Dagblaðið Vísir - DV - 21.09.1985, Blaðsíða 29
DV. LAUGARDAGUR 21. SEPTEMBER1985.
29
Island haföi haft frumkvæöi um aö
bera fram, síöar samþykkt.
„Þaö var sannarlega mikil
fagnaöarstund er lýst var yfir stofnun
Israels. Langþráöu markmiöi gyöinga
var náö. I hinu nýja ríki söfnuðust
saman þúsundir manna af ólíkum upp-
runa en sameinaðir í gyöingdómnum
og ísraelsku ríkisfangi. En líf hins
unga lýðveldis hefur sannarlega ekki
verið dans á rósum. Viö höfum orðið aö
vera á varðbergi sérhvern dag frá
stofnun ríkisins. Sjálfstæði okkar var
keypt dýru veröi og viö seljum þaö
dýrt. Á þeim tíma, sem liðinn er frá
stofnun ríkisins, höfum viö átt í sex
styrjöldum, þolaö mikiö mannfall og á
öllum þessum tíma hefur aðeins eitt
ríki er við áttum í ófriði viö, Egypta-
land, gert viö okkur friöarsamninga.
Israelsríki hefur þurft að berjast fyrir
tilverurétti sínum og þegnar þess
þurfa alltaf aö vera tilbúnir þegar
kallið kemur. Ungmenni okkar þurfa
að gangast undir 3 ára herskyldu og
auðvitað setur allur þessi viöbúnaöur
sitt mark á þjóöarsál okkar Israels-
manna.”
Efnahagskröggur
„Hin miklu hernaðarútgjöld okkar
leggja þungt farg á atvinnu- og efna-
hagslíf í Israel. Viö eigum eins og er
við mikla efnahagsöröugleika aö etja.
Slíkt veröum viö að viðurkenna. Ég er
nú enginn sérfræðingur á sviöi hag-
fræði sjálf og er því lítt hæf til aö út-
skýra í smáatriöum efnahagsvanda
okkar og af hverju hann stafar. En ég
get aðeins sagt þaö að ég hef á
tilfinningunni að við séum á réttri leið
með aö leysa þennan efnahagsvanda
og minnka veröbóigu í landinu, en á
sama tíma sé ég þjóöina fara í gegnum
gífurlega erfiöa tíma, erfiðleika sem
koma til meö aö bitna á öllum Israels-
mönnum. En niðurskurður ríkisút-
gjalda má ekki vera of mikill, viö
megum ekki draga seglin of mikið
saman. Viö höfum ekki efni á aö hafa
háa prósentutölu atvinnulausra. Fyrir
því eru einkum tvær ástæður. Ef viö
heföum hátt hlutfall atvinnuleysingja,
eins og til dæmis á Bretlandseyjum, þá
myndi slíkt leiöa til alvarlegs vand-
ræöaástands sem aldrei yrði liðið í
Israel.
I fyrsta lagi myndi legg jast niöur allt
streymi innflytjenda til Israel því að
fólk sem í sínum heimalöndum berst
fyrir að fá aö flytja til Israel myndi
ekki vilja flytjast búferlum til lands
þar sem ríkjandi væri landlægt at-
Það er alltaf barátta á milli þeirra er
vilja skipa trúmálum í öndvegi við
stjórn Israelsríkis og hins vegar þeirra
er vilja draga úr áhrifum trúarinnar
og aðhyllast meira veraldlegt sjálf-
stæði. Ég held samt aö meirihluti
þjóöar minnar sé fylgjandi því aö láta
trúmálin skipa öndvegi og vera áfram
sú kjölfesta viö stjórn ríkisins í hug-
myndafræði þess sem þau hafa verið.
Þaö er minnihluti okkar er aðhyllist
aukið veraldlegt vald á kostnað kirkj-
unnar. Ef trúin skipaöi ekki þaö önd-
vegi, sem hún gerir í Israel, hvaö væri
þá svona merkilegt við sögu okkar og
aldalanga frelsisbaráttu gyöinga.
