Dagblaðið Vísir - DV - 22.10.1987, Qupperneq 6
6
FIMMTUDAGUR 22. OKTÓBER 1987.
Viðskipti
Olíuóvissa í
Verð á áli var komið upp í um 1250 un síðustu viku. Það náði svo
sterlingspund tonniö í London í byrj- toppnum síðastliðinn fimmtudag
Peiungamarkaður
Innlán með sérkjörum
Alþýðubankinn: Stjörnureikningar eru fyrir
15 ára og yngri og 65 ára og eldri. Innstæöur
þeirra yngri eru bundnar þar til þeir veröa fullra
16 ára. 65-69 ára geta losað innstæöur sínar
meö 9 mánaöa fyrirvara, 70-74 ára meö 6 mán-
aða fyrirvara og 75 ára og eldri meö 3ja mánaöa
fyrirvara. Reikningarnir eru verötryggöir og meö
8% vöxtum.
Þriggja stjörnu reikningar eru meö hvert
innlegg bundið í tvö ár, verötryggt og meö 9%
nafnvöxtum.
Lífeyrisbók er fyrir þá sem fá lífeyri frá lífeyris-
sjóöum eöa almannatryggingum. Innstæður eru
óbundnar og óverðtryggöar. Nafnvextir eru 18%
og ársávöxtun 18%.
Sérbók. Viö innlegg eru nafnvextir 15% en
2% bætast við eftir hverja þrjá mánuöi án úttekt-
ar upp í 21%. Hvert innlegg er meðhöndlað
sérstaklega. Áunniö vaxtastig helst óbreytt óháö
úttektum en vaxtahækkun seinkar um þrjá mán-
uöi ef innleggið er snert. Á þriggja mánaöa
fresti er gerður samanburður viö ávöxtun þriggja
mánaöa verðtryggðra reikninga, nú meö 2%
vöxtum eftir þrjá mánuöi og 4% eftir sex mán-
uöi, og sú tala sem hærri reynist færö á
höfuöstól. Úttekt vaxta fyrir undangengin tvö
vaxtatímabil hefur ékki áhrif á vaxtahækkanir.
Búnaöarbankinn: Gulibók er óbundin meö
24% nafnvöxtum og 25,4% ársávöxtun á
óhreyfðri innstæöu eða ávöxtun verðtryggðs
reiknings meó 3,5% vöxtum reynist hún betri.
Af hverri úttekt dragast 0,8% í svonefnda vaxta-
leiðréttingu. Vextir færast misserislega.
Metbók er meö hvert innlegg bundið í 18
mánuöi á 27% nafnvöxtum og 28,8% ársávöxt-
un, eða ávöxtun verðtryggðs reiknings meö
3,5% vöxtum reynist hún betri. Hvert innlegg
er laust aö 18 mánuðum liðnum. Vextir eru
færöir misserislega.
Iðnaðarbankinn: Bónusreikningur er óverð-
tryggður reikningur meö 20% nafnvöxtum og
23,4% ársávöxtun. Verötryggð bónuskjör eru
3%. Á sex mánaóa fresti eru borin saman verö-
tryggö og óverðtryggð kjör og gilda þau sem
hærri eru. Heimilt er aö taka út tvisvar á hverju
sex mánaöa tímabili. Hreyföar innstæöur innan
mánaðarins bera sérstaka vexti, nú 0,75% á
mánuði, og veröbætur reiknast síöasta dag
sama mánaöar af lægstu innstæðu. Vextir fær-
ast misserislega á höfuöstól.
18 mánaða bundinn reíkningur er meö 27%
nafnvöxtum og 28,8% ársávöxtun.
Landubankinn: Kjörbók er óbundin með 24%
nafnvöxtum og 25,4% ársávöxtun. Af óhreyfð-
um hluta innstæöu frá síóustu áramótum eöa
stofndegi reiknings síðar greiöast 25,4% nafn-
vextir (ársávöxtun 27%) eftir 16 mánuöi og 26%
eftir 24 mánuði (ársávöxtun 27,7%). Á þriggja
mánaða fresti er geröur samanburður á ávöxtun
6 mánaöa verðtryggðra reikninga og gildír hærri
ávöxtunin. Af hverri úttekt dragast 0,8% í svo-
nefnda vaxtaleiðréttingu. Vextir færast misseris-
lega á höfuðstól. Vextina má taka út án
vaxtaleiðréttingargjalds næstu tvö vaxtatímabil
á eftir.
