Dagblaðið Vísir - DV - 06.07.1991, Síða 33
45
LAUGARDAGUR 6. JÚLl 1991.
1. 0 ; il i .1 M /. ti .i / : . ; ,
„Hundruð útigangsmanna hafast viö í París án húsaskjóls. Ræfilslegt fólk sem hefst við á götum borgarinnar, algerlega án afskipta stjórnvalda."
upp við það, heldur krækja fyrir
blettina og reyna að hugsa sem
minnst um hvað gerst hefur.
Reyndar er aðcdmálið að vera ekki
ein á ferli seint á kvöldin.“
Ógnargrýlur
samfélagsins
Það er einmitt þessi kona og aðr-
ar fjölskyldur í hennar aðstöðu sem
hafa sett Cresson og Mitterrand í
vanda. Sú staðreynd er sláandi að
þegar Mitterrand komst til valda
1981 þá voru þessi unglingar, ógn-
argrýlur samfélagsins í dag, aðeins
óhörðnuð börn og það er afskipta-
leysi stjórnvalda sem á að mestu
leyti sökina á því hvemig komið er.
Reyndar hafa frönsk stjórnvöld
ekki of mikil afskipti af velferð
þegna sinna því þrátt fyrir að
stjórnin í landinu kallist vinstri-
stjóm sósíalista má frekar segja að
hún hallist til hægri.
Ég sé á hverjum degi blindan
mann með hundinn sinn. Maður
þessi syngur hástöfum og betlar
um leið. Hann er snyrtilega klædd-
ur sem bendir til þess aö hann sé
eingöngu að betla fyrir mat. Af
þessu má ráða hversu vel er búið
að blindum í landinu og jafnframt
að ef þú átt ekki góða að er eins
vist að þú sért upp á þig einan kom-
inn, sama hver eða hversu mikil
fötlun þín er. En það er ekki bara
hann sem þarf að beijast fyrir lífi
sínu. Hundruð útigangsmanna haf-
ast við í París án húsaskjóls. Ræf-
ilslegt fólk sem hefst við á götum
borgarinnar, algerlega án afskipta
stjómvalda. Líf þessa fólks er af-
skaplega dapurt þar sem það staul-
ast um illa klætt með aleiguna í
pokum. Það hefur jafnvel ekkert
afdrep til að framkvæma grund-
vallarþarfir sínar. Hver vill svo
sem vera í aðstöðu konunnar sem
á brautarpalli í miðborginni neydd-
ist til að hysja upp um sig pilsið
sitt og gera þarfir sínar í poka.
Poka, sem hún að athöfninni lok-
inni batt fyrir og henti á teinana.
Þetta gerði hún fyrir framan allt
það fólk sem stóð og beið eftir
næstu lest.
Gjöf flækingsins
Afskipti mín af rónunum hófust
í vetur þegar sem kaldast var. „Ég
hafði séð þá áður á ferðum mínum
um borgina, ég átti reyndar þrjá
káta nágranna sem bjuggu á göt-
unni minni. Þeir betluðu í gamla
steikarpönnu og ég hafði lagt það
í vana minn að gefa þeim smápen-
ing af og til, enda urðu þeir alltaf
jafnhiminlifandi. Það var svo eitt
sinn að ég gleymdi lyklunum mín-
,um og þurfti að bíöa úti í nístandi
kulda. Allir strunsuðu framhjá
mér þar sem ég sat og vorkenndi
sjálfri mér, öskuill yfir að hafa líka
gleymt veskinu mínu heima.
Skyndilega varð ég vör við návist
einhvers. Ég leit upp og við mér
blasti innilegt bros á skítugu and-
liti. Ég leit strax niður, vissi ekki
alveg hvernig ég átti að bregðast
við. Þá sá ég tvær hendur rétta
fram ólögulegan böggul og eftir
smástund skildist mér hvað hann
vildi, einn fyrrnefndra nágranna
minna.-Hann var að bjóða mér
peysuna sína og rám rödd hans
sagði: „Taktu peysuna því það er
svo kalt og það er vont að vera
kalt.“ Um leið vissi ég að aldrei
myndi ég fá innilegri gjöf en peysu
flækingsins en ég stóð upp og af-
þakkaði gjöfina, kunni ekki við
svona höfðingsskap en forvitni mín
var vakin.
Það er þess vegna sem ég hef
freistast til að stoppa og spjalla við
þá borgarróna sem á vegi mínum
verða og reyna að skyggnast aðeins
á bak við skítug andlitin, að sjá
hvaö leynist innan tötranna. Það
er ekki oft sem það tekst. Þeir hafa
yfirleitt enga löngun til að segja frá
sér og lífi sínu, deyfðir af of mikilli
drykkju, þessir yfirlýstu alkóhól-
istar sem löngu eru komnir yfir
stig sjálfsvorkunnar.
í félagi
með dúfunum
Á Rue Saint-Jac ues, sem er róleg
gata í fimmta hverfi, býr indælis-
karl. Hann vill ekki segja mér hvað
hann heitir, segist hafa týnt nafn-
inu sínu. „Enda er ég ekki neitt.
