Dagblaðið Vísir - DV - 19.10.1991, Síða 2

2
LAUGARDAGUR 19. OKTÓBER 1991.
Fréttir
„Við göngum í gegnum skuggasund
í augnablikinu. Við höldum ótrauð
stefnu okkar, æðrumst ekki þó inn
komi sjór og endrum og sinnum gefi
á bátinn. Rétt eins og íslenskir sjó-
menn, rétt eins og íslenskir bændur,
rétt eins og sérhver íslendingur í
þúsund ár þá skulum við vera því
stærri sem meira blæs á móti. Við
skulum horfa fram á við til fagrar
veraldar, fagrar framtíðar en ekki
festa hugann við það skuggasund
sem við erum senn að komast út úr.“
Þetta voru lokaorðin í setningar-
ræðu Davíös Oddssonar, forsætis-
ráðherra og formanns Sjálfstæðis-
flokksins, á flokksráðsfundi flokks-
ins sem haldinn var í gær.
í ræðu sinni rakti Davíö aðdrag-
anda myndunar ríkisstjómarinnar
og útlistaði stöðuna í ríkisfjármálum
og þjóðmálum við ríkisstjómarskipt-
in í vor. Hann sagði að á þeim 5
mánuöum sem ríkisstjórnin hefur
setiö hefði allt það sem stjórnin ætl-
aði að gera í byijun gengið eftir.
Davíð ræddi nokkuð um þann aft-
urkipp sem nú er við að glíma í þjóð-
félaginu: minnkandi afla og samdrátt
á mörgum sviðum. Hann sagði ýmsa
halda því fram að ríkisstjórnin hefði
átt að fara hægar af stað og gera ráð-
stafanir á lengri tíma. Það taldi hann
ekki rétt. Ríkisstjórnin hefði ekki átt
að bíða heldur gera allt það sem gera
þarf strax.
Hann ræddi nokkuð um þjónustu-
gjöldin sem ákveðið hefur verið að
setja á. Davíð sagði marga kalla þau
dulbúna skatta. Það sagði hann
rangt. Það væri rétt að þeir sem þjón-
Davið Oddsson forsætisráðherra boðaði betri tið i ræðu sinni a flokksraðsfundi Sjálfstæðisflokksins í gær. Hér
sést forsætisráðherra ræða við Salóme Þorkelsdóttur, forseta Alþingis, og Þuríði Pálsdóttur, varaþingmann flokks-
ins.
ustunnar nytu þyrftu að greiða
meira, þannig ætti það líka að vera.
Ef þjónustugjöldin hefðu ekki komið
til hefði þurfta að hækka beina
skatta. Það sagði hann Sjálfstæðis-
flokkinn hafa lofað að gera ekki og
raunar lofaö að lækka skatta þegar
um hægist.
DV-mynd GVA
í lok ræðu sinnar boðaði hann svo
betri tíð með blóm í haga eins og
sagt var frá í upphafi.
-S.dór
Flokksráðsfundur Sjálfstæðisflokksins:
Göngum eftir skugga-
sundi í augnablikinu
- síðan birtir til þegar við komum út úr því, sagði Davíð Oddsson
Þingmenn að
æfasigá
nýja tölvu-
kerfið
Þeir sem komiö hafa á þingpalla
undanfarna daga hafa séð að við
atkvæðagreiöslu er enn notast
viö handauppréttingar. Búið er
að setja upp fullkomið tolvukerfi
og ljósaskilti sem nota á við at-
kvæðagreiðslu en það hefur ekki
enn verið tekið í notkun.
„Þingmenn eru að æfa sig á
þetta nýja kerfi. Ég hef ekki viljaö
taka það í notkun fyrr en ég er
viss um að allir þingmenn kunni
alveg á kerfiö þanníg að engin
mistök eigi sér stað við atkvæða-
greiöslu,“ sagði Salome Þorkels-
dóttir, forseti Alþingis við DV.
