Dagblaðið Vísir - DV - 10.07.1991, Síða 4

4
MIÐVIKUDAGUR 10. JÚLÍ 1991.
Fréttir i>v
650 milljóna króna tap
á ökutækjatryggingum
Tryggingafélögin töpuðu 650 milljónum króna á ökutækjatryggingum i fyrra. Þetta tap nemur 14 prósentum af
bókfærðum iðgjöldum félaganna.
Afkoma almennra tryggingafélaga
— á verðlagi 1990 í milljónum króna —
100
50
o
-50
-100
-150
-200
vís
Trygglnga-
mlðstöðln
Sjóvá-
Almennar
Önnur almenn
félög
□ 1989
H 1990
Grafið sýnir, hvernig rekstur Vátryggingafélagsins snerist úr hagnaði i stórt
tap og hagnaður minnkaði hjá hinum. Heimild: Visbending.
Tryggingafélögin töpuðu 650 millj-
ónum króna á ökutækjatryggingum
í fyrra. Þetta tap nemur 14 prósent-
um af bókfærðum iðgjöldum félag-
anna. Þetta eru auðvitað geysimiklar
íjárhæðir. En tap hefur verið lengi á
ökutækjatrvggingum, þótt iðgjöldin
hafl hækkað mikið. Tap félaganna á
þessari grein var 7 prósent iðgjalda
árið 1989 og 10 prósent árið 1988.
Þetta tap er einkum talið eiga rætur
sínar að rekja til miklu meiri tjóna-
greiðslna af slysatryggingu öku-
manns og eiganda en ráð var fyrir
gert. Þessari tryggingu var komið á
árið 1988. Fólk gerir sér nú meiri
grein en áöur fyrir rétti sínum til
bóta. Tjón koma nú fram, sem áður
voru ekki tilkynnt eða krafizt bóta
fyrir. Þetta er vel.
Iðgjöld bifreiðatrygginga hafa ver-
ið að hækka mikið, og fólk hefur
kvartað yfir því. Þessi iðgjöld hækk
uðu um rúm 20 prósent fyrr á þessu
ári. Alltaf er hvellur, þegar iðgjöldin
hækka, enda eru þau þungur baggi
á bifreiðaeigendur. En þrátt fyrir
hækkunina síöastliðinn vetur er lík-
Sjónarhom
Haukur Helgason
lega enn stórtap á greininni. Ef
grannt er skoðað, verður ekki komizt
að annarri niðurstöðu en þeirri, að
við verðum að hafa þessi háu iðgjöld
bifreiðatrygginga. Sú skoðun er til
dæmis að líkindum rétt, að aksturs-
lag íslendinga kalli á mörg tjón, þótt
margt annað komi til.
Markaðurinn ráði
Tryggingafélögin hafa þungar
áhyggjur af miklu tapi á bifreiða-
tryggingum. Iðgjöld hafa hækkað
mikið, en það dugir ekki til. Þó ber
að athuga, að þessi liður er aðeins
um fimmtungur iðgjalda trygginga í
heild. Slæm afkoma skýrist fyrst og
fremst af því, hversu tryggingafélög-
in greiða nú mikið vegna slysa á
fólki, eins og rakið hefur' verið.
Tryggingamenn telja einu leiðina til
að koma í veg fyrir meiri hækkanir
iðgjalda vera að draga úr umfangi
bótagreiðslna. Ætti ríkið að koma til
skjalanna og greiða stóran hlut af
bótum vegna slysa á fólki? Svarið er,
að svo ætti ekki að vera. Greiðslur
þessar eiga með réttu að vera í hönd-
um almennra tryggingafélaga, á
frjálsum markaði, en þá eiga iðgjöld
að vera í samræmi við það.
Ef litið er á rekstur tryggingafélag-
anna í heild, er 160 milljóna króna
tap á Vátryggingafélaginu, VÍS. En
nýtt hlutafé var selt í Vátryggingafé-
laginu fyrir 160 milljónir, þannig að
eigið fé er samkvæmt reikningum
svipað og áður. VÍS hefur afskrifað
margar kröfur, sem voru orðnar
vonlausar áður, og er líklegt, að staða
félagsins sé að lagast að nýju.
