Dagblaðið Vísir - DV - 28.03.1987, Qupperneq 17

LAUGARDAGUR 28. MARS 1987.
63

Lífið
stíll
— sýning Guðrúnar Tryggvadóttur að Kjarvalsstöðum
MyndJist
Sá andi í listum sem skapast hef-
ur í kjölfar póstmódemismans er
um margt hliðhollur áttavilltum
byrjendum og lítt þroskuðum
tæknifríkum.
Póstmódemisminn er nokkurs
konar uppgjöf gagnvart samtíman-
um, sprottinn upp úr kaldhæðni
vonleysisins. Þetta vonleysi stafar
svo aftur af fáránleikanum í tilver-
unni, til dæmis gegndarlausri
fjölmiðlun og kjamorkuvá.
Orkula vonar um að geta sett
mark sitt á aðkreppta og hvarf-
landi samtíð hafa menn gefið
markvissa nýsköpun upp á bátinn,
Aðalsteinn Ingólfsson
en hafa þess í stað tekið upp nokk-
urs konar upprifjunar- eða ívitnun-
arstefnu, sem felst meðal annars í
því að kompónera með stílbrigðum
úr fyrri tíma listum, jafnvel að
rokka á milli myndstíla og við-
fangsefna.
I þessari myndgerð er sjaldnast
gerður greinarmunur á þýðingu
og/eða innbyrðis vægi hinna ýmsu
hugmynda sem gripnar eru á lofti.
Markverð minni og lítilmótleg,
aðalatriði og aukaatriði, fá í stór-
um dráttum sömu meðferðina í
myndum póstmódernista eins og
David Salle eða Sigmar Polke,
stjörnu síðasta Feneyjatvíærings. f
slíku samkrulli tapa allir mynd-
þættir náttúru sinni.
En það gildir einu, svo fremi sem
listamaðurinn nær að búa sér til
„stíl“, sem er æðsta takmarkið.
Hluti af takmarkinu
Þessi þróun er vatn á myllu byrj-
enda sem ekki hafa öðlast nægan
þroska til nýsköpunar. Tilvísanir í
aðra list og listamenn, sem áður
voru álitnar hluti af lærdómnum,
eru orðnar hluti af takmarkinu.
Sömuleiðis geta ungir listamenn,
sem hafa orðið sér úti um mikla
tækniþekkingu, en kunna ekki að
Guðrún Tryggvadóttir - Hetjumynd, 1986.
nýta sér hana til sjálfstæðrar sköp-
unar, valhoppað stefnulaust og
óáreittir milli stílbrigða og mótífa,
rétt eins og egóið segir fyrir um,
klappaðir upp af gírugum gallerí-
eigendum og nýjungagjörnum
safnstjórum.
Líkast til er Guðrún Tryggva-
dóttir, sem nú sýnir í vestursal
Kjarvalsstaða, í hópi þeirra síðar-
nefndu.
Á sýningu hennar eru raunsæjar
myndir með sjálfsævisögulegu yfir-
bragði, til dæmis kátbrosleg mynd
af listakonunni berrassaðri á liggj-
andi hesti, frjálslegar expressjón-
ískar myndir af fólki við einhverja
ódefíneraða sýslan, Jesúmyndir í
sleiktum, ögn ýktum raunsæisstíl,
ljóðrænar dulspekistemmur,
strangflataafstraksjónir með ein-
hvers konar táknrænum ívitnun-
um og loks hressilegar afstrakt-
myndir í expressjónískum stíl.
Allt þetta gerir sýninguna ansi
ruglaða, svo ekki sé meira sagt.
Mikil fyrirferð
Ekki fer á milli mála að lista-
konan hefur burði til að fást
markvisst við eitt eða fleiri þessara
viðfangsefna, en veit hins vegar
ekkert um hvar hún á að bera nið-
ur.
