Dagblaðið Vísir - DV - 21.03.1991, Qupperneq 15
15
FIMMTUDAGUR 21. MARS 1991.
Tímabært að selja Rás 2
....hlustendur Ríkisútvarpsins leita þar fyrst og fremst að töluðu máli,
fréttum og fróðleik. Nóg er að reka eina rás sem útvarpar sliku efni,“
segir í greininni.
Óþarfi er að-Ríkisútvarpið reki
tvær útvarpsrásir.
Fjöldi kannana um útvarpshlust-
un hefur leitt í ijós að hlustendur
Rikisútvarpsins leita þar fyrst og
fremst að töluðu máh, fréttum og
fróðleik. Nóg er að reka eina rás
sem útvarpar slíku efni.
Landsfundur Sjálfstæðisflokks-
ins ályktaði nýlega að selja bæri
Rás 2 Ríkisútvarpsins. Landsfund-
urinn hefði allt eins getað ályktað
um sölu á Rás 1 því mun færri
hlusta á hana en Rás 2.
Númer rásanna skiptir svo sem
ekki stórmáh. Aðalatriðið er að rík-
ið hætti samkeppni við einkaaðila
sem vilja og geta útvarpað öðru
fjölbreytilegu efni og er þá fyrst og
fremst átt við tónlistarstöðvarnar.
Hlustendur velja talmálið
hjá RÚV
Á því svæði sem hlustendur hafa
val um útvarpsstöðvar velja þeir
tónlist einkastöðvanna en talmáls-
og fréttaþætti Ríkisútvarpsins. Það
sem ruglar marga í ríminu varð-
andi Ríkisútvarpið er hins vegar
að það blandar saman tali og tón-
Ust á báðum rásum sínum. En með
því að leggja saman hlustun rása
Ríkisútvarpsins sést hvað það er
sem fólk leitar eftir.
Á þeim svæðum sem einkastöðv-
arnar ná ekki til er að sjálfsögðu
aðeins hægt að hlusta á Ríkisút-
varpið. Á svæði allra stöðva kemur
val fólksins hins vegar berlega í
ljós, eins og sést á meðfylgjandi
mynd.
Sársaukalaust er að ríkið hætti
að útvarpa á annarri hvorri rás-
inni. Sú rás sem eftir verður getur
haldið áfram að útvarpa vinsælasta
KjaUarirtn
Ólafur Hauksson
blaðamaður
efninu, töluðu máli, og aukið við
það.
Leigja út dreifikerfið
Sjálfsagt er að leigja út dreifkerfi
þeirrar rásar sem lögð verður nið-
ur. Þannig er hægt að endurheimta
stofnkostnaðinn við dreiflkerfið.
Heimamenn og/eða aðrar útvarps-
stöövar geta gert tilboð í leigu á
dreifikerfinu. Þá er jafnframt
áfram tryggt að allir landsmenn
njóti a.m.k. tveggja útvarpsrása.
I raun er ekki verið að selja Rás
2 (eða 1) með þessu móti. Enda er
þar ekkert að selja nema dreifkerf-
ið. Verið er að fækka rásum Ríkis-
útvarpsins um eina og gera einka-
aðilum kleift að nota dreifikeríið.
Ríkið á ekki að
reka fjölmiðla
Eihver kann að spyrja hver til-
gangurinn sé þá ef rásum fækkar
ekki heldur taka einkaaðilar við
af ríkinu. Því er til að svara að það
ekki hlutverk ríkisins að reka fjöl-
miðla. Hér á landi er ástandið
þannig að ríkið rekur útvarp og
sjónvarp og skyldar alla sem eiga
útvarps- og sjónvarpstæki til að
greiða afnotagjald. Engu skiptir
hvort viðkomandi horfir á rík-
issjónvarpið eða hlustar á Rík-
isútvarpiö.
Þessi skattur er óeðUlegur því að
hann gerir fjölmiðlum ríkisins
kleift að hafa tekjur sem aðrir fjöl-
miðlar eiga ekki möguleika á. Þetta
styrkir flölmiðla ríkisins og veitir
þeim einokunaráðstöðu á kostnað
fjölmiðla í einkaeign. Með því að
draga úr umfangi ríkisfjölmiðl-
anna er verið að stuðla að betra
jafnvægi milli ailra flölmiðla.
