Dagblaðið Vísir - DV - 22.07.1987, Blaðsíða 13

MIÐVIKUDAGUR 22. JÚLÍ 1987.
13
Hvevs eiga ferða-
menn að gjalda?
Það vill svo til að ég er nýkomin
úr ferðlagi um næstum hálfan hnött-
in og var tímamismunur yfir 10
klukkustundir.
Ég flaug til London, þaðan með
flugfélagi Indónesíu, Garuda, til Abu
Dhabi og þaðan lá leið mín til Bali.
Eftir fiögurra daga dvöl hélt ég
álram til Sydney í Ástralíu, til New
South Wales. Síðan lá leið mín flug-
leiðis til Perth í Vestur-Ástralíu til
„draugaborga" gullnámutímans og
þaðan til baka til Sydney, og frá
Sydney beint til Thailands.
Á mörgum viðkomustöðum mínum
varð ég að biðja um upplýsingar
enda voru upplýsingar frá ferðaskrif-
stofum hér ófullnægjandi. Ég fann
víða ferðaskrifstofur og upplýsinga-
miðstöðvar sem merktar voru með
„i“ sem er alþjóðlegt merki íyrir „In-
formation for tourists" eða upplýs-
ingar til handa ferðamönnum.
Merkið „i“ er enn til í Reykjavík,
á Lækjartorgi, en þar eru engar upp-
lýsingar faanlegar. Tuminn var áður
sjoppa og hefur nú verið lokað, þann
7. júlí síðastliðinn, síðasti afgreiðslu-
dagurinn var 6. júlí. Þar sem ég kom
heim 3. júlí og átti von á gestum frá
útlöndum fór ég 6. júlí í leit að upp-
lýsingum. Leið mín lá í tuminn á
Lækjartorgi og á 10 mínútum komu
þar um 10 manns til að leita sér
upplýsinga.
Turninum lokað á aðalferða-
mannatímanum
Daginn eftir var hann lokaður,
engar leiðbeiningar og ekkert annað
en óhreinn tuminn með innihalds-
lausum auglýsingum, til skammar
fyrir borgina. Hjá Ferðamálaráði að
Laugavegi 3, þar sem engin merking
er fyrir vegfarendur, fékk ég upplýs-
ingar um það að til stæði að opna
upplýsingaþjónustu fyrir ferðamenn
í Ingólfsstræti, en hvemig erlendir
ferðamenn ættu að vita það var mér
hulin ráðgáta, og auk þess hvar Ing-
ólfsstrætið er? Allt sem ég frétti var
KjaUaiinn
Friðrik Brekkan
blaðafulltrúi
pg
Heathrow
Mundu eftir Terminal 1 á Heathrow
Þar eru Flugleiðir SZ
„íslenskum farþegum er gefið blað í London sem myndin sýnir. Þar er bent á afgreiðslu farþega, (Check-in)
þar sem vísað er á endastöð 1, (Terminal 1) en ekki skýrt frá því hvar hjá hverri stöð er tekið á móti farþegum
til íslands."
„Allt sem ég frétti var að Reykjavíkur-
borg hafði ákveðið að loka turninum á
aðalferðamannatímanum. Greinilegt var
og er að meiri áhugi er hjá borginni að
selja sokka og fatnað í göngugötunni.“
að Reykjavíkurborg hafði ákveðið
að loka tuminum á aðalferðamanna-
tímanum. Greinilegt var og er að
meiri áhugi er hjá borginni að selja
sokka og fatnað í göngugötunni.
Ég bað Ferðamálaráð um upplýs-
ingar um leiguflug innanlands svo
að fólkið gæti séð landið, til dæmis
farið til Vestmannaeyja í skoðunar-
ferð. Ég fékk gefið upp eitt símanúm-
er um flug frá Vík í Mýrdal, en sem
betur fer fékk ég upplýsingar frá
miðstöð í Ingólfsstrætinu um flug frá
Reykjavík.
Hve mikilvægar eru tekjur af
ferðamönnum?
Samkvæmt upplýsingum í Hag-
tölum mánaðarins vom tekjur af
erlendum ferðamönnum árið 1985:
fargjöld 1340 milljónir króna, uppi-
hald og þess háttar 1761 milljónir.