Sterkustu persónueinkennin er
að finna í stóru afstraktmyndun-
um, sem festar eru beint á veggina.
Þær gætu verið sprottnar upp úr
landslagi, eru málaðar með breið-
um pentskúf, hratt og af einlægri
innlifun.
1 tengslum við þessa sýningu hef-
ur verið mikil fyrirferð á listakon-
unni í fjölmiðlum og hefur hún
verið óspör á alls kyns sjálfumglað-
ar yfirlýsingar og gaspur, svo ekki
sé minnst á gífuryrði.
Hversu oft hefur ekki hljóðfæra-
mál ýmissa tónleikahúsa í Reykja-
vík borið á góma í greinum
tónleika? Oftast hafa það verið
hnútur og tilefnið því miður jafnan
verið ástand slagharpnanna á
staðnum. Illa varð Norræna húsið
fyrir barðinu á þessu um tíma, enda
tilefnið ærið. Hitt máttu menn þó
vita, og var raunar einnig tekið
fram í skrifum þeim, að ekki væri
það ástand í samræmi við metnað
þann sem forstaða hússins legði í
sinningu menningarmála. Og svo
fór að lokum að breyting varð á. Á
sunnudegi næsta eftir jafndægur á
vori var ný slagharpa vígð í Nor-
ræna húsinu við hátíðlega athöfn.
Almennt ánægjuefnl
Fjórir mætir píanistar tóku smá-
rispur á hið nýja hljóðfæri til að
kynna mönnum hljóm þess og svör-
un við fingraleikfimi þeirra.
Reyndist þar tilefni til ánægju al-
mennt. Hljóðfærið nýja svaraði
prýðisvel hóglátum Bach-leik Gísla
Magnússonar; Jónasi Ingimundar-
syni lét vel að „syngja" eitt af
tónaljóðum Schuberts á það og
Martin Berkofsky gat brunað að
vild fram og til baka í Liszt og fékk
ágæta svörun við öllu. Hljóðfærið
nýja virtist standa jafngott eftir
átök Berkofskys, að minnsta kosti
var ekki annað að heyra þegar
Halldór Haraldsson spilaði Chopin
á það á eftir.
Ný blómatíð í vændum
Það er ástæða til að fagna því
með aðstandendum Norræna húss-
ins að hljóðfæramálin skuli nú í
höfn. Heldur hefur orðið jöfnuður
með Reykjavík og landsbyggðinni
í þessum sökum upp á síðkastið.
Kammermúsíkklúbburinn varð sér
til dæmis úti um ágætt hljóðfæri
fyrr í vetur. En góð og vel hirt
píanó ættu að vera aðalsmerki
hvers þess húss sem notað er til
tónleikahalds, jafnt hér í höfuð-
Tónlist
Eyjólfur Melsted
borginni sem annars staðar. Þess
má kannski geta, svona í fram-
hjáhlaupi, að í Stykkishólmi vígja
þeir hljóðfæri nákvæmlega sömu
gerðar og Norræna húsið hefur nú
fengið, rétt viku á eftir. Því ber
einnig að fagna. Megi menn nú
væntra nýrrar blómatíðar í músík-
málum Norræna hússins og
vonandi fylgja fleiri tónleikahús í
kjölfarið.
-EM ,
Það er út af fyrir sig eftirtektar-
vert hve fúsir fjölmiðlar eru að
kokgleypa allt það sem ýtnir lista-
mnnn eða aðstandendur þeirra
halda að þeim, í stað þess að freista
þess að greina hafrana frá sauðun-
um.
Skemmst er að minnast tveggja
ungra listamanna, sem búnir voru
að segja mörgum íslenskum fjöl-
miðlum frægðarsögur af sjálfum
sér langt fram í tímann, án þess að
téðum miðlum dytti í hug að
grennslast fyrir um sannleiksgildi
þeirra.
Réttast þær nú af,
hinar músíkölsku
vogarskálar
Norræna húsið