Dagblaðið Vísir - DV - 10.12.1988, Qupperneq 12

,88er HaaMaaaa .or AUOAaflAOUAJ
LAUGARDAGUR 10. DESEMBER 1988.
12
Sælkerinn____________________x>v
Ágætisvín frá Ástralíu
Frakkar hafa nánast framleitt öll
helstu gæðavín í heiminum seinustu
áratugi. Þrátt fyrir að ýmsar þjóðir
hafi þróað vínframleiðslu sína til
mikilla muna að undanfórnu hefur
enn ekki tekist að slá frönsku gæða-
vínin út. Vissulega koma öðru hverju
vín frá ýmsum löndum sem þykja
ekki síðri en þau frönsku en það virð-
ist ýmsum erfiðleikum bundiö að
halda gæðunum jöfnum í lengri tíma.
ítalar hafa þó staðið sig mjög vel og
hafa að undanförnu komið á mark-
aðinn nokkur frábær ítölsk gæðavín.
Þaö land, sem talið er þó mest spenn-
andi vínland nú um stundir, er Ástr-
alía. Ástralir hafa framleitt vín með
góðum árangri í meira en 100 ár en
það er ekki fyrr en nú að áströlsku
vinin eru farin að vekja verulega at-
hygli og má segja að þau hafi farið
sigurfór um hinn vestræna heim.
Nýlega var staddur hér á landi Ger-
ald S. Hargrave frá ástralska fyrir-
tækinu Hardy’s. Hann var spurður
hver væri helsta ástæðan fyrir sigur-
göngu áströlsku vínanna hér í Evr-
ópu, einkum þó í Bretlandi og Svíþjóð
og svo í Bandaríkjunum?
„Jú,“ svaraði Gerald S. Hargrave,
„margir þeirra Evrópubúa, sem
fluttust til Ástralíu á sínum tíma,
komu frá bestu vínræktarhéruðum
Evrópu. Vín hefur því verið framleitt
í Ástralíu nokkuð lengi. Fyrirtækin
voru yfirleitt lítil og voru vínin yfir-
leitt seld á þeim svæðum þar sem þau
voru framleidd. Við megum ekki
gleyma að Ástralía er stórt land og
samgöngur innan álfunar voru lengi
vel erfiðar. Ýmiss konar heíðir hafa
því þróast, á einu svæði bjuggu t.d.
að mestu Þjóðverjar, á öðru Frakkar
og á hinu þriðja kannski Grikkir. Öll
framleiddu þessi þjóðabrot vín að
sínum smekk. Það var svo ekki fyrr
en eftir heimsstyrjöldina síðari að
samgöngur við Evrópu og Bandarík-
in urðu nokkuð greiðar. Þar sem fyr-
irtækin voru yfirleitt lítil og ijar-
lægðin við markaðina mikil var tahð
nær ómögulegt að keppa t.d. við evr-
ópsku vínin. Unnendur góðra vína
komust þó nokkuð fljótt að því að
skilyrði til vínræktar eru sérlega góð
frá náttúrunnar hendi í Ástralíu.
Fljótlega upp úr 1950 var farið að
veita auknu fé til rannsóknarstarfa
og kynblöndunar á ýmsum gerðum
vínviða. Á svipuðum tíma voru sam-
tök vínframleiðenda efld og kannaðir
voru möguleikar á útflutningi. Stuttu
eftir að farið var að bjóða áströlsk
vín í Evrópu og í Bandaríkjunum
fóru þau að vekja athygli og vinna
til verðlauna. í fyrstu var haldið að
hér væri um svo lítið magn að ræða
að áströlsku vínin myndu aldrei
Það var huggulegt af ATVR að nefna hið nýja gin eftir Dillon lávarði.
Skjaldarmerki fjölskyldunnar prýðir flöskuna.
Nýtt gin komið
á markaðinn
- Dillonsgin
ÁTVR er nú farið að framleiða
nýja tegund af gini og kallast það
Dillon eftir hinum fræga enska lá-
varði Dillon sem gisti ísland. Lá-
varðurinn varð ástfanginn af Siri
Ottesen og ákvað hann að hafa
vetrardvöl hér í Reykjavík. Lá-
varðurinn byggði hús að Suður-
götu 2 og eignaðist hann dóttur með
ástkonu sinni. Svo fór því miður
að ekkert varð úr ástum lávarðsins
og frú Ottesen. En lávarðurinn
skrifaði bók um ísland og húsið að
Suðurgötu 2 er nú á Árbæjarsafni.
