Dagblaðið Vísir - DV - 13.10.1990, Qupperneq 4

Fréttir
LAUGARDAGUR 13. OKTÓBER 1990.
.. :
Fjárlagafrumvarpið fyrir næsta ár:
Auknar álögur á fyrirtæki
Fjárlagafrumvarpið fyrir næsta ár
boðar nyög auknar álögur á fyrir-
tækin í landinu. Tekju- og eignar-
skattur þeirra hækkar um 13 pró-
sent, en gert er ráð fyrir 7 prósent
verðhækkun, svo að aukning skatt-
anna er mikil. Síðan á að samræma
skattlagningu fyrirtækja og verður
tekið upp eitt samræmt tryggingarið-
gjald, sem svo kaliast. Fyrirtæki í
sjávarútvegi og flutningum eiga að
greiða 560 miiljónir á næsta ári, svo-
kölluð hafnargjöld.
- áfram halli á ríkissjóði
Tekju- og eignarskattur einstakl-
inga hækkar samkvæmt frumvarp-
inu um 10 prósent, sem er einnig
umfram 7 prósent verðhækkunina.
En tekjur ríkisins í heild eiga sama
og ekkert að aukast. Virðisauka-
skattur hækkar aðeins um 5,6 pró-
sent, sem er minna en verðhækkun-
in. Þegar talað er um hækkun og
lækkun er átt viö hve mikið fæst út
úr sköttunum. Hlutfall heildartekna
ríkissjóðs af framleiðslu landsmanna
á næsta ár að verða 27,4 prósent,
samanborið við 27,6 prósent í ár, svo
að hlutur ríkisins minnkar lítillega.
Samkvæmt frumvarpinu verður
3.650 miUjóna halli á ríkisrekstrinum
á næsta ári. Ríkinu er þessa vegna
einungis ætlað að taka lán á innan-
landsmarkaði. Útgjöld ríkisins eiga
að vera 103,2 milljarðar og tekjur
99,6 milljarðar.
Ekkert beint framlag verður til
Bygingarsjóðs ríkisins og niður-
skurður á framlögum til Lánasjóðs
íslenskra námsmanna.
Mikil hækkun verður á útflutn-
ingsuppbótum til landbúnaðarins.
Uppbætur á útfluttar búvörur
hækka úr 820 milljónum í 1427 millj-
ónir. Hluti af hækkuninni er vegna
skuldbindinga ríkisins frá 1988.
Niðurskurður ríkisútgjalda nemur
1,1 prósenti milli ára, ef frumvarpið
stenzt. Frumvarpið byggir á, að olíu-
verð verði 27 dollarar fyrir tunnu af
hráolíu, og álverið er ekki tekið með.
Reiknað er með 7 prósent verðbólgu,
og búist við eitt prósent aukningu
kaupmáttar og betri viðskiptakjör-
um við útlönd. Með þessu ætti að
ljúka þriggja ára skeiði minni og
minni kaupmáttar launa almenn-
ings.
Fiármálaráðherra telur frumvarp-
ið tryggja stöðugleika í efnahagsmál-
um. Ekki sé þörf á frekari efnahags-
aðgerðum nú. Stjórnarandstæðingar
telja, að ríkisstjórnin hafi flúið vand-
ann og láti ríkissjóð því vera áfram
meðhalla.
-HH
Rannsóknarlögregla rikisins hefur útbúið sýningu meö ýmsum munum sem aldrei hafa birst almenningi áður.
Tilefnið er lögregludagurinn á morgun. Á sýningunni verða meðal annars sýnd ýmis ólögleg vopn sem lagt hef-
ur verið hald á, tæki til fingrafararannsókna, myndir frá eldsvoðum, rörasprengjur og fleira. Á myndinni eru Sævar
Þ. Jóhannesson lögreglufulltrúi og Helgi Danielsson yfirlögregluþjónn viö safn ýmissa vopna. RLR er til húsa í
Auöbrekku 6 í Kópavogi. Þar og á öllum öðrum lögreglustöðvum landsins verður opið fyrir almenning frá klukkan
14-18 ámorgun. DV-mynd Brynjar Gauti
Benedikt Valsson hagfræöingur FFSÍ:
LÍÚ með ótrúverð-
uga spádóma
- segir Svein Hjört á ystu nöf með málflutningi sínum
„í sannleika sagt sé ég ekki betur
en að Sveinn Hjörtur stefni trúverð-
ugleika sínum sem hagfræðings á
ystu nöf með ummælum sínum um
mat FFSÍ á áhrifum olíuverðshækk-
unarinnar á aflahlut sjómanna.