Samvinnubankinn: Hávaxtareikningur hefur
stighækkandi vexti á hvert innlegg, fyrstu 3
mánuðina 15%, eftir 3 mánuói 19%, eftir 6
mánuöi 25%, eftir 24 mánuöi 27% eöa ársávöxt-
un 28,8%. Sé ávöxtun betri á 6 mánaöa verö-
tryggðum reikningum gildir hún um hávaxta-
reikninginn. Vextir færast á höfuðstól 30.6. og
31.12.
Hávaxtabók er óbundin bók sem ber 26%
nafnvexti og 27,7% ársávöxtun á óhreyfðri inn-
stæöu. Ef ávöxtun 6 mánaöa verðtryggðs
reiknings reynist betri gildir hún. Vextir færast
misserislega. Af útttekinni upphæð re;knast
0,75% úttektargjald, nema af uppfærðum v0xt-
um síðustu 12 mánaöa.
Útvegsbankinn: Ábót ber annaðhvort hæstu
ávöxtun óverðtryggðra reikninga í bankanum,
nú 24,88% (ársávöxtun 25,80%), eöa ávöxtun
3ja mánaöa verðtryggðs reiknings, sem reiknuð
er eftir sérstökum reglum, sé hún betri. Saman-
buröur er gerður mánaöarlega en vextir færöir
í árslok. Sé tekiö út af reikningnum gilda al-
mennir sparisjóösvextir, 15%, þann mánuö.
Heimilt er aö taka út vexti og vaxtaábót næsta
árs á undan án þess að ábót úttektarmánaðar
glatist. Ef ekki er tekið út af reikningnum í 18-36
mánuði tekur hann á sig kjör sérstaks lotusparn-
aðar með hærri ábót. Óverðtryggð ársávöxtun
kemst þá í 26,73-29,55%, samkvæmt gildandi
vöxtum.
Verslunarbankinn: Kaskóreikningur. Meg-
inreglan er aö innistæða, sem er óhreyfð í heilan
ársfjórðung, nýtur kjara 6 mánaöa bundins
óverötryggs reiknings, nú meö 21,0% ársávöxt-
un, eða 6 mánaöa verðtryggðs reiknings, nú
meö 2% vöxtum, eftir því hvor gefur hærri ávöxt-
un fyrir þann ársfjóröung.
Vextir og verðbætur færast á höfuðstól í lok
hvers ársfjóröungs, hafi reikningur notiö þess-
ara „kaskókjara". Reikningur ber kaskókjör,
þótt teknir séu út vextir og veröbætur, sem
færöar hafa verið á undangengnu og yfirstand-
andi ári. Úttektir umfram þaö breyta kjörjnum
sem hér segir:
Viö eina úttekt í fjóröungi reiknast almennir
sparisjóðsvextir af úttekinni fjárhæö, en kaskó-
kjör af eftirstöðvum. Viö fleiri úttektir fær öll
innistæöa reikningsins sparisjóösbókarvexti.
Sé reikningur stofnaöur fyrsta eöa annan virk-
an dag ársfjórðungs, fær innistæðan hlutfalls-
legar veröbætur m.v. dagafjölda í innleggsmán-
uöi, en ber síöan kaskókjör út fjórðunginn.
Reikningur, sem stofnaöur er síðar fær til bráöa-
birgöa almenna sparisjóösbókavexti en getur
áunniö sér kaskókjör frá stofndegi aö uppfyllt-
um skilyrðum.
Sparisjóðir: Trompreikningur er verötryggð-
ur og meö ávöxtun 6 mánaöa reikninga meö
3,5% nafnvöxtum. Sé reikningur orðinn 3ja
mánaöa er gerður samanburöur á ávöxtun meö
svokölluðum trompvöxtum, 22,5% meö 24,12%
ársávöxtun. Miðað er viö lægstu innstæöu í
hverjum ársfjóröungi. Reynist trompvextir gefa
betri ávöxtun er þeim mun bætt á vaxtareikning-
inn. Hreyfðar innstæöur innan mánaðar bera
trompvexti sé innstæöan eldri en 3ja mánaöa,
annars almenna sparisjóðsvexti, 15%. Vextir
færast misserislega.
12 mánaða reikningur hjá Sparisjóði vélstjóra
er meö innstæöu bundna í 12 mánuði, óveró-
tryggöa en á 26,5% nafnvöxtum. Misserislega
er ávöxtun 6 mánaöa verðtryggðs reiknings, nú
meö 3,5% vöxtum, borin saman viö óverö-
tryggða ávöxtun, og ræður sú sem meira gefur.
