Dagblaðið Vísir - DV - 11.04.1987, Blaðsíða 10

10
LAUGARDAGUR 11. APRÍL 1987.
Frjálst.óháð dagblað
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM
Aöstoðarritstjórar: HAUKUR HELGASON og ELlAS SNÆLAND JÓNSSON
Fréttastjóri: JONAS HARALDSSON
Auglýsingastjórar: PÁLL STEFÁNSSON og INGÓLFUR P. STEINSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaðaafgreiðsla, áskrift,
ÞVERHOLTI 11, SlMI 27022
Setning, umbrot, mynda- og plötugerð: HILMIR HF„ ÞVERHOLTI 11
Prentun: ÁRVAKUR HF. - Áskriftarverð á mánuði 550 kr.
Verð í lausasölu virka daga 55 kr. - Helgarblað 65 kr.
Kærurnar í Hafskipsmálinu
Loksins hafa verið birtar ákærurnar í Hafskipsmál-
inu. Athygli vekur að upplýsingar um nöfn hinna
ákærðu og sakargiftir á hendur þeim birtust í fjölmiðli
áður en fréttatilkynning frá ríkissaksóknara var gefin
út og áður en hinir ákærðu sáu ákærurnar. Lögfræðing-
ur Útvegsbankans hefur bent á að slíkur leki hafi verið
algengur frá Rannsóknarlögreglu ríkisins meðan Hall-
varður Einvarðsson var rannsóknarlögreglustjóri. Nú
verði hans vart hjá saksóknaraembættinu eftir að Hall-
varður hefur tekið við embætti ríkissaksóknara.
Hallvarður hlýtur að taka þessa ábendingu alvarlega
og gefa skýringar á svo augljósu trúnaðarbroti.
Ekki kemur á óvart að forsvarsmenn Hafskips skuli
ákærðir eftir allt það sem á undan hefur gengið. Hitt
kemur á óvart að tveir þeirra sem hnepptir voru í gæslu-
varðhald á síðasta ári, annar þeirra í margar vikur, eru
hvergi á skrá meðal þeirra ákærðu. Verður ekki betur
séð en gæsluvarðhaldið og mannorðshnekkirinn, sem
af því leiddi, hafi verið að tilefnislausu. Það sýnir að
rannsókn málsins hefur verið sótt meira af kappi en
forsjá. Það minnir og á að ekki er hægt að setja sama-
semmerki milli gæsluvarðhalds og sektar og það á
raunar einnig við um ákæru. Hún segir ekkert til um
sekt.
Ekki er heldur að finna nafn Alberts Guðmundssonar
á lista hinna ákærðu. Því hefur látlaust verið haldið
fram í marga mánuði að Albert væri viðriðinn þetta
sakamál og gott ef ekki höfuðpaurinn, sem bæði formað-
ur hjá Hafskip og í bankaráði Útvegsbankans um skeið.
Nú kemur í ljós að mat ríkissaksóknara er að Albert
beri enga ábyrgð á meintu misferli, né heldur hafi tekið
þátt í því. Ríkissaksóknari hefur staðfest að frekari
kærur séu ekki fyrir hendi og liggur þar með fyrir að
sakargiftir á hendur Albert Guðmundssyni eiga ekki
við rök að styðjast. Dylgjur um sekt hans reynast tilefn-
islausar. Sjálfsagt kemur þessi niðurstaða á heppilegum
tíma fyrir Albert Guðmundsson sem nú stendur í ströngu
í kosningabaráttunni.
Ákærurnar á bankastjóra Útvegsbankans eru hins
vegar óvæntar. Það hlýtur að vera eðli bankastarfsemi
yfirleitt að taka áhættu. Ef bankastjórar bera refsiverða
ábyrgð á því hvort lán séu endurgreidd eða þeir þurfa
að gjalda fyrir það með starfi sínu að viðskiptamenn
bankanna reynist vanskilamenn þá er sjálfsagt víða
pottur brotinn. Þá mættu fleiri fjúka. Hitt er annað að
ef um er að ræða vítaverða vanrækslu eða afglöp í opin-
beru starfi hljóta bankastjórar sem aðrir að sæta ábyrgð.
Það mun koma í ljós við réttarhöldin og dómsniðurstöð-
ur og verður engum getum leitt að málalokum á þessu
stigi.
Bankastjórarnir gerðu rétt í því að óska afsagnar
eftir að ákæran kom fram, enda illt undir slíku að sitja.