Gyöingdómurinn er svo kirfilega
samtengdur allri okkar sögu og öllum
okkar fórnum í gegnum aldirnar. ’ ’
Kaldara viðmót vegna
Líbanoninnrásar
„Ég hef nú verið sendiherra lands
míns hjá tveim þjóöum Skandinavíu í
tæplega tvö ár. Þetta er búiö aö vera
dásamlegur tími. Þaö var tvennt sem
þeir sögðu mér áöur en ég var send til
Noregs. I fyrsta lagi aö viömót Noröur-
landaþjóðanna gagnvart Israel væri
yfirhöfuð jákvætt og þar á milli ríkti
traust og vinátta.
Skipunarbréf mitt fékk ég á dögum
Líbanoninnrásarinnar 1982 og þegar
her Israels réöst inn í suöurhluta
Libanon og kom á laggirnar hinum
svokölluðu öryggissvæðum viö landa-
mærin. Þá var Israel oft harðlega
gagnrýnt á alþjóðavettvangi. Vegna
ástandsins í Líbanon var mér sagt aö
búast við kaldari kveðjum en ella eftir
að hafa tekið viö embætti í Noregi. Og
ég held að sú hafi verið raunin.
En á síðustu tveim árum hefur sam-
band okkar viö umheiminn, og þar á
meöal ríki Skandinavíu, batnaö. Viö
höfum hreinsað til í bakgarði okkar og
höfum útskýrt stefnu okkar og aö-
gerðir. Aöalhlutverk okkar var aö
eyðileggja kerfi hermdarverkastööva
frelsissamtaka Palestínumanna og er
því hlutverki væri lokiö skyldum við
halda heim aftur. Þaö geröum viö. Viö
hernámum aldrei neinn hluta Líban-
ons. Ég hef með eigin augum séð hin
gífurlegu vopnabúr hermdarverka-
manna rétt viö landamærin aö Israel
og geri mér fulla grein fyrir þeirri ógn
sem vopnabúr þessi eru fyrir öryggi
okkar. Markmið innrásarinnar í
Líbanon var aö losna við þessa stöðugu
hættu rétt viö okkar bæjardyr og þaö
tókst okkur.
Samband okkar viö vinveittar þjóöir
eins og Noreg og Island hefur batnaö
vegna þess aö þessar þjóöir skilja þaö
nú af hverju viö fórum inn í Líbanon,
þær skilja hvaö viö vorum að gera. Viö
uröum að eyða þeim áöur en þeir
eyddu okkur.”
Komið að lokum
starfsævi
„Mér þykir vænt um stööu mína sem
sendiherra á Islandi og í Noregi. Þaö
er gott fyrir persónu sem mig, sem er
ekki að hefja starfsævi sína, heldur aö
ljúka henni, að geta fengiö að dveljast í
löndum eins og Islandi og Noregi,
fallegum og friðsælum rikjum.og þú
færð á tilfinninguna að þú þurfir ekki
aö berjast lengur, heldur aðeins aö út-
skýra. Og ef þér tekst aö útskýra þinn
málstað á fagmannlegan og einlægan
hátt þá heyrist í þér og á þér er tekiö
mark.”
ísland—írael
„Þetta er í annað sinn sem ég kem til
Reykjavíkur og eins skrítiö og það nú
hljómar þá minnir borgin mig mjög
svo á Jerúsalem áriö 1939 eftir að ég
var nýkomin til Israel. Hér er kyrrlátt
en samt einhver ögun er liggur yfir.
Borgin er látlaus yfir sér en samt ein-
hver menningarbragur yfir öllu. Þegar
ég kom til Jerúsalem 1939 voru
íbúarnir eitthvaö um 60 þúsund.
Reykjavík hefur rúmlega 80 þúsund
íbúa svo þar er kannski líka einhver
samanburður.
Island er lítið land á vettvangi
alþjóöastjórnmála, en á vettvangi
Sameinuöu þjóöanna er þaö jafnt á við
hvaða annað ríki sem er. Þar hljómar
rödd Islands jafnhátt og stórveldanna
og milljónaþjóöa i austri og vestri.
