Dagblaðið Vísir - DV - 23.09.1994, Blaðsíða 14

14
FÖSTUDAGUR 23. SEPTEMBER 1994
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM
Aðstoðarritstjóri: ELlAS SNÆLAND JÓNSSON
Fréttastjórar: JÓNAS HARALDSSON og GUÐMUNDUR MAGNÚSSON
Auglýsingastjórar: PÁLL STEFÁNSSON og INGÓLFUR P. STEINSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar: ÞVERHOLTI 11,
blaðaafgreiðsla. áskrift: ÞVERHOLTI 14, 105 RVlK. SiMI (91)63 27 00
FAX: Auglýsingar: (91 )63 27 27 - aðrar deildir: (91 )63 29 99
GRÆN NÚMER: Auglýsingar: 99-6272 Askrift: 99-6270
AKUREYRI: STRANDG. 25. SlMI: (96)25013. BLAÐAM.: (96)26613.
FAX: (96)11605
Setning, umbrot, mynda- og plötugerð:
PRENTSMIÐJA FRjALSRAR FJÖLMIÐLUNAR HF„ ÞVERHOLT! 11
Prentun: ÁRVAKUR HF. - Áskriftarverð á mánuði 1400 kr. m/vsk.
Verð í lausasölu virka daga 140 kr. m/vsk. - Helgarblað 180 kr. m/vsk.
Á glapstigum
Síðustu dagana hefur lögreglan verið að leita sautján
ára unglings fyrir meint rán í verslun í Reykjavík. Ungl-
ingurinn var í hópi þriggja annarra jafnaldra sinna sem
réðust inn í og rændu verslun í Breiðholti í Reykjavík,
grímuklæddir og vopnaðir. Reyndar er einn þeirra ekki
nema fimmtán ára gamall og tveir ránsmannanna hafa
komið áður við sögu lögreglunnar, meðal annars vegna
ofbeldis og þjófnaðar af svipuðum toga og gerðist í versl-
uninni í Breiðholti.
Sá sem síðast var leitað að og hefur nú gefið sig fram
er talinn hafa átt þátt í ráni í sölutumi og líkamsárás
og innbroti í aðra verslun í Breiðholti. Hann á að auki
óafþlánaðan dóm vegna líkamsárásar frá því í fyrra þar
sem hann ógnaði fórnarlömbum sínum með hnífi.
Fangelsisyfirvöld hafa af linkind dregið að láta piltinn
taka út refsingu sína og þetta eru þakkimar. Það segir
sína sögu um ráðleysi réttvísinnar en það segir líka sína
sögu um hugarfar og heimsmynd hins seka. Hann geng-
ur á lagið. Lögin eru til þessa að brjóta þau. Næsta rán
er skipulagt af hálfu meiri ósvífni.
Þetta eru óhugnanlegir atburðir í ljósi þess að hér er
nánast um böm að ræða, óharðnaða unglinga sem haga
sér eins og ótíndir og harðsvíraðir glæpamenn. Því mið-
ur er hér ekki einsdæmi á ferðinni. Oftar og oftar þarf
lögregla að hafa afskipti af unglingum og ungum mönn-
um sem virðast skertir aUri dómgreind varðandi lög og
siðferði og stunda glæpi sína að yfirlögðu ráði. Hér er
með öðrum orðum að alast upp í þjóðfélaginu kynslóð
sem telur ofbeldi og lögbrot í lagi og virðir einskis rétt
annarra samborgara.
Þetta er sorgleg þróun en nokkuð sem ekki þarf að
koma á óvart. Þetta er haft fyrir fólki. í kvikmyndahúsum
þykir það skemmtilegast og eftirsóknarverðast að dýrka
ofbeldið og glæpamenn og jafnvel morðingjar em gerðir
að hetjum og köldum körlum.
Sjónvarpið er einnig þessu marki brennt. Þar em
glæpamyndir og morðsögur daglegt brauð og sjónvarpið
er að því leyti enn verra að sá boðskapur-er þar hafður
fyrir fólki í heimahúsum á hverju kvöldi. Er nema von
að óharðnaðir unglingar dragi dám af þessum lífsstíl?
