Dagblaðið Vísir - DV - 04.09.1985, Blaðsíða 13
DV. MIÐVIKUDAGUR 4. SEPTEMBER1985.
13
Heygarðshom kratanna
— svar til Sighvats Björgvinssonar
Grein þín hefst á eftirfarandi
orðum. „Fyrir nokkrum árum átti ég
tal við kunningja minn sem veitti
forstöðu meðalstóru fyrirtæki. Talið
barst að málefnum þess og spurði ég
meðal annars hvernig reksturinn
gengi.
Hann gengur alveg ljómandi vel
svaraði kunninginn, það eru bara
þessi eilífu vandamál með fjármálin,
sem eru að verða óyfirstíganleg. ”
Við lestur á grein þinni kom mér
önnur saga í huga, og er hún svona.
„Fyrir nokkrum árum átti ég tal
við kunningja minn sem var framar-
lega í Alþýðuflokknum. Talið barst
að málefnum flokksins og spurði ég
meðal annars hvernig gengi, það
gengur alveg ljómandi nema fólk er
hætt að kjósa flokkinn.”
Svona geta vandamál verið lík þó
ólík séu.
Þú segir í grein þinni að við séum
við sama heygarðshomið og reynir
jafnframt að gera lítið úr Landssam-
bandi sauðf járbænda. Hræddur er ég
um að slíkur málflutningur hafi orðið
)ess valdandi að hér í Vestur-Skafta-
fellssýslu, að minnsta kosti, hafa
kratar ekki þurft að halda fundi á
liðnum árum. Jafnframt telja menn
hér aö hefðu verið haldnir fundir
hefði jafnvel tapast þaö eina atkvæði
sem hér í sýslu er talið vera.
Niðurgreiðslur
og kjarnfóðurskattur
Varðandi niðurgreiðslur og kjarn-
fóðurskatt er þaö að segja að niöur-
greiðslur eru hagstjórnartæki og
koma þvi fólki til góða sem þú þykist
vera að berjast fyrir.
Kjarnfóöurskattur er til stjórn-
unar framleiðslu og leiðréttingar á
niðurgreiddu kjarnfóðurverði.
Spurningin er hvort við ætlum að
reka hér landbúnað eða ekki, ef ekki
þá á Alþýðuflokkurinn að segja slíkt
án allrar hálfvelgju en ekki vera að
villa á sér heimildir og etja saman
stéttum. Með slíku einangrast
Alþýðuflokkurinn og verður Faxa-
flóaflokkur um stund en eyðist svo.
Þú gerir grín að vöruþróunarþætt-
inum. Heimilishald og ýmislegt
„Afhverju étur fólkið
ekki bara kökur?”
—hugleiðingar í tltefni af útvarpsviðtaii
Kjaliarirm
SIGHVATUH
BJÓRGVINSSON
'vi'JtvfhANW
• „Varðandi kjallaragrein þina hafa tveir menn úr þínum fiokki hringt
og beðist afsökunar og frábiðja sér slikar skoðanir er þar koma fram."
fleira hefur breyst. Vöruþróun og
markaðssetning eru þeir þættir sem í
mestum ólestri hafa verið og munum
við þrátt fyrir þínar úrtölur reyna að
bæta þar um. Jafnframt kom fram á
stofnfundi Landssamtaka sauðfjár-
bænda að stefnt yrði að lækkun á
verði kindakjöts eftir því sem við
getum haft áhrif á. Bæði heima á
búunum og á öllum stigum vinnsl-
unnar..
Markaðurinn er til
Þetta er hægt og nægir þar að
benda á útboð á fjárflutningum í
Borgarnesi. Varðandi Bandaríkja-
markaö er það að segja að eigi fyrir
alllöngu sendu fjárbændur tvo menn
þangað. Þær upplýsingar, sem þeir
félagar komu með, lofa góðu við
fyrstu athugun. Við erum nú að
leggja drög að nánari athugun á
þessum upplýsingum og er von
okkar að í Bandaríkjunum megi ná
markaði fyrir kindakjöt sem lúxus-
vöru á mjög háu verði. Það sem
styður þetta einna helst er vaxandi
andúö sem á sér stað á verksmiðju-
framleiddu kjöti og sívaxandi ótti við
lyf og hormóna.
Reynist þetta rétt getum við boðið
upp á það sem aðrar þjóðir geta ekki
það er fé sem vex í villtri ómengaðri
náttúru.
1 DV fimmtudaginn 22. ágúst er
vitnað í þekktan mann úr viðskipta-
heiminum. Hann kallar þetta „mál
málanna i íslensku viðskiptalifi
þessa stundina”. I sama blaði á
sömu síðu er viðtal við kjötiðnaðar-
mann sem leiðir að því getum að
hægt sé að selja kg af kótelettum á
kr. 970.
