Dagblaðið Vísir - DV - 25.01.1995, Qupperneq 13

MIÐVIKUDAGUR 25. JANÚAR 1995
13
Fréttir
Tilboð sem ekki
er hægt að hafna?
Úr fiskvinnslusal Útgerðarfélags Akureyringa. Sala afurðanna sem þaðan koma er helsta bitbein Sölumið-
stöðvar hraðfrystihúsanna og ísienskra sjávarafurða. DV-mynd gk
Sölumiðstöð hraðfrystihúsanna
hefur spilað út trompum sínum í
baráttunni um að halda viðskipt-
um sínum með afurðir Útgerðarfé-
lags Akureyringa hf. Varla er of
djúpt í árinni tekið að segja að til-
lögur þær sem SH lagði fyrir bæjar-
fulltrúa á Akureyri hafi verið stór-
brotnari en menn áttu von á og er
jafnvel hægt að taka þannig til orða
að SH-menn hafi lagt fram tilboð
sem ekki verði séð í fljótu bragði
að hægt sé að hafna, eins og einn
viðmælandi DV orðaði það.
Frá því til umræðu kom að Út-
gerðarfélag Akureyringa færði við-
skipti sín frá Sölumiðstöðinni til
íslenskra sjávarafurða hf. og Akur-
eyrarbær seldi 53% eignarhlut sinn
í ÚA hafa SH-menn greinilega unn-
ið „heimavinnuna" sína vel og til-
lögur þeirra um hvernig SH geti
komiö inn í eflingu atvinnulífsins
á Akureyri eru bæði margþættrar
og ítarlegar og gera ráð fyrir allt
að 100 nýjum störfum í bænum:*
Tilboð íslenskra sjávarafurða hf.
um flutning höfuðstöðva sinna með
60-70 hálaunastörf til Akureyrar,
fái fyrirtækið ÚA-viöskiptin, stend-
ur þó sem fyrr og tengist því ekki
beint að KEA eignist meirihluta í
ÚA.
Einn hluti tilboðs SH gerir ráð
fyrir stofnun sérstaks félags, SH-
Akureyri, sem þýðir að um þriðj-
ungur af umsvifum SH flytjist til
Akureyrar. Einnig að Umbúðamið-
stöðin stofni til atvinnurekstrar á
Akureyri, keypt verði meirihluta-
eign Landsbanka íslands í Slipp-
stöðinni Odda, flutningar um Ak-
ureyrarhöfn verði tvöfaldaðir,
skipafélagið Jöklar flytji starfsemi
sína til Akureyrar, ígulkeravinnsla
við Eyjafjörð verði stóraukin og SH
vill beita sér fyrir því að stofnaður
veröi formlegur samstarfsvett-
vangur SH og Háskólans á Akur-
eyri til eflingar á kennslu og rann-
sóknum við skólann.
Skipasmíðaiðnaður
stórefldur
Það sem kemur einna mest á
óvart í tillögum SH-manna er að
dótturfyrirtækið Jöklar hf., raf-
eindafyrirtækið DNG í Glæsibæj-
arhreppi og Málning hf. í Reykjavik
hafa tryggt sér kaup á meirihluta
í Slippstöðinni Odda af Lands-
banka íslands fyrir rúmlega 50
milljónir króna. SH-menn líta á þau
viðskipti sem mikilvægan þátt í að
bregðast við beiðni Akureyrarbæj-
ar um aukin umsvif í bænum.
Einn bæjarfulltrúanna á Akur-
eyri orðaði það þannig að Shpp-
stöðin hefði undanfarin misseri
verið „munaðarleysingi" sem eng-
inn vildi kannast við og hér væri
komið tækifæri til að snúa algjör-
lega við rekstri stöðvarinnar og
byggja upp að nýju öflugan skipa-
smíðaiðnað. í tillögum SH segir að
það sé trú SH og þeirra fjárfesta
sem standa að kaupunum á Shpp-
stöðinni að fyrirtækið eigi mikla
vaxtarmöguleika. Einnig kemur
fram að fyrir liggi að semja við
Akureyrarbæ um afnot af flot-
kvínni sem keypt hefur verið til
bæjarins frá Litháen.