Unglingar sem hafa farið á mis við uppeldi, foreldra og
eðlilega æsku, ungt fólk sem er í uppreisn gagnvart
umhverfi sínu. Er ekki við því að búast að dómgreindin
brenglist og réttvísin verði tákn þeirrar þjóðfélagsgerðar
sem beiskur unghngurinn telur fjandsamlega? Samborg-
ararnir verða skotspónn þeirrar útrásar sem ráðvillt og
forhert kynslóð leitar.
Við höfum kallað þetta ástand yfir okkur. Það er ekki
nóg að fordæma og hneykslast á ofbeldi grímuklæddra
og vopnaðra unglinga og dæma þá til fangavistar. Þessir
afvegaleiddu unglingar em afsprengi okkar eigin um-
hverfis, okkar eigin gerða. Þeir em böm þess þjóðfélags
sem við höfum skapað þeim.
Ofbeldi og uppreisn er tákn karlmennskunnar. Með
því að ógna og ræna með vopnavaldi, bjóða lögunum
birginn og efna til eltingaleikja í marga sólarhringa er
verið að sanna mátt sinn og megin. Þessir unglingar finna
ekki til sektarkenndar. Þeir em karlar í krapinu og hafa
bíóhetjumar til fyrirmyndar. Glæpahneigðin er ekki
stundargaman. Hún er lífsmáti.
Ránið 1 Breiðholti og effirleikur þess er því miður það
sem koma mun. Þjóðfélagið neyðist til að búa sig undir
sams konar eða svipaða atburði. Það hefur sjálft boðið
þessari hættu heim. EUert B Schram
Hernaöur er ekki svarið við eymdinni og spillingunni á Haítí,“ segir Gunnar m.a. í grein sinni. Símamynd Reuter
Ha- Ha- Haíta'?
Óyndisklúður Clintons á Haítí
ætti að vera öllum pólitíkusum
áminning um hvemig menn geta
orðiö fangar eigin vingulsháttar.
Hversu mörg ókvæðisorð sem
réttilega eru höfð um þá gjörspilltu
herforingjaklíku sem forsmáir öll
mann- og lýðréttindi í þessu mesta
eymdarbæli Vesturálfu, er sann-
leikurinn samt sá að innrásin er
gerð af bandarískum innanlandsá-
stæðum og sú ástæða er flótta-
mannastraumurinn þaðan, sem er
að kaffæra Flórída, sem þegar var
að sökkva undan flóttamönnum frá
Kúbu.
Á sama tima og kúbönskum
flóttamönnum var til skamms tíma
hleypt óhindrað inn var bátafólk
frá Haítí, sem undantekningarlaust
er blökkumenn, rekið til baka, eða
þá látið farast á hafi úti. Þetta varð
kynþáttamál og að auki mikið hita-
mál í Flórída. Hafa ber í huga að
þing- og ríkisstjórakosningar eru í
Bandaríkjunum í nóvember, og á
miklu veltur fyrir Ciinton að vinna
Flórída.
Er kelda betri en krókur?
{ kosningabaráttunni 1992 for-
dæmdi Clinton Bush harðlega fyrir
þessa stefnu og hét þvi að Haítí-
menn fengju að koma. En í emb-
ætti tók hann upp sömu stefnu og
Bush, en neyddist síðan til að
hverfa frá henni að nýju, þá efna-
hagslegar refsiaðgerðir, síðan kom
straumurinn frá Kúbu og ný stefna
gagnvart Haítí og núna að lokum
hemaðaríhlutun „Sameinuðu
þjóðanna" sem er ekkert annað en
brandari.
í herliðinu eru 15.000 menn, þar
af 266 samanlagt frá Barbados,
Belize, Jamaica og Trinidad, en
þetta er kallað „fjölþjóðaiið". Jafn-
KjáUariiin
Gunnar Eyþórsson
blaðamaður
vel mestu þjóðrembumenn í
Bandaríkjunum láta ekki blekkj-
ast. Úr því sem komið var gat Clint-
on ekki dregið í land. Hann slapp
að vísu við að fóma mannsiífum í
innrás en hann er sokkinn í forað
á Haití sem hann hefur att sjálfum
sér út í og óvíst er hvort hann á
afturkvæmt upp úr.
