Dagblaðið Vísir - DV - 30.12.1987, Blaðsíða 12

Dagblaðið Vísir - DV - 30.12.1987, Blaðsíða 12
 12 Frjálst.óháö dagblaö Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF. Stjórnarformaöur og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON Ritstjórar: JÖNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM Aðstoðarritstjórar: HAUKUR HELGASON og ELlAS SNÆLAND JÚNSSON Fréttastjóri: JÚNAS HARALDSSON Auglýsingastjórar: PÁLL STEFÁNSSON og INGÓLFUR P. STEINSSON Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaðaafgreiðsla, áskrift, ÞVERHOLTI 11, SÍMI 27022 Setning, umbrot, mynda- og plötugerð: PRENTSMIÐJA FRJÁLSRAR FJÖLMIÐLUNAR HF„ ÞVERHOLTI 11 Prentun: ÁRVAKUR HF. - Askriftarverð á mánuði 600 kr. Verð í lausasölu virka daga 60 kr. - Helgarblað 75 kr. Vonir rætast seint Vonarglætu mátti greina í sumum stærstu málunum erlendis á árinu, sem er að líða. En vonir rættust seint. Hæst ber fund leiðtoga risaveldanna í Washington í byrjun desember. Reagan og Gorbatsjov skrifuðu undir samkomulag um fækkun vopna beggja, fyrsta sinni í sögunni. Ætlunin er að framkvæma samkomulag um eyðingu meðal- og skammdrægra kjarnorkueldflauga. En vel að merkja, var þetta aðeins framkvæmd á því, sem í raun hafði verið samið um á fundi leiðtoga risa- veldanna í Reykjavík 1986. Því fór fjarri, að Reykjavíkur- fundurinn hefði verið unninn fyrir gýg, eins og nú sást bezt. Leiðtogunum tókst ekki að ná samkomulagi um takmörkun langdrægra kjarnorkueldflauga, sem mestu skiptir, eða um geimvarnaáætlanir. Vona má, að slíkt gerist á næsta ári. En mikla bjartsýni þarf til að við- halda shkum vonum. Sovétmenn létu því miður hvergi undan um grund- vaharatriði mannréttinda eða hið svívirðilega stríð í Afganistan. Liðin eru átta ár, síðan Sovéther réðst inn í Afganistan. Síðan hafa Sovétmenn hvergi gefið eftir í kúgunarstríði þessu. Sovétmenn hafa ekki dregið úr kúgun annars staðar. Leiðtoginn Gorbatsjov telur sig viðhalda glasnost, sem er heiti á stefnu, sem þykir mun skárri en stefna fyrirrennara Gorbatsjovs. En mikið skortir til að þessi stefna uppfylli þær vonir um aukið lýðræði og frelsi, sem við hana eru bundnar. Næsta ár mun að töluverðu leyti skera úr um, hvað glasnost í raun boðar. Enn má segja um ofríki Bandaríkjamanna í Mið- Ameríku, að því verður að linna. Leiðtogar Mið-Amer- íkuríkja lögðu talsvert af mörkum til að bera klæði á vopnin á því svæði. Forseti Costa Rica, Oscar Arias, hlaut friðarverðlaun Nóbels 1987 fyrir vikið. En Reagan og harðlínumenn í Washington hindra, að Bandaríkja- stjórn framkvæmi það lýðfrelsi, sem hún boðar. Efnahagsglundroði setti svip sinn á margra erlenda viðburði. í Sovétríkjunum stríða foringjar við vanda skömmtunar og skorts vegna vígbúnðarkapphlaupsins. í Bandaríkjunun stríða valdamenn við hallarekstur, sem stjórnvöld standa fyrir og olli falli dollars og hruni á verðbréfamarkaði. Af öðrum erlendum viðburðum má nefna látlaust stríð írans og íraks og sigur Margaretar Thatcher í kosningum í þriðja sinn. Kosningar og myndun nýrrar stjórnar hefur borið hæst á innlendum vettvangi. Hægri menn klofnuðu í kosningunum, og nýr flokkur, Borgaraílokkurinn, vann stórsigur. Þá sigruðu einnig Samtök um kvennalista. En gömlu flokkarnir héldu að lokum saman. Þeir bræddu sig í