550
Seyðisfjörður: 97-2312/2204
Höfn Hornafirði: 97-8303
interRent
k
THBOÐ
SkÍIVK*
MJílfJÖlR • SKftilRifc
*14
HEV>: “Í'on

Guðmundur Ásgrimur Björnsson lést
12. nóvember sl. Hann var fæddur í
Reykjavík 29. nóvember 1950, sonur
hjónanna Sigurlaugar Soffíu Bjöms-
dóttur og Bjöms Júlíusar Grímssonar.
Guömundur nam i kennaraskólanum
og lauk þaöan kennaraprófi 1971 og ári
síðar stúdentsprófi frá sama skóla. Að
stúdentsprófi loknu lagði hann fyrir sig
lyfjafræðinám um skeið en lauk ekki
prófi, en gerðist þess í stað kennari við
gagnfræða- og grunnskólann á Eski-
firöi þar sem hann kenndi einn vetur
og síðan f jóra vetur á Flateyri í önund-
arfirði. Síðustu árin var hann birgða-
vörður hjá Lyfjaverslun ríkisins. Utför
hans var gerð frá Fríkirkjunni í
Reykjavík í morgun kl. 10.30.
Kettý Sigurbjörg Snowden, fædd
Andersen, lést á sjúkrahúsi í Cardiff,
Suður-Wales, 11. nóvember sl. Jarðar-
förin hefur farið fram.
Magnús Kristjánsson, rafmagnseftir-
litsmaður, Laugateig 5, verður
jarðsunginn frá Laugarneskirkju
mánudaginn 19. nóvember kl. 15.
Hjörleifur Guðmundsson, frá Sólvöll-
um í önundarfirði andaðist mánudag-
inn 12. nóvember sl. á Hjúkrunarheim-
ilinu Sunnuhlíð, Kópavogi. Jarðsett
verður í Holti, önundarfirði, þriðju-
daginn 20. nóvember kl. 14.
Adam Magnússon, Bjarkarstíg 2 Akur-
eyri, sem lést 12. nóvember, verður
jarðsunginn frá Akureyrarkirkju
þriðjudaginn 20. nóvember kl. 13.30.
Gyða Guðmundsdóttir, Furugerði 1
Reykjavík, sem lést í Borgarspítalan-
um 13. nóvember verður jarðsungin
frá Fossvogskirkju mánudaginn 19.
nóvember kl. 13.30.
Happdrætti
Happdrætti Styrktar-
félags vangefinna
Þessa dagana stendur yfir útsending á happ-
drættismiðum í árlegu happdrætti Styrktar-
félags vangefinna. Vinningar verða 10 talsins
og heildarverðmæti þeirra um 1.675.000.
Aðalvinningur að þessu sinni er Citroen BX
TRS, árgerð 1985 að verðmæti um 530 þús.
Annar vinningur er Daihatsu Charade CX, 5
dyra, árgerð 1985 að verðmæti um 325 þús.
Þriðji vinningur er bifreið að eigin vali að
upphæð kr. 260 þús. Þá eru 7 vinningar,
húsbúnaður að eigin vali, hver að upphæð kr.
80þús.
Miðaverð er kr. 100 og vinningar skatt-
frjálsir.
Félagið stendur nú í miklum og fjárfrekum
framkvæmdum. Unnið er að frágangi tveggja
ráðhúsa í Víðihlíð og er annað þeirra ætlað
undir sambýli en hitt skammtímaheimili. Til-
finnanleg vöntun er á slíkum heimilum hér i
borginni. Stefnt er að þvi aö starfsemi í
þessum húsum geti hafist í næsta mánuði. Þá
hefur félagið fest kaup á 350 m! húsnæði í
Brautarholti undir vinnustofu, en þar munu
um 20—25 öryrkjar vinna að ýmis konar
framleiðslu. Unniö er að endurbótum á hús-
næöinu og veröur það tekiö í notkun i þessum
mánuði.
Um leið og félagið þakkar almenningi
mikilsverðan stuðning á liðnum árumtreystir
það enn á skilning fólks á nauðsyn þess að búa
vangefnum sem best skilyrði.
Tónleikar
Kjell Bækkelund
með tónleika í
IMorræna húsinu
Þriðjudaginn 20. nóv. kl. 20.30 heldur hinn
kunni norski píanóleikari Kjell Bækkelund
tónleika í Norræna húsinu. Á efnisskránni eru
verk eftir Edv. Grieg, Johan Kvandal og
Charles Ives.