Vátryggingafélagið afskrifaði
þannig í fyrra viðskiptakröfur og
setti í afskriftasjóð 120 milljón krón-
ur.
Heildartap á almennum trygginga-
félögum, á greininni í heild, reynist
hafa verið 93 milljónir króna í fyrra
eða 6 prósent af eigin fé, og það staf-
ar mest af tapi ökutækjatrygginga,
eins og nefnt hefur verið. Árið á und-
an varð hagnaður félaganna í heild
166 milljónir eða 11 prósent eiginfjár.
Miðar á Poi-
son-tónieik-
ana enn ekki
endurgreiddir
Margir hafa haft samband við
DV þar sem þeir hafa enn ekki
fengið endurgreidda rniða á rokk-
tónleikana í Hafnarfiröi 16. júní
en sem kunnugt er mætti aðal-
hljómsveitin, Poison, ekki. Þeim
hafði verið lofaö endurgreiðslu
strax í vikunni eftir tónleikana.
Hick hjá Rokki hf. segir að það
sé vegna þess aö þeir hafl enn
ekki fengið borgað út úr trygging-
unum en Alan Ball sé i London
að vinna í því máli. Fyrr en það
tryggingarfé komi geti þeir ekki
endurgreitt fólki.
Hann segir að flestir starfs-
menn hafi fengið laun sín greidd
en enn séu 5-6 aðilar sem eigi
eftir að fá einhver laun. Það hafi
hins vegar komið fyrir að sumir
starfsmenn hafl fengið tvígreitt
og þar til þeir peningar fást aftur
verði ekki greitt út meira. :
Hick vonast til þess að allar
skuldh' verði greiddar að fullu
þegar tryggingarpeningarnir
berist og að það verði jafnvel
hagnaöur af tónleikunum. Hann
segir það hins vegar alrangt að
Poison hafi spilað annars staðar
þegar þeir áttu að vera hér, eins
og haldið hefur verið fram.
-pj
Koma Julio
Iglesiasog
Iron Maiden
til landsins?
Alan Ball hjá Rokki hf. er nú
úti í Bretlandi að semja við hljóm-
sveitir. Hick hjá Rokki hf. sagði
að þeir mundu halda tvenna
hljómleika á þessu ári. Nokkuð
öruggt væri að Julio Iglesias
kæmi til landsins i október og
vonir stæðu til að Iron Maiden
kæmi einnig til landsins í oktöb-
er. Ef Iron Maiden kæmi ekki
fengju þeir einhverja aðra rokk-
hljómsveit.
-RU
Verðbólgan og pillurnar
Nýi heilbrigðisráðherrann lét það
verða sitt fyrsta verk að hækka
lyfjaverð. Það er að segja, hann
ákvað að draga úr niðurgreiðslum
Tryggingastofnunar á lyfjaáti ís-
lendinga. Þessi ákvörðun ráðherr-
ans hefur valdiö nokkrum úlfaþyt
og þá bæði hjá lyfjaneytendum og
ekki síður hjá læknum. Þaö kemur
nefnilega í ljós að það er ekki síður
hagsmunamál læknastéttarinnar
en þeirra sem éta lyfin að Trygg-
ingastofnunin haldi niðurgreiðsl-
unum gangandi. Læknar segjast
ekki hafa hugmynd um það hvaö
lyf kosti í útsölu og hafi enga verð-
skrá undir hóndum. Sjúklingar
þeirra hafa heldur ekki spurt, enda
hafa þeir getað hámað í sig hvers
konar lyf án þess að hafa áhyggjur
af verðlagi þeirra. Ríkið hefur
borgaö.