ríkisstjórn, sem gaf fyrirheit og lofaði bættu kerfi. Loforðin hafa ekki staðizt. Stefnt er að meti í skattpíningu. Kerfmu er viðhaldið. Við sitjum enn uppi með þær stjórnaraðferðir, sem spilla hag okkar. Nú er hætt við, að dragi úr bata á lífs- kjörum. Erfiðir tímar eru framundan. Skattborgarar munu enn greiða fyrir grafna kjötskrokka og flugstöð, sem hefur orðið eins og nýtt Kröfluævintýri. Við fögnum hins vegar innilega því, sem vel hefur verið gert, og er fijálsari verslun, sem bætir hag neytenda, þar með hinu mikilvægasta. Opnun verslana í Kringlunni í Reykjavík er gott dæmi um framfarir og bætta samkeppni, sem DV styður með vali á manni ársins 1987. Haukur Helgason MIÐVIKUDAGUR 30. DESEMBER 1987. „Mér fyndist eðlilegt að gefa krókaveiðar, þ.e. veiði á handfæri og línu, alveg frjálsar," segir m.a. í greininni. - Trillur og smábátar i Hafnarfirði. Veiðar smábáta Hinn 10. des. sl. hélt smábátafé- lag Reykjavíkur fund um helsta áhugamái sitt, veiöar smábáta og kvótamálið. Fundi stýröi formaöur félagsins, Skjöldur Þorgrímsson, en framsögumaöur var formaður sambands smábátaeigenda, Arthúr Bogason, sá mikil víkingur. Á fundinn var boöiö öllum þing- mönnum Reykjavíkur, 18 aö tölu. Mál stóöu hins vegar þannig aö þingfundir voru á Alþingi og þing- menn bundnir. Afleiðingar þess voru því þær að aðeins tveir þing- menn mættu, Guðmundur H. Garðarsson og undirritaöur. Jafn- framt mættu fulltrúar frá sjávarút- vegsráöuneytinu. Framsaga Arthúrs var skelegg og fundurinn ágætur og íjörlegur, meö nokkuö almennri þátttöku smábátaeigenda. Breytt viðhorf Mér fannst smábátaeigendur leggja mikla áherslu á aö aðstæður heíðu ekki breyst svo aö það rétt- lætti að setja kvóta á smábáta. Mat ráðuneytisins var allt annað. Samkvæmt núgildandi lögum um stjóm fiskveiða, gilda sömu reglur um veiðar allra báta undir 10 brl., án tillits til fyrri aflareynslu eöa stærðar báta. í gildi eru tímabund- in veiðibönn og takmörkun á netaveiðum. Eigi að síður hefur íjöldi báta aukist talsvert og hlutdeild smá- báta í heildarþorskafla farið vaxandi. Tölur samkvæmt upplýsingum sjávarútvegsráðuneytis: Fjöldi smábáta 1982' 1986 792 1254 Hlutdeild smábáta í þorskafla 1982 1986 ✓ 3,4% 8% Allt er þetta mjög eðlilegt. Eftir að kvótakerfið komst á hefur út- gerð smábáta undir 10 brl. veriö eina opna leiðin þeim sem vilja gera út. Fjölgun bátanna sýnir þetta og hvert stefnir að óbreyttu. Það er ekki æskilegt, þegar htið er til öryggismála sjómanna og vinnuaðstöðu, að útgerðin færist í auknum mæh yfir í smábáta. Smábátarnir þjóna ákveðnu hlut- verki í sjávarútvegi. Þessa útgerð stunda margir dugmikhr menn og í sumum byggðarlögum er smá- bátaútgerð viðamikill þáttur í útgerð. En það er auðvitað óviðunandi afleiðing kerfisins að öll aukning útgerðar verði í smábátaútgerð. Það er hka ljóst að þó menn tali um báta undir 10 brl. eru sumir nýjustu bátarnir í reynd allt að 17-18 brl. íslendingar eru fljótir að læra á hvemig nýta megi mæling- arreglur til stækkunar. Nú er boðað að draga þurfi úr þorskveiðum á næsta ári um 10%. KjaUarinn Guðmundur G. Þórarinsson þingmaður fyrir Framsóknarflokkinn Það næst sjálfsagt ekki nema tak- marka veiðar smábátanna. Ella heldur hlutdeild þeirra áfram að aukast nær frjálst. Hins vegar er nokkur