Þess vegna erum viö Israelsmenn
mjög ánægöir yfir því aö hafa góö sam-
skipti viö íslendinga og viö finnum þaö
aö okkar sérstaka staöa í heiminum á
hér almennum skilningi að mæta. Ég
frétti þaö frá kvennaráðstefnunni í
Nairobi á dögunum aö íslenska sendi-
nefndin þar heföi veitt okkur Israels-
mönnum mikla aöstoö þegar sendi-
nefndir nokkurra ríkja, sem okkur eru
andstæö, hótuöu aö ganga út og annað í
þeim dúr ef Israelskonur fengju aö
taka þátt í störfum ráðstefnunnar. Hér
er annað dæmi um það að Island er
lítið land en hefur sinn eigin hug og
enginn treöur á því á alþjóðavettvangi
né reynir aö þagga þaö niður. Israel
þarf á slíkum bandamönnum að
halda.”
hhei.
Judith Huebner, sendiherra Israels á Islandi. „Israelsmenn eru friðelskandi
en við látum engan komast upp með það að deyða borgara okkar, hvað þá
taka af okkur landsvæði i styriöld. Við seljum okkur dýrt."
vinnuleysi. I ööru lagi er hitt vanda-
máliö síst auöveldara viöfangs, þaö er
aö fólk myndi einfaldlega flytjast frá
Israel. Ef fólk hefur ekki möguleika á
aö sjá sér og sínum farborða í því
landi, sem þaö elskar, neyöist þaö til
að flytjast á brott. Á slíkum vandamál-
um hefur Israel ekki efni.”
öfgar í trúmálum
„Ég vildi gjarnan minnast á annað
fyrirbæri sem gerir Israel að því sér-
DV-mynd pk.
staka landi sem það er, þám vettvangi
sem þaö er fyrir hin mismunandi
trúarbrögö. Þaö eru ekki bara heit-
trúarmenn, sem sumir teljast frekar
öfgakenndir, og svo á hinn bóginn þeir
sem trúa, en samt á allt annan og
einfaldari hátt. Á okkur brennur alltaf
sama spurningin um hvaða stefnu hið
unga lýðveldi á að taka í trúmálum.
Trúmál og umfjöllun um slík mál er
virkur hluti af allri sijórnmálaumræöu
í Israel. Þar eru heilu stjórnmála-
flokkarnir er byggja hugmyndafræði
sína á trúarlegum kennisetningum.
myrtur. Hann var krýndur 1950 og
sama ár gekk hann að eiga Sirikit
drottningu sem þótti afar fögur enda
hlaut hún viöurnefnin „fegursta
drottning Austurlanda” og „frum-
skógarrósin”.
Djammað með
Goodman og Jagger
Konungshjónin voru tiltölulega óþekkt
á alþjóðavettvangi þar til á sjöunda ára-
tugnum er þau réðust i heimsferö og heim-
sóttu ein 15 lönd. Drottningin vann hug og
hjörtu allra er hana sáu og á daginn kom
Konungurinn hefur leikið með
Benny Goodman. . .
aö sjálfur Bhumidol Thailandskóngur var
liötækur hljómlistarmaöur. Hann leikur á
flautu, klarínett og saxófón og tók meðal
annars létta sveiflu með Benny Good-
man; gott ef ekki í Hvíta húsinu er hann
heimsótti Bandaríkin. Og áriö 1972 lét
hann sig hafa það aö leika með Rolling
Stones er hljómsveitin hélt tónleika í Thai-
landi.
Ófrjósemi
og afmæli
Af öörum áhugamálum Bhumidols
konungs má nefna ófrjósemisaðgerðir.
Hann hefur beitt sér mjög í baráttunni
gegn offjölgun í landi sínu og náö
verulegum árangri. Til dæmis létu 1200
thailenskir karlmenn vana sig til
heiðurs kónginum þegar hann átti 56
ára afmæli árið 1983.1 dag er hann því
58 ára að aldri og viö góöa heilsu í há-
sæti sínu hvaö sem líður óróa í stjórn-
málum eða innan hers. Enda hlýtur
konungur sem notar saxófón í staö
veldissprota aö verða farsæll.
og Mick Jagger, svo einhverjir séu nefndir.
-EIR.