Hún sagði að það liði ekki á
löngu þar til tölvukerfið yrði tek-
iðínotkun. -S.dór
Alþingis-
menn í frí
síðustu vik-
unaíoktóber
Síðustu vikuna í október verður
gert einnar viku hlé á störfum
Alþingis. Þetta er nýmæli í störf-
um þingsins.
„Það var ákveðið við upphaf
þings þegar vetrarstarfið var
skipulagt að gefa þingmönnum
frí frá þingstörfum í eina viku
vegna þess að þing hófst nú 10
dögum fyrr en venjulega. Þetta (
vikufrí frá þingstörfum er hugsaö
til þess að þingmenn geti farið
hver í sitt kjördæmi og hitt kjós-
endur,“ sagði Páll Pétursson, for-
maður þingflokks Framsóknar-
flokksins, í samtali við DV.
Páll sagði að ekki hefði verið
rætt um fleiri slíkar frívikur frá
störfum Alþingis í vetur.
-S.dór
Æsispennandi lokamínútur
í kappleik EFTA og EB
- evrópskt efnahagssvæöi er alls ekki á boröinu eftir lokaútspil EB
íslenska hösins í EFTA-EB viðræð-
unum, sem heldur út til Lúxemborg-
ar í fyrramálið með Jón Baldvin
Hannibalsson utanríkisráöherra í
fararbroddi, bíður erfitt verkefni á
mánudaginn. Það þarf að spila loka-
spilið í viðræðunum um evrópska
efnahagssvæðið. Sé notuð bridgelík-
ing er búið að gefa í þessu spili. Evr-
ópubandalagið hefur þegar sagt sína
lokasögn. Nú reynir á EFTA-liöið að
ná réttri sögn miðað við þau spil sem
eru á hendi.
Staöan er einfaldlega þannig að
evrópskt efnahagssvæöi er alls ekki
á borðinu þrátt fyrir lokasögn Evr-
ópubandalagsins. Þaö ríkir því
hvorki bjartsýni né bölsýni um hvort
samningar takist heldur yfirþyrm-
andi spenna. Álagiö er mikið. Það er
bara að sjá hvort ráðherrar EFTA
og EB vinna best undir álagi. Undir
álagi er líka mesta hættan á að gerð
séu mistök.
Þetta er tilboö EB
Samkvæmt fréttaskeyti norsku
fréttastofunnar NTB hefur fram-
kvæmdastjóm Evrópubandalagsins
gert EFTA-ríkjunum tilboð sem
byggist á fullu tollfrelsi fyrir um 60
tíl 65 prósent af öllum útfluttum fiski
frá Noregi.
í staðinn vill Evrópubandalagið fá
að veiða um 2,8 prósent af öllum fiski
sem veiddur er í norskri lögsögu frá
og með l. janúar 1993 þegar innri
markaður Évrópubandalagsins tek-
ur gildi. Þessi 2,8 prósent eru um 11
þúsund tonn.
Krafan er meiri. Evrópubandalagið
vfll tfi viðbótar við þennan kvóta fá
að veiða 11.000 tonn af þorski í
norskri lögsögu á ári frá og með 1.
janúar 1997.
Þetta eru meginpunktamir í tillögu
Evrópubandalagsins til lausnar á
deilunni um fiskinn í viðræðum
EFTA og Evrópubandalagsins.
Bandalagið gerir einnig þá kröfu á
hendur okkur íslendingum aö við
veitum gagnkvæmar fiskveiðiheim-
ildir.
EB fái 3 þúsund tonna
kvóta á islandsmiðum
Þessi krafa er ekki ný af nálinni
og var rædd á Lúxemborgarfundin-
um í sumar. Hún gengur út á að ís-
lendingar leyfi Evrópubandalaginu
að veiða karfa og langhala við ísland
gegn því að íslendingar fái að veiða
um 30 þúsund tonn af loðnu í staðinn
við strendur Grænlands. Um 30 þús-
und tonn af loðnu eru um 3 þúsund
tonn í ígildum þorsks.
Gangi þetta eftir mun skiptingin á
3 þúsund tonna þorskígildunum líkr
legast verða sú aö um 70 prósent af
veiði Evrópubandalagsins verði
langhali, sem viö íslendingar nýtum
lítið, og um 30 prósent karfi.