vandi að gera þetta þannig að ekki verði um ofstjórn að ræða. Frumvarpið Frumvarpið, sem hggur fyrir Al- þingi, gerir ráð fyrir að bátum núlh 6 og 10 brl. verði úthlutað sérstöku veiðileyfi með aflahámarki. Gert er ráð fyrir að-þeir megi veiða 90% af fyrri veiðireynslu en þó ekki meira en 135 t. Bátar, sem ekki hafa veiði- reynslu, fá aflamark: 6-8 brl. bátar 50 t. 8-10 brl. bátar 70 t. Bátar undir 6 brl. fá ekki að fara á þorskanet, nema þeir hafi haft heimild til slíks á árunum 1986 eöa 1987. Aflahámark er ekki heimilt aö selja. Einnig er aðeins heimilt að út- hluta veiöileyfi með aflahámarki bátum sem skráðir hafa veriö hjá Siglingamálastofnun ríkisins 31. des. 1987. Raunar kom fram á fundinum að smábátaeigendur eru tilbúnir að standa að tillögum um að smábát- um verði ekki fjölgað frá því sem nú er. Þeir voru hins vegar mjög andvígir veiðitakmörkunum og töldu banndagakerfið of stirt. Ég lýsti því yfir að mér fyndist eðlilegt að gefa krókaveiðar, þ.e. veiði á handfæri og línu, alveg frjálsar. Nú er verið að fjalla um frum- varpið og líklega tekur þaö ein- hverjum breytingum í meðförum þingsins. Stjórn fiskveiða Sjálfsagt eru það fyrstu viðbrögð flestra að það nálgist ofstjórn að setja veiöitakmarkanir á trillurn- ar. En úr vöndu er að ráða. Nauðsynlegt reynist að takmarka þorskveiðamar enn frekar en orðið er. Þorskveiðar þessara báta hafa þegar náð um 8% af heildarafla og gætu vaxið talsvert. En hversu skal með fara? Vand- inn er að finna lausn sem nær árangri og allir geta sæmilega sætt sig við. Ég lýsti á fundinum mínum skoð- unum á úthlutunarkerfi og göllum þess. Ekki nánar um þaö hér. Smábátaeigendur viröast sjálfir samþykkir því að takmarka fjölda bátanna. Framvarpið gerir ráð fyr- ir, mitt í samdrætti þorskveiða, aö bátar fái að veiða 90% af því sem kallað er veiðireynsla þeirra, þó með hámarki. Vandi er auðvitað þeir bátar sem ekki hafa veiðireynslu og telja sig fá of lítið í sinn hlut. Mér er ofar- lega í huga þeir menn sem nýlega hafa keypt báta, ráðist í mikla fjár- festingu án þess að gera sér grein fyrir að til takmarkana kæmi. Á fundinum kom fram að 6 brl. bátur getur kostað um 5 m. kr. Útilokað er að setja menn í þá stöðu að veiðheimild sé svo rýr að þeir geti með engu móti staðið í skilum með bátinn. í slíku tilviki geta þeir heldur ekki selt bátinn, því honum fylgir of lítil veiöiheimild til þess að unnt sé að reka hann. Þetta þýðir að menn geta hvorki lifað né dá- ið. Ég hefi margoft lýst þeirri skoðun minni að það er ábyrgð stjórnvalda að leikreglur þjóðfélagsins séu þegnunum sæmilegar kunnar og menn viti í hvernig umhverfi þeir taka sínar ákvarðanir. Ella lifa menn í nokkurs konar happdrættisþjóðfélagi. Stjórnvöldum ber því skylda til að leysa sérstaklega mál manna sem svona er ástatt um. Enn eiga menn nokkuð í land með að finna lausn á stjórn fisk- yeiða sem allir geta unað við, ef slík lausn er yfirhöfuð til. Guðmundur G. Þórarinsson „Það er ekki æskilegt, þegar litið er til öryggismála sjómanna og vinnuað- stöðu, að útgerðin færist 1 auknum mæli yfir í smábáta.“

x

Dagblaðið Vísir - DV

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Dagblaðið Vísir - DV
https://timarit.is/publication/255

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.