Með „sölu“ Rásar 2 eða Rásar 1
gerist þaö eitt að vinsælasta efni
Ríkisútvarpsins er þjappað á eina
rás og aðrir fjölmiðlar bæta sam-
keppnisstöðu sína.
Hlutafélag um RÚV
Ríkisútvarpið á sér rúmlega 60
ára hefð hér á landi. Þrátt fyrir
ýmsa annmarka nýtur Ríkisút-
varpið mikils trausts meðal al-
mennings og útsendingar þess nást
um allt land í krafti öflugra tekju-
stofna.
En þótt þjónusta Ríkisútvarpsins
njóti vinsælda er ekki þar með sagt
að ríkið þurfi alltaf að eiga og reka
þessa'stofnun. Slíkt býður ýmsum
hættum heim. Það sést til að mynda
best á því að Ríkisútvarpið hefur
aldrei bætt eða aukið þjónustu sína
nema vegna utanaðkomandi þrýst-
ings eða samkeppni einkaaöila.
Fram hefur komið í könnunum
að almennur vilji. er fyrir því að
Ríkisútvarpið haldi áfram í núver-
andi formi. Slíkt er fyllilega mögu-
legt þó breyting verði á eignarhaldi
stofnunarinnar. Framtíðin er sú að
ríkið.hætti aö vera eini eigandi
þessarar stofnunar og um hana
verði stofnað hlutafélag sem allur
almenningur geti keypt hlut í.
Þannig er hægt að losa um tök rík-
isins á stofnuninni og gera henni
kleift að standa í eðlilegri sam-
keppni við aðra fjölmiðla. Eitt
fyrsta skrefiö í þá átt er að hætta
rekstri tveggja útvarpsrása.
Ólafur Hauksson
.. ríkisútvarpið hefur aldrei bætt eða
aukið þjónustu sína nema vegna utan-
aðkomandi þrýstings eða samkeppni
einkaaðila.“
Verkamanna-
flokkurinn
.. stór hluti launafólks býr við svo þröngan kost að það getur varla
borðað alla daga mánaðarins," segir greinarhöfundur.
Sunnudaginn 24. febrúar 1991
var stofnaður nýr stjórnmálaflokk-
ur, Verkamannaflokkur íslands.
Tilgangur með stofnun þessa
flokks er að sameina sem flesta
launþega í einum flokki sem mynd-
aði breiða fylkingu um úrbætur í
launa-, skatta- og verðlagsmálum.
Það er búið að sýna sig að þeir
flokkar sem fyrir eru hafa engan
áhuga á að laga það ófremdar-
ástand sem hér ríkir.
í fyrirrúmi
Verkamannaflokkurinn mun
beita sér fyrir hækkun skattleysis-
marka í eitt hundraö þúsund krón-
ur og fjármagna það með tekjum
sem koma inn fyrir kvótaleigu.
Flokkurinn mun einnig.beita sér
fyrir hækkun lægstu kauptaxta í
samræmi við framfærsluþörf. Við
munum einnig beita okkur fyrir
afnámi ríkisstyrkja til landbúnað-
arins svo að bændur sitji við sama
borð og aðrir atvinnurekendur.
Það leiðir til fækkunar bænda
sem búa óhagkvæmt. Þeir hasla sér
völl á öðrum vettvangi. Hinir sem
eftir verða búa með íjárhagslega
hagkvæmt bú sem getur framleitt
ódýrari vörur ef þeir fá frjálsar
hendur til þess. Það er okkar trú
að ef ríkið hefði ekki haft nein af-
skipti af landbúnaðarmálum væru
þau ekki sá óskapnaður sem raun
er á.
í sjávarútvegsmálum mun flokk-
urinn beita sér fyrir að tekin verði
upp kvótaleiga sem greiðist í ríkis-
sjóð og kvótinn verði ekki framselj-
anlegur milli skipa. Við viljum
einnig leyfa bátum undir tíu tonn-
um að veiða með línu og handfæri
Kjallarinn
Hreiðar Jónsson
í stjórn Verkamannaflokksins
utan kvóta.
