Dagblaðið Vísir - DV - 11.05.1990, Blaðsíða 15

FÖSTUDAGUR 11. MAÍ 1990.
15
Borgin okkar?
Nú þegar kosningar nálgast er
eölilegt að líta um öxl og meta
hvernig okkur finnst hafa til tekist
að stjóma þessari borg. Borgin
okkar er falleg og hefrn- heldur
fríkkað og dafnað síðustu árin, alla
vega hvað ytra útht varðar. Gert
hefur verið átak í merkingu gatna
og fyrirtækja þannig að mikið hag-
ræöi er að.
Mikil áhersla hefur verið lögð á
að framkvæma hluti sem sjást, þ.e.
veraldlega hluti. Þeir sem stjórnað
hafa borginni hafa haft úr óvenju
miklum peningum að spila vegna
ýmissa aðstæðna í þjóðfélaginu, s.s.
vegna staðgreiðslu skatta og launa-
stefnu borgarinnar. Ég hef ekki
orðið vör við þennan auð öðmvísi
en að stórum minnisvörðum fjölg-
ar, sumir em fallegir, aðrir ekki.
Hvertfara peningarnir?
Ef ég sem húsmóðir og móðir
þriggja barna myndi óvænt fá pen-
inga í hendur myndi ég að sjálf-
sögðu fyrst reyna að sjá til þess að
gmnnþörfum bama minna og
heimilisins yrði fullnægt áður en
ég færi að kaupa betri bO eða
stærra hús.
Því miður þá er þetta ekki hugs-
unarháttur þeirra sem stjóma
borginni. Sjálfstæðismenn með
Davíð Oddsson í fararbroddi hafa
lagt ofurkapp á að bæta ytri byrði
borgarinnar en vanrækt að hlúa
að innviðunum, þeim sem minna
mega sín.
Hér er ég að tala um mikilvæg-
KjajQarinn
Hulda Ólafsdóttir
varaborgarfulltrúi
Kvennalistans
ustu borgarbúana, bömin. Hvers
eiga böm og foreldrar að gjalda þar
sem yfir 80% mæðra og feðra ungra
bama vinna utan heimilis en ein-
ungis böm einstæðra foreldra og
námsmanna hafa möguleika á að
fá dagheimilispláss, yfirleitt eftir
langa bið?
Aðstæður barna
Hversu lengi getum við horft upp
á það að unga fólkið sem er að
koma sér upp húsnæði, stofna
heimili, eiga böm og vinna sér sess
á vinnumarkaðnum, verði yfir-
keyrt vegna alls þessa? Það sem
vegur vafalaust þyngst er skortur
á dagvistarrými fýrir börnin.
Ofan á allar aðrar áhyggjur er
erfitt að þurfa á hverjum einasta
degi að flytja barnið úr einni hálfs-
dagspössuninni í aðra, eða biðja
ömmur, afa og frændfólk að
„redda“ málunum, þannig að hægt
sé að ljúka vinnunni. Það em sjálf-
sögð réttindi allra bama að hafa
aðgang að góðri heilsdagsvistun.
Þessi eilífi þvælingur milh staða fer
verst með þau.
Borgaryfirvöld hafa algjörlega
brugðist í þessu máli. Þau hafa
nánast eingöngu byggt upp leik-
skóla sem henta aðeins fáum, þar
geta bömin aðeins dvahð 4-5 tíma
á dag meðan foreldrar vinna 8
tíma.
Eldra fólkið
Aldraðir hafa heldur ekki fengið
þann aðbúnað sem stolt heimili
borgarinnar ætti að bjóða þeim upp
á. Vissulega hefur ýmislegt verið
gert fyrir þá sem eiga einhverja
aura. Þeim hefur gefist kostur á að
kaupa sérhannaðar íbúðir, oft á
okurverði. Þessar íbúðir hafa ýmist
verið á vegum borgarinnar eða fé-
lagasamtaka.
Mér finnst það mjög jákvætt þeg-
ar fólk binst samtökum um að gera
góða hluti, s.s. að byggja íbúðir.
Hins vegar er eðlhegt að borgar-
yfirvöld hafi heildarsýn yfir hvað
er byggt og hvar þörfin er mest.