Þetta hefur sömuleiðis leitt til
þess að þjóðin hefur étið pillur í
gríð og erg, þó ekki sé nema vegna
þess hve ódýrar þær eru, og lyfsala
hefur verið meiri og betri hér á
landi en annars staðar þekkist á
Vesturlöndum. Framleiðendur ly-
flanna erlendis hafa borið mikið lof
á íslendinga fyrir heimsmet í lyfia-
áti og margverðlaunað íslenska
lækna fyrir frammistöðu þeirra í
því að koma pillunum á markað-
inn. Þannig hafa læknar getað
þjónað ákveðnum lyfiaframleið-
endum og gegnt sams konar hlut-
verki.og heildsalar í almennri um-
boðssölu. Lyfiaframleiðendur hafa
síðan launað læknunum dyggilega
þessa þjónustu og eru sagðar marg-
ar sögur af höfðinglegum móttök-
um af þeirra hálfu í hvert skipti
sem íslenskur læknir hleypir heim-
draganum.
Þegar ráðherra ákveður að lyf
verði framvegis seld á því verði
sem þau kosta liggur í augum uppi
að svokallaðir sjúklingar vilja fá
að vita hvað lyfin kosta og þá vand-
ast máhð fyrir læknana. Þeir geta
ekki lengur stjórnað lyfiaátinu og
sjúklingamar taka upp á því að
velja sér lyfin sjálfir út frá fyrir-
hggjandi verðskrá sem ráðuneytiö
segist ætla að gefa út.
Svo er annað í þessu. Hættan er
sú að íslendingar dragi mjög úr
lyfianeyslu af efnahagsástæðum og
taki jafnvel upp á því að láta sig
frekar drepast en að éta pillur sem
þeir hafa ekki efni á að kaupa.
Vandinn er bara sá að enginn veit
í rauninni hversu mikið íslending-
ar eyða í pilluát eftir að Trygginga-
stofnunin hættir að borga pillumar
niður og afleiðingin er sú að lyfia-
neyslan mæhst ekki lengur í fram-
færsluvísitölunni og Hagstofan get-
ur ekki reiknað verðbólguna út.
Alþýðusambandið hefur þar af
leiöandi mótmælt ákvöröun heil-
brigðisráðherra og segir að vísi-
tölufiölskyldan geti ekki framfleytt
sér ef lyfiakostnaður fer upp úr
öllu valdi. Er þá ekki átt við að vísi-
tölufiölskyldan lifi á pillunum, en
ef verðbólgan hækkar vegna verðs
á lyfium, sem vísitölufiölskyldan
mundi þurfa að kaupa ef hún veikt-
ist, þá getur hún ekki lifað á kaupi
sem ekki dugár fyrir lyfiunum.
Hækkun lyfiaverðsins hefur
þannig veraleg áhrif á hagþróun-
ina, verðbólguþróunina og fram-
færslu fiölskyldna í landinu, hvort
sem þær fiölskyldur kaupa lyf eða
ekki. Nú er að vísu ekki vitað
hversu margir éta pillur eða
hversu margár pillur þeir éta sem
éta pillur á annað borð. Það er held-
ur ekki vitað hvað pillurnar kosta
sem menn éta vegna þess að verð-
skrá hggur ekki fyrir. En Hagstof-
an verður að gera ráð fyrir að pillu-
át sé inni í framfærslunni og Al-
þýðusambandið verður að vernda
umbjóðendur sína fyrir hækkuðu
verði á pillum, hvort sem þeir éta
pillurnar eða ekki. Þar af leiðandi
mótmælir ASÍ og reyndar BSRB
líka verðlagshækkun á pillum sem
skjólstæðingar þeirra mundu þurfa
aö kaupa ef þeir mundu veikjast
ef þeir eru í vísitölufiölskyldunni.
Og af þessum sökum fer verðbólg-
an af stað og hleypir öllu í bál og
brand og niðurstaðan verður sú að
ákvörðun heilbrigðisráðherra hef-
ur lítilfiörleg áhrif á heilsuna en
því meiri á efnahaginn.
En þá má ekki heldur gleyma því
að verðbólgan er skaðlegasta pestin
sem gengið hefur hér á landi og sá
sjúkdómur hefur leikið okkur verst
af öllum þeim pestum og farsóttum
sem yfir þessa þjóð hafa dunið. Með
því að draga stórlega úr niður-
greiðslum á lyfium til að forða fólki
frá lyfiaáti hefur heilbrigðisráð-
herra tekist að breiða út verðbólg-
una á nýjan leik. Það er afrek út
af fyrir sig.
Dagfari