Það gerir samtals 3101 milljónir
króna. En þjóðartekjur vom 119
milljarðar. Tekjur af ferðamönnum
em því um 2,6 % sem er ekki svo
lítið, eða hvað? Nauðsynlegt er að
taka inn í myndina að miklu fleiri
ferðamenn koma til landsins nú.
Samkvæmt upplýsingum frá útlend-
ingaeftirlitinu kom 18.921 ferðamað-
ur til landsins.
Hvað er hægt að gera?
Það er augljóst að erlendir ferða-
menn lesa ekki Morgunblaðið og
vita ekkert um útvarpsfréttimar á
ensku. Hvemig er hægt að koma
upplýsingum til þeirra?
Málið er ekki svo erfitt þegar það
er hugleitt?
1) Flestir erlendir ferðamenn koma
flugleiðis frá heimalandi sínu. Þeir
verða að leggja farmiða sinn fram
og láta vigta farangur sinn. Einfald-
ast væri að rétta þeim fjölritað eða
prentað blað, líklega munu 80 þús-
und eintök vera notuð á ári. Á
blaðinu ættu að vera upplýsingar á
fimm tungumálum um staðsetningu
upplýsingamiðstöðvar og uppdráttur
af leiðarkorti. Einnig um það hvaða
upplýsingar em til. Málin ættu að
vera íslenska, franska, enska,
danska og þýska.
2) Á Lækjartorgi ætti að vera góð-
ur uppdráttur af borginni og merkt
inn á hvar maður er staddur. Æski-
legt væri og mjög einfalt að hafa þar
skilti með upplýsingum á fimm
tungumálum um upplýsingamið-
stöðina í Ingólfsstræti. Auk upplýs-
inga um fréttir fyrir erlenda
ferðamenn á ensku á rás 1.
3) Slík skilti ættu einnig að vera
í gluggum Flugleiða og á öllum
ferðaskrifetofum.
Aðstoð við farþega I London
íslenskum farþegum er gefið blað
í London sem myndin sýnir. Þar er
bent á afgreiðslu farþega, (Check-in)
þar sem vísað er á endastöð 1,
(Terminal 1) en ekki skýrt frá því
hvar hjá hverri stöð er tekið á móti
farþegum til íslands. Þann 2. júlí
síðastliðinn var ég þar stödd. Burð-
arkarl hafði tekið farangur minn úr
rútu, enda lenti ég á endastöð 4 og
vissi ekki hvar við áttum að fá af-
greiðslu. Þá sá ég skilti sem á stóð
Iceland Air, á básum British Air-
ways, og var þar stödd aðeins ein
stúlka sem hafði aldrei heyrt að hún
ætti að taka á móti íslenskum far-
þegum. Hún vissi aðeins um Arab
Airlines, en hún var svo góð að taka
á móti tveimur konum í hjólastól.
Og svo fór hún og enginn kom í
hennar stað. Væri ekki hægt að
semja við ákveðið flugfélag um leið-
beina ferðamönnum?
Eiríka A. Friðriksdóttir
Skilur þú eiturlyfjavandann?
gildismat og skilningur þess orðinn sljór og algerlega úr tengslum við gild-
ismat okkar hinna.“
Mikið er talað um eiturlyfjavanda-
málið í heiminum enda ástæða til
því það er ærið. Um áratugaskeið
hafa hingað og borist eiturlyf í ýmsu
formi, hass, marijúana, LSD, speed,
kókaín og allt hvað það nú heitir.
Þá eru ungmenni að sniffa kveikj-
arabensín og koma sér í vímu á
ýmsan hátt. Þetta er stórvandamál
og erfitt viðfangs. Fjölmiðlar hafa
lagt þessu máli nokkurt lið undan-
farið, en betur má ef duga skal. Ég
harma það að stjómvöld skuli ekki
fyrir löngu, og þá meina ég fyrir
áratug eða fyrr, hafa komið af stað
skólasjónvarpi til þess að gera megi
alla fræðslu í skólakerfinu markviss-
ari. Með skólasjónvarpi má hamra
sífellt á hlutnum, en í mismunandi
formi, og þannig hafa áhrif á æsku-
fólk og hugsunarhátt þess gagnvart
eiturlyfjum. Nokkru hefur verið
safriað af fjármunum til þess að beij-
ast gegn eiturlyfjavandanum en til
samanburðar við þær fjárhæðir, sem
eiturlyfj aheimurinn ræður yfir, eru
þær upphæðir eingöngu smáaurar.
