Dagblaðið Vísir - DV - 07.11.1994, Blaðsíða 16

16
MÁNUDAGUR 7. NÓVEMBER 1994
Fréttir
Helsta umræðuefni íslensks viðskiptalífs í dag:
„Smokkf iskurinn“ spýr
eitri að „kolkrabbanum“
- tvær fylkingar farnar að takast á að nýju í viðskiptaheiminum
Um fátt annað er rætt í íslensku
viðskiptalífi þessa dagana en þær
fylkingar sem virðast vera að mynd-
ast í viðskiptum. Er þá annars vegar
átt við margumræddan „kolkrabba"
og hins vegar gömlu Sambandsfyrir-
tækin ásamt fleiri einkafyrirtækjum
sem hlotið hafa nafnið „smokkfisk-
urinn“. Rætt er um að með ýmsum
breytingum á eignaraðild nokkurra
fyrirtækja á árinu sé smokkfiskur-
inn farinn að „spúa eitri" að örmum
kolkrabbans.
Er þá m.a. vitnað til nýlegra kaupa
íslenskra sjávarafurða hf. á 30% hlut
í Vinnslustöðinni í Vestmannaeyj-
um, einhverjum stærsta viðskipta-
vini Sölumiðstöðvar hraðfrystihús-
anna, SH. Með kaupunum hafa for-
ráðamenn SH sakað íslenskar sjáv-
arafurðir um að hafa brotið áralangt
heiöursmannasamkomulag milli fyr-
irtækjanna. Einnig er vitnað til
kaupa nokkurra fyrirtækja á Sam-
skipum fyrr á árinu.
Sambandsfyrirtækin sem hér um
ræðir, auk íslenskra sjávarafuröa og
Samskipa, eru Olíufélagið, Vátrygg-
ingafélag Islands og Samvinnulífeyr-
issjóðurinn. Stjómendur þessara
fyrirtækja eru allt menn sem unnu
hjá SÍS sáluga og hlutu sitt „við-
skiptalega uppeldi" þar. Þetta eru
Benedikt Sveinsson hjá íslenskum
sjávarafurðum, Ólafur Ólafsson hjá
Samskipum, Geir Magnússon hjá
Olíufélaginu, Axel Gíslason hjá VÍS
og Margeir Daníelsson hjá Sam-
vinnulífeyrissjóðnum.
Harðir naglar
Auk þessara sambandsfyrirtækja
hafa nokkur einkafyrirtæki verið
orðuð við smokkfiskinn, fyrirtæki
sem stjórnað er af „ungum og hörð-
um nöglum", eins og einn viömæl-
enda DV orðaði það, mönnum sem
fyrst og fremst hafa arðsemi við-
skiptanna frekar en við hvem eru
höfð viðskipti og óttast kolkrabbann
hvergi. Þetta em einkum þau fyrir-
tæki sem þátt tóku í kaupunum á
Samskipum, þ.e. Hagkaup, Samherji
á Akureyri, Vinnslustöðin í Vest-
mannaeyjum og Fóöurblandan. Um-
ræddir „naglar" eru því Óskar
Magnússon í Hagkaupi, Þorsteinn
Már Baldvinsson hjá Samherja, Sig-
hvatur Bjamason í Vinnslustöðinni
og Gunnar Jóhannsson í Fóður-
blöndunni.
Eitt af því sem ýtir undir kenning-
una um smokktiskinn sem spýr eitri
í arma kolkrabbans er að Samherji
og Fóðurblandan hafa fært viðskipti
sín yfir til Samskipa frá helsta armi
Benedikt
Sveinsson
Olafur
Ólafsson
Samvinnu-
lífeyrissj.
Höröur
Sigurgestsson
Siguröur
Helgason
Kristinn
Björnsson
Sjóvá-Almennar
Benedikt
Sveinsson
Þórarinn V.
