Dagblaðið Vísir - DV - 04.01.1991, Blaðsíða 7

FÖSTUDAGUR 4. JANÚAR 1991.
7
Fréttir
Guðjón Petersen, forstöðumaður Almannavama, í fréttabréfi LHS:
Hundruð geta slasast í
Suðurlandsskjálftanum
AUt landiö veröur rafmagnslaust í sofandahátt landsmanna hvaö varð-
óskilgreindan tíma, vatnsveitur ar stórjarðskjálfta:
eyöileggjast víða og hitaveitukerö „Okkin-hættir til að afgreiða jarö-
falla saman. Tala látinna getur skjálftaógnina með afskiptaleysi og
hlaupið á tugum og fjöldi manna þeirri fuilyrðingu að „það gerist ekk-
mun Uggja ósjálfbjarga undir hús- ert hér því við byggjum svo vel“. En
hlutum eða búnaði. Símkerfi mun við leysum ekki jarðskjálftaógnina
hrynja vegna yfirálags og varlega með einhverjum alhæfingum sem
ályktað geta hundruð manna á höf- þessum. Stóijarðskjáiftar verða á ís-
uðborgarsvæðinu þurft að sækja landi,“ segir Guðjón.
læknishjálp á eigin spýtur vegna „Við höfum tekið Utið sem ekkert
meiðsla eða taugaáfaUs. tillit til jarðvegs og sprungumyndana
Þeetta kemur meðal annars fram í við skipulag byggðar inni á þekktum
samantekt Guðjóns Petersens, fram- jarðskjálftasvæðum landsins," segir
kvæmdastjóra Almannvama ríkis- hann.
ins, um þær skelfilegu afleiðingar
sem Suðurlandsskjálfö getur haft í Hrikalegar lýsingar
för með sér. Fleiri hrikalegar lýsingar Um
„Ég hef mjög þungar áhyggjur af óhugnanlegar afleiðingar nokkurra
Utlu sem engu frumkvæði sumra al- skjálfta á Suðurlandi af stærðinni
mannavamanefnda á svæðinu á sviði 6,5-7,5 koma fram í samantektinni:
viðbúnaðar gegn náttúruhamforum Flest hús á 10x5 kfiómetra kafla
þótt auðvitað séu þar imdantekningar skemmast að meira eða minna leyti
á,“ segir Guðjón í samantektinni sem og verða óíbúðarhæf. AUt að 10.000
birt er í fréttabréfi Landssambands manns geta þurft á vistun í bráða-
hjálparsveitar skáta. Hann segir enn- birgðahúsnæði að halda og fjöldi
ffemur að starf almannavama sé slasaðra getur hlaupið á hundruðum
unnið á tveimur stigum - á vegum manna. Fólk mun hlaupa út úr hús-
almannavamamefnda í héraði ann- um og margir fyUast skelfingu og
ars vegar og á vegum Almannavama öngþveiti skapast þegar fólk fer að
ríkisins hins vegar. leita að sínum nánustu. Ekki verður
hægt að ná í sjúkrabfla fyrsta kastið
Sofandaháttur landsmanna vegna yfirálags á símkerfið.
Guðjón Petersen bendir einnig á Ekkert forgangsnúmerakerfi er í
90 prósent líkur á
skjálfta næstu 20 ár
„í úttektinni er til dæmis byggt miklu meiri,“ sagði Guðjón Peters- fólkið varð að flytja í burtu í um var 1896 þannig að við erura komin sér grein fyrir manntjóni eða hve
á reynslu okkar frá Kópaskers- en við DV er hann var spurður við það bil einn mánuð." velinnálengstatímabilið.Þaðsem margirmynduslasasLÞaðfermik-
skjálftanura 1976. Þá mældist hvaðværistuðstíúttekthansvarð- - Hvenær era líkur leiddar að því verra er að því lengra sem liður á ið eftir á hvaöa tima dags það verð-
skjálftinn 6,3 á Richter í 10 kfló- andi aflwftingnr Suöurlands- aö næsti Suöurlandsskjálfti verði? milh þvl meiri orka safnast fýrir urogárstíð-hvarfólk veröurstatt
metra fjarlægð frá þorpinu. í grein- skjálfta sem sagt er frá hér á síð- „Það'er fil góð skráning á Suöur- og meiri líkur á að skjálftarnir í sínu daglega lífi. Þaö sem ég er
inni er gert ráð fýrir skjálftum sem unni. landsskjálftum fVá 1164, þar af mjög verði stærrL Visindamenn segja aö hræddari við er sá lausi búnaður
geta verið upp allt að 7,5 á Richter „Reynsla okkar í Kópaskers- nákvæmsíðustu200ár.Samkvæmt þaðséu90prósentlíkuráaðSuður- semgeturfalliðáfólkinniíhúsum,
sem þýðir 30 sinnum öflugri skjálftanum var að öU veitukerfi mælingunum hafa mest liðið 140 iandsskjálfti verið á næstu 20 vöruskemmum og víðar,“ sagði
siúálfta hvað orku snertir - það aflöguðusL símakerfi var óvirkt á ár á miili en að meðaltali hafa þeir árum. Guðjón Petersen, forstöðumaður
þýðir þó ekki að áhrifin verði það eftir og íbúðarhús óíbúðarhæf. Allt verið tvisvar á öld. Síðasti skjálfti Það er afskaplega erfitt aö gera Almannavama ríkisins. -OTT
1. Rafmagn fer af og allt landiö
veröur rafmagnslaust um tíma.