Það er einkennheg áhersla hjá
borginni aö byggja nánast ein-
göngu söluíbúðir fyrir aldraða
meðan þörfin er mest fyrir leigu-
íbúðir. Þetta veit Árni Sigfússon
formaður Félagsmálaráðs, vel m.a.
vegna þess að hann sat í nefnd á
vegum félagsmálaráðherra sem
skhaði skýrslu um húsnæðismál
aldraðra. í skýrslunni stendur,
„lögð er áhersla á að efnalitlu og
eignalausu fólki beri sveitarfélög-
um að tryggja kaupleiguíbúðir og
leiguíbúðir".
En hvorki Árni né aðrir sjálf-
stæðismenn aðhafast nokkuð til að
bæta hag þeirra bágstöddu sem ekki
geta keypt sjálfir. Þó keyrir um
þverbak þegar Davíð Oddsson og
embættismenn borgarinnar úthluta
lóðum th ákveðinna samtaká aldr-
aðra háð skhyrðum um það hvaða
verktaki eigi að byggja húsið.
Þetta gerðist þegar samtök fólks
í Bústaðasókn vildi byggja íbúöir
fyrir aldraða í hverfinu. Borgar-
yfirvöld útveguðu lóð en með skh-
yrðum. Davíð skrifaði sjálfur undir
bréf th samtakanna þar sem stend-
ur að tiltekið fyrirtæki „skal byggja
íbúðirnar", það fer ekki milli mála
að borgarstjóri hyglir ákveðnum
byggingaverktökum. Þetta er spill-
ing og vinnubrögð sem ekki eiga
að viðgangast!
Margt fleira mætti nefna sem
hefði átt að hafa forgang fram yfir
hallir Davíðs og Hitaveitunnar, t.d.
viðhald skólahúsnæðis sem algjör-
lega hefur setið á hakanum. í sum-
um skólum borgarinnar er börnum
okkar boðið upp á vinnuaðstæður
sem eru ekki mönnum bjóðandi.
Kvennalistinn vill betri borg
fyriralla
Það er kominn tími til þess að
breyta áherslum í borginni.
Kvennahstinn hefur verið virkt
andstööuafl í borgarstjórn sl. fjög-
ur ár og þar áður Kvennaframboð-
ið í eitt kjörtímabh.
Þannig hafa sjónarmið sem
byggja á mannúðarstefnu með
auknu kvenfrelsi og bættum að-
búnaði barna, átt málsvara í borg-
arstjórn sl. átta ár. Gerum þessa
rödd háværari th þess að tryggja
aðrar áherslur í borgarmálunum.
Hulda Ólafsdóttir.
„Það er einkennileg áhersla hjá borg-
inni að byggja nánast eingöngu sölu-
íbúðir fyrir aldraða meðan þörfin er
mest fyrir leiguíbúðir.“
Álfsnesmálið og íbúar í Mosfellsbæ
Mikiö var það ánægjuleg upplif-
un að heyra Davíð Oddsson borgar-
stjóra lýsa því yfir að ekki væri
hægt að treysta sérfræðingum í
tengslum við umræðuna um
Áburðarverksmiðjuna í Gufunesi.
Þetta er nefnilega það sama og við
íbúar í Mosfehsbæ höfum verið að
segja og vöruðum við þegar um-
ræðan um urðun sorps í Álfsnesi
náði hvaö hæst. reyndar ætíð síð-
an.
Borgarstjóm Reykjavíkur sam-
þykkti á dögunum að fjárfestingu
upp á 3 mhljarða í Áburðarverk-
smiðjunni verði kastað á glæ og
verksmiðjan lögö niður til þess að
koma í veg fyrir hugsanlegt meng-
unarslys. Betur væri nú að þeir
tækju svipaða afstöðu í sorpurðun-
armálinu og hugsuðu það mál upp
aftur.
Rifjum nú upp helstu rök ráða-
manna og sérfræðinga í Reykjavík
með vali á umræddum sorpurðun-
arstáð. Ein veigamestu röldn fyrir
vali á Álfsnesi er að kostnaður við
flutning er hvað minnstur með th-
hti til fjarlægðar frá sorpböggunar-
stöð. Við höfum staðfastlega bent á
að hepphegasti staðurinn th urðun-
ar væri í Arnarholti á Kjalarnesi,
sem er í eigu Reykjavíkurborgar
og hefði því mátt spara útlagðan
kostnað við kaupin á Álfsnes-
landinu. Greinhegt er að önnur og
undarlegri sjónarmið hafa orðið
ofan á í þessu máh, en nauðsynlegt
þótti að létta skuldum af hitaveitu
þeirra Kjalnesinga og borga að auki
98 mhljónir fyrir kaupin á um-
ræddu landi.