Þórarinsson
Geir
Magnússon
Samskip
Einar
Sveinsson
Friörik
Pálsson
Indriöi
Pálsson
Axel
Gíslason
íslenskar
sjávaraf.
w
„Kolkrabbinn“
Eimskip Flugleiðir Skeljungur
„Smokkfiskurinn"
Olíufélagið

kolkrabbans, Eimskipi. Enda olli
endurreisn Samskipa titringi hjá
forráðamönnum Eimskips sökum
þess hversu fjársterkir aðilar stóðu
að henni. Ljóst er að Eimskip verður
af viðskiptum upp á tugi milljóna
króna vegna þessa.
Tvenn samtök vinnuveitenda
Af öömm helstu örmum kolkrabb-
ans hafa fyrirtæki og félög verið
nefnd eins og Flugleiðir, Skeljungur,
Sjóvá-Almennar, Sölumiðstöð hrað-
frystihúsanna og Vinnuveitenda-
samband íslands, VSÍ. VSÍ er nefnt
hér í þessu sambandi þar sem allt
stefni í tvenn öflug samtök vinnu-
veitenda. Ákveðið hefur verið að
endurreisa Vinnumálasamband ís-
lands sem áður hét Vinnumálasam-
band samvinnufélaganna. Innan
Vinnumálasambandsins verða
gömlu Sambandsfyrirtækin þannig á
þeim vettvangi. Líka munu kol-
brabbinn og smokkflskurinn etja
kappi í undirdjúpum íslensks við-
skiptalífs.
Skipt um stjóm í Kvennaathvarfinu:
Bókhalds- og fjármálaóreiða
- grasrótinskorintilaðfáskýrarilínurumábyrgðeinstaklinga
„Málið er ekki mjög slæmt en engu
að síöur þaö slæmt að við sjáum okk-
ur knúnar til að gefa út yfirlýsingu
til aö sýna fram á að við höfum ekk-
ert að fela. Við erum sammála um
það aö almenningur og skjólstæðing-
ar þessa félagsskapar mega ekki
verða fyrir neinum áfóllum, því
skuldum við almenningi þetta,"
sagöi ónefndur heimildarmaður DV,
sem sæti á í bráöabirgðastjóm
Kvennaathvarfsins.
Endurskoðunarskrifstofan Coop-
ers og Lybrand var fengin til að end-
urskoða bókhald og fjárreiður sam-
takanna sem sjá um rekstur at-
hvarfsins. Þar á bæ reyndust menn
ófáanlegir til að tjá sig um málið en
heimildarmaður DV segir að í ljós
hafi komið að einhver hafi dregið sér
fé úr rekstri samtakanna. Hversu
mikla íjármuni gat hann ekki stað-
fest en ekki væri um „himinháar"
upphæðir aö ræða. Bókhaldsleg og
fjármálaleg óreiða hafi komið í Ijós.
Margir hafi borið fjármálalega
ábyrgö eins og samtökin voru starf-
rækt.
Grasrótarfyrirkomulagið
aflagt
„Þaö var ákveöið að bráöabirgða-
stjóm yrði komið á til sex mánaða.
Henni er ætlað að ná fastari tökum
á rekstri og skilvirkari boðleiöum í
rekstrinum. í raun er verið að breyta
samtökunum á þann hátt að grasrót-
arfyrirkomulagið er aflagt þar sem
allir em jafnir og allir bera jafna
ábyrgð upp í þaö að búa til píra-
mídafyrirkomulag þar sem verka-
skipting verður ský’-ari. Samtökin
eins og þau hafa verið starfrækt til
þessa hafa lyft grettistaki en aðal-
fundurinn ákvað að gera tilraun um
annað fyrirkomulag og að því mun
bráðabirgðastjórnin vinna á næstu
sex mánuðum."
í bráðabirgðastjórninni eru: Hildi-
gunnur Olafsdóttir formaður,
Margrét Pála Ólafsdóttir, Ólöf Sig-
uröardóttir, Ragnheiður Margrét
Guðmundsdóttir og Sjöfn Ingólfs-
dóttir.