Væri þér nú ekki sama, Sighvatur,
þótt við reyndum fyrir okkur með
þessu hluti eða er það þér mikiö á
móti skapi?
Þetta er það sem þú kallar að vera
við sama heygarðshornið, en þar
máttu sjálfur vera. Enda láta þeir nú
verst sem litla sem enga trú hafa á
íslenskum landbúnaði né hafa gert
sér í hugarlund þær óbeinu afleiðing-
ar sem meiri fækkun á sauðfé hefði í
för með sér.
Varðandi það að læra af reynslunni
höfum við gert það og munum gera.
Kjallarinn
JÓHANNES
KRISTJÁNSSON
FORMAÐUR LANDSSAMTAKA
SAUÐFJÁRBÆNDA
Sauðfjárrækt á Islandi er ein sú
fremsta í heimi svo eitthvað hafa
menn lært.
Hinsvegar fóru bændur héöan úr
hrepp eigi fyrir alllöngu og skoðuðu
leifarnar af búskap krata í Krísuvík,
þar sem áttu að vera 100 rauðar kýr
en kýrnar urðu aldrei nema 2 eða 3
og þá í eigu bústjórans sem síðan
seldi kúabúi krata mjólk.
Löngufarin keisaraynja úr Frakk-
landi kemur þessu máli ekkert við
enda mun hún vart stuðla að kjötsölu
á íslensku lambakjöti.
Að etja saman stéttum
Islenskir fjárbændur munu nú
berjast fyrir bættum hag og tilveru
sinni, sem hlekkur í þeirri keðju sem
íslenskt atvinnulíf byggist á.
Reynt verður með öllum mögu-
legum hætti að koma til móts við
kröfur neytenda og lækka vöruverð.
I þeirri baráttu mun ekki veröa
leitað ráða hjá Sighvati Björgvins-
syni né hans skoðanabræðrum, sem
halda að fínt sé að etja saman stétt-
um og fyrirlíta landsbyggðarfólk,
heldur hjá þeim sem vilja veg
íslensks atvinnulifs sem mestan.
Varðandi kjallaragrein þina, Sig-
hvatur, hafa tveir menn úr þínum
flokki hringt og beðist afsökunar og
frábiðja sér slíkar skoðanir er þar
koma fram.
Jóhaunes Kristjánsson
„Væri þér ekki sama, Sighvatur,
þótt við reyndum fyrir okkur með
þessa hluti eða er það þér mikið á móti
skapi?”
Omenguð villibráð í Kanann
„Lax, lax, lax og aftur lax,” söng
Guðmundur Jónsson fyrir alllöngu.
Nú ætti hann að venda sínu kvæði í
kross og syngja: „Kjöt, kjöt, kjöt og
aftur kjöt”, því að um annað er ekki
talað meira þessa dagana.
Bændasamtökin ætla í mál við
ríkisstjórnina út af innflutta Kana-
kjötinu. Hvernig stendur eiginlega á
því að þeir eru ekki búnir að gera það
fyrir löngu? Rekstrarhallinn hjá
þeim hefur veriö gífurlegur og nú
verða þeir að taka því að útflutnings-
bætur verða felldar niður hjá þeim í
áföngum.
Það væri því ekki amalegt aö
bændur gætu selt Kananum á
vellinum kjöt. Auðvitað yrði að gæta
þess velsæmis að skera kjötið niður
eftir þeirra geðþótta. T.d. yrði ekki
hægt að henda i Kanann niður-
söguöum, frosnum kótelettum eins og
í okkur mörlandana. Nei, nei, kjötið
yrði sko látið hanga, svo sem vera
ber. Það yrði svo sannarlega ekki
látið beint í frystiklefana eins og enn
er að miklu leyti gert. Slátrarar yrðu
aö höggva kjötið í kótelettur og annað
flott eins og maður sér þá gera í út-
landinu.
Allt skal gert til þess að koma
Kananum á bragðið. Þegar svo
Kaninn á Vellinum er orðinn háður
íslenska lambakjötinu, þá verður
hann lifandi auglýsing þegar hann
kemur til síns heima. íslendingar
þurfa þá ekki aö leggja í kostnaöar-
sama auglýsingaherferö í henni
Ameríku.
Eins og allir vita er alltaf verið að
skipta um lið á Vellinum og þaö
kemur alls staðar að. Það er
nefnilega svo leiðinlegt að vera á
þessu kalda skeri norður í ballarhafi,
þar sem nærri því alltaf rignir.
Veðurguðirnir hafa þó leikiö sér að
sólskini hér sunnanlands í sumar,
svo að annað eins er ekki í manna
minnum. Kaninn, sem er hérna
núna, fer því jafnvel að halda að
Island sé einhver paradís á jörðu
hvað veðurfar snertir og vill bara
vera hér kyrr. Það væri laglegt.