Hann neitar að horfast í augu við
staðreyndir og segir einfaldlega að
útreikningar byggist á misskilningi
og röngum forsendum. Hans vegna
þykir mér þetta miður en verð engu
að síður aö mótmæla honum,“ segir
Benedikt Valsson, hagfræðingur
FFSÍ, vegna ummæla Sveins Hjartar
Hjartarsonar, hagfræðings LÍÚ, í DV
í gær.
„Það virðist vera sem Sveinn Hjört-
ur búi yfir yfirskilvitlegri spádóms-
gáfu og geti þannig hrakið útreikn-
inga okkar á grundvelli þess sem
kemur hugsanlega til með að gerast
í framtíðinni. Við hjá FFSÍ erum ekki
búnir slíkri gáfu og kjósum því að
takast á við þau vandamál sem við
horfumst í augu við hveiju sinni.“
Benedikt segir að það séu einkum
órökstuddar fullyrðingar Sveins
Hjartar um olíuverðshækkanir í
framtíðinni sem valdi sér vonbrigð-
um. „Staðreyndin er að síðustu olíu-
verðshækkanir skertu laun sjó-
manna um allt að 8% vegna lækkun-
ar á skiptahlutfalli aflaverðmætis,
úr 76% í 70%. Á sama tíma hafa hins
vegar sumir útgerðarmenn hagnast
á því ákvæði í samningum sem snert-
ir tengingu olíuverðs og skiptaverðs.
Við höfum þetta svart á hvítu fyrir
framan okkur."
-kaa
Miðstj ómarfundur Alþýðubandalags í dag:
Flokkur í öngstræti hugmynda og ósættis
- uppgjör og klofningur einungis spuming um tíma
Miðstjóm Alþýðubandalagsins
fundar nú um helgina. Þar verður
fyrst og fremst tekist á um álmáhð
en hugsanlega munu fleiri ágrein-
ingsmál skjóta upp koliinum.
Sakir yfirlýsinga ýmissa forystu-
manna flokksins um þessi mál á
undanfómum vikum og dögum
hefur hrikt í stjómarsamstarfinu,
jafnvel svo að forsætisráðherra
hefur þurft að kalla ráðherra og
aðra forystumenn flokksins inn á
teppi til sín.
Álmálið átylla
Það er mat margra að álmáliö sé
notað sem átylla til málefnalegs
uppgjörs innan flokksins, - hið eig-
inlega markmið sé að koma höggi
á fijáislyndari arm flokksins og
bola talsmönnum hans frá áhrif-
um, þar með töldum formanni
flokksins.
Um árabil hefur átt sér stað mik-
ill ágreiningur, einkum milli
tveggja arma í Alþýðubandalaginu,
og hefur hann meðal annars endur-
speglast í valdabaráttu og mál-
efhaágreiningi.
Armar í átökum
Deilumar innan flokksins hafa
tekið á sig ýmsar myndir á undan-
farandi árum og misserum.
Annars vegar er hægt að tala um
svokallað „flokkseigendafélag". í
þeim hópi eru meðal annarra þau
Svavar Gestsson, Sigurjón Péturs-
son, Steingrímur J. Sigfússon,
Hjörleifur Guttormsson, Ingi R.
Helgason, Álfheiður Ingadóttir og
Stefanía Traustadóttir. Auk þess
Fylkingarfélagar eins og þau Ragn-
ar Stefánsson, Bima Þórðardóttir
og Páll Halldórsson.
Hinn arminn í flokknum má kalla
„frjálslynda jafnaðarmenn", en í
þeim armi em meðal annarra Birt-
ingarfélagar, Ólafur Ragnar
Grímsson, Margrét Frímannsdótt-
ir, Guðrún Helgadóttir, Óttar
Proppé, Smári Geirsson, Einar Már
Sigurðsson, Svanfríður Jónasdótt-
ir, Kristín Á. Ólafsdóttir og Bjöm
Grétar Sveinsson.
Óslitinn ágreiningur
Milli þessara tveggja arma hefur
verið óslitin togstreita sem harðn-
aði ipjög er Ólafur Ragnar var kjör-
inn formaður 1987. Síðan hafa ýmis
stór ágreiningsefni komiö upp.
Nægir að nefna deilur um ríkis-
stjómarþátttökuna 1988, komu
Borgaraflokksins í stjómina,
stefnuskrá flokksins á landsfundi
1989, landbúnaðrmál, stóriöjumál,
framboðsmál í Reykjavík við síð-
ustu borgarstjómarkosningar og
nú síðast fyrirhugað álver á Keilis-
nesi.