Bankaráðið hefur hins vegar hafnað afsögnunum og
óskað eftir því að bankastjórarnir sitji áfram. Sú á-
kvörðun er óskiljanleg í ljósi eindreginna óska banka-
stjóranna sjálfra. Það hlýtur að koma í hlut hins nýja
bankaráðs að endurskoða þá afstöðu. Hvorki bankanum
né bankastjórunum er greiði gerður með því að halda
þeim í starfi sem þeir sjálfir telja virðingu sinnar vegna
nauðsyn að losna undan á meðan á málaferlunum stend-
ur.
Ellert B. Schram
Nú eru flokksbrotin og flokkarnir orðnir svo margir að matartímarnir hrökkva naumast til.
Harðir og
mjúkir stælar
Þjóðin er þessa dagana haldin
óviðráðanlegri taugaveiklun, upp-
stökk, sveitt og undarleg í hegðun
og það bráir ekki af henni fyrr en
kosninganóttina þegar hún drekkir
sér í gleði sinni og sorg.
Ósköp verða margir fegnir þegar
þetta er allt saman afstaðið, ekki
síst vesalings frambjóðendurnir sem
eru þessa dagana eins og útspýtt
hundsskinn um allar þorpagrundir á
eftir atkvæðum. Það eru ómældar
píslir sem þetta fólk leggur á sig til
þess að sannfæra okkur háttvirta
kjósendur um ágæti sitt. Ekki trúi
ég að allir dansi jafnviljugir í þeim
leik.
Ekki matfriður
Vinnandi fólk hefur engan frið
haft í matar- og kaffitímum fyrir
framboðsfólki sem ryðst inn í borðsa-
lina og þeysir úr sér orðaflaumi um
ágæti stefnunnar og háleit markmið
flokksins. Þetta er náttúrlega gott
og blessað. Fólk hefur sjálfsagt gott
af því að sjá fulltrúa sína í návígi
svona á fjögurra ára ffesti. En ósköp
verður þetta samt þreytandi, því
sama ræðan er nefhilega endurtekin
í sjónvarpinu og líka í útvarpinu og
svo má lesa hana í blöðunum dag-
lega. Fólk kann hana nokkurn
veginn utan að.
Nú, svo eru flokkarnir og flokks-
brotin orðin svo mörg að matar-
tímamir hrökkva naumast til. Engin
furða að mönnum svelgist á súpunni
undir þeim lestri öllum.
Lýðræðið er vesen
En þetta og þvílíkt er nú einu sinni
fylgifiskur lýðræðisins. Einn af
homsteinum þess er náttúrlega að
sjónarmið allra framboða, hversu
fráleit sem þau kunna að virðast,
eigi greiða leið til almennings og um
þau sé fjallað, skoðanir vegnar og
metnar, rökstuddar og hraktar. Það
vill náttúrlega enda í þvargi og vit-
leysu, en þetta „vesen“ allt fylgir nú
blessuðu lýðræðinu.
En flokkamir standa heldur ekki
jafnt að vfgi. Það em ýmis teikn á
lofti sem benda til þess að kosninga-
baráttan hér verði æ meira upp á
ameríska vísu þar sem engin pólitík
á upp á pallborðið utan hún sé feit
og rík. Slíkt leiðir af sér pólitíska
uppdráttarsýki og endar með því að
stjómmálamenn hætta að verða
venjulegt fólk og breytast í gervi-
kalla sem em dubbaðir upp á
einhverri auglýsingastofunni.
Einstaka menn hafa raunar komist
inn á þing án þess að biðja nokkra
hræðu um að kjósa sig. Þeir hafa
litið á það eins og hvern annan dóna-
skap að ganga fyrir hvers manns dyr
og biðjast ásjár. Þeir hafa kannski
fúslega viðrað sín sjónarmið þar sem
I talfæri
rm

Jón Hjartarson
kurteislega hefur eftir því verið leit-
að. Slíkt fólk hefur jafnan notið
hinnar mestu virðingar og lýðhylli.
Aulafyndni og kjaftháttur
En slík hófsemi hjartans hefur
raunar sjaldan ráðið ferðinni í kosn-
ingabaráttu og allra síst nú. Skrumið
birtist ekki einasta í fallegu heilsíðu-
auglýsingunum í dagblöðunum. Það
birtis ekki síður í því hvernig stæll-
inn á framboðskynningunni í sjón-
varpinu er hannaður. Pólitíkst
ábyrgðarleysi er sennilega meira en
góðu hófi gegnir meðal almennings.