Sérðu dúfurnar þarna,“ og hann
bendir á dúfnapar sem röltir í
kringum okkur. „Þær vekja mig á
hverjum morgni, ég er búinn að
þekkja þær í þrjú ár. Áttu kannski
brauð eða pening fyrir brauði, því
ég hef engu náð að safna fyrir þær
í dag?“ Ég neita en býð honum í
staðinn sígarettur, eina til aö
reykja strax og tvær „í nesti“. Þeg-
ar hann tekur við þeim sé ég að það
vantar á hann tvo putta og er hönd-
in öll afmynduð. „Ertu frá París?“
spyr ég og hann svarar um síðir
játandi en ber talið strax að dúfun-
um, leyfir mér að taka myndir af
sér ef ég lofa að gefa honum eintak
„því eins og þú sérð hef ég enga
aðstöðu til að taka myndir hér á
mínu heimili" og bendir jafnframt
á skotið sem hann situr í allan árs-
ins hring. „Er þetta ekki vond og
köld vist“ spyr ég og hann svarar
fáu. Ég ítreka spuminguna og hann
svarar með semingi: „Það er verst
þegar hann rignir.“ Og enn og aftur
snýr hann talinu að dúfunum sín-
um.
Það er nokkuð ljóst að hann, eins
og aðrir rónar, vill ekkert um sig
og líf sitt segja. En þegar ég geng
burtu get ég ekki varist því að velta
fyrir mér hvort hann eigi sér ein-
hverja drauma og þá hvað hann
hugsar að kvöldi dags, þegar hann
hallar aftur augunum, einn með
dúfunum sínum.
Dagurmeð
rónunum
Og af tómri forvitni ákveð ég að
eyða einum degi í þessu rónasamfé-
lagi. Ég birgi mig upp af sígarettum
og vel mér svo álitlegan hóp í ein-
um af almenningsgörðum borgar-
innar. Mér er tekið meö semingi
en er aö lokum samþykkt eftir þó
nokkurt hik, þar sem ég á nóg af
sígarettum, auk þess sem ég er eins
og þau, útlendingur í samfélaginu.
„Svo þú ert nerni," segir Paul.
„Við erum allir nemar, ég er til
dæmis í heimspeki, já, heimspeki,“
segir hann og er greinilega nokkuð
ánægður með valið. Ekki virðist
hann þó vera við eina fjölina felld-
ur, því skömmu seinna er hann
orðinn lögfræðinemi og eigandi
átta íbúða úti um allan heim. Þegar
ég spyr hann nánar út í námsferil
hans segist hann vera útskrifaður
lögfræðingur og þjóðfélagsfræðing-
ur úr háskóla lífsins. „Ég er sál-
fræðingur götunnar og hef ekki
þörf fyrir aðra menntun." Monica
segir að það sé ekkert vandamál
að borða, „okkur leggst alltaf ejtt-
hvað til.“ „Sofa?“ spyr hún forviða
á spumingunni, „það er sko ekkert
mál, bara leggjast niður og loka
augunum."
En hvað er það í raun sem hefur
dæmt þetta fólk til götulífs? Það
væri of einfalt að skella skuldinni
eingöngu á áfengið því ástæðan er
oft önnur og dýpri. Oftar en ekki
eru það líkamlegir gallar, sem hafa
útskúfað því úr samfélaginu, vönt-
un á útlimum eða afmyndun á einn
eða annan hátt. Það er og margt
áberandi ófrítt, mælt eftir þeim af-
stæða staðli sem við höfum vanist
og köllum líkamlega fegurð. Eftir
stendur sú staðreynd að það er
öðruvísi þetta fólk sem situr undir
pappakössum og dagblöðum, á rist-
um eða í húsaskotum á pokum eða
vafið inn í teppi. Þetta fólk sem
betlar með þöglu augnaráði, ýtni
og frekju eða með því að sýna lík-
amsgalla sína. Fólk sem á lífsviður-
væri sitt undir gæsku meðborgara
sinna, fólk sem er komið upp á náð
og miskunn annarra.
Verðurbreyting
árið 1993?
Enn eitt vandamálið sem krefst
lausnar og það er ljóst að Edith
Cresson hefur í mörg horn að líta.
En það er deginum ljósara að ef
henni á að takast að stýra landi
sínu farsællega verður .henni að
skiljast að þjóðfélagið er það fólk
sem í landinu býr, ekki eitthvað
sérstakt fyrir framlínu mennta-
manna og ríkisbubba. Að þeim sem
landinu stjórna ber skylda til að *
hlúa að þegnum landsins og hjálpa
þeim sem minna mega sín.
Þetta veit þó Edith Cresson og
jafnframt það að Frakkland verður
að koma lagi á mál sín heima fyrir,
ef það á að vera styrkt efnahagslega
og stjórnmálalega þegar landa-
mæri Evrópu opnast 1993. En
skyldi henni takast að leysa hingað
til óleyst vandamál með kvenlegri
útsjónarsemi? Það verður tíminn
einn að leiða í ljós.
Ása Ólafsdóttir, Frakklandi
Vandi innflytjenda er mikill í Frakklandi þar sem þeim er tekið sem
annars flokks þjóð.