Kjeil Bækkelund er Islendingum að góöu
kunnur. Hann hefur tvisvar áður haldið tón-
leika í Norræna húsinu, 1970 á Listahátíð og
1974, en þá hélt hann einnig fyrirlestra um
Grieg og nútímapíanótónlist á Norðurlöndun-
um. Einnig hefur hann leikið hjá Tónlistar-
f élaginu og með Sinfóníuhljómsveit Islands.
Kjell Bækkelund hefur hlotið fjölda verð-
launa, m.a. Gullverölaun Harriet Cohens,
Paderewski-verðlaunin og verðlaun Norska
menningarráðsins. Hann hefur ieikiö inn á
hljómplötur hjá Rca, Deutsche Grammophon
og Philips. Kjell Bækkelund hefur auk starfa
á tónlistarsviðinu, unnið sem blaðamaður og
rithöfundur. Hann á sæti i Norska menningar-
ráðinu, Utvarpsráði og er í stjórn Norsku
óperunnar.
Aögöngumiöar aö tónleikunum í Norræna
húsinu verða seldir í bókasafni og við inn-
ganginn. (
Fundir
Fundarboð
Almennur félagsfundur öldrunarfræðafélags
Islands verður haidinn fimmtudaginn 22.
nóvember 1984, á dagspítala öldrunarlækn-
ingadeildar Landspítalans að Hátúni 10B og
hefstkl. 20.15.
Dagskrá:
1. 7-NKG í Malmö, sept. 1984 — Þór Halldórs-
son.
2. Öldrunarþjónusta í Kalmar heimsótt í sept.
1984. — Jóna Eggertsdóttir og Sigurveig H.
Sigurðardóttir.
3. Námskeið í öldrunarlækningum í London,
sept. 1984. — Arsæll Jónsson.
Flutningstími hvers erindis er áætlaður
15—20 min., fyrirspurnir og umræður á eftir
hverjuþeirra.
Fræðslufundur friðarhreyf-
ingar íslenskra kvenna
íslenskra kvenna
Friðarhreyfing íslenskra kvenna mun í vetur
efna til fræðslufunda um frið og afvopnun. Sá
fyrsti verður á Haliveigarstöðum þriðjudag-
inn 20. nóvember og hefst kl. 20.30. Þá mun
Kristín Einarsdóttir lífeðlisfræðingur segja
frá afvopnunar- og friðartillögum sem lagðar
hafa verið fram á Allsherjarþingi Sameinuðu
þjóðanna og verða væntanlega afgreiddar á
næstunni. A eftir verða kaffiveitingar, fyrir-
spumir og umræður. Fundurinn er öllum op-
inn er áhugahafa.
Tónlist

Hljómsveitin Kan gefur
út sína fyrstu plötu
Ut er komin fyrsta hljómplata hljómsveitar-
innar Kan sem ber nafnið „I ræktinni”.
Hljómsveitina skipa: Herbert Guðmundsson
söngur, Magnús Smárason gítar, Finnbogi
Kristinsson bassi, Alfreð Erlingsson hljóm-
borð ogHilmarValgarðssontrommur. Platan
var tekin upp í Grettisgati og upptökumaður
var Tómas Tómasson. A plötunni eru hress og
melódísk lög við allra hæfi. Utgefandi er Kan
og dreif ingu annast Steinar hf.
Menning Menning Menning Menning
A HEUARÞRÖM
Guðbjörg Þorbjarnardóttir og Kristbjörg Kjeld í hlutverkum sínum.
GÓDA NÓTT, MAMMA eftir Mörshu Norman
Þjóðleikhúskjallarinn
1 kjölfar þeirrar miklu umræðu um
samskipti og hlutskipti kynjanna
sem kvennasamtök á Vesturlöndum
hafa efnt til á undanförnum árum,
hefur bæði fræðimönnum og rit-
höfundum orðið tíðrætt um hlutverk
móðurinnar. Veslings móðirin hefur
að ýmsu leyti farið Ola út úr þeirri
umfjöllun. Nú kemur í ljós að hún
þarf ekki einungis að umbera
ödípusarkomplex sona sinna, heldur
er hún í stöðugri samkeppni við
dætur sínar um ást og athygli
föðurins. Verði móðirin ofan á í
þeirri keppni, á hún á hættu að
dætumar leggi á hana fæð, en fari
hún halloka, ber hún þess sár og
■ lætur dæturnar gjalda fyrir þau.