Flokkurinn mun beita sér fyrir
úrbótum í félagsmálum, meðal
annars stórauka framlag til félags-
málastofnana svo aö þær geti mætt
þeirri. auknu þörf sem láglauna-
stefnan hefur skapað í þjóðfélag-
inu.
Launþegar góðir. Við skorum á
ykkur alla að ganga til liðs við
Verkamannaflokkinn hvar sem þið
eruð í pólitík því að flokkurinn er
faglegur flokkur sem tekur ekki
mið af hægri eða vinstri.
Launþegi, hafðu trú á sjálfum þér
og taktu virkan þátt í baráttunni.
Við sem stöndum að Verka-
mannaflokknum munum beita
okkur fyrst og fremst í launa-,
skatta- og verðlagsmálum en reka
jafnframt einarða stefnu í öðrum
málaflokkum.
Breytt stefna
Brýnt er að stjórnmálamenn og
verkalýðsleiðtogar geri sér grein
fyrir því að lengra verður ekki
komist með láglaunastefnuna.
Ástandið er orðið svo slæmt að stór
hluti launafólks býr við svo þröng-
an kost að þaö getur varla borðað
alla daga mánaðarins. Það þýðir
að þetta fólk getur ekki keypt þá
vöru og þjónustu sem í boði er og
þjóðfélagið byggir afkomu sína á.
Þannig er láglaunastefnan komið
í bakið á atvinnurekendum. Einu
úrræði ráðamanna á þessu sviði
eru að auka félagslegar greiðslur
til þessa fólks en það leysir ekki
vandann heldur eykur hann. Það
sjá allir sem vilja sjá.
Á meðan ráðamenn þjóðarinnar
komast upp með að skammta lág-
launafólki bætur úr ríkissjóði
standa taxtar þess í stað og launa-
bil eykst stöðugt því að hálauna-
stéttirnar eiga kraftmikla forystu-
menn sem standa fast á rétti sinna
manna.
Þegar ég hef rætt þessi mál við
stjórnmálamenn og verkalýðsleið-
toga er svarið alltaf það sama: að
það sé ekki hægt að hækka lægstu
launin af því að þeir hæst launuöu
geri sömu kröfu í prósentum og þá
rjúki verðbólgan upp.
Sú veröur ekki stefnan ef Verka-
mannaflokkurinn kemur sterkur
út úr kosningunum í vor.
Á hverju byggist þjóðarsátt?
Hún hefur þau aðalmarkmið að
halda niðri launum til að geta notað
svokallaða launavísitölu til að
keyra niður verðbólguna sem ráð-
herrar segja að sé flmm prósent.
Það er líka lítill hluti vöruverðs í
grundvellinum af sömu ástæðu.
Við vitum hins vegar að raun-
veruleg verðbólga er miklu meiri.
Getur það verið eðlilegt að fjár-
magnseigendur og fyrirtæki tengd
ijármagni séu alltaf með allt á
hreinu og fái bætur fyrir áfóll í
þjóðfélaginu en þannig virkar láns-
kjaravísitalan? Ef verðbólgan fer
upp tapa allir launþegar, en þó
verkamenn mest, en íjármagnseig-
endur fá bættan skaðann ofan á
okurvexti. Það hlýtur að verða for-
gangskrafa í næstu samningum að
stórhækka lægstu laun og full vísi-
tala verði greidd á launin eða aðrar
vísitölur sem hafa áhrif á kaup-
máttinn verði teknar úr sambandi.
Það verður að finna annað úr-
ræði til að ráða við verðbólguna en
launin.
Reyndar held ég að það þurfl að
setja allt þjóðfélagið í endurskoðun
og byrja á nýjum grundvelli þar
sem verkamenn eru metnir hærra
til launa en nú er.
það væri góð byrjun á langri leið.
Hreiðar Jónsson
„Tilgangur meö stofnun þessa flokks
er að sameina sem flesta launþega í
einum flokki sem myndaði breiða fylk-
ingu um úrbætur 1 launa-, skatta- og
ver ðlagsmálum. ‘ ■