Kostnaðaraukinn sem af hlýst,
vegna aukinnar vegalengdar við
flutninga, við það að færa safn-
hauginn upp í Arnarholt, er sem
nemur því að senda einn flutninga-
bíl á dag til Stykkishólms. Þegar
haft er í huga að nokkur sveitarfé-
lög koma th með að greiða þennan
kostnað þarf fyrirtæki, sem kostar
hundruð mihjóna króna í stofn-
kostnaði, varla að horfa í shkan
kostnað þegar hægt hefði verið að
spara í öðrum þáttum eins og t.d.
Kjallarinn
Ólafur H. Einarsson
húsasmiðam. í Umhverfis-
málaráði Mosfellsbæjar. Skip-
ar sæti á framboðslista Eining-
ar í Mosfellsbæ fyrir Alþ.fl.
í landakaupum.
Athugum nú hvaða umhverfis-
þættir eru í hættu fyrir íbúa í Mos-
fehsbæ ef þessi ákvörðun ger.gur
eftir.
1. Minnsta fjarlægð er um það bh
1500 metrar í næstu byggð (sjón-
lína).
2. Leirvogur er rómaður sem grið-
land fuglalífs og hluti af Varm-
árósum er friðaður.
3. Leirvogsá er viðurkennd lax-
veiðiá og gefur að mörgu leyti
Elhðaánum ekkert eftir.
4. Varmárbakkar eru útivistar-
svæði fyrir íbúa í Mosfellsbæ og
tengjast bæði íþróttum, hesta-
mennsku o.fl.
Með ýktri mynd má gefa hhð-
stætt dæmi til að átta sig á því hvað
þessi vegalengd er Uth (1500 lm) frá
byggð. Hugsum okkur að við rætur
Ámarhóls í Reykjavík væri viður-
kennt griðland fuglalífs og gróðurs
og við hólinn rynni viðurkennd
laxveiðiá.
Þetta væri útivistarsvæði Reyk-
víkinga. Dag einn kæmu forráða-
menn úr einhverju nágrannabæj-
arfélaginu og ákvæðu að urða sorp
við Miklatorg, sunnan Norræna
hússins eða títt nefndan Höfða.
Þetta er viðlika og sjálfstæðis-
menn, með Davíð Oddsson í fylk-
ingarbrjósti, ætla að neyða upp á
íbúa í Mosfellsbæ.
Aögerðarleysi í Mosfellsbæ
Verst er þó aðgerðarleysi sjálf-
stæðismanna í Mosfehsbæ en þeir
fara með meirihluta í stjóm bæjar-
félagsins. Það er uggvænlegt til
þess að hugsa að eftir kosningar
gætu þeir haldið áfram að fara með
stjóm bæjarfélagsins.
Grundvaharatriðið er því að hið
nýja framboð Einingar fái meiri-
hluta th þess að tryggja öflug og
viðeigandi viðbrögð gegn þessum
áformum. Það er eitt helsta
áherslumál okkar að tryggja að séð
verði th þess að hætt verði við urð-
un á sorpi í Álfsnesi. Vegna tengsla
sinna við sjálfstæðismenn í Reykja-
vík eru sjáhfstæðismenn í Mosfehs-
bæ ekki trúverðugir th að leiða
þetta lífsspursmál okkar Mosfell-
inga. Alþekkt er undanlátssemi
þeirra í garð Reykvíkinga og nægir
að nefna „landsölumáT frá því fyr-
ir fjórum ámm þar sem þeir gáfu
eftir hluta af bæjarlandinu fyrir
það að tengjast kaldavatnskerfi
Reykjavíkurborgar, reyndar lá viö
stórslysi -þá. Halda varð borgara-
fund til að hindra að þeir gæfu eft-
ir jafnmikið land og lá fyrir í
rammasamningi mhli aðila. Þeir
létu síðan undan kröfu borgara-
fundarins í Hlégarði og gáfu eftir
minna land en þeir höíðu áður
samið um. Þessum málum svipar
þvi th að búið er að halda almenn-
an borgarafund þar sem allir sem
einn mótmæltu sorpurðunarmark-
miðum Reykjavíkurborgar.
