Dagblaðið Vísir - DV - 31.10.1990, Blaðsíða 11

MIÐVIKUDAGUR 31. OKTÓBER 1990.
11
dv Útlönd
Aldo Moro enn miMll áhrifavaldur í ítölskum stjómmálum:
Framtíð Cossiga forseta
óviss vegna bréfa Moros
- yfirmaður leyniþjónustu hersins rekinn til að friða landsmenn
málamenn sem þori að ráðast gegn
henni.
Koma sér vel fyrir mafíuna
Cossiga þekkir þetta manna best
og reynir nú að leika hlutverk ridd-
arans hugumstóra sem óhræddur
ræðst gegn ofureflinu. Hann veit
líka að þeim fjölgar sem vilja koma
höggi á hann og bréfin sem Aldo
Moro skrifaði meðan hann var
fangi Rauðu herdeildanna koma
sér vel í þeim tilgangi. Guðfeður
mafíunnar hafa t.d. ekkert á móti
því að forsetinn verði fyrir álits-
hnekki.
Eftir að Aldo Moro fannst myrtur
í Milano vorið 1978 sagði Cossiga
af sér sem innanríkisráðherra og
tók þannig á sig ábyrgðina á að
ekki skyldi takast að frelsa hann.
Það eitt að máhð kemst nú í há-
mæli verður til að minna á að ekki
var mikill hetjubragur á verkum
Cossiga meðan hann var innanrík-
isráðherra. Það bætir svo ekki úr
skák að Moro lét þung orð falla í
garð Cossiga í skrifum sínum.
Greinilegt er að flokksfélagar
Cossiga vilja þagga máhð niður hið
fyrsta og í þeim tilgangi er aðmír-
álnum, Martini, fórnað. Litlar líkur
eru þó á að það dugi því litlu er
bjargað þótt einn maður missi emb-
ættið fyrir misheppnaða húsleit
fyrir 12 árum. MáUð er þegar orðið
hápóUtískt og gæti reynst forsetan-
um þungt í skauti. Hann á í það
minnsta erfiðara nú en áður með
að tala niður til stjómmálamanna
og segja þeim til syndanna.
Francesco Cossiga, forseti ítaliu, sótti Breta heim á dögunum. Það var
kærkomin kvíld frá vandræðunum sem hann hefur ratað í vegna bréfa
Aldo Moro. Simamynd Reuter
Þótt ráðamenn á Ítalíu hafi kosið
að þegja þunnu hljóði yfir bréfum
Aldo Moro, fyrrum forsætisráð-
herra landsins, er þó ljóst að upp-
lýsingarnar sem þar koma fram
eru verulegt áfall fyrir flokk kristi-
legra demókrata og forsetann.
Flokkurinn leiðir ríkisstjórnina og
sönnun þess hve máUð er við-
kvæmt kom þegar GuilUo Andre-
otti forsætisráðherra rak yfirmann
leyniþjónustu hersins úr embætti
á dögunum.
Allt Martini að kenna
Fulvio Martini aðmíráU hafði
stjórnað leyniþjónustunni frá því
áður en Aldo Moro var rænt og
hann myrtur af hryðjuverkamönn-
um Rauðu herdeildanna. Martini
bar ábyrgð á húsleit í íbúðinni þar
sem hryðjuverkamennirnir höfðu
Moro í haldi þá 54 daga sem hann
var á valdi þeirra.
Opinberlega er svo látið heita að
íbúðin hafi verið könnuð nákvæm-
lega en þrátt fyrir það fundust ekki
419 blöð með hugleiðingum sem
Moro skrifaði í meðan hann var
gísl í íbúðinni. í allt voru það sex
sveitir úr leyniþjónustu bæði hers
og lögreglu sem leituðu í íbúðinni.
Það þykir því með miklum ólikind-
um að minnisblöð Moros skyldu
ekki finnast.
Það var ekki fyrr en maður nokk-
ur, sem keypti íbúðina í sumar, fór
að rífa niður innréttingar að hann
rakst á blaðabunkann í leynihólfi
bak við skáp. Auk hugleiðinga
Moros voru þar bréf sem hann rit-
aði ættingjum sínum og nánustu
samverkamönnum í stjórnmálun-
um. Þar á meðal er Francesco Cos-
siga, sem þá var innanríkisráð-
herra og æðsti yfirmaður lögregl-
unnar. Cossiga er nú forseti Ítalíu.
Voru bréfin geymd til betri
tíma?
Fáir trúa því að lögreglan hafi í
raun og veru ekki fundið bréfm frá
Moro heldur hafi þótt ráðlegast þá
að þau kæmu ekki fyrir sjónir al-
mennings. Nú eru hðin 12 ár frá
því Moro var rænt og farið var að
fymast yfir málið þótt það gleymist
seint enda eitt umtalaðasta mann-
rán allra tíma. En af einhverjum
ástæðum virðist það henta vel að
draga skrif Moros fram í dagsljósið
nú.
Sá sem Moro beindi einkum
spjótum sínum að var einmitt Cos-
siga forseti. Það var hann sem átti
að sjá til þess að Moro yrði frelsað-
ur. Moro þótti Cossiga standa sig
illa og taldi hann óhæfan í embætt-
i.Moro vildi semja við hryðju-
verkamennina um lausnargjald en
það vildi Cossiga ekki.
Fundust á versta tíma fyrir
forsetann
Bréf Moros verða að umtalsefni
á versta tíma fyrir Cossiga. Hann
hefur mikinn hug á að verða end-
urkjörinn forseti Ítalíu þegar kjör-
tímabilið er á enda árið 1992. Hann
hefur fram til þessa þótt heldur ht-
laus forseti og ekki hklegur til end-
urkjörs nema hann nái að vekja
athygli þjóðar sinnar fyrir rögg-
semi.
