Dagblaðið Vísir - DV - 10.07.1991, Page 11

MIÐVIKUDAGUR 10. JÚLÍ 1991.
Spumingin
Hefur þú komið
í Þórsmörk?
Andrés Bjarni, í herþjónustu í Dan-
mörku: Nei, ég hef ekki komið þang-
að. Ég bý í Danmörku og er hér í
sumarfríi. i
Sigrún Valdimarsdóttir skrifstofu-
maður: Já, ég kom þangað í fyrra-
sumar.
Jónína Sigurbergsdóttir ellilífeyris-
þegi: Já, ég hef komiö þangað oft og
mörgum sinnum en það er langt síð-
an ég fór síðast.
Gunnar Ármannsson járnsmiður: Já,
ég hef komið þangað svona tvisvar
eða þrisvar.
Guðmunda Jakobsdóttir, vinnur á
barnaheimili: Já, ég hef oft komiö í
Þórsmörk, síðast í maí sl.
11
Gjaldþrot Álafoss
Konráð Friðfinnsson skrifar:
Allt þar til fyrir svo sem tíu til
fimmtán árum rúðu bændur fé sitt á
sumrin. Miklar og margháttaðar
breytingar hafa menn fengið að líta
á 20. öldinni. Og að sjálfsögðu einnig
í sveitinni. Nú t.a.m. rýja bændur
yfirleitt ekki lengur sjálfir, heldur
eru fengnir til starfans sérstakir rún-
ingsmenn sem vappa á milli bæja.
Þeir notast ekki við gömlu hand-
klippurnar. Öðru nær. Nú er það
rafmagnið sem gildir og rafmagns-
klippur eru notaðar, svipaðar klipp-
ur og hárskerar brúka. Þá hefur
sumarrúningur líka verið niður
lagður en haust- og vetrarrúningur
tekið við að honum. Með þessum
hætti fæst betri og verðmætari afurð.
Eitt fyrirtæki öðrum fremur hefur
sérhæft sig í vinnslu, verkun og sölu
á þessum varningi og unnið ágætt
starf á því sviði. Um það er ekki
spurning. Til þessa fyrirtækis hafa
bændur lika sent sína ull, raunar
allt frá stofnun fyrirtækisins, árið
1896. Rekstur Álafoss, en það er fyrir-
tækið, hefur gengið með ýmsu móti
hin síðari ár. Það hefur mátt þola
bæöi meðbyr og mótbyr. Ríkið hefur
alloft þurft að hlaupa undir bagga
og veita fé í rekstur þess. Nú er svo
komið að búið er að lýsa verksmiðj-
una, er stendur á bökkum Varmár,
gjaldþrota og atvinnuleysi blasir við
fjölda manna - a.m.k. fyrsta kastið.
Þegar gjaldþrot verða eins og þetta
er venjan að lýsa eftir kröfum í búið.
Til verksins fá menn ákveðinn tíma,
gjarnan til að skila inn gögnum. Og
þar sem ég veit að margur bóndinn
lagði inn ull í Álafoss en hefur ekki
fengið andvirði hennar greitt, og er
því logandi hræddur um að þar sé
tapað fé legg ég til að þeir sjálfir, el-
legar talsmenn þeirra, geri sem allra
fyrst kröfu í hið „fallna virki".
Ég lít á sauðfjárbændur sem ákveö-
inn hóp launamanna eða starfsmenn
fyrirtækisins og eigi fyrir þær sakir'
að hafa forgang. Eða kveða lög lýð-
veldisins ekki á um það að laun
starfsmanna skuli greiða fyrst?
... og til Álafoss sendu bændur ullina eftir rúningu.

Lyfjakort eða erlendar lántökur?
Magnús Guðmundsson skrifar:
Það er ekki víst að almenningur
hér átti sig á því svona allt í einu að
nú er loks, eftir áratuga óstjórn,
eyðslu og ranga efnahagsstefnu,
komið að tímamótum. Fólk hefur
orðið fyrir barðinu á nánast sam-
felldri sósíalískri þjóðmálastefnu,
allt frá því að svonefnd viðreisnar-
stjórn fór frá völdum. Innstæður
manna í bönkum hafa brunnið upp
í verðbólgu og skammtímaáætlunum
- fram að næstu kosningum. Enginn
ríkisstjórn þorði að taka nýja stefnu.