Spurningin sem EFTA-spilararnir
Fréttaljós
Jón G. Hauksson
við borðið verða að spyria sig er sú
hvort það sé nægilega góður samn-
ingur að fá ekki markaðsaögang fyr-
ir allan fisk frá EFTA til Evrópu-
bandalagsins.
Þetta eru tollflokkarnir
í fréttaskeyti NTB segir ennfremur
að búið sé að skipta fiskútflutningi
EFTA-ríkjanna í þijá flokka. í flokki
1, sem verður algerlega tollfrjáls, er
botnfiskur eins og þorskur, ýsa og
ufsi.
í flokki 2 er unninn fiskur og mun
hann bera um 2 prósent toll. í þessum
flokki eru tegundir eins ferskur og
frystur lax og fersk og fryst þorsk-
flök.
í flokki 3, sem mun bera um 12 til
18 prósent toll, eru tegundir eins og
makríll, síld og unninn lax.
Reynist norska fréttastofan hafa
rétt fyrir sér, og að þetta sé tollfrels-
ið sem Evrópubandalagið býður upp
á, er ljóst að íslendingar eru ekki að
ná þeim ávinningi úr samningunum
sem vænst hefur verið. Þessi samn-
ingur gefur lítið meira en íslendingar
hafa nú þegar með gildandi fríversl-
unarsamningi við Evrópubandalagið
og nefndur hefur verið bókun 6.
Þó skal minnt á að tegundir eins
og makríll og lax skipta okkur íslend-
inga ekki svo miklu máli í útflutn-
ingi. Slæmt er hins vegar að hafa
ekki síldina inni.
Helstu þrætueplin í viðræöum
EFTA og Evrópubandalagsins til
þessa hafa snúist um fiskinn,
greiðslu EFTA í þróunarsjóði banda-
lagsins og þungaflutninga um Alp-
ana.
Alpa-málið gýs upp
Ljóst er að Alpa-máhð gýs upp á
fundinum í Lúxemborg á mánudag-
inn þrátt fyrir yfirlýsingar fram-
kvæmdastjórnar Evrópubandalags-
ins um lausn. Nokkrar þjóðir innan
bandalagsins, sérstaklega Grikkir,
geta ekki fellt sig við samkomulagiö
við Svisslendinga um síðustu helgi.
Þeim finnst þaö ganga of skammt.
Þá stefnir í að greiðsla EFTA-ríkj-
anna í þróunarsjóð Evrópubanda-
lagsins verði ekki eins auðvelt við-
fangsefni á fundinum og menn hafa
rætt um til þessa.
Islendingar
gefi 320 milljónir
í tilboði framkvæmdastjórnar Evr-
ópubandalagsins er farið fram á að
EFTA-ríkin láni fátækustu löndun-
um innan Evrópubandalagsins um
144 milljaröa íslenskra króna í formi
ódýrra lána og leggi fram um 32 millj-
arða íslenskra króna sem óaftur-
kræft framlag.
Þetta þýðir að hlutur íslendinga
yrði um 320 milljónir í gjöfunum og
1,4 milljarðar í ódýru lánunum. Þetta
getur oröið þungur biti að sam-
þykkja.
Annað mikið þrætumál í viðræð-
unum hefur verið krafa íslendinga
og Norðmanna um að Evrópubanda-
lagið fái ekki að fjárfesta í útgerð og
fiskvinnslu. Frá þessari kröfu hefur
bandalagið nú vikið en ljóst er að
Spánverjar eru ekki hrifnir af því og
munu tuða um það á fundinum í
Lúxemborg.
Evrópubandalaginu finnst að með
þessu tilboði sínu hafi það teygt sig
eins langt og hægt er, jafnvel lengra.
Það mun þvi hvergi gefa eftir á
mánudaginn. Sama gildir um EFTA-
ríkin.
Þetta veröur því járn í jám og eng-
in ástæða til að vera með neina bjart-
sýni.