Menn litu á kosningafundi, þessa
með gamla laginu, eins og hverja
aðra skemmtun. Það sem mesta
lukku vakti voru aulabrandarar og
sóðalegur kjaftháttur. Og ég er ekki
frá því að þetta sé svona enn. Ætli
menn líti ekki margir hverjir á
flokkakynningar, til að mynda í
sjónvarpi, eins og hvem annan
skemmtiþátt.
Ég lagði það á mig, eins og líklega
yfirgnæfandi meirihluti kjósenda, að
horfa á þetta „sjó“ hjá ríkissjón-
varpinu núna í vikunni.
Uppbrettar ermar og eitt tár
Því miður fékk ég ekki frið til þess
að horfa á fyrri lotuna, á mánudag-
inn. Þannig missti ég til dæmis af
Framsókn. Ég býst við að hún hafi
verið búraleg, saklaus prúð og undir-
leit, eins og venjulega. Ég á það við
þá framsóknarmenn að þeir syngi
fyrir þjóðina jólasveinavísuna um
hann Guðmund „okkar“ Þórarins-
son, sem virkaði svo vel í kosninga-
baráttunni um árið.
Albert var mjúkur. Hann var svo
mjúkur að það lá við að hann læki
út úr stólnum. Og var það ekki rétt
sem mér sýndist: Að það kæmi tár
þegar hann talaði um litla manninn.
Eg sá Steina með uppbrettar erm-
ar. Þetta alþýðlega „trix“ hefur hann
lært af Eykon sem notaði það í próf-
kjörsslagnum með góðum árangri.
Að öðru leyti fór kynningin þetta
kvöld fyrir ofan garð og neðan, því
miður.
Ég fylgdist þeim mun betur með
seinni daginn. Kvennalistinn reið á
vaðið með svolítið öðruvísi pró-
gramm en hinir. Þær fá plús fyrir
viðleitina, en einhvem veginn hittu
þær ekki á rétta tóninn. Mér fannst
til dæmis að karlarnir lékju allt of
sterkt.
Ég þekki ekki nokkum mann sem
tekur Flokk mannsins alvarlega og
í ljósi þess var þeirra sjó bara skond-
ið. Gaman að þessum Pétri, góð hjá
honum sveiflan.
Það er náttúrlega ekkert grín þeg-
ar heill þingflokkur hleypur frá
kjósendum sínum yfir í aðra flokka,
svo fylgismönnum Bandalags jafn-
aðarmann er vorkunn, því er ekki
að neita. En baráttan er óneitanlega
vonleysisleg. Og BJ-kaflinn bar tals-
verðan keim af því.
Barbídrengirnir
A-flokkamir held ég hafi staðið sig
rétt bærilega. En skelfing var það
mislukkað hjá Alþýðubandalaginu
að birta þessar myndir af „ljótu“
íhaldsköllunum. Það var hálfgerð
móðgun við vitsmunalíf hæstvirtra
kjósenda.
Kratamir virðast hins vegar
komnir langlengst af flokkunum í
því að tileinka sér ameríska stælinn.
Mikið andskoti voru þeir uppstrílað-
ir og tilgerðarlegir þama í sjón-
varpinu, eins og nýríkir gleðimenn
á danshúsi. Ósköp kann ég illa við
þá Jón Baldvin og félaga í þessum
barbíleik. En kannski höfðar þessi
„einfaldi smekkur“ til alþýðunnar.
Eru þeir ekki líka að flytja inn rósir
fyrir milljón.
Karl við veginn
Það er þó til marks um að amer-
íska aðferðin á enn nokkuð i land í
kosningabaráttunni héðra að eftir-
minnilegasta atriðið i þessari
kynningu (það ég sá) skyldi vera
kallinn við þjóðveginn austur í Flóa,
sem romsaði úr sér skáldlegum heil-
aspuna af mikilli íþrótt. Hann var
einfaldlega með besta textann, tóma
merkingarleysu sjálfsagt, (en var svo
mikil merking í þessu hjá hinum).
Eyvindur var sem sagt stjama þessar
sýningar. Það er svo aftur kald-
hæðni örlaganna að það kýs hann
ekki nokkur kjaftur eða þennan
flokk hans.