En áfram með kjötið. Við seljum
það að sjálfsögðu sem ómengaða
villibráð. Þegar Kaninn er orðinn
vitlaus í þessa villibráð, á alveg
himinháum „prís” að sjálfsögðu,
verða bændur að fara að nota afréttir
meira. Þetta fer vitanlega fyrir
hjartaö á landgræðslumönnum og
það sem meira er, okkur tekst ekki að
koma nytjaskógum til á næstu
hundrað árum. Við verðum af þeim
tekjum, sem við eygjum þar. Við,
sem erum komin til vits og ára,
njótum hvort sem er aldrei góðs af
því. Spurning um hina, því að
kjarnorkan gæti verið búin að út-
rýma okkur öllum. Ef ekki í dag, þá
á morgun.
En einu mega bændur ekki
gleyma. Kaninn er alltaf i matarkúr.
Þeir eru logandi hræddir við dýra-
fitu. Þeir gætu fengiö kólesteról í
blóðið og dáið úr hjartaslagi eða of
háum blóðþrýstingi við að borða
slíkan óþverra. Auðvitað er ekkert
sannað um kólesteról því að vísinda-
menn greinir á um það eins og '
annað. Ef við færum eftir kenningum
þeirra þá væri sennilega bezt að
borða ekki neitt nema þá helzt jurta-
fæðu.
Það væri voða sniðugt hérna á
tslandi. Þá gætum við veitt fiskinn
og búið til úr honum áburð. Síðan
stráum við honum yfir landið.
Ræktum alls konar ætileg grös.
Bændur gætu hætt kjötframleiðslu,
landgræðslan fengi nóg af plöntum
og nytjaskógur myndi þjóta upp.
Fitan, já. Ef farið verður út í það
að selja Kananum kjöt þá yrðu
bændur að rækta sauðfé sitt með
annaö en fallþunga í huga á siðustu
vikum lífs þess. Lítið yrði úr
nýtanlégum bitum af kótelettum, ef
þeir ætluðu að bjóða Könum upp á
það, sem við megum leggja okkur til
munns. Við höfum að sjálfsögðu ekki
vit á öðru betra, því að eins og allir
vita, megum við ekki flytja eina
einustu kjöttuttlu inn í landið af
hræðslu við gin- og klaufaveiki-
veiruna.
Kjallarinn
ERNA V.
INGÓLFSDÓTTIR
HJÚKRUNARFRÆÐINGUR
Flestir vita að Kaninn hefur ekki
orðið var við þessa skæðu veiru í 50
ár. Það vita kannski færri að Kaninn
flytur inn kjöt frá mörgum löndum.
Ætli séu engar skæðar pestir í þeim
löndum? Hversu mikið af þessu kjöti
kemur hingað, þótt eftirlitið sé
auðvitað 99% í Ameríku?
Hvað heyrist frá
yfirdýralækni?
Yfirdýralæknir hefur yfirlýst að
hann sé á móti öllum kjöt-
innflutningi. Af hver ju heyrist ekkert
frá honum?
Skúli á Laxalóni, frumkvöðull
Islands í fiskirækt, var undir smásjá
hjá honum alla tíð. Hann var lagður í
einelti bæði af yfirdýralækni og
sumum öðrum forráðamönnum
þjóðarinnar. Lengi fannst engin
sýking í seiðum Skúla. Nýrnaveiki
kom svo upp í laxaseiðum hans, vatn
frá kerjum laxaseiða fór yfir í ker
regnbogasilungs. Haldiö var að
silungurinn væri líka sýktur. Flestir
drógu í efa að silungurinn væri
sýktur. Öllu slátrað, Skúli fékk þó að
halda hrognum regnbogasilungsins.
Stofninn hans er einhver sá hraust-
asti á Islandi.
Þaö var ekki það sama uppi á
teningnum þegar upp komst um
nýmaveiki hjá Laxeldisstöðinni í
Kollafirði. Þar var slátrað að hluta.
Hvar var yfirdýralæknir þá?
Við máttum smakka á túnfiski um
daginn. Hvað með eftirlit þar. Það er
kominn tími til þess að afnema þessi
lög um gin- og klaufaveiki fyrst
Kaninn er á samningi um að veiran
komi ekki upp hjá þeim. Viö á Fróni
fáum þá almennilegt kjöt. Ef hins
vegar veiran er enn bráðlifandi þá
fær Kaninn kjöt með villibráðar-
bragði, en ekki kjöt frá Nýja-
Sjálandi með ullarbragði. Það er
nefnilega ullarbragð af því. Ég veit
það af því að ég hef smakkað það
sjálf.
Ema V. Ingólfsdóttir.
A ,,Þegar svo Kaninn á Vellinum er
orðinn háður íslenska lambakjöt-
inu, þá verður hann lifandi auglýsing
þegar hann kemur til síns heima.”