Þau hafa ekki farið hátt viðbrögð
meirihlutans í Mosfehsbæ enda
hálfhjáróma með líklegan for-
mannskandídat þeirra úr eigin
flokki, Davíð Oddson, sem helsta
viðsemjanda.
Trygging íbúa í Mosfellsbæ er því
að styðja sameiginlegt framboð Al-
þýðuflokks, Alþýðubandalags,
Framsóknarflokks og Kvennalista.
Það er ekki hvað síst þetta sem fær
þessa flokka til þessa sameiginlega
framboðs, að tryggja öruggan
framgang þessa máls.
Góða loftið í Geldinganesi
Ekki er þeim sjálfstæðismönnum
ahs vamað í Reykjavík. Nýlega var
greint frá samkeppni um skipulag
í Geldinganesi. Þar hefur þeim
ágætu mönnum yfirsést eitt veiga-
mikið atriði en það er hla þefjandi
gasfnykur sem leggja mun af verð-
andi Álfsneshaug yfir Geldinganes
svo ekki er nú fýshegt að fjárfesta
í íbúðarhúsnæði á því svæði ef af
verður. Það skyldi þó aldrei vera
að forráðamenn borgarinnar hefðu
valið verðlaunathlöguna í nýlegri
samkeppni um skipulag í Geldinga-
nesi, vegna þess að þeir héldu að
hægt væri að girða af fýluna með
gríðarmiklum múr sem skýlir
byggðinni?
Staðsetning urðunar í Álfsnesi er
óþörf tímaskekkja sem hægt er að
breyta og byggir á haldlausum rök-
um. Það er mikil skammsýni að
halda þessu th streitu.
Hlutur Náttúruverndarráðs
Erfiðast er þó að sætta sig við
framgöngu Náttúruverndarráðs í
þessu máli. Nærri lætur að önnur
hver setning í náttúruvemdarlög-
um byrji á því að náttúruverndar-
nefndir (umhverfismálaráð í bæj-
arfélögum) hafi samráð við ráðið
og láti vita ef eitthvað fer úrskeiö-
is. Aldrei kom stafkrókur til um-
hverfismálaráös í Mosfellsbæ, sem
undirritaður situr í, um það að
Náttúruvemdarráð hefði lagt til aö
leyfð yrði urðun í Álfsnesi eða
mælt með því í aðeins 1500 metra
fjarlægð frá næstu íbúðabyggð.
Það er ámælisvert að Náttúru-
verndarráð skuli leggja til að taka
þá áhættu sem felst í urðun sorps
á þessum stað, þar sem húsasorp
er ekki flokkað og mjög hættuleg
efni geta borist út í næsta um-
hverfi. Dæmi um þetta getur verið
níkat, kadmíum og kvikashfur úr
venjulegum rafhlöðum. Venjuleg-
ur reykskynjari sem er ónýtur,
getur innihaldið geislavirka hluti,
og hann getur auðveldlega hafnað
í venjulegu húsasorpi.
Varla getur það talist ákvörðun
sem er mjög ígrunduð að leggja til
að tekin sé áhætta á því að skaða
viðurkennda laxveiðiá, vera með
friðað svæði af Náttúruverndar-
ráði sjálfu steinsnar frá urðunar-
stað og leggja til að yfir útivistar-
svæði íbúa í Mosfehsbæ leggi ill-
þefjandi gasfnyk. Slíkt náttúru-
verndarráð er ekki trúverðugt fyr-
ir íbúa í Mosfellsbæ og reyndar
ekki fyrir nokkum mann.
Ég vil að lokum hvetja forráða-
menn Reykjavíkurborgar th að
endurskoða margyfirlýstan ásetn-
ing sinn um að urða sorp í Álfs-
nesi. Það er óþolandi að hægt sé í
krafti peninga og valds að neyða
svona löguðu upp á fólk, gegn vhja
þeirra er búa í næsta nágrenni.
Uppákoman í Gufunesi var von-
andi lexia sem fært hefur heim
sönnun þess að enginn er óskeik-
ull, hvorki sérfræðingar né smá-
kóngar í Reykjavík.
Ólafur H. Einarsson.
„Vegna tengsla sinna við sjálfstæðis-
menn 1 Reykjavík eru sjálfstæðismenn
í Mosfellsbæ ekki trúverðugir til að
leiða þetta lífsspursmál okkar Mosfell-
inga.“