Það var huggulegt af ÁTVR aö
heiöra lávarðinn meö þvf aö nefna
ginið eftir honum. Það má segja að
ekki hafi veriö óeðlilegt að ATVR
færi að framleiða gin, eins og áður
hefur komið fram hér á Sælkera-
síðunni hefur ginneysla aukist
mjög hér á landi. Um ginið sjálft
er það að segja að það minnir mjög
á Beefeater.
Einn af viðmælendum Sælkera-
síðunnar, sem drekkur gin að jafn-
aði, taldi þó að of mikiö spírabragð
væri af Dillonsgininu, annar við-
mælandi taldi þó að þetta gin væri
of veikt. Nú er bara að sjá hverjar
vinsældimar verða.
Gerald S. Hargrave, vínkaupmaður
frá Ástralíu.
skipta neinu verulegu máli. Þetta
átti heldur betur eftir að breytast.
Segja má að markaðirnir hafi tekið
áströlsku vínunum sérlega vel og er
nú vínframleiðsla orðin öflug at-
vinnugrein í Ástralíu og ég þakka
hinar miklu vinsældir áströlsku vín-
anna fyrst og fremst því, að þau eru
í háum gæðaflokki og hafa með því
aö vinna til fjölda verðlauna vakið
mikla athygli." Þetta sagði vínkaup-
maðurinn Gerald S. Hargrave. Segja
má að saga þess fyrirtækis, sem
Hargrave starfar fyrir, sé mjög ein-
kennandi fyrir önnur áströlsk vín-
fyrirtæki. Ættfaðirinn, Thomas
Hardy, kom til Ástralíu frá Englandi
1850. 1853 fór hann að framleiða vín
ásamt náunga, Reynell að nafni.
Brátt skildi þó leiðir þeirra félaga en
Thomas Hardy hélt ótrauður áfram
vínræktinni.
Hardy’s er enn fjölskyldufyrirtæki
og rekur nú fjórði ættliðurinn í
Hardyættinni fyrirtækið og er það
nú eitt öflugasta fyrirtæki sinnar teg-
undar í Ástralíu. En gefum nú Ger-
ald S. Hargrave aftur orðið: „Ég tel
að helsti styrkur áströlsku fyrirtækj-
anna sé aö þau hafa verið fjölskyldu-
fyrirtæki. Um tíma var þó álitiö að
mikill gróði væri í þessari atvinnu-
grein. Það orsakaöi að ýmis stórfyr-
irtæki og hringir fóru að kaupa göm-
ul og gróin fjölskyldufyrirtæki.
Hvernig sem á þvi stóð hefur þessum
stórfyrirtækjum gengið illa að reka
þessi vínfyrirtæki og selt þau aftur
til annarra vínframleiðenda eða fjöl-
skyldna. Það einkennir sem sagt enn
ásfrölsku fyrirtækin að þau eru frek-
ar lítil og yfirleitt fjölskyldufyrir-
tæki.“ Svo mörg voru þau orð. Að
sögn Hargrave hefur þróunin mest
verið á síðari árum, aðallega þó á
árunum 1970 til 1984. Árið 1970 var
ræktað 357.701 tonn af vínþrúgum en
1984 var framleiðslan komin upp í
518.929 tonn. í verslunum ÁTVR eru
á boðstólum nokkrar tegundir af
áströlskum vínum.
Hvítvínin eru þrjú:
Bird Series Dry sem kostar kr. 710,-
og er ágætisvín, þurrt en þó er af því
létt ávaxtabragð. Houghton Supreme
Dry sem kostar kr. 720,- en þetta vín
hefur náð miklum vinsældum. The
Hardy Collect, Fumé sem kostar kr.
850,- . Þetta frábæra Fumé heillaði
Sælkerasíðuna algjörlega og er án
efa eitt af betri hvítvínum sem hér
eru á boðstólum.
Rauðvínin eru tvö:
Bird Series Cab. S. Shiraz kostar kr.
710,-. Þetta vín er pressað úr Shiraz-
þrúgunni sem er algengasta rauð-
vínsþrúgan í Ástralíu. Þetta er
kraftmikið vín sem er í háum gæða-
flokki miðað við verð.
Hitt rauðvínið er Hardy Collection
Cabinet Sauv. 1984 og kostar kr.
910,-. Hér er um mjög svo áhugavert
gæðavín að ræða sem gaman er að
eiga í vínkjallaranum. Já, ástralski
vínheimurinn er svo sannarlega
áhugaverður. Hvernig væri að hafa
á boðstólum nokkur áströlsk gæða-
vín í verslunum ÁTVR tii viðbótar
við t.d. góðan Rieshng nú eða ástr-
alskt púrtvín?