SH-Akureyri
„Innan vébanda SH er mjög fjöl-
þætt starfsemi og að vandlega at-
huguðu máh er ljóst að flutningur
hennar til Akureyrar að verulegu
leyti mun skapa SH tækifæri til
nýrrar sóknar um leið og það efhr
mjög atvinnulíf á Akureyri," segir
í tihögum SH-manna þar sem segir
að stofnað verði nýtt félag, SH-
Akureyri. Innan skamms verði um
þriðjungur af umsvifum SH fluttur
til Akureyrar, en heildarscda SH á
síðasta ári nam um 28 milljörðum
króna.
Þetta þýðir að um 30 störf verði
flutt norður, en þau eru á sviði
markaðsmála, afskipunar, skjala-
gerðar, flutningamála, innkaupa,
skoðunarstofu, vöruþróunar og
rannsókna. Þá verði lager fluttur
norður og hluti af yfirstjóm SH
verður á Akureyri.
Umbúðaframleiðsla
Umbúðamiðstöðin hf., sem er
dótturfyrirtæki SH, mun stofna til
atvinnurekstrar á Akureyri og er
um að ræða framleiðslu á pappa-
öskjum, pappakössum og plastum-
búðum. Samkvæmt fram-
kvæmdaáætlun SH-manna þarf
sem svarar 38 ársstörfum þegar
starfsemin verður komin í gang að
fullu.
„Kannanir okkar sýna að hér er
um lífvænlegt fyrirtæki að ræða
sem hefur áætlaða ársveltu um 435
milljónir króna,“ segir i tillögum
SH. Húsnæðisþörf vegna þessarar
framleiðslu er áætluð um 2500 fer-
metrar. Vitað er að fram hafa farið
viðræður SH við AKO-POB á Akur-
eyri um hugsanlegt samstarf hvað
varðar þennan þátt.
Útflutningshöfn Norðurlands
í tillögum SH segir að Akureyrar-
höfn veröi miðstöð vikulegra flutn-
inga til og frá landinu með beinum
tengslum við helstu viðskiptalönd
íslands. SH og Eimskip hafa um
nokkurt skeið unnið að athugun-
um á viðamiklum breytingum á
flutningum SH til og frá landinu,
en i dag er öll útflutningsvara frá
Akureyri flutt til Reykjavíkur og
sett þar um borð í millilandaskip.
SH gerir ráð fyrir að Akureyrar-
höfn verði útflutningshöfn Norður-
Fréttaljós
Gylfi Kristjánsson
lands með beinum siglingum skipa
Eimskips til Evrópu. Áformað er
að flytja vörur og afurðir til Akur-
eyrar frá Siglufirði, Ólafsfirði, Dal-
vík og Húsavík, ýmist sjó- eða land-
leiðina, og útflutningsmagn frá
Akureyrarhöfn mun tvöfaldast. Þá
er rætt um 4 ný störf við viðgerðir
og viðhald á gámum sem til þessa
hefur farið fram í Reykjavík, en
alls er reiknað með um 10 nýjum
störfum vegna þessa málaflokks
alls.
Samstarf við Háskólann
„SH vill taka þátt í að efla Háskól-
ann á Akureyri til að takast á við
það markmið aö verða viðurkennt
menntasetur sjávarútvegsfræða á
alþjóðlegan mælikvarða og kanna
forsendur fyrir samstarfi við Há-
skóla Sameinuðu þjóðanna," segir
í bréfi SH.
SH vill nú þegar stofna til form-
legs samstarfs við Háskólann á
Akureyri um það hvernig efla megi
kennslu og rannsóknir í greinum
eins og gæðastjórnun, markaðs-
fræðum og vinnslutækni. í þessu
sambandi hefur SH boðist til að
setja á stofn og kosta eina prófess-
ors- eða lektorsstöðu við skólann,
t.d. í markaðsfræðum sjávaraf-
urða. Þá lýsir SH yfir vilja sínum
til frekara samstarfs við Háskólann
á Akureyri, t.d. um það hvernig SH
geti stutt það að komið verði á fót
matvælamiðstöð í tengslum við
skólann.
Jöklar norður?