Og hvað svo?
Hemaður er ekki svarið við
eymdinni og spillingunni á Haítí.
Bandaríkjamenn hljóta bráðlega að
átta sig á, nú þegar þeir hafa í raun
axlað ábyrgð á stjóm lcmdsins, að
þeir hafa komið sér upp niðursetn-
ingi sem þeir munu ekki losna við
í náinni framtíð og áreiðanlega
ekki áður en kjörtímabif Clintons
rennur út eftir tvö ár.
Auk fjárútláta, sem bandarískir
skattþegnar em þegar farnir að
mögla út af, er næsta víst að innan
skamms munu hefjast skærur,
blóðsúthellingar, skálmöld og upp-
gangur óaldarflokka með tilheyr-
andi fólksflótta, sem gæti jafnvel
raskað hinu tæpa jafnvægi í Dóm-
iníska lýðveldinu handan landa-
mæranna á þessari guðsvoluðu
eyju, Hispaníólu, þar sem Kólum-
bus kom fyrst til Vesturheims. Kól-
umbus villtist á heimsálfum, hann
var í rauninni að leita að Indlandi
til að ná í kryddjurtir, en honum
var vorkunn á þeim tíma.
Clinton er engin vorkunn og hon-
um verður heldur engin miskunn
sýnd þegar nýjabrumið fer af og
raunverulegar afleiðingar þessa
ævintýris renna upp fyrir banda-
rískum kjósendum.
Gunnar Eyþórsson
Skoðanir aimarra
Lokum tollskránni
„Þegar maöur fer að lesa tollskrána, með öllum
þeim blaðsíðum af núlltollum sem þar er að finna,
þá fer maður að velta því fyrir sér hvort það væri
ekki hægt að spara eitthvað með því aö loka þessari
bók með öllu sem henni fylgir. Gera ísland að frí-
höfn. Ríkisteknanna má afla með öðrum hætti, svo
sem með verötolli, veiðileyfasölu, neyslusköttum,
tekjusköttum og þjónustgjöldum. En líklega er þetta
nú of mikið fyrir marga íhaldssálina og því er settur
punkturhér.“
Halldór Jónsson verkfræðingur í Mbl. 21. sept.
Sljóir skattgreiðendur
„Skattgreiðendur vilja láta hlunnfara sig og vita
ekki betur en að það sé sjálfsagt að eyðsluklæmar,
sem þeir kjósa eða líða í embættum, geri engan grein-
armun á fjármunum í hendi og peningum sem ekki'
eru til. Þeir bruðla jafn ljúflega og ámælislaust með
hvorutveggja... Sinnulausir og sljóir skattgreiðend-
ur sjá aldrei samhengið og finnst ekkert sjálfsagðara
en að þeir séu féflettir í þágu málefna, sem skrökvað
er að séu í þeirra þágu.“ oó í Tímanum 21. sept.
Flatur skattur skaðar minna
„Skattkerfið er því ekki aðeins spuming um
tekjuöflun ríkisins heldur einnig spuming um úrslit
kosninga. Flatur tekjuskattur hamlar gegn útþenslu
ríkisins og eykur möguleika þeirra stjómmála-
manna sem berjast fyrir takmörkuðum afskiptum
hins opinbera. Þá má einnig færa rök áð því að flat-
ur tekjuskattur sé ólíklegri til að hafa skaðleg áhrif
á efnahagslífið heldur en stighækkandi skattur, sem
kann að draga úr löngun einstaklinga til efnahags-
legra umsvifa, þar sem afraksturinn verður æ
minni." Óli Björn Kárason í Viðskiptablaðinu 21. sept.
„Bandaríkjamenn hljóta bráðlega að
átta sig á, nú þegar þeir hafa í raun
axlað ábyrgð á stjórn landsins, að þeir
hafa komið sér upp niðursetningi, sem
þeir munu ekki losna við í náinni fram-
tíð.“