Dagblaðið Vísir - DV - 26.02.1991, Blaðsíða 10

10
ÞRIÐJUDAGUR 26. FEBRÚAR 1991.
DV
írakar koma Bandaríkjamönnum á óvart með eldílaugaárás:
Scud-eldflaug varð 27
hermönnum að bana
- 98 eru særðir eftir að hermannabraggi var eyðilagður
Mikil skelfing greip um sig í herbúðum Bandaríkjamanna þegar hermannabragginn varð fyrir Scud-flauginni. í
árásinni létu 27 hermenn lífið og 98 særðust. Símamynd Reuter
Útlönd
Kólera komin
Kólera er komin upp i Kávæt-
borg vegna þess að ibúarnir eiga
ekki lengur möguleika á að fá
hreint vatn og íraska hernámslið-
ið hefur ekki veitt heimild til aö
fallnir borgarar verið jarðaðir.
Þessar fréttir koma frá Kúvæt-
um í útlegð en þeir hafa sambnd
við andspymuhreyfinguna í
landinu. Samkvæmt heimildum
írá útlögunum hafa nú í það
minnsta tveir menn látist vegna
sjúkdómsins og er óttast að hann
geti orðið að faraldri ef ekki verð-
ur bmgðist við í tíma.
„Hreinlætisaðstaða í borginni
er hræðileg. írakar hafa eyðilagt
holræsakerfið og flutt vatns-
leiðslur á brott með sér,“ sagði
einn útlaginn við fréttamann Re-
uters.
Víða um heim ákváðu kúvæsk-
ir útlagar aö fagna ekki þjóö-
hátíðardegi land síns vegna
hörmunganna sem dunið hafa
yfir þá landa þeirra sem era í
heimalandinu. Þrátt fyrir að sókn
bandamanna hafi gengið vel þá
hafa hermenn þeirra ekki enn
• náð að frelsa Kúvætborg en frétt-
ir era af ódæðisverkum íraka í
borginni.
Skriðdrekar
skjóta á bygg-
ingar í Kúvæt
Fréttir hafa borist um að írask-
ir hermenn noti skriðdreka til að
skjóta á byggingar í Kuvætborg
og eyðileggja þær. Kúvæskir út-
lagar segja að herinn hafi í gær
hafiö skipulagða eyðileggingu í
borginni með því að velja úr opin-
berar byggingar og bijóta þær
niður með fallbyssuskothríö.
Þá er sagt aö hermönnum fjölgi
mjög í borginni því að margir ír-
akar hafi lagt á flótta frá vígstöðv-
unum og haldið til borgarinnar.
Útlagarnir segja að nú ríði á að
herinn nái aö frelsa Kúvætborg
áður en meiri liryðjuverk eru
unnin þar.
Þá er sagt að hermennimir
haldi áfram aö taka fólk höndum
og lífláta þaö. í Saudi-Arabíu
segja yfirmenn herliðsins þar að
helstu „afrek“ íraka eftir að sókn
bandamanna hófst séu að myrða
saklausa borgara.
600 olíulindir
standa í Ijós-
um logum
Nú er talið að um 600 olíulindir
f Kúvæt standi í ljósum logum
eftir að íraskir hermenn hafa lagt
eld að þeim. írakar hafa gengið
skipulega fram i að kveikja í lind-
unum til að raynda reykský yfir
landinu og gera þannig hermönn-
um bandamanna erfitt um vik að
athafna sig.
Sérfræðingar í að beijast við
olíuelda segja að það geti tekið
allt að Qögur ár að slökkva eldana
ef haflst er handa nú. Þó er ekki
víst hvenær verkið getur hafist
því áður verður að vera kominn
á friður í landinu.
Sérfræöingarnir segja að ekki
sé raunhæft að ætla að þaö taki
minna en tvö ár að ljúka verkinu
ef allt gengur að óskum. Útlaga-
stjóm Kúvæts leitar nú eftir
samningum við fyrirtæki um all-
an heim til að vinna við slökkvi-
starfiö. Kúvætum liggur mikið á
að fá tekjur af olíusölu um leiö
og stríðinu lýkur því gífurlegt
tjón hefur orðið í landinu og mikl-
ir fjármunir fara í endurreisn
þess. Talið er aö hundruö sér-
fræðinga í aö slökkva oliuelda
verði send til Kúvæts að stríöinu
loknu. Iteuter
Nú er vitað að 27 bandarískir her-
menn létu lífið í Scud-eldflaugaárás
íraka á herstöð í Khobar við strönd
Persaflóans nærri Dhahran í Saudi-
Arabíu. Þá særðustu 98 í árásinni.
Þetta er mesti skaði sem írakar
hafa náð að valda með Scud-flaugum
sínum frá upphafi stríðsins við
Persaflóa. Flaugin lent á tvílyftum
hermannabragga þar sem hermenn-
irnir vora ýmist í mat eða í rúmum
sínum.
írakar hafa oft gert tilraunir til að
skjóta flaugum að herstöðinni í Dha-
hran en án þess að hafa árangur sem
erfiði. í Dharhan er helsta herstöð
Bandaríkjamanna í Saudi-Arabíu.