Það eru þó alltaf einhverjir sem
ekki vilja viðurkenna að hér þurfi
breytingar. Þeir vilja hafa kerfið
óbreytt, hafa lifað á því. Þetta eru
þeir sem hafa notið greiðvikni ríkis-
valdsins. Þeir hafa gengið á fund
ráöamanna þegar á bjátar og fengið
úrlausn eftir úrlausn. Almenningur
hefur borgað brúsann.
Nú er komin ný ríkisstjórn með
nýjum mönnum að hluta til. Þeir
hafa aðrar skoðanir en þeir sem
fylgdu lögmálum sósíalismans. Og
það gerðu flestar ríkisstjórnir hér,
þrátt fyrir mismunandi stjórnar-
mynstur. Ekki er að sjá annað en
allur almenningur taki fyrirhuguð-
um breytingum vel. Fólk hefur kraf-
ist þess að dregið sé úr útgjöldum
ríkisins? Hvað er þá rangt viö það
t.d. að byrja á heilbrigðiskerfmu,
helsta og stærsta útgjaldaliö ríkisins?
Hvað er óheilbrigt við það að þeir
sem nauðsynlega þurfa lyf og eru
ekki á sjúkrahúsum framvísi lyfja-
kortum við kaup nauðsynlegra lvfja?
Mér virðist afskaplega varlega af
staö farið og að ráðstafanirnar bitni
alls ekki á þeim sem minnst hafa.
Einstaka gagnrýnisraddir heyrast
í „þjóðarsálum“ fjölmiölanna. Sumir
eru raunar dregnir fram í sviðsljósið
til að vitna gegn aðgerðum stjórn-
valda og búa til sögur um dæmalaus-
an fruntaskap ráðamanna. En er
þetta nú ekki mildari og eðlilegri
aðferð sem hér er á ferðinni en að
snúa öllu upp í kæruleysi líkt og tíðk-
ast hefur og taka bara erlend lán til
að mæta sívaxandi kostnaði í óþarf-
lega þungu og krefjandi heilbrigði-
skerfi? Ég er þess fullviss að fólk á
eftir að sannfærast um réttmæti
þessara aðgerða. Þær eru aöeins lið-
ur í þeirri breyttu stefnu sem löngu
átti að vera búið að taka.
í minningu Michaels Landon
H.L.P. skrifar:
Hver minnist ekki með ánægju
myndaflokksins „Húsið á sléttunni"
sem sýndur var í Sjónvarpinu fyrir
nokkrum árum? Eða myndaflokks-
ins Bonanza? - Hvort tveggja mynda-
flokkar sem óefað væru vel þegnir á
skjáinn í dag. Nú eru komnir nýir
ungir áhorfendur sem áreiðanlega
hefðu ánægju af að horfa á Húsið á
sléttunni. Þetta var frábær fram-
haldsmyndasería. - í henni lék Mic-
hael Landon, hinn bandaríski kvik-
myndaleikari, aðalhlutverkið, fóður-
inn í húsinu á sléttunni. Nú er hann
nýlátinn, aðeins 54 ára að aldri.
Fáir kvikmyndaleikarar bjóða af
sér eins góðan þokka og Michael
Landon. Og burtséð frá hans einka-
lífi, en hann var sagður þrígiftur og
eiga níu böm, lýsti persóna hans
engu öðru en góðmennsku og per-
sónutöfra hafði hann umfram flesta
aðra kvikmyndaleikara að mínum
dómi. - Það er skaði þegar svona
Michael Landon i hlutverki Ingalls,
föðurins i Húsinu á sléttunni.
listamenn falla frá vegna "þess að
hann hefði áreiðanlega skilað mörg-
um hlutverkum í kvikmyndum enn
heföi hann lifað.
Þátturinn Húsið á sléttunni var
stundum í hálfkæringi nefndur
„Grenjað á gresjunni" Þetta heiti var
fram sett meira í vörn gárunga en
af illkvittni eða gríni. Staöreyndin
var sú að leikur Michaels Landon i
þessum myndaflokki og sannfærandi
persónusköpun snerti fólk. Hann
náði eins og margir góðir leikarar
að skapa sanna persónu. í þessu til-
viki hinn hlýja og ástríka eiginmann
og föður Ingalls dætranna tveggja. -
Það þarf mikið til að koma tárunum
út á Islendingi sem situr við skjáinn.