Vínið vinnur á elli kerlingu
Fyrir nokkru var bent á það hér á
Sælkerasíðunni að glas af góðu víni
væri gott fyrir heilsuna. Bent var á
að samkvæmt rannsóknum væri það
sérlega hollt og gott fyrir eldra fólk
að drekka eitt til tvö glös af víni á
dag. Ýmsir hneyksluðust á þessum
skrifum og var meðal annars hringt
í Sælkerasíðuna og hún skömmuð
fyrir óskammfeihnn áfengisáröður.
En - viti menn, frændur vorir Sviar
hafa hingað til ekki verið álitnir mjög
frjálslyndir í áfengismálum. Þrátt
fyrir allt hafa þeir þó orðið að viður-
kenna að gott rauðvín, nú eða þá
hvítvín, er bæði hollt og gott fyrir
eldri borgarana. Nú er sem sagt farið
að bjóða léttvín á sumum dvalar-
heimilum aldraðra í Svíaríki. Væri
nú ekki ráð að taka þetta upp hér?
Það mætti án efa minnka lyfjakostn-
aðinn allverulega og svo myndi fólk-
inu líða betur, skiptir það ekki öllu
máli?
Þrælgóöur kjúklingur
Nú geta eldri borgarar í Svíþjóð fengið sér glas af góðu víni á dvalar-
heimilum þar í landi.
Frakkar eru duglegir að matreiða
kjúklinga eins og flestallt annað. Þeir
segja að matreiða megi kjúklinga á
ótal vegu og jafnvel á fjölbreyttari
hátt en annað kjöt. Ýmsir frægir
matreiðslumenn hafa burstað rykið
af gömlum uppskriftum og boðið
gestum sínum „gamla” rétti en að-
lagað þá nútímanum. Einn helsti og
mesti matargerðarmaður Frakka
heitir Roger Vergé. Hann býður t.d.
gestum sínum kjúkhngarétt sem
hann matreiðir samkvæmt uppskrift
frá móður sinni. Þessi réttur er mjög
óvenjulegur en frábærlega góður,
satt best að segja einn sá besti sem
Sælkerasíðan hefur bragðað. Það
sem er óvenjulegt við þennan rétt er
hve mikið er notað af hvítlauk og svo
er kjúklingurinn soðinn í rauðvíns-
ediki. Þrátt fyrir þetta fmnst varla
hvítlauksbragð af kjúklingnum og
ekki af andardrætti þess sem snæðir
þennan góða rétt. Byrjið á því að búa
til soð úr 'A teningi af kjúkhnga-
krafti og hálfum teningi af græn-
metiskrafti og 1 msk. af tómatkrafti,
hér er miöað við 1 lítra af vatni sem
er soðið þar til 'Á htri er eftir. Þá
þarf 2 kjúklinga, hlutið þá niður og
notið aðeins bringurnar og lærin.
Annað sem þarf er:
15 hvítlauksrif, 1 'A dl rauðvínsedik,
timjan, esdragon, lárviöarlauf, salt
og pipar.
i
—t
Franski matreiðslusnillingurinn, Ro-
ger Vergé lærði þennan kjúklinga-
rétt af móöur sinni. Það þarf engan
að undra aö hann bjóði gestum sín-
um þennan rétt því að hann er frá-
bær.
Steikið kjúklingabitana á pönnu,
kryddiö meö salti og pipar. Steikiö
hvílauksrifm í smjöri í potti. Þegar
kjúklingabitarnir eru orðnir fallega
brúnir eru þeir settir í pottinn með
hvítlauknum. Vínedikinu er nú hellt
í pottinn og kryddið sett í hann. Rétt-
urinn á nú að sjóða í 20 mín. Ef þurrt
verður í pottinum má bæta soði í
hann. Takið kjúklingabitana upp úr
pottinum og haldið þeim heitum.
Sælkerinn
Sigmar G. HaukssOn
Helhö soðinu í pottinn og látið allt
sjóða kröftuglega nokkra stund. Sós-
una má nú þykkja með maizena-
mjöh, hveiti eða sósujafnara eftir
smekk. Sósan er svo síuð yfir kjúkl-
ingabitana. Þessi réttur verður enn
betri ef bætt er í sósuna grænum
pipar og nokkrum steinlausum rús-
ínum. Já, það má laga úrvalsrétti úr
kjúkhngakjöti.