Skipafélagiö Jöklar er í eigu SH
og er verið að kanna möguleika á
að flytja starfsemi þess fyrirtækis
til Akureyrar að einhverju eða öhu
leyti. Af 27 starfsmönnum fyrir-
tækisins eru rúmlega 20 farmenn
og fyllilega hefur verið gefið í skyn
að Akureyringar gætu gengið í þau
störf í framtíðinni. Um leið yrðu
Jöklar eigandi að Slippstöðinni
Odda og tækju þátt í uppbyggingu
stöðvarinnar.
Aukin ígulkeravinnsla
SH hefur um nokkurt skeið
stundað útflutning á ígulkerum,
aðahega í samstarfi við Islensk íg-
ulker hf. í Njarðvík. SH hefur nú
beitt sér fyrir að samstarf takist
milli íslenskra ígulkera hf. og Haf-
sólar á Svalbarðseyri um að auka
ígulkeravinnslu við Eyjafjörö.
Stefnt er að samhæfðri söfnun ígul-
kera til vinnslu á Svaibarðseyri eða
á Akureyri og segja heimildir að
fleiri fyrirtæki komi að þessu máli.
„Sprengjutilboð“
Óhætt er að segja að fyrstu við-
brögð við þessu tilboði SH meðal
þeirra sem DV hefur rætt við séu
undrun. Menn segjast ekki hafa átt
von á svo víðtæku tilboði sem feli
í sér jafnmikla möguleika og það
gerir til eflingar atvinnulifmu á
Akureyri. Menn horfa ekki síst til
Slippstöðvarinnar Odda í því sam-
bandi, en með þvi að gera kaup á
fyrirtækinu með áformum um
öfluga uppbyggingu þess aö hluta
af tilboði sínu hafl SH-menn hitt í
mark.
Tilboðin vegin og metin
Bæjarfulltrúar á Akureyri vega
nú og meta tilboð SH og er áformað
að fyrir mánaðamót liggi niður-
staða bæjarstjórnarinnar fyrir.
Einnig er til skoðunar tilboð ís-
lenskra sjávarafurða um flutning
höfuðstöðva fyrirtækisins til Akur-
eyrar. Þá stendur yfir rannsókn af
tveimur óháðum aðilum á áhrifum
þess að flytja viðskipti ÚA frá Söl-
umiðstöðinni til ÍS.
Margir Akureyringar hafa
áhyggjur af því að afstaða bæjar-
fulltrúanna til þessara tilboða
muni að einhverju leyti a.m.k.
mótast af pólitík. Er þá horft til
þess að framsóknarmenn vilji
ýmislegt frekar en hleypa „Kol-
krabbanum" inn í atyinnulífið á
Akureyri og hins vegar til þess að
sjálfstæðismenn hafi ekki mjög
mikinn áhuga á að hleypa „fram-
sóknarfyrirtækinu" Islenskum
sjávarafurðum að viðskiptum Út-
gerðarfélagsins. Slík afstaða gæti,
ef allt fer á versta veg, hleypt mál-
inu í bál og brand innan bæjar-
stjórnarinnar og jafnvel leitt til
falls meirihlutasamstarfs Fram-
sóknarflokks og Alþýðuflokks ef
bæjarfulltrúi krata væri ekki sam-
stiga framsóknarmönnum í mál-
inu. Það er hins vegar ekki sann-
gjarnt fyrir fram að ætla bæjar-
stjórnarmönnum annað en setja
hagsmuni bæjarins og Útgerðarfé-
lags Akureyringa ofar öllu slíku.
Hlutabréfin á almennan
markað?
Salan á 53% eignarhlut Akur-
eyrarbæjar í Útgerðarfélagi Akur-
eyringa er allt í einu orðin að auka-
atriði í málinu öllu og ekki tahð að
ákvörðun um sölu á eignarhluta
bæjarins verði á dagskrá fyrr en
það liggur fyrir hvort SH, sem hef-
ur annast sölumál ÚA, annist þau
áfram eða hvort þau viðskipti verði
flutt til íslenskra sjávarafurða hf.
Leiðin til að selja hlutabréf bæjar-
ins í ÚA á hæsta verði á almennum
markaði hefur nú galopnast og við-
mælendur DV eru á einu máli um
að fáist farsæl lausn í uppbygging-
armálum atvinnultfsins í bænum
muni hlutabréfin í ÚA hækka mjög
í verði.