Vextir eru færöir síðasta dag hvers árs.
í myrkri gildir
að sjást.
Notaðu endurskinsmerki!
Rotterdam
þegar það var komið í 1286 sterlings-
pund. Á þriðjudaginn var það svo
komið niður í 1150 sterlingspund.
Þetta og vaxandi óvissa á olíumark-
aðnum í Rotterdam er hvað athyglis-
verðast fyrir okkur íslendinga hvað
heimsmarkaðinn á hráefnum snertir
þessa vikuna.
Þrátt fyrir verðlækkun á áh allra
síðustu daga er álverðið ennþá hátt.
Tonnið af áli var nokkuð innan við
eitt þúsund sterlingspund fyrir um
þremur mánuðum. En það hækkaði
og menn í Straumsvík tóku að brosa.
Á1 er mest notað í byggingariðn-
aði, við gerð bíla og jámbrauta og í
umbúðir. Til dæmis em allar bjór-
dósir í Bandaríkjunum úr áh. Það er
athyghsvert aö verð á áh lækkaði á
sama tíma og hlutabréf í Wah Street
lækkuðu í verði, án þess að verið sé
að segja að þarna sé samband á mihi.
Gífurleg óvissa er núna í Rotter-
dam vegna harðnandi átaka við
Persaflóa. Verðið hefur verið thtölu-
lega stöðugt undanfarið en verð á
gasolíu hækkaði á mánudaginn þeg-
ar Bandaríkjamenn réðust á ohupall
írana. Það fór þá úr um 167 dollurum
í 171 dollara tonnið. Það lækkaði svo
strax aftur á þriðjudag.
Menn í Rotterdam og aðrir sem
höndla með ohu og bensín spyrja sig
. fyrst og fremst hvað gerist við Persa-
flóa á næstu dögum. Stór hluti af
þeirri ohu, sem verslað er með á
heimsmarkaðnum, kemur frá lönd-
um við Persaflóa. Stöðvist fram-
leiðslan rýkur verðið upp. Það þýðir
hærra verð á unnum olíuvörum í
Rotterdam sem aftur þýðir hærra
verð til okkar íslendinga.
í allri óvissu í efnahagsmálum hef-
ur verð á gulh thhneigingu th að
hækka. Þetta breytist í lögmál ef doh-
arinn veikist, þá hækkar gulhð. Verð
á guhi var í gær um 466 doharar
únsan. Á mánudaginn rauk það upp
í 482 dohara únsan en var um 462
doharar viku áður.
Verð á kaffibaunum hefur hækkað
aðeins síðustu dagana. Það er nú í
kringum 120 cent pundið sem er lág-
markið í kaffisamningi þjóðanna
sem rækta kaffi og þeirra sem kaupa
það. Samningurinn gengur út á að
halda verði kaffibauna á milli 120
centa og 140 centa pundið. -JGH
Topp-bók nokkurra sparisjóöa er meö inn-
stæðu bundna í 18 mánuöi óverðtryggða á
25,5% nafnvöxtum og 27,6% ársávöxtun eöa á
kjörum 6 mánaöa verðtryggðs reiknings, nú
meö 3,5% vöxtum. Vextir færast á höfuðstól
misserislega og eru lausir til útborgunar á næsta
vaxtatímabili á eftir. Sparisjóöirnir í Keflavík,
Hafnarfiröi, Kópavogi, Borgarnesi, á Siglufiröi,
Ólafsfirði, Dalvík, Akureyri, Árskógsströnd, Nes-
kaupstað, Patreksfirði og Sparisjóður Reykjavík-
ur og nágrennis bjóöa þessa reikninga.
Almenn verðbréf
Fasteignatryggð veröbréf eru til sölu hjá verö-
bréfasölum. Þau eru almennt tryggö meö veöi
undir 60% af brunabótamati fasteignanna. Bréf-
in eru ýmist verðtryggð eöa óverðtryggð og
meö mismunandi nafnvöxtum. Algengustu
vextir á óverötryggöum skuldabréfum vegna
.fasteignaviöskipta eru 20% eða meðalvextir
bankaskuldabréfa. Þau eru seld meö afföllum
og ársávöxtun er almennt 12-16% umfram verö-
tryggingu.