Ljóst er að undir niðri kraumar
allur þessi ágreiningur hjá mið-
stjómarfulltrúum er þeir hittast
nú um helgina og finnst mörgum
að nú verði aö gera málin upp í
eitt skipti fyrir öll.
Á ekki von á uppgjöri
Að sögn Steingríms J. Sigfússon-
ar, formanns miðstjórnar, er ekki
tíðinda að vænta í uppgjörsmálum
Alþýðubandalagsins á þessum
miöstj ómarfundi.
„Ég á ekki von á því að til upp-
gjörs komi á fundinum eða bind-
andi ákvarðanir teknar um álmáliö
enda engar forsendur til þess. Al-
þýðubandalagið stendur ekki
Fréttaljós
Kristján Ari Arason
frammi fyrir neinu fmmvarpi sem
það þarf að taka afstöðu til. Þó Jón
Sigurðsson hafi undirritaö þetta
samkomulag þá er það hðin tíð og
ég á ekki von á því að menn sjái
ástæðu til þess eftir á að gera meira
úr því en gert hefur verið á þing-
flokksfundi."
Heffariö eftir
samþykktum þingflokks
„Allt sem ég hef sagt opinberlega
um afstöðu Alþýðubandalagsins
um álmáhö hefur byggst á sam-
þykktum þingflokksins frá því í
apríl síðasthðiö vor, sem reyridar
var ítrekuð í sumar. Ég vh hafa þaö
alveg á hreinu að það vomm ekki
bara ég og Svavar sem vorum með
yfirlýsingar, eins og haldið hefur
verið fram, heldur hefur þingflokk-
urinn, og þar með talinn formaður
flokksins, staðið aö afgreiðslu á til-
lögum í málinu. Ég var tíl dæmis
ekki var við annað en formaðurinn
hefði verið sáttur við og samþykk-
ur ályktun þingflokksins eftir að
Jón Sigurðsson hafði skrifað undir
minnisblöðin."
Þingflokkurinn
sjálfstæö stofnun
Steingrímur segist ekki vita til
þess að þingflokkurinn eða ein-
stakir þingmenn leiti staðfestingar
miðstjómar á ályktunum þing-
flokksins. „Ég fæ ekki séð að þessar
samþykktir þurfi að fara fyrir mið-
stjórn, enda þingflokkurinn sjálf-
stæð stofnun sem gerir sínar eigin
samþykktir óháð því sem mið-
stjómin kann að álykta."
Birting vill niðurstööu
Það félag, sem einna helst getur
tahst burðarás „frjálslynda arms-
ins“ í flokknum, er málefnafélagið
Birting sem hefur að undanfornu
sent frá sér ýmsar hvassar ályktan-
ir um ýmis ágreiningsmál flokks-
ins, th dæmis um álmáhð og þau
drög sem nú liggja fyrir um nýjan
búvörusamning. ítrekað hafa fé-
lagar í Birtingu óskað eftir mið-
stjómarfundi th aö gera út um
þessi ágreiningsmál og má því bú-
ast við að th tíðinda dragi á mið-
stjórnarfundinum vegna þessa.
Að sögn Kjartans Valgarðssonar,
formanns Birtingar, mun Birting
beita sér fyrir niðurstöðu í ýmsum
ágreiningsefnum flokksins.
„Við munum leggja á það mikla
áherslu að miðstjórnin komi á
skýran hátt þeim skhaboðum th
þjóðarinnar að Alþýðubandalagið
stendur af heihndum að þeim
samningum sem unnið er að við
Atlantsál-hópinn. Það þarf að rétta
kúrsinn af í þessu máh þjá ýmsum
stofnunum flokksins, sérstaklega
þjá þingflokki og framkvæmda-
stjórn. Þetta er einkum nauðsyn-
legt vegna ótímabærra og vanhugs-
aðra yfirlýsinga upp á síðkastið frá
mönnum í ábyrgðar- og áhrifastöð-
um innan flokksins."
Hvað gera Sunnlendingar?
Telja má fullvíst að ýmis önnur
ágreiningsmál innan flokksins
komi upp á miðstjómarfundinum.
Ekki er ósennhegt aö eitthvert
framhald verði á umræöum um
stofnun kjördæmisráös í Reykja-
vík, en á síðasta fundi miðstjórnar
hótuðu Sunnlendingar að segja sig
úr flokknum gengi Alþýðubanda-
lagsfélag Reykjavíkur ekki að
kröfu Birtingar um stofnun kjör-
dæmisráðs í ReyHjavík. Máhnu var
skotiö th eins konar „sáttanefnd-
ar“ og skyldi hún skha niðurstöðu
á næsta miðstjórnarfundi.