Ekki er vitað til að áður hafi verið
gerð tilraun til að beina Scud-flaug-
um að herstöðinni í Khobar.
Mikill eldur kviknaði í hermanna-
bragganum þegar flaugin eða brak
úr henni lenti þar. í bragganum
bjuggu að jafnaði um 250 menn. Vitni
segja að flaugin hafi hæft braggann
í heilu lagi og sundrað honum. Her-
stjórn Bandaríkjamanna segir að
tekist hafi að hæfa flaugina með
Patriot gagnflaug og brotin fallið nið-
ur á braggann. Þar á meðal var
Gífurlegir efnahagsörðugleikar
blasa viö írökum að stríðinu loknu.
Innrásin í Kúvæt var meðal annars
gerö í þeim tilgangi að fjármagna
enduruppbyggingu Iraks eftir stríðið
við íran. Árangurinn hefur hins veg-
ar orðið enn meiri eyðilegging.
Efnahagsástandinu í írak er lýst í
nýjasta hefti tímaritsins Survival
sem gefið er út af Alþjóðlegu her-
málarannsóknastofnuninni í Lon-
don. Áætlað hafði verið að endur-
byggingin eftir stríðið við íran myndi
kosta 230 milljarða dollara. Þó að
hverjum einasta dollara af olíutekj-
um landsins hefði verið varið til end-
urappbyggingar heföi það tekið tutt-
ugu ár að koma öllu í lag á ný.
Fyrir innrásina í Kúvæt voru tekj-
ur Iraka af olíuframleiðslu allt aö 13
milljarðar dollara á ári. Nauðsynja-
vörur voru hins vegar fluttar inn
fyrir 12 milljarða dollara á ári, þar
af matvæli fyrir 3 milljarða dollara.
Árlega vora keypt vopn fyrir 5 millj-
arða dollara og jafnmiklu var varið
til að greiða vexti af erlendum skuld-
um. Alls nam hallinn tíu milljörðum
dollara á ári áöur en nokkru fé hafði
veriö varið til endurappbyggingar.
Aö loknu stríðinu við íran voru
erlendar skuldir íraka orðnar 80
milljarðar dollara og vora helstu lán-
ardrottnamir Saudi-Arabía og Kú-
sprengihleðslan ósprungin.
Nú hafa írakar skotið 42 Scud-
flaugum að herstöðvum banda-
manna í Saudi-Arabíu en aldrei áður
náð að valda viðlíka tjóni og nú. Eft-
væt sem stutt höfðu írak gegn íran.
Þessi mikla skuldabyröi varð til þess
að mörg erlend fyrirtæki voru ófús
til aö veita írökum frekari lán. Nokk-
ur lönd neituðu að kaupa olíu af írök-
ir atburðinn í gær hafa alls 125 menn
úr liði bandamanna fallið eftir að
átök hófust við Flóann með gagnsókn
þeirra 17. janúar.
írakar skutu einnig Scud-flaugum
um nema upp í afborganir af erlend-
um skuldum landsins.
Saddam Hussein íraksforseti ætl-
aði því að láta Kúvæt fjármagna end-
uruppbygginguna sem hann hafði
að Bahrain og Qatar í gær en þær
ollu engu tjóni. Þá var í nótt enn
reynt að skjóta flaug að Bahrain en
hún var eyðilögð áöur en nokkurt
tjón hlaust af. Reuter
lofaðv þjóð sinni. Eftir innrásina í
Kúvæt gerði hann ráð fyrir að hafa
yfirráð yfir 21,5 prósentum af olíu-
birgðum OPEC, samtaka olíuútflutn-
ingsríkja. Þar með gæti hann stjórn-
að olíuveröinu og komið fram sem
leiðtogi arabaheimsins. Saudi-Arab-
ar hafa yfirráð yfir 19 prósentum ol-
íubirgðanna.
Saddam tókst reyndar að leggja
undir sig gullforöa Kúvæts sem nam
3 milljörðum dollara en hann hafði
ekki reiknað með hinum sterku við-
brögðum umheimsins. Samkvæmt
eigin upplýsingum íraka nemur tjón-
ið af völdum loftárása bandamanna
í írak 200 milljörðum dollara.
Vestrænir og arabískir stjórnarer-
indrekar segja að írakar muni ekki
hafa neina möguleika á lánum ef
Saddam Hussein verður við völd að
loknu stríðinu. En stjórn án hans
myndi samt eiga í miklum erfiðleik-
um með að afla lána.
Bent hefur verið á að einu mögu-
leikar íraka til að brjótast út úr ein-
angruninni gætu verið að leita á náð-
ir Sovétríkjanna og írans sem hvað
ákafast hafa reynt að miðla málum
í Persaflóadeilunni. Efnahagsástand-
ið í báðum þessum löndum er þó
slæmt og þau bæði háð stuðningi
Vesturlanda.
Reuter og DN
Gjaldþrot blasir við írökum
írakar segja tjónið af völdum loftárása bandamanna nema 200 milljörðum
dollara. Áætlað hafði verið að enduruppbyggingin eftir stríðið við íran
myndi kosta íraka 230 milljaröa dollara. Simamynd Reuter