Cossiga hefur fundið það mál sem
á að lyfta honum til aukinnar
frægðar. Þetta er baráttan við maf-
íuna. Frá því í sumar hefur hann
gagnrýnt bæði stjónmála- og
embættismenn fyrir linkind í bar-
áttunni við skipulagða glæpastarf-
semi og lýsti því t.d. yfir í haust að
í reynd væri ekki allt landið á valdi
réttra yfirvalda.
Mörgum ítölum þykir sem Cos-
siga hafi gengið of langt í yfirlýs-
ingum sínum því forsetinn eigi að
vera sameiningartákn þjóðarinnar
og halda sig fjarri póhtískum deil-
um. Gagnrýnendur forsetans segja
að hann hafi frá því í sumar talað
eins og stjórnmálamaður í kosn-
ingaham en ekki eins og sannur
forseti. Sennilega er Cossiga hka
kominn í kosningaham þótt enn
séu nærri tvö ár eftir af kjörtíma-
bih hans.
Cossiga hefur áunnið sér vin-
sældir almennings með yfirlýsing-
um sínum um hnkind stjórnvalda
í baráttunni við mafíuna. Það er trú
margra á Ítalíu að mafían ráði í
raun því sem hún vill ráða á Ítalíu
vegna þess að flestir stjómmála-
menn, og auk þess lögreglan, séu á
mála hjá henni. Því verði mafían
aldrei upprætt nema fram komi
hugrakkir og heiðarlegir stjórn-
Nær þrjú hundruð sovésk
börn með eyðnismit
Aðbúnaðar eyðnisjúkra barna í Rúmeniu hefur sætt harðri gagnrýni. Komið hefur í Ijós að þær aðstæður,
sem eyðnisjúk börn í Sovétrikjunum búa við, eru einnig ömurlegar.
Sovétmönnum brá við fréttina
um að fjörutíu böm í bænum Ehsta
skammt norðan Kákasusfjalla
hefðu fengið eyðniveirana af völd-
um óhreinna sprauta og smitaðs
blóðs. Nú hafa verið skráð yfir tvö
hundrað og sjötíu börn með eyðni-
smit í Sovétríkjunum. Við eyðni-
deild Sokolinajasjúkrahússins í
Moskvu dóu fimm böm úr eyðni á
síðasta ári.
Starfsfólkið á sjúkrahúsinu heyr
baráttu á tvennum vígstöðvum.
Annars vegar gegn slæmum að-
stæðum og lélegum sjúkragögnum
og hins vegar gegn fordómum og
fávisku.
Eyðnismitaðir eru sagðir sæta
hörðum ofsóknum. Þeir eru reknir
úr vinnu sinni. Komiö hefur fyrir
að kveikt hafi verið í íbúðum þeirra
eða þær eyðilagðar. Hjúkrunarfólk
hefur neitað að meðhöndla aðra
sjúkdóma þeirra af ótta við smit.
Eyðnideildin á Sokolinajasjúkra-
húsinu í Moskvu er ekki hönnuð
fyrir börn. Deildin er á sjöttu hæð
í óhentugri byggingu. Lítið er um
leikföng handa litlu sjúkhngunum
en þeir hafa þó fengið leikfanga-
sendingu frá Bandaríkjunum.
Fékk mat gegnum lúgu
Meðal eyðnismitaðra á sjúkra-
húsinu er Ira sem er níu ára. Hún
vill gjaman ganga í skóla en enginn
skóh vill taka við henni. Ira hefur
mætt miklu mótlæti. Hún var látin
vera í einangrun í marga mánuði
á sjúkrahúsi í Kazakhstan. Mat
fékk hún gegnum hurðarlúgu. Ira
smitaðist af eyðni er hún gekkst
undir aðgerð á sjúkrahúsi. Hún
hefur aldrei séð föður sinn. Móðir
hennar var áfengissjúklingur og
var ófær um að sjá fyrir henni.
Aðrir ættingjar hennar snera baki
við henni þegar í ljós kom að hún
var með eyðnismit. Hún hefur nú
verið í tvö ár á Sokohnajasjúkra-
húsinu.
Þar er líka Igor sem er þriggja
ára. Foreldrar hans hafa yfirgefið
hann en amma hans hefur sagt upp
vinnu sinni og er öhum stundum
hjá honum.
Óttast mikla útbreiðslu
Yfirmaður eyðnideildarinnar,
Vasiljevna Kusnetzova, og sérfræð-
ingurinn Tatjana Irova óttast
mikla útbreiðslu eyðni í Sovétríkj-
unum. Skortur er á einnota spraut-
um. Komið hefur í ljós að níutíu
og fimm prósent barnanna meö
eyðniveiruna smituðust á sjúkra-
húsum.
í einstaka tilfellum hefur rann-
sókn verið fyrirskipuð en aldrei
hafa verið lagðar fram ákærur.
Erfitt er að finna út úr því hver
beri ábyrgð. Þeir sem orðið hafa
fyrir þeirri ógæfu að smitast hafa
ekki fengið fiárhagslega aðstoð eða
bætur. Þvert á móti hafi vandamál
fiölskyldnanna vaxið.
Læknarnir segja að í flestum til-
fehum flytji mæðurnar á sjúkra-
húsin með börnunum. Þegar mæð-
umar fara að heiman missir fiöl-
skyldan fyrirvinnu. Afleiðingin
verður stundum sú að heinúlin
leysast upp. Ný ógæfa tekur við af
hinnifyrri. TT