Það gerði Michael Landon nánast í
hverjum þætti. Húsið á sléttunni var
mannbætandi menningarauki fyrir
íslendinga og þar kom Michael Lan-
don viö sögu og gleymist seint þeim
mörgu sem á hann horföu.
Lesendur
Dagblöðin
íSorpu
Árni skrifar:
Ég er mjög ánægður með
hvernig staðið er að málum varð-
andi nýtt fyrirkomulag um sor-
peyðslu hér á höfuðborgarsvæð-
inu. Ég er hins vegar ekki sáttur
við þá hlið sem snýr að úrgangs-
gappír, t.d. notuðum dagblöðum.
Eg tel að ekki sé hægt að skylda
fólk til að safna þeim saman til
að afhenda sérstaklega. Á meðan
pappír er ekki endurunninn hér
á landi á ekki að kosta neinu til.
Lesendasiða hafði samband við
stöðvarstjóra Sorpu sem sagði að
engin skylda væri að safna t.d.
dagblöðum saman. Þetta væri
hins vegar tilraun, aðallega fyrir
beiðni þeirra sem leggja mikiö
upp úr því að ná öllum endum
saman í umhverfismálum. Um
hana væri allt gott að segja. -
Pappír er safnað í gáma sem eru
fluttir út. Reynslan á eftir að
skera úr um hvort þetta borgar
sig. Verði engum úrgangspappír
skilaö fellur þessi tilraun um
sjálfa sig.
Alltafsami
hópurinn
Kristján Jónsson hringdi:
Nú er kominn fram á sjónar-
sviöið hópur fólks sem vill fá
undirskriftir landsmanna gegn
þátttöku íslendinga í evrópsku
efnahagssvæði. Mér sýnist hér
kominn meira og minna sami
hópurínn og hér áður barðist
undir slagorðinu ísland úr NATO
herinn burt. - Alltaf sami hópur-
inn á ferðinni þegar kemur að
auknum samskiptum okkar ís-
lendinga við aðrar þjóðir.
Hvað ætlar þessi hópur að að-
hafast þegar og ef í ljós kemur
að við íslendingar getum einfald-
lega ekki verið án viðskiptasamn-
inga viö EB? - Ætlar hópurinn
þá að efna til undirskrifta fyrir
samningunum? - Við skulum
gjalda varhug við uppákomum
eins og þeirri sem endurreistir
vinstri menn standa nú fyrir.
Ömannúðlegt
reykingabann
616190-54 skrifar:
Ég get ekki orða bundist vegna
þáttar sem ég lagði eyrun að á
Bylgjunni í morgun (5.7.) hjá Ei-
ríki Jónssyni. Þar var rætt viö
Láru Höllu lækni á Landspital-
anum, m.a. um reykingabannið á
spítalanum.
Ég er einn þeirra sem hef
reynslu af þessu banni. Það er
mikið vandamál fyrir þá sem eru
að koma þarna til afvötnunar að
þurfa líka að gefa reykingar upp
á bátinn í sömu andrá. - Sama
hvað hver segir, það er ómannúð-
legt að þvinga fólk til aö hætta
að reykja snögglega. En þetta er
víst líka flokkað undir eins konar
geðlækningar.
Þegar þingmönn-
umferfram
Regina Thorarensen skrifar:
Þaö er guösgjöf þegar þing-
mönnum fer fram með forgangs-
hraði. Mér flnnst þeir þingmenn
vera í hröðum framförum. Alþjóð
sér hvað Þorsteini Pálssyni heftir
farið fram síðan Davíð Oddsson
vék honum úr formannssætinu.
Þorsteinn kunni fátt til þingstarfa
þegar hann byijaði á þingi,
hvorki sem forsætisráðherra eða
fjármálaráðherra og verkin
töluðu þann veg að hann skildi
ekkert í formannsstarfmu, en nú
er hann orðinn svo skilningsgóö-
ur sem sjávarútvegsráðherra.
Sennilega er Þorsteinn góð eftir-
herma þegar að hann tekur við
embætti ábyrgs ráöherra. Það er
guðsgjöf þegar þingmönnum fer
fram með hraði eins og í þessu
tilviki.