2. Hitaveitukerfi hrynja þegar
/fleiöslur úf asbesti falla saman og
' brotna-. Ahrifasvæði veröa hita-
) laus.
*,3. Vatrisveitur munu víöa eyöi-
leggjast
flýja af jaröskjálfta
\ svæöinu og nágranna-
bvaaðum oa stefna ti!
ðum og stefna til
hofúðborgarinnar vegna
ótta viö frekari jarö-
skjálfta.
EF UPPTOK VERÐA I
HOLTAHREPPI
Flest hús á 10 km löngu og 5 km
breiöu svæöi, meö lengdarásinn
noröur suöur, skemmast aö meira
eöa minna leyti.
Ef sldálfti á borö við þann sem
miöaö er viö yrði Ld. I Holtahreppi
gæti húsnæöi, sem hýsir 7000
nautgripi, 550000 alifugla, 1600
svín, 44000 ær og 400 hross, trú-
lega laskast aö einhverju leyti,
svo og fæöulinur þeirra, þar sem
þaö a viö, og mjaltakerfi oröiö
óvirk en kýrnar veröa ekki
handmjólkaöar.
/_
Holtahre/jgur^
í áætlunum um afleiðingar Suðurlandsskjálfta er meðal annars stuðst við reynsluna af jarðskjálftanum á Kópa-
skeri árið 1976, en þá urðu skemmdir miklar.
gildi á íslandi eins og víða erlendis.
Umferðaröngþveiti getur skapast
þegar fólk fer að leita að börnum og
öðram sem það óttast um.
Tugir þúsunda dýra
í hættu
Ef þessi skjálfti yrði í Holtum gæti
húsnæði sem hýsir 7.000 nautgripi,
55.000 alifugla, 1.600 svín, 44.000 ær
og 4.000 hross trúlega laskast að ein-
hveiju leyti, svo og fæðuhnur þeirra
þar sem það á við - mjaltakerfi yrðu
óvirk en kýmar verða ekki hand-
mjólkaðar.
Alvarlegt ástand á höfuð-
borgarsvæðinu
í greininni er þess einnig getið
hvaða afleiðingar Suðurlandsskjálfti
mun geta haft á höfuðborgarsvæð-
inu:
Þar getur laust dót dottið niður úr
hillum, lausar einingar í fyrirtækj-
um og söfnum og húsgögn í heima-
húsum geta einnig fallið og skemmst.
Sum tölvukerfi munu skemmast þar
sem engar ráðstafanir eru gerðar til
jarðskjálftavarna, svo og annar við-
kvæmur tækjabúnaður svo sem á
sjúkrahúsum.
Guðjón segist nýlega hafa verið tíð-
ur gestur í einu af stærstu bygginga-
vörafyrirtækjum landsins á höfuð-
borgarsvæðinu:
„Eg vildi ekki vera staddur þar í
sterkum jarðskjálfta,“ segir hann og
greinir frá því að þar séu 8-10 metra
háar hillusamstæður með tugum
tonna af lausu timbri í. „Undir er
allan daginn fjöldi manns á þönum,
bæði viðskiptavinir og starfsmenn,
eins og maurar milli timburstafl-
anna,“ segir Guðjón Petersen meðal
annars í grein sinni.
-ÓTT