Mæður og dætur
Víst er að margt í slíkum og þvílík-
um ígrundunum ber merki heldur
yfirborðslegs skilnings á Freud
gamla og hans fræðum. Sem betur
fer hefur stór hópur rithöfunda, sér-
staklega í hópi kvenna, lyft þessari
umræðu á hærra plan, ekki síst þeir
sem tekið hafa nótís af skrifum eldri
höfunda, allt frá Jane Austren til
Doris Lessing, sem fjallað hafa um
mæður og dætur af víðsýni og innsæi.
Leikritið Mörshu Norman, Góða
nótt,mamma, sem frumsýnt var í
Þjóðleikhúskjallaranum í gærkvöldi,
er að mörgu leyti virðingarvert
framlag til þessarar umræðu. I
stuttu máli fjallar það um eldri konu
og fertuga dóttur hennar sem búa
saman einhvers staðar upp til sveita,
nákvæm staðsetning skiptir ekki
máli. Leikritið er ekki fýrr hafið en
dóttirin tjáir móður sinni að hún ætli
að fyrirfara sér seinna um kvöldið.
Móðirin reynir allt hvaö hún getur til
að telja henni hughvarf og beitir til
þess öllum brögðum, en dóttirin situr
við sinn keip og einbeitir sér að því
að ganga frá öllum sínum málum.
Ábyrgö einstaklings
Oröræða þeirra er í senn hvers-
dagsleg og ljóðræn, og spannar flest
blæbrigði í samskiptum móður og
dóttur, en þungamiðja hennar
gengur út á ábyrgð og hugrekki ein-
staklingsins.
öll uppbygging verksins er eins
traust og rökrétt og hún getur verið,
allt frá því dóttirin skýrir frá á-
kvörðun sinni, Uns hún býður góða
nótt og lokar sig af með byssu föður
síns heitins. Niðurstaða höfundar er í
stuttu máli sú, að hver og einn eigi
rétt á aö ráða sinum næturstaö.
I leik þeirra Guðbjargar Þor-
bjarnardóttur og Kristbjargar
Kjeld, móður og dóttur, er varla
feilnótu að finna, burtséð frá
venjulegum frumsýningarskrekk.
Móðirin, smámunasöm, sífurgjörn
og þröngsýn, verður að lokum að láta
í minni pokann fyrir hljóölátri angist
dótturinnar, og öðlast við það innsýn
í eigið sjálf, og síöbúinn skilning á
fyrri samskiptum þeirra mæðgna.
Tvímælalaust leiksigur þessara
tveggja ágætuleikkvenna.
Hvað er það þá sem angrar mig við
þetta leikrit? Það er í fyrsta lagi
einum of haganlegur samsetningur,
hárrétt blanda af O’Neill (móöir og
dóttir í stað föður og sonar),
femínisma, og þeirri umræðu um
sjálfsmorð sem átt hefur sér stað,
bæði á sviði og utan þess (sjá ,Jír
þetta ekki mitt lif?”), síðastliðin ár.
Fyrir svona leikrit fá menn ágætis-
einkunn við leikritunardeildir banda-
rískra háskóla.
En þetta er prívat meinloka sem
ég ætlast ekki til að menn taki ýkja
alvarlega.
Annað er, að sú leikflétta sem
höfundur ríður í verki sinu, er of lágu
verði keypt. I samræðum þeirra
mæðgna kemur fljótlega í ljós að
dóttirin er löngu búin að tapa öllu því
sem gerir lífið einhvers virði, a.m.k.
fyrir okkur flest. Hún er fertug,
flogaveik, fráskilin, ófríð, á son sem
er upprennandi smákrimmi, og er í
raun tilfinningalegur fangi móður
sinnar. Vissulega hefur hún til að
bera óvenjulegt hugrekki þegar á
hólminn kemur en á heljarþröm
verða menn oft hugrakkir.
Til einhvers að vinna
I ljósi þess sem á undan er gengið,
á dóttirin engra annarra kosta völ,
og þetta veit áhorfandinn.
Tækist höfundi hins vegar að
segja frá manneskju sem hefði öllu
að tapa, en afréði samt að fyrirfara
sér, hefði hann til einhvers að vinna.
En ekki er öllum gefið að feta í fót-
spor Camus.
Leikmynd Þorbjargar Höskulds-
dóttur er ágætiega við hæfi, og ég hef
fátt við málfar þýðingar að athuga
nema hvað ég kann betur við
orðalagið ,,að fyrirfara sér” en „að
fremja sjálfsmorð”. Eitt og annað
hefði mátt staðfæra, t.ajn.
„marsmallows” og „okra”, og við-
tengingarháttur er ofnotaöur er líður
á leikritið. AI.