Stjórnmálamenn „keyptir“
Til þess að menn skilji þann vanda
sem um er að ræða skal ég rifja upp
nokkrar dæmigerðar tölur sem við
þekkjum úr fréttum og annars staðar
að. Stjómmálamenn í þeim löndum
sem eiturlyf eru framleidd eða flutt
í gegnum eru „keyptir" og eru yfir-
leitt greiddir um milljón dollarar
fyrir meðalstjómmálamann og hug
Kjallarinn
Eiríka A. Friðriksdóttir
hagfræðingur
hans, þ.e. um fjörtíu milljónir ís-
lenskra króna. Tíu sinnum meira en
safnaðist í hinni virðingarverðu
söfiiun einnar útvarpsstöðvarinnar
fyrir skömmu. Þessi stjómmálamað-
ur gæti í landi sínu lokað augunum
fyrir einhveijum flutningum sem
gætu svo endað á íslandi. Þessi
heimur, sem við lifum í, er svo lítill
og allt tengist saman á einhvem
hátt. Eiturlyfjasalar, sem flestir hafa
stundað iðju sína alla ævi, líta á
hana sem fullgildan atvinnuveg því
þeir þekkja ekki annað líf. Þeir vilja
eiga nóg af peningum og taka áhætt-
una og líta þannig á að ef þeir taki
áhættuna þá eigi þeir líka skilið að
eiga allan þann gróða sem þeir afla.
Yfirvöld I klípu
Vandræðamál er að koma upp á
Spáni en þar var leyft fyrir nokkrum
árum í tilraunaskyni að menn „ættu
og notuðu" eigin eiturlyf. Með því
að leyfa þetta vom opnaðar dymar
fyrir verslun og upp spmttu þúsund-
ir manna og kvenna sem vegna
atvinnuleysis í því landi litu á þetta
sem sinn atvinnuveg. Neysla efii-
anna var svo bönnuð og allt gert
ólöglegt. Þannig sat uppi „stétt" sem
hafði lifibrauð af eiturlyfjasölu og
hún hélt áfram, þrátt fyrir bönn, og
efriaðist vel. Nú ákveður stjóm
landsins að gera herferð og hand-
taka eins marga og hægt er og sitja
nú þúsundir eiturlyfjasala í fangels-
um. En það hefur bmgðið við að
þeir séu leystir úr haldi séu til næg-
ir peningar. Þama em yfirvöld í
þessu landi búin að koma sér í mikla
klípu, fyrst að leyfa, svo að banna.
Þeir sem lifðu af eiturlyfjasölu í
fjöldamörg ár líta á sig sem „svikna
stétt“ og bera sig aumlega þessa
dagana. Þama sjáum við andstæð-
umar sem verið er að berjast við.
Margt af því fólki, sem selur eitur-
lyf, notar sjálft yfirleitt kókaín og
er því gildismat og skilningur þess
orðinn sljór og algerlega úr tengslum
við gildismat okkar hinna. Þetta
verðum við að hafa hugfast þegar
reynt er að komast að rótum vand-
ans, skilja hann og útskýra. Pening-
ar em ekkert vandamál í þessum
skuggalega heimi en hægt er að
leysa vandann með skipulagðri heil-
brigðri upplýsingasteftiu. Við
megum ekki kasta til höndunum
þegar við leiðbeinum komandi kyn-
slóðum, það verður dýrt spaug.
Friðrik Ásmundsson Brekkan
„Nokkru hefur verið safnað af fjármunum
til þess að berjast gegn eiturly fj avandan-
um en til samanburðar við þær fjárhæðir,
sem eiturlyQ aheimurinn ræður yfir, þá eru
þær upphæðir eingöngu smáaurar.“