Húsnæðislán
Nýbyggingarlán frá Byggingarsjóði ríkisins
getur numiö 2.688.000 krónum á 3. ársfjórð-
ungi 1987, hafi viðkomandi ekki átt íbúö á
síðustu þrem árum, annars 1.882.000 krónum.
Út á eldra húsnæöi getur lán numið 1.882.000
krónum, hafi viðkomandi ekki átt íbúð á sl. þrem
árum, annars 1.317.000 krónum.
Undantekningar frá þriggja ára reglunni eru
hugsanlegar vegna sérstakra aðstæðna.
Lánin eru til allt aö 40 ára og verðtryggð.
Vextir eru 3,5%. Fyrstu tvö árin greiðast aðeins
verðbætur og vextir, síöan hefjast afborganir
af lánunum jafnframt. Gjalddagar eru fjórir á ári.
Útlán lífeyrissjóða
Um 90 lífeyrissjóöir eru í landinu. Hver sjóður
ákveöur sjóöfélögum lánsrétt, lánsupphæðir,
vexti og lánstíma. Stysti tími aö lánsrétti er
30-60 mánuðir. Sumir sjóöir bjóða aukinn láns-
rétt eftir lengra starf og áunnin stig. Lán eru
mjög mishá eftir sjóöum, starfstíma og stigum.
Lánin eru verðtryggð og meö 5-9% vöxtum,
algengastir eru meöalvextir, nú 8,1%. Lánstími
er 15-42 ár.
Biðtími eftir lánum er mjög breytilegur. Hægt
er aö færa lánsrétt viö flutning milli sjóöa eða
safna lánsrétti frá fyrri sjóöum.
Nafnvextir, ársávöxtun
Nafnvextir eru vextir í heilt ár og reiknaðir í
einu lagi yfir þann tíma. Séu vextir reiknaðir og
lagðir viö höfuöstól oftar á ári veröa til vaxta-
vextir og ársávöxtunin verður þá hærri en
nafnvextirnir.
Ef 1000 krónur liggja inni í 12 mánuöi á 10%
nafnvöxtum verður innstæöan í lok tímabilsins
1100 krónur. Ársávöxtunin verður því 10%. Sé
innstæðan óverðtryggö í verðbólgu dregur úr
raunávöxtun sem því nemur og hún getur jafn-
vel orðið neikvæö.
Liggi 1000 krónurnar inni í 6 + 6 mánuöi á
10% nafnvöxtum reiknast fyrst 5% vextir eftir 6
mánuöi. Þá verður upphæðin 1050 krónur og
ofan á þá upphæð leggjast 5% vextir seinni 6
mánuðina. Á endanum verður innstæöan því
1.102,50 og ársávöxtunin 10,25%.
Dráttarvextir
Dráttarvextir eru 3,5% á mánuði eöa 42% á
ári.
Vísitölur
Lánskjaravisitala í september 1987 er 1778
stig en var 1743 stig í ágúst. Miðað er við grunn-
inn 100 í júnl 1979.
Byggingarvisitala fyrir september 1987 er
324 stig á grunninum 100 frá 1983, en 101,3
á grunni 100 frá júlf 1987.
Húsaleiguvísitala hækkaði um 9% 1. júll.
Þessi vísitala mælir aðeins hækkun húsaleigu
þar sem við hana er miðað sérstaklega í samn-
ingum leigusala og leigjenda. Hækkun vlsi-
tölunnar miðast við meðaltalshækkun launa
næstu þrjá mánuði á undan.
INNLÁNSVEXTIR (%) hæst
Innlán óverðtryggð
Sparisjóösbækur ób. 14-17 Lb,Úb
Sparireikningar
3ja mán. uppsögn 15-19 Úb
6 mán. uppsögn 16-20 Úb,Vb
12mán. uppsögn 17-26,5 Sp.vél.
18mán. uppsögn 25,5-27 Bb.lb
Tékkareikningar 6-8 Allir
Sér-tékkareikningar 6-17 nema Vb Ib
Innlán verðtryggð Sparireikningar
3ja mán. uppsögn 2 Allir
6 mán. uppsögn Innlán meðsérKjörum 3-4 Ab.Úb
14-24,32 Úb
Innlán gengistryggð
Bandaríkjadalir 5,5-6,5 Ab,Vb
Sterlingspund 8,25-9 Ab.Úb,
Vestur-þýsk mörk 2,5-3,5 Vb Ab,Vb
Danskarkrónur 9-10,5 Ib
ÚTLÁNSVEXTIR (%) lægst
Útlán óverðtryggð
Almennir víxlar(forv.) 28-29,5 Bb.Lb
Viðskiptavíxlar(forvt)(1) 30,5-31
Almenn skuldabréf eða kge 29,5-31 Lb
Viðskiptaskuldabréf(1) kge Allir
Hlaupareikningar(yfirdr.) 30 Allir
Utlán verðtryggð
. Skuldabréf 8-9 Lb
Utlán til framleiðslu
Isl. krónur 28-29 Vb
SDR 8-8,25 Bb.Lb,
Bandaríkjadalir 8,5-8,75 Úb,Vb Bb.Úb,
Sterlingspund 11,25- Vb Sp
Vestur-þýsk mörk 11,75 5,5-5,75 Bb,Sp,
Húsnæðislán 3,5 Úb,Vb
Lífeyrissjóðslán 5-9
Dráttarvextir 42
MEÐALVEXTIR
óverðtr. sept. 87 29,9
Verðtr. sept. 87 8,4%
VÍSITÖLUR
Lánskjaravísitala sept. 1778 stig
Byggingavísitala 1 sept. 324 stig
Byggingavísitala 2 sept. 101,3 stig
Húsaleiguvísitala Hækkaði9%1.júlí
VERÐBRÉFASJÓÐIR
Gengi bréfa verðbréfasjóða
(uppl. frá Fjárfestingarfélaginu):
Ávöxtunarbréf 1,2714
Einingabréf 1 2,301
Einingabréf 2 1,356
Einingabréf 3 1,422
Fjölþjóðabréf 1,060
Gengisbréf 1,0295
Kjarabréf 2,350
Lífeyrisbréf 1,157
Markbréf 1,197
Sjóðsbréf 1 1,147
Sjóðsbréf 2 1,110
Tekjubréf 1,239
HLUTABRÉF
Söluverð að lokinni jöfnun m.v. 100 nafnv.:
Almennartryggingar 114 kr.
Eimskip 278 kr.
Flugleiðir 196 kr.
Hampiðjan 118 kr.
Hlutabr.sjóðurinn 119 kr.
Iðnaöarbankinn 143 kr.
Skagstrendingur hf. 182 kr.
Verslunarbankinn 126 kr.
Útgerðarf. Akure. hf. 160 kr.
(1) Við kaup á viðskiptavlxlum og við-
skiptaskuldabréfum, útgefnum af þriðja
aðila, er miðað við sérstakt kaupgengi,
kge. Búnaðarbanki og Samvinnubanki
kaukpa viðskiptavíxla gegn 31% ársvöxt-
um og nokkrir sparisj. 30,5%.
Skammstafanir: Ab = Alþýðubankinn,
Bb= Búnaðarbankinn, lb = lðnaðar-
bankinn, Lb= Landsbankinn, Sb =
Samvinnubankinn, Úb = Útvegsbankinn,
Vb = Verslunarbankinn, Sp = Sparisjóð-
irnir.
Verð á eriendum
mörkuðum
Bensín og
olía
Verð í Rotterdam, fob., 20. okt.
Bensín, venjuleg.,.167,50$ tonnið
eða um........4,90 ísl. kr. lítrinn
Bensín, súper.....188,50$ tonnið
eða um........5,50 ísl. kr. htrinn
Gasolía...........167,50$ tonnið
eða um........5,50 ísl. kr. htrinn
Hráolía
Verð í Rotterdam 20. október, fob.
Um..........19 dollarar tunnan
eða um......731 ísl. kr. tunnan
Gull
Verð í London 21. október
Um........466 dollarar únsan
eða um..17.941,- ísl. kr. únsan
Ál
Verð á áli í London 20. október
......1150 sterlingspund tonniö
eða um.........74.175 kr. tonnið
Ull
Verð í Sydney, Ástrahu
Um 890 cent...............khóið
eöa um.........343 ísl. kr. kílóið
Um...................120 cent lb
eða um......2,64 doharar khóið
eða um......101,60 ísl. kr. khóið
Bomull
Verð á bómull í New York
Um..................69 cent lb
eða um......1,50 doharar khóið
eða um.........58 ísl. kr. khóið
Hrásykur
Verð í London
Um.........150 doharar tonnið
eða um.....5.775 ísl. kr. tonnið
Sojamjöl
Verð í Chicago
Um.........177 doharar tonniö
